Katalog

DUNYA Kıbrıs müzakerelerinde yeni tur İsviçre’de bugün başlayacak Kıbrıs görüşmeleri öncesi dün KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve beraberindeki müzakere heyeti Cenevre’ye gitti. 11 Kasım’a kadar sürmesi öngörülen görüşme maratonu, BM Genel Sekreteri Ban Kimun’un Akıncı ve Rum Yönetimi lideri Nikos Anastasiadis ile yapacağı görüşmeyle başlayacak. Akıncı ve Anastasiadis ise İsviçre’ye gitmeden önce televizyondan halka bilgi verdi. Akıncı, “Federal hükümete verilecek yetkiler hemen hemen tamamlandı. Net bir şekilde kaleme alındı” diye belirterek Anastasiadis’e “Varılan mutabakatları birlikte açıklama” teklifi ile gittiğini söyledi. Ancak olumsuz yanıt aldığını söyledi. Akıncı’nın sözleri Rumca tercüman tarafından simültane çevrildi. Pazartesi 7 Kasım 2016 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ ‘Fırat’ın Gazabı’ başladı 13 IŞİD’in Irak’taki kalesi Musul’un ABD’nin müttefiki YPG’yi de barındıran Suriye Demokratik Güçleri, IŞİD’in kalbi ardından Suriye’deki kalesi Rakka’yı kurtarma operasyo Rakka’ya yönelik operasyon için, Ankara’nın muhalefetine karşın düğmeye bastı nu da başladı. YPG’nin bileşenlerin den olduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG), ABD liderliğindeki uluslararası koalisyonun hava desteğiyle ope DUNFORD’DAN ANKARA ZİYARETİ rasyona başladıklarını duyururken Türkiye’nin ÖSO unsurlarıyla yürüttüğü “Fırat Kalkanı”na atıfla bu operasyona “Fırat’ın Gazabı” adı verildi. SDG sözcüsü Talal Sello “ABD lider SDG’nin “Fırat’ın Gazabı” adını verdiği Rakka operasyonuna başladığını açıkladığı gün, ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford Ankara’ya geldi. Genelkurmay Başkanı Org. Hulusi liğindeki koalisyonla kesinkes anlaş Akar’ın konuğu olan Dunford ile görüş tık, operasyonda Türkiye ya da müttefiki silahlı gruplar yer almayacak” açıklamasını yaptı. ‘ABD’DEN SİLAH’ SDG’den bir komutan, me yaklaşık 5 saat sürdü. Görüşme talebi ise ABD’den geldi. Genelkurmay Başkanlığı’nın açıklamasında görüşmede bölgesel güvenlik konuları ile Irak, Obama’dan ret Öncesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan “terörist” dediği YPG’nin Fırat’ın batısında ilerlemesine de Rakka’ya girmesine de karşı çıktığını ve bu itirazını ABD Başkanı Obama ile paylaş ABD’nin kendilerine tanksavar füzeleri dahil yeni silahlar verdiğini savundu. Sahadaki SDG güçlerinin görüntüleri uluslararası ajanslara yansırken aralarında ABD askerlerinin de olduğu yorumları yapıldı. olarak görüyoruz, operasyona engel çı söyledi. “Savaş kolay olmayacak. IŞİD, karmayacaklarını umuyoruz, Suriye’nin Rakka’yı kaybetmesinin Suriye’de işi Suriye’deki son gelişmelerin ele alındığı kaydedildi. Edinilen bilgiye göre, Akar, Fırat Kalkanı Harekâtı’na ilişkin, koalisyonun güçlerinin hava desteği vermesinin önemini vurguladı. Türkiye’nin Tel Afer ve Sincar’daki hassasiyetleri Dunfurd’a iletilirken Gülen Cemaati’nin ABD’de devam eden faaliyetleri tığını açıklamıştı. 26 Ekim’deki telefon içişlerine karışmasını istemiyoruz” de nin bittiği anlamına geleceğinin bilin hakkındaki rahatsızlığın da görüşmesinde Erdoğan’ın “Rakka’nın alınmasında YPG varsa biz yokuz” restine Obama’nın “Sizsiz olur YPG’siz ol di. Rakkalı bir Kürt olduğu belirtilen Ci ciyle kalesini savunacak” dedi. han “IŞİD tüm katliam ve zulümlerini Rakka’da örgütlüyor. En önemlisi de ‘Ankara ile iletişimdeyiz’ görüşmenin gündeminde yer aldığı öğrenildi. l ANKARA/Cumhuriyet maz” anlamına gelen bir yanıt verdiği Rakka kadınların satılıp köle edilmesi Washington ise Ankara’nın olası bir ABD basınına yansımıştı. Irak güçlerinin 17 Ekim’de başlattığı Musul operasyonunda geçen hafta şehre girmesinin ardından dün de SDG çatısı altında 30 bin Kürt, Arap, Hıristiyan, Türkmen savaşçı ve YPG/YPJ, Rakka’yı tecrit operasyonunun ilk aşamasını başlattı. Ayn İsa’da açıklama yapan SDG’nin kadın komutanlarından Cihan Şeyh Ahmed “Operasyon Rakka özgürleşinceye kadar sürecek. Nasıl ki Kobani ve Mınbiç’te başardık, yine başaracağız. Türk devletini komşu bir ülke nin merkezi konumuna getirildi. Kadınların intikamını alacağız” vurgusu yaptı. Şimdiden Ayn İsa ve Siluk kollarından 10’ar km. ilerlediklerini, onlarca köyü kurtardıklarını ileri süren SDG, sivil halka “kaçıp güçlerimize katılın” çağrısında bulundu. İki aşamalı olacak Sello, operasyonun iki aşamalı olacağını, önce kırsalın kurtarılıp Rakka’nın tecrit edileceğini, sonra kentin kontrolünün ele geçirileceğini tepkisini yatıştırma çabasında. ABD Başkanı Obama’nın IŞİD’le mücadelede özel temsilcisi Brett McGurk operasyona ilişkin Amman’da açıklamalarda bulundu. “Türk müttefiklerimizle yakın iletişim içindeyiz” dedi. Bu çerçevede ABD Genelkurmay Başkanı’nın dün Ankara ziyareti gerçekleştirdiğine dikkat çekti. McGurk, “Bunu olabildiğince koordineli yapmak istiyoruz, sahada karışık birlikler olacak, bunların bir kısmı birbirleriyle göz göze gelmiyor ama tehlikeli ortak bir düşmana sahipler” dedi, IŞİD’e işaret etti. Ayrıca kentin merkezine yönelik operasyonun çoğunlukla bu bölgeden olan, kendilerince de eğitilen Arap güçlerince yapılacağını savundu. Washington’daki bir ABD’li yetkili de AFP’ye “Bu operasyonlar gelişirken müttefiklerimiz ve partnerlerimizle Rakka’nın kurtuluşunun nasıl sağlanacağını ve IŞİD’in geri dönüşünü engellemek için sahada kontrolün kimde olacağını planlamaya devam edeceğiz” sözleriyle Ankara’nın planlarına kapıyı aralık bıraktı. Trump mitinginde protesto paniği ABD’de başkanlık seçimleri için saatler sayılırken Cumhuriyetçi aday Donald Trump, Reno kentindeki mitingi sırasında güvenlik endişesiyle gizli servis ajanları tarafından apar topar sahneden indirildi. Basına yansıyan görüntülerde, kalabalık içinden bir kişinin de yere yatırılıp polislerce gözaltına alındığı görüldü. Ardından Trump sahneye tekrar dönüp, “Bu işin kolay olmayacağını söylemiştik ama kimse bizi durduramayacak” dedi. Gizli servis, kalabalıktan bir kişinin “silah” diye bağırdığını, bu kişinin yakalandığını, arama sonucu ise herhangi bir silah izine rastlanmadığını duyurdu. Şüphelinin Austyn Crites adlı bir Cumhuriyetçi olduğu, ifadesi sonrasında serbest bırakıldığı öğrenildi. Crites gazetecilere “Cumhuriyetçiyim ama Trump’ı desteklemiyorum. Ülke için tehlikeli olduğunu düşünüyorum” dedi. Yanında “silah” olarak sadece “Trump’a karşı Cumhuriyetçiler” yazılı bir döviz olduğunu söyleyen Crites, dövizi kaldırmak istediği sırada Trump taraftarları tarafından yumruklandığını öne sürdü. Bu arada, Washington Post ile ABC’nin son anketine göre, Demokrat aday Clinton oyların yüzde 48’ini, Trump ise yüzde 43’ünü alıyor. İbadi Tel Afer’e Haşdi sokmayacak Irak’ta Musul operasyonu ilerlerken cepheyi ziyaret eden Başbakan Haydar İbadi, ardından 6 Nisan 2015’ten beri ilk kez Erbil’e gidip Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesud Barzani ile görüştü. Rudaw’a göre Türkmen kenti Tel Afer’den aşiretlerle toplantı da düzenleyen İbadi, Şii milislerin çoğunlukta olduğu Haşdi Şabi’nin buraya girmeyeceğini vaat etti. Toplantıya katılan aşiretlerin sözcüsü ve Ninova eyaleti milletvekili İzzeddin Davla, İbadi’den kente Haşdi Şabi ve PKK’yi sokmamasını, onların yerine resmi güçleri konuşlandırmasını talep ettiklerini, Irak Başbakanı’nın da bunu kabul ettiğini aktardı. Bu arada Sunday Times gazetesi, Britanya’nın özel kuvvet komando gücü SAS’a Irak’ta öldüreceği ya da yakalayacağı Britanya vatandaşı 200 cihatçının yer aldığı bir liste verildiğini iddia etti. AKATEÇŞIŞT.E..N Musul’un IŞİD’den özgürleştirilmesine yönelik Irak güçlerinin operasyonları tüm hızıyla devam ediyor. Kurtarılan bölgelerden kalabalıklar halinde çıkan siviller güvenli bölgelere ulaşma çabasında. Bu arada operasyonlarda, IŞİD’in “üçüncü adamı” olarak değerlendirilen, “yabancı savaşçılar”dan olduğu kaydedilen Ebu Hamze elMuhacir elEnsari’nin öldürüldüğü iddia edildi. ‘Türkmen iç savaşına davetiye çıkarmayın’ Nahla Hüsseyin el Hababe, Irak’ın Türkmen ken mete nasıl bir daha güvenelim? n Türkiye ordusu Tel Afer’e gi ti Tel Afer Ağustos 2014’te rerse ne olur? IŞİD’in istilasına uğrarken giz Türkiye Tel Afer’e gelirse lice çıkartılıp milletvekili oldu kendimizi savunmalıyız. Çün ğu için havaalanı yoluyla kaç kü Irak’ın onayını almadan gel mayı başarmış olanlardan. mişse, IŞİD gibi demektir, ay Türkiye’nin iki senedir böl nı şeydir. O zaman da savaşmak gede mezalim gören halkla tan başka çare kalmaz. Ben Tel ra gözlerini kapattığını savu Afer’de tek başıma kalsam elime nan Türkmen kadın vekil, Tel silah alır karşı koyarım. IllğkAsbogşyrtkkeaureaaleıeuiaıfardnndIy.nmveççnlŞidkuTeeııuamrmgayİeky’’ü:AşbnDtnikseoeadoı“anredntelrsGkkrieçlTimu?rb?kiçiçuikıenerezyğikuoaOeMylltnldoieukeiraiyunnrAerrTmaenrhihsupksynit,üzfmuieüyteıneedçhT.rkrrnm”kernbüdikvsaeeo?’iüiaıimemtbpizllraneşmTlk,uAknIatekşjıaüTroiizeaeanyfyükkarn.üeotlyalrkdnikamerOtrlbıczımrdoe’’rkmğaıdioaeoirnaynrmınğlmeesilınlrümyınaakyeveyyndazorejlitoaananüıadeııltrkdzTuir?şezdnsniğıüumçünöeiSOiernynisskndlduaümceezyaneTroan’ürmlTçaag.rsaüıiktr?ıkeşmrmi eldrm‘gaeNaensüraynsiıdçavndıranTeaigesn?ıükdöryıTiddrklonlükeaaEdltrgiçlptaykemiHaçeü.irysaamaoaevkcbepadeaezosğvöborilnnıretenhuer,seıanmioTslndirlüönddidardmyeeudksAbknle,ıöüisafaymBŞyie.myhblev.irmeloiiuüi.’,’eçnndlr’TınbTtyliş.ieteümniueoirrirğelnrnTekşvibsaneeSmiyaammyliüaneAnraialnzanfl..ei.rŞ’eiisTBbBstklbğeüoaueeüouurrvnrnrriT.iybaurkivITemgaşüüymŞeysmllüıöszyaaİüoıIAnreçDbdrcüenrrrknınıdaaezfaklükdnieaehlknbksPolaaeırrrbüeattzrer’reTsaıiiipSmd?ytlkrlarrsüeaıtü.uoeIi.srkıeymr.ŞOrnks.yaSerkdaT.İuHvankerüDbaOzüöaloşyinageaa’elrnnaşrideeşrşnemsktıdylciadrlmlpyaimnuaaeaianirariçTnddmisenyesŞorüTeuıolödoend.akaanbklrüninıSlmady.dkiumerŞul“bürüıKemkarmıSzininrndayoie,aaTeeydnaaagmatTdröcnüetedihneaeeemlilr’şmıdleksayklğclkrmuaırıüelioi.AenmSeilrzgmrien2akRrüd”fsmeosere0ittaınşçhlliıinrif0öidüunnroana’rn.3iuşiiıi?iç,e. siviller peşmerge yüzünden Sin den ayrılmayı kabul edemeyiz. car ve Türkiye sınırına gitmek reddetti, kom n Peki Telafer’de Haşdilerin katli zorunda kaldı. Onlara başta sa şularımız onu am yapacağı kaygıları boş mu? dece Ezidiler destek verdi, Ezidi insanı “Şii” diye jurnalledi, IŞİD’cilerle vuru Haşdi’de Ezidi, Türkmen, Şebak, Sün ekmeğini böldü verdi. şarak can verdi. Annem ve kız karde ni Şammar, Mesihi var, küçük gruplar ‘Türkiye Şiileri reddetti’ şim iki ay Sincar’da kaldı, Türkiye ka var. El Babil grubu var. İyi insanlar, suç bul etmeyince Hazer an Kalek’te sıkış işlememiş insanlar, IŞİD’i destekleme Barzani’nin Asayiş’i ahaliye Sincar’da tılar. Kız kardeşimi orada kaybettik. mişlerse onlara bir şey olmaz. Katli kalmak istiyorlarsa Tel Afer’in Kürdis Türkiye, Türkmen insanı için ordu gön amlara karışmışları tutup Irak polisine tan Bölgesi’ne katılması şartı içeren be derme yahut başka farsatları varken, teslim etsinler. Haşdi’nin suç işleyece yanlar yapmaya zorladı. Türkiye nere niye göndermedi? Biz böyle bir hükü ğini hiç düşünmüyorum. Eli kulağında savaş, Irak ve Cumhuriyet Memleket ciddi ciddi savaşın eşiğinde. “Musul bizimdi, Kerkük bizim” retoriği eşliğinde sınıra askeri yığınak yapılıyor. Ülke içinde bombalar patlıyor, operasyon operasyon üstüne. Kimin eli kimin cebinde belli değil. Yarın uyanıp askerimizin tanklar eşliğinde komşu ülkeye daldığını görebiliriz. Bunlara dair soru sorup perde arkasını anlamak için ihtiyaç duyacağınız özgür basın ise zapturapt altına alınmakta. Hiç tesadüf değil! HHH Fırsattan istifade ‘Lozan’ı yırtıp atmış, ‘Misakı Milli’yi şiar edinmişken, barbarlar sürüsü IŞİD’e karşı operasyonun tezahürlerini anlamak üzere gitmiştim Bağdat’a. Beni görevlendiren gazeteme Bağdat’a ulaştıktan bir gün sonra intikam operasyonu düzenlendi. Aklım ve yüreğimin İstanbul’da kaldığı kâbus gibi bir haftanın sonunda sevgili Murat Sabuncu, Kadri Gürsel ile Vakıf üyelerimiz Hakan Kara, Musa Kart, Bülent Utku, Güray Öz, Mustafa Kemal Güngör, Önder Çelik ve Kitap Eki yönetmeni Turhan Günay tutuklandı. İki büyüğümüz Aydın Engin ve Hikmet Çetinkaya yaşlarından ötürü bırakıldılar. Yine büyüğümüz Orhan Erinç, saatlerce sorgulara alındı. Bütün bunlar akla, hafsalaya sığmayacak sebeplerle yapılıyor... Yönetici ve yazarlarımız artık açık faşizmin Silivri’deki tutsakları. Hal böyleyken gazetemde kalan arkadaşlarımın isteğiyle onaylanmış önemli röportaj ve cepheye gitme planlarımdan vazgeçerek dönmek zorunda kaldım. İşimi yarım bıraktım. Yarın bir gazetemiz olmayabilir zira. HHH Yalan ve algı operasyonlarıyla lime lime edilen Türkiye toplumuna ‘çakal sürüsünün av peşinde koşması, ele geçirdiğini parçalama hakkı’ türevi bir perspektifi zerk etmek çoktandır moda. Doğrusu benim Bağdat izlenimlerim bunlara pek uymuyor. Yaşamları yıllardır askeri maceralar ve yabancı müdahalelerle geçmiş Iraklıları, bizim Türkiye’deki halimizden çok daha ‘birlik içinde’ gördüm. Musul vilayetinin Sünni/ Şii Arap’ı, Sünni/Şii Türkmen’i, Ezidisi, Şebakı, Kakaisi, bilumum ahalilerinin temsilcileri Bağdat’ta Yeşil Bölge’de toplanıyor, IŞİD’den sonrası için seferber ediliyor. Hemen hepsi, ‘paralarını yabancı bir ülkenin ödediklerinin haricinde..’ diyorlar. İma edilen şahsı arayıp röportaj sözü almam ise işe yaramadı. İşin Türkçesi ‘ekildim’. HHH Türkiye’de yükseltilen hissiyat, ‘Irak parçalanıyorsa eh biz de tarihimizde var olan payımızı alırız’. Iraklılar buna genelde kibarca “Tarihe dönmenin kime ne faydası var?” diyorlar. Hissiyatı belki en etkili dile getiren Şammar aşiretinin veliahtı Şeyh Ahmet oldu. Bağdat için ‘anne’ benzetmesi yaparken, ‘üvey anne’ istemediklerini açıkça dile getirdi. Bir Sünni Arap olarak, Iraklı Şiilerin radikal Sünni dinciliğinden çok daha fazla çektiklerini anması, yabancıların ‘Iraklılık bilincini anlamadıklarını’ söylemesi Türkiye’de saçılanlarla ilginç bir tezat teşkil ediyordu. Bunun ötesinde Irak’ta Türkiye politikalarını sorunca en revaçta benzetme Saddam. İran’a açılan savaş ve yenilgi, Kuveyt’e girilmesi ve yenilgi, ambargolar, ‘siyah ve beyaz şehirler’, Amerikan işgali ve ülkelerinin tepelerine çöküşünü anımsatıyorlar. Türkiye’nin başına gelmemesi umudu eşliğinde... Kilometrelerce uzakta bir masada oturup analiz döşenmek bedava. Yeni Osmanlı hayallerinin sahada hükmü pek zayıf. Tıpkı 5.5 yıldır Suriye’de olduğu gibi. Yayılmacılığın ve zorun gücünü hafife almamalı belki, ama sonuçlarından ürkülmeli. HHH Bildiğim o ki, Türkiye’nin kendi çeşitliliklerini barış içinde yaşatamayan bir siyasi akıl, Musul yahut Suriye’nin kuzeyini ‘tarihi miras’ safsatasıyla hiç yönetemez. Zaten Türkiye; insan hakları, düşünce ve ifade özgürlüğü ile laikliğin bir şekilde var olduğu, eksikli kusurlu da temsili demokrasinin hâkim olduğu bir hukuk devleti olmaktan çıktı artık. Kimsenin ‘özeneceği’ bir şeyi kalmadı. Ortadoğu’yu istikrarsızlaştırırken, Türkiye’yi Ortadoğu’dan beter etmek yönünde ilerliyorlar. Velhasıl Iraklıların mesajını Cumhuriyet’ten not düşelim. Gayet basit: “Ülkemize uluslararası hukuka aykırı olarak silah zoruyla girilirse, kendimizi savunuruz.” Bilin. Alman Bakan: Sığınmacıları gelir gelmez gönderelim Almanya İçişleri Bakanı Thomas de Maiziere, Akdeniz’de kurtarılan göçmenlerin Avrupa’daki merkezlere konulmadan hemen doğrudan Afrika’ya geri yollanması gerektiğini savundu. Böylece insan kaçakçılarının işsiz kalacağı ve göçmenlerin tehlikeli yolculuklara çıkmasına set çekileceğini iddia eden De Maiziere, Libya’dan açılıp Akdeniz’de kurtarılan göçmenlerin tekrar Libya’ya değil Tunus, Mısır gibi ülkelere gönderilmesi gerektiğini söyledi. C MY B