Katalog

EKONOMİ DOLAR AVRO FAİZ BORSA 3.4540 0.4 kuruş 3.6710 0.1 kuruş 10.66 Sabit 75.929 101 puan Cuma 9 Aralık 2016 [email protected] EDİTÖR: AYFER ARSLAN TASARIM: SERPİL ÜNAY ‘Patrona kıyak’ paketi ALTIN CUMHURİYET 875.60 6.61 lira ALTIN 24 AYAR 130.70 1.05 lira 9 Başbakan Yıldırım, Ekonomik Koordinasyon Kurulu’nda alınan kararları açıkladı. Paket ile KOBİ’lere kredi desteği sağlanırken işverenler de SGK prim ödemelerini öteleyebilecek Çekirge bir sıçrar, Hükümetin ekonomideki önlem paketinden işverenlere destek çıktı. KOBİ’lere verilecek 250 milyar liralık desteğin yanı sıra işverenler gelecek yılın başındaki SGK primlerini de yıl sonunda ödeyecek. 500 bin kişi aktif işgücü programlarına yerleştirilecek. 100 bin kişi de toplum yararına çalışma programı kapsamında istihdam edilecek. Başbakan Binali Yıldırım, geçen hafta Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda alınan kararları içeren “ekonomik önlem paketini” dün açıkladı. Açıklanan kararlar özetle şöyle: 4 Firmaların nakit ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla Hazine kefaleti sağlanarak Kredi Garanti Fonu kefaletiyle 250 milyar lira kredi verilecek. 4 Özel sektör yatırımları teşvik edilecek. İmalat sanayiinde yatırımı teşvik etmek amacıyla projelere destek verilecek. 4 İmalata yönelik yatırım harcamaları için yatırıma katkı oranı yüzde 15 daha artırılacak. Kurumlar vergisi indirimi de tam olarak uygulanacak. Yatırı Ekonomistler daralma bekliyor. Sanayide sınırlı toparlanma Eylülde yüzde 3.1 düşüş gösteren takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ekimde yüzde 2 arttı. Piyasada beklenti yüzde 1.6 artış olacağı yönündeydi. Arındırılmamış verilere göre sanayi üretimi artışı yüzde 0.15 hesaplandı. Öte yandan mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi ekimde aylık yüzde 3.7 arttı. Sanayi üretimi bir miktar toparlanma gösterirken, toparlanmanın kuvvetine ilişkin soru işaretleri devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre, sanayi üretimi ekimde arındırılmamış bazda bir önceki yılın aynı ayına göre binde 2 arttı. Üçüncü çeyrek sanayi üretimi yüzde 3.2 daralma gösterirken, bu çeyreğe ilişkin büyüme verileri ise önümüzdeki hafta açıklanacak. Ekonomistlerin büyük bölümü bu dönemde bir daralma olacağını öngörüyor. Ekonomi yetkilileri üçüncü çeyrekte büyümenin sıfır ya da negatif olacağını, belirtirken dördüncü çeyrekteki toparlanma ile birlikte bu yıl büyümenin yüzde 2.8 ile OVP’deki yüzde 3.2 olan tahminin altında kalacağını belirtiyorlar. l Ekonomi Servisi Perakende satış hacmi azaldı Perakende satış hacmi, ekimde bir önceki aya göre yüzde 0.8 azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bu yılın ekim ayına ilişkin Perakende Satış Hacim Endeksi’ni açıkladı. Buna göre, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış sabit fiyatlarla perakende satış hacmi, ekimde bir önceki aya göre yüzde 0.8 geriledi. Aynı ayda gıda, içecek ve tütün satışları ile gıda dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) yüzde 0.6, otomotiv yakıtı satışları yüzde 1.5 düştü. l Ekonomi Servisi Canikli: İşsizlik fonu kullanılacak Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, TBMM’de bütçe görüşmeleri sırasında milletvekillerinin alınan önlemlerin neyle karşılanacağını sormaları üzerine “Bunlarla ilgili kaynak İşsizlik Sigortası’nın gelirlerinden finanse edilecektir” dedi. Vekillerin tepkileri üzerine Canikli, “İşsizlik Sigortası’nda biriken fonları burada kullanmayıp nerede kullanacağız Allah aşkına? Tamamen istihdamla alakalı, tamamen kullanım amacına uygundur, teoriye ve pratiğe uygundur, bu bakımdan hiçbir sıkıntı yoktur” dedi. ma yönelik inşaat işlerinde KDV iadesi verilecek. 3 ay erteleme 4 Firmalar 2017 yılında ek ihracat yaparsa Eximbank’tan destek sağlanacak. Bu amaçla Eximbank’ın 3.7 milyar olan terlilik oranını ve kredileri de artırmış olacaklarını söyledi. 4 Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın KOBİ’lere yönelik larını belirtirken, “Buna gerek yok. Bu paralar ne kadar yüksek maliyetli toplanırsa kredilendirme, reel sektöre aktarılması da o kadar pahalı oluyor. Sınır geldi. Yüzde 7.5’i geçmeyecek. Kamu bankalarının kamudan mevduat alımında standart getiriyoruz. Yüzde 7.5 diyoruz. Sizin işiniz faizcilik değil” dedi. Yıldırım bankaların daha düşük faizle kaynağa eriştiği için, verecekleri iki sıçrar... 14yıllık AKP iktidarı, ilk 10 yılını “Türkiye 2023 yılında dünyanın en büyük 10 ekonomisi içinde olacak” söylemi ile geçirdi. Baktı en küçük bir silkinme yok; üstelik orta gelir tuzağına takılıp kaldı, son 5 yıl vitesi “bizim ekonomimiz gayet iyi” moduna taktı. “Kriz kapıda” diyenler hain oldu. Şimdi ise krizin tam ortasındayız. Ama görünen o ki hâlâ gerçek ders çıkabilmiş değil. Vites ise bu kez “panik” modunda. Cumhurbaşkanı, Başba 4 Asgari ücret desteğinden yararlanan işverenlerin bu destekten yararlanmalarına esas prim ödeme gün sayısına karşı gelecek şekilde 2017 ocak, şubat, mart 3 aylık primleri 2017 yılının ekim, kasım, aralık ayına ertelenecek. Yani ocak, şu sermayesi daha da artırılacak. Sıfır faiz imkânı 4 Yurtdışı müteahhitlik hizmetlerinde kullandırılan döviz kredilerinde firmaların yurt içinden sağlayacakları Türk malı ve hizmetlerde sıfır faiz desteği kapsamında işletmelere ilk 12 ay için geri ödemesiz olmak üzere 3 yıl vadeli 50 bin lira kredi sağlanacak. Uygulamadan 15 bin KOBİ’nin yararlanacağı, yaklaşık 750 milyon liralık bir kaynak olacağı ifade edildi. Bilim Sanayi ve Teknoloji Baka kredilerde de ona göre maliyetlerini azaltacaklarını belirtti. 4 Devlet mecbur kalmadıkça döviz üzerinden sözleşme yapmayacak. Kamu kuruluşları ihtiyaç fazlası olan dövizlerini Türk parasına dönüştürecek. Başbakan Yıldırım, bu şekilde kısa va kan, bakanlar hep bir ağızdan “vatandaş dolarını bozdur, TL’ye geç” söyleminde. Ulusal paramız birden gözde haline geldi. Tabii doğru, ama ekonomiyi düze çıkarmak için yeterli mi? Hayır. Önce şunu görmek gerekiyor. Bugün gelinen nokta AKP iktidarının bugüne kadar izlediği yanlış ekonomi politikalarının bir sonucudur. Bir düşünün, tüm bunlar 2002 yı bat, mart aylarındaki SGK prim uygulanacak. nı Faruk Özlü, düzenlemenin fa dede 10 milyar dolar civarında lı öncesinde yaşanıyor olsaydı. Televoleci leri yılın son 3 ayına ertelene 4 İhracatta teminat iz olarak 15 milyon lira maliyeti bir kaynağın yerli paraya geç ekonomistler ekranların baş köşelerine ku cek. Ancak herhangi bir faiz uygulanmayacak. 4 İşsizliği önlemek için iş başı eğitim programları, mesleki eğitim kursları, girişimcilik eğitim programları da miktarı yüzde 100 tamamen Eximbank tarafından karşılanacak. Başbakan Yıldırım, Eximbank kredilerinde risk ağır olacağını söyledi. 4 Yıldırım, 2017 yapısal reform uygulamalarının da takvimlendirildiğini söyledi. 4 Yıldırım, bir genelge imzaladığını, kamu miş olduğunu söyledi. Yıldırım, piyasalarda küresel şartlar nedeniyle inişler çıkışlar yaşandığını, bunların geçici olduğunu belirtti. Yıldırım, “Tabii Merkez Bankası’nın da eli kolu rulur, hükümet bugüne kadar çoktan istifaya çağırılırdı. Ama bir süredir bambaşka bir dönemin içindeyiz; posttruth ya da Türkçe meali ile yalanı gerçek gibi gösterme dönemi. Dolayısıyla toplumsal algı sürekli ekonomi ile ilgili gerçekleri hasır altı edecek şekilde kurgulandı. Ve ekonomiyi bu hale ge ha da güçlendirilecek. 2017 yı lığını sıfırla bankalarının ar bağlı değil. Kendi kapsamında, tirenler baş tacı. Gözler, yeni inşaatlarla, lında özel sektörde 500 bin ki maya yöne tık aralarında pa kapasitesinde icap eden tedbir AVM’lerle, insanları elde ettikleri gelirin çok şi İŞKUR’un aktif işgücü prog lik serma ra toplarken ya leri de her zaman alabilir” dedi. üzerinde ve borçlanarak tüketmeye yönelt ramlarından yararlandırılacak. ye ye rış yapmayacak l ANKARA / Cumhuriyet Çalışan hep yoksulBinaliYıldırım mekle boyandı. Kurgu, üretim değil tüketim ekonomisi üzerine kuruldu. Düşük profilli üretim/ihracat yapısını değiştirecek gerçek bir dönüşüm sağlanamadı. Peki, doğru ekonomi ne? Defalarca yazıldı bu köşede, bir kez daha vurgulayalım: teknoloji geliştiren ve uygulayan, dış bağımlılığı az, üretim yapan ve ürettiğini satabilen, istihdam yaratan bir yapının oluşturulması. Buna uygun sanayi ve eğitim politikalarının yaşama geçirilmesi. MemurSen’e göre düşen açlık sınırı, KamuSen’e göre yükselse de yoksul Sanayi: Evet ArGe destekleri ve teşvikler verildi ama kat edilen yol arpa boyu. O za luk baki. Koncuk, çalışanlar açısından hayatın daha da zorlaştığını söyledi man durup düşünmek lazım. Gerçekten parasal teşvik mi? Bu bize teknoloji geliştirme garantisi veriyor mu? Neden ileri tekno lojilerde yerli alım bir türlü tam olarak yaşa MUSTAFA ÇAKIR ma geçirilemiyor? İhracatımızdaki yerli payı En fazla üyeye sahip iki memur konfederasyonunun hayli küçük. Ara malı, ucuz Asya ülkelerinden gelince kimse üretime soyunmuyor. Biliyor musunuz, bırakın yüksek teknolojiyi bir yaptığı açlık ve yoksulluk sını an; her gün milyonlarca insanımızın kullan rı araştırmasından farklı sonuç dığı diş macunu bile ithal. Yerli üretim diş lar çıktı. MemurSen’in araştır macunumuz yok. Neden üretken yatırımla masına göre kasımda gıda fiyatları düşerken, 4 kişilik bir ailenin açlık sınırı da bin 516 liradan bin 497 liraya indi. Türkiye KamuSen’e göre ise sadece çalışan tek kişinin açlık sınırı bin rı engelliyor, mevcutları iyileştirmek yerine çalışmaz hale getiriyoruz? Örneğin kritik bir sektör olan petro kimyada önemli bir güç olan Petkim’i özelleştirdik. Peki ne oldu, gerekli yatırımlar yapılabildi mi? Hayır. Sadece o gün için kasaya para girdi. O kadar. Nereye harcandı? Meçhul. 804.95 liraya yükseldi. Sonuç: Düşük ArGe, düşük verimlilik, Memur konfederasyonları her düşük rekabet gücü, yetersiz patent sayısı ay “açlık ve yoksulluk” araştır ve düşük inovasyon. ması yapıyor. MemurSen tara Eğitim: Gelelim eğitime... Çünkü biraz ön fından yapılan kasım “açlıkyoksulluk” araştırmasına göre 4 kişilik bir ailenin ekim ayında bin 516.77 lira olan açlık sınırı bin 497.81 liraya indi. Yoksulluk sınırı ise 4 bin 303.71 liradan 4 bin ce bahsettiklerimizin yaşama geçebilmesi için bilgiye, kol gücü yerine beyin gücünü kullanan insana, o insanları yetiştirecek, yaratıcılıklarının önünü açacak, doğru akademik kurumlara ve eğitim sistemine ihtiyaç var. Eğitimde geldiğimiz nokta ise içler acısı. OECD’nin Uluslararası Öğrenci Değer 309.17 liraya çıktı. Araştırma lendirme Raporu PISA 2015 sonuçları açık ya göre, kasımda ekime göre gıda landı biliyorsunuz. Fen, matematik ve Türk maddeleri fiyatlarında ortalama çede 2003’ün bile gerisine düşmüşüz. Peki, Sıfır zam kabul edilemez Asgari ücrete sıfır zammın kabul edilebilecek bir şey olmadığını dile getiren Beko, “TÜİK’in yapmış olduğu araştırmalara bakacak olursak açlık sınırı bin 500 TL’yi aşmış, yoksulluk sınırı 5 bin TL’nin üzerine çıkmış. İğneden ipliğe her şeye zam geldiği bir ortamda sıfır zam Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu tarafından kesinlikle kabul edilemez” dedi. DİSK Genel Başkanı Kani Beko asgari ücretin hükümet ve işverenler tarafından düşük tutulmak için seferber olunduğuna dikkat çekerek, “Asgari ücret arttırdık diyorlar, her şeye de zam yapıyor lar. Doların karşısında asgari ücret 377 dolara geriledi. Biz 2017’de asgari ücretin 2 bin olmasını talep ediyoruz” dedi. Vergi dışı olmalı Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Kani Beko, Genel Sekreter Arzu Çerkezoğlu ve DİSK üyeleri asgari ücret ile ilgili basın açıklaması yaptı. Beko, asgari ücretin işverene maliyetinin 2008 başında 636 dolar olduğunu, 2016 Kasım ayı itibarıyla da 561 dolara gerilediğini kaydetti. Asgari ücretin neden net 2 bin lira olması gerektiğini istatistiki verilerle anlatan Arzu Çerkezoğlu ise, “Asgari ücret geçim ücret olmalıdır. Asgari ücret hesabında uluslararası standartlara uyulmalı ve işçinin ailesi de dikkate alınarak hesaplanmalı. Asgari ücretin tespit süresinde en fazla üyeye sahip konfederasyon olduğu için sadece Türkİş katılıyor; ama ücretin tespitinde bütün konfederasyonlara katılım hakkı sağlanmalıdır. Asgari ücret bütün çalışanlar için ortak saptanmalıdır. Asgari ücret tespitinde geçim koşulları, verimlilik ve milli gelir artışı dikkata alınmalıdır. Asgari ücret tümüyle vergi dışı bırakılmalıdır” ifadelerini kullandı. l İSTANBUL/Cumhuriyet yüzde 1.25’lik düşüş gerçekleşti. Sınır 1804 lira Türkiye KamuSen Araştırma Geliştirme Merkezi’nin araştırmasına göre ise çalışan tek kişinin yoksulluk sınırı 2 bin 349.78 lira hesaplandı. Dört kişilik bir ailenin asgari geçim haddi bir önceki aya göre yüzde 0.17 oranında artarak 4 bin 769.04 liraya çıktı. Çalışan tek kişinin açlık sınırı da bir önceki aya göre yüzde 0.21 yükselerek bin 804.95 lira oldu. Türkiye’de 4 kişilik bir ailenin ortalama gıda ve barınma harcamaları toplamı bin 795.17 lira olarak tahmin edildi. Araştırmada 4 kişilik bir ailenin sağlık kuruluşlarının belirlediği gibi sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için gerekli harcamanın günlük 35.37 lira olduğu belirlenirken, ailenin aylık gıda harcaması top bu çocuklar dünya ile nasıl rekabet edecek? Keza üniversitelerin büyük çoğunluğundan mezun olan gençler? Yetkinlikleri kısıtlı, yabancı dilleri çok zayıf; iş bulma umutları kırık. Bugün dünya, Batı ülkelerinin başı çektiği endüstri 4.0’a yöneldi. Bu ise robotlar, sensörler, akıllı kentler, sürücüsüz araçlar, insansız fabrikalar demek. Biz ise mühendisler yetiştiriyoruz, mühendislik yapmayan... Sonuç peki? Doların fırlaması ile kriz dillendirilmeye başlandı. İyi de oldu, en azından kafalar kumdan çıktı. 14 yıllık iktidarı süresince çekirge bir sıçradı, iki sıçradı... Üçüncü sıçrama, sadece dolarları bozup TL’nin değerini arttırma ile sınırlı kalırsa toptan ülkece çakılacağız. Keşke bugün Cumhurbaşkanı’nın bir lafı ile dolar bozdurmada ilan edilen ulusal seferberlik, eğitim ve sanayi politikalarında da gerçekleşebilse... KISA... KISA... l PTT’den dolar hamlesi Posta ve Telgraf Teşkilatı Anonim Şirketi (PTT) hesabındaki yaklaşık lamı da bin 61.10 lira oldu. Orta 171 milyon dolar ile yaklaşık 20 milyon Avro’yu 400 işçi greve çıktı lama 2 bin 703.84 lira ücret alan Türk Lirası’na dönüştürdü. bir memurun ailesi için yaptığı l 1370 AVM açılacak Esnafın iş hayatını ölgıda harcaması, maaşının yüzde dürdüğü gerekçesiyle aleyhte görüş öne sürü Birleşik Metalİş Sendikası ile İzmit’te endüstriyel çelik tel üretimi yapan Bekaert İzmit Çelik Kord fabrikasında, toplu sözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlana işverenin önerisi yüzde 11’de kaldı. Başkan Adnan Serdaroğlu, “Bekaert’ aylardır sorunlarını ve ihtiyaçlarını işverene anlatmaya çalışıyor. Biz de başvurmak istemediği 39.24’ünü oluşturdu. Ücretler eridi Türkiye KamuSen Genel Başkanı İsmail Koncuk, dolarda ya len AVM’lerin sınırlandırılması girişimleri işe yaramadı ve sonuç vermedi. Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Türkiye’deki alışveriş merkezi sayısının 370 olduğunu, 2018 sonuna kadar yaklaşık 40 alışveriş merkezinin mayınca, işçiler dün greve çıktı. 25 miz ama kaçınılmayacak bir nokta şanan artışın ücretlerdeki erime daha açılacağını bildirdi. Ağustos’ta başlayan ve 400 işçiyi ilgilendiren toplu sözleşme görüşmelerinde Birleşik Metalİş birinci yılda yüzde 20’lik zam isterken ya gelindiği için greve çıktık. İşverenin teklifi yüzde 11’dir. Adım atacakları takdirde biz görüşmeye hazırız’ dedi. l Ekonomi Servisi yi daha da hızlandırdığını, iğneden ipliğe kadar gelen zamların da elde kalanı alıp götürdüğünü vurguladı. l ANKARA l Rus petrol devinden özelleştirme Rosneft’in yüzde 19.5’lik hissesi, İngiltereİsviçre ortaklığındaki Glencore ve Katar devlet fonundan oluşan konsorsiyuma 10.5 milyar Avro’ya satıldı. C MY B