Katalog

EKONOMİ DOLAR AVRO FAİZ BORSA 3.1100 3.4320 9.18 77.429 0.8 kuruş 3.8 kuruş Sabit 1.108 puan 8 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY Olağanüstü işsizlik ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 864.03 10.25 kuruş 128.90 1.55 kuruş Çarşamba 2 Kasım 2016 OHAL kapsamında yayımlanan KHK’ler ile hak ve özgürlükler tırpanlanırken kamuda ihraçlar ve kapatılan kurumlarda çalışanlarla birlikte 72 binden fazla kişi işini kaybetti Olağanüstü Hal (OHAL) ilan edildiğinden bu yana binlerce insan kalıcı olarak ve hukuki yol ları tıkanarak işsiz bırakıldı. OHAL kapsamında alınan ted birlere ilişkin ilk kararname olan 667 Sayılı Kanun Hük münde Kararna me (KHK) Res mi Gazete’de 23 Temmuz’da ya yımlanarak yü rürlüğe girdi. 30 PELİN ÜNKER Temmuz’a kadar soruşturmalar kapsamında 66 binden fazla personel görevin den uzaklaştırıldı. 670 ve 671 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Em niyet Genel Müdürlüğü’nde ça lışan 2 bin 360, Bilgi Teknolo jileri ve İletişim Kurumu’nda (BTK) çalışan 196 ki şi ihraç edildi. Türk Silahlı Kuvvetleri’nden ihraç edilen personel sayısı 136 oldu. Söz konusu kararnameye göre 2 bin 692 kişinin memuriyeti so na erdi. En büyük kıyım eylülde 1 Eylül 2016 tarihli Resmi Gazete’de yer alan 672 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile de 7 bin 669 Emniyet Müdürlüğü çalışanı, 323 Jandarma Genel Komutanlığı mensubu ihraç edildi. Diyanet İşleri Başkanlığı’nda 1519 kişi, Sağlık Bakanlığı’nda 2 bin 18, aralarında Barış için Akademisyenler bildirisine imza atan akademisyenlerin de bulunduğu 2 bin 346 üniversite görevlisi ihraç edildi. Kamuda çalışan toplam 50 bin 875 kişi daha işini kaybetti. 500 şirket devredildi ‘FETÖ’ soruşturması kapsamında Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) devredilen şirket sayısı 500’e yaklaştı. Söz konusu şirketlerin aktif büyüklüğü 30 milyar liraya, öz kaynakları 15 milyar liraya dayanırken, ciroları da 10 milyar lirayı aşıyor. Fona devredilen şirketlerde yaklaşık 30 bin kişi istihdam ediliyor. Eylülden itibaren Fon’a devredilen şirketlerin büyük bir bölümünü KOBİ’ler oluşturuyor. Faal olan şirketlerin satışına 2017’de başlanması bekleniyor. Faaliyette olmayan ya da bilançosu kötü olan şirketler ise tasfiye edilecek. 3 bin 613 akademisyen ihraç edildi CHP’nin ve İnsan Hakları Derneği’nin son KHK yayımlanmadan önce açıkladığı verilere göre 59 bin 841 memur ihraç edildi. 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile 38 kamu kuruluşundan 10 bin 131 memur da meslekten ihraç edildi. Sağlık Bakanlığı’ndan 2 bin 774, Adalet Bakanlığı’ndan 2 bin 534, ve Milli Eğitim Bakanlığı’ndan 2 bin 219 memurun da görevlerine son verildi. Yükseköğretim kurum larından 1267 akademisyen işinden oldu. Bunun yanında TBMM’de 3, Milli Eğitim Bakanlığı’nda 31, AFAD’da 1 görevli, ihraç edilenler listesinden çıkarıldı. Böylece önceki KHK ile birlikte 3 bin 613 akademisyen işsiz kaldı. TMSF’ye devirler Öte yandan FETÖ’ye finansal destek sağladığı iddiasıyla bir zamanlar Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşları arasında yer alan şirket ve holdingler de birer birer Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na (TMSF) devredildi. Söz konusu gelişmeler 500 civarında şirketin ve 30 bini aşan çalışanın akibetini belirsiz hale getirdi. Binlerce gazeteci Bianet’in temmuzağustoseylül dönemini kapsayan Medya Gözlem Raporu’na göre, 775 basın kartı ve 49 pasaportun iptal edildiği ilk 3 ayını geride bırakan OHAL ilanı altında 155 medya kuruşunun kapısına kilit vuruldu, 2 bin 500’e yakın gazeteci ve medya çalışanı işsiz kaldı. 29 Ekim’de yayımlanan 676 sayılı kararnameyle, Dicle Haber Ajansı (DİHA), JİNHA, Azadiya Welat Gazetesi, Yüksekova Haber Sitesi ve Gazetesi, Evrensel Kültür ve Tiroj dergisinin de aralarında olduğu 15 basın kuruluşu kapatıldı. Dicle Haber Ajansı’nın 250, Azadiya Welat’ın 30, JİNHA’nın 60’a yakın çalışanı bulunuyordu. Toplamda 2 bin 800’den fazla gazeteci ve medya çalışanı işsiz kaldı. İki Türk şirketinden milyon dolarlık atak Arçelik, Dawlance markasıyla üretim ve satış yapan şirketleri, Trakya Cam da Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının varlıklarını satın alıyor. Arçelik, Pakistan’da Dawlance markasıyla dayanıklı tüketim mallarının üretim ve satışını yapan şirketleri 243.2 milyon dolar bedelle alacağını açıkladı. 84.7 milyon Avro Şirketten Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) yapılan açıklamaya göre, belirlenen bedelin Arçelik’in Hollanda’daki bağlı ortaklığı Ardutch B.V. tarafından ödenmesinin ardından hisse devri 7 Kasım’a kadar tamamlanacak. Trakya Cam, İtalya’da faali yet gösteren cam ve ayna üreticisi Sangalli Vetro Porto Nogaro firmasının varlıklarının, finansal borçları da kapsayacak şekilde toplam 84.7 milyon Avro bedelle alma işleminin tamamlandığını duyurdu. Trakya Cam’ın geçen yıl Aralık ayında KAP’a yaptığı açıklamada, “İtalyan merkezli faaliyet gösteren Sangalli grubunun iştiraki Sangalli Vetro Porto Nogaro tesisinin satın alma işlemine yönelik çalışmaların yürütülmesine ve alma işlemine ilişkin teklif verilmesine karar verilmiştir” denilmişti. l Ekonomi Servisi Ziraat, Oger’e yardım edebilir Ziraat Bankası Genel Müdürü Hüseyin Aydın, Türk Telekom için aldığı kredinin son taksidini ödeyemeyen Suudi telekom şirketi Oger’in istemesi halinde değerlendirebileceklerini söyledi. Aydın, Türkiye Bankalar Birliği Başkanı olarak Oger Grubu’nun ödemeleriyle ilgili gelişmeleri takip ettiğini ve Oger Grubu için çeşitli çözüm seçenekleri bulunduğunu aktardı. Aydın, “Ölçekleri itibarıyla belli büyüklükte olan kurumların dalgakıran vazifesi görmesi gerekiyor” dedi. Türk Telekom’un ana hissedarı Oger Grubu’nun hâkim ortağı Oger Telekom, Türkiye’deki borçlarını ödeyebilmek için 2013’te çektiği 4.75 milyar dolarlık kredisinin eylül taksidi olan 290 milyon doları ödemeyerek gecikmeye düşmüştü. l Ekonomi Servisi Türk Telekom’a Körfez’den talip Kredi ödemelerindeki geçikme nedeniyle Türk Telekom’a bir başka Suudi telekomünikasyon devi Saudi Telecom talip olabilir. Reuters’a bilgi veren bir kaynak, “Türk Telekom hisselerini almak için şu anda gerçek alıcı olarak sadece şirketin ortaklarından Saudi Telecom görünüyor. Türk Telekom 290 milyon dolarlık borcunu ödeyemedi ama diğer borcu martta. Bazı adımlar atılamazsa marttaki taksidi de ödemesi mümkün olmayabilir” dedi. l Ekonomi Servisi Kurumda çay toplamak üzere çalışan 11 bin 500 işçinin 9 bini mevsimlik olarak yılda 150 gün çalışıyor ve onlar 9 bin mevsimlikda diğer işçiler gibi çalıştıkları süre boyunca prim ödüyor. Ancak İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yararlanamıyor. işçiye maaş yok ÇAYKUR’da mevsimlik çalışan emekçiler prim ödüyor ancak fondan yararlanamıyor. MUSTAFA ÇAKIR Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nde (ÇAYKUR) yaklaşık 9 bin mevsimlik işçi, prim ödemelerine karşın toplam varlığı 100 milyar liraya ulaşan İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yararlanamıyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu da mevsimlik işçilerin İşsizlik Sigortası Fonu’ndan yararlanamadıklarını kabul etti. ÇAYKUR’da 11 bin 500 işçinin 9 bini mevsimlik işçi olarak çalışıyor. Mevsimlik işçiler yıl boyunca yaklaşık 150 gün çalışabiliyor. Diğer günlerde işsiz kalıyor. Kadrolu olmayan bu işçiler birçok haktan da yararlanamıyor. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, ÇAYKUR’daki mevsimlik işçilerin sorunlarını Meclis gündemine taşıdı. Gürer, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yanıtlanması istemiyle verdiği soru önergesinde, “Rize ÇAYKUR’da 120 ile 179 gün arasında çalışan mevsimlik işçilerin kadroya alınması düşünülmekte midir? ÇAYKUR’da çalışan işçilerin, işsizlik sigortası primi ödemelerine rağmen işsizlik sigortasından yararlanmaları yönünde bir düzenleme düşünülmekte midir” sorularına yanıt istedi. Gürer’in önergesine yanıt veren Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, ÇAYKUR’da mevsimlik işçilerin sözleşmelerinin sezon sonunda, bir sonraki sezonda işe başlamak üzere “askıya alındığını” bildirdi. Müezzinoğlu, “hizmet akdinin askıda bulunması” durumunda işsizlik sigortası hizmetlerinden yararlanılamadığını belirtti. 100 milyar var Sendikaların, kaynakları başka yerlere harcandığı eleştirisinde bulundukları İşsizlik Sigortası Fonu’nda biriken varlık yaklaşık 100 milyar lira. Müezzinoğlu’nun verdiği yanıta göre ÇAYKUR’da mevsimlik işçi olarak çalışan 9 bin emekçi, işsiz kaldıklarında fondan yararlanamıyor. Müezzinoğlu, mevsimlik işçiler için bir düzenleme yapılıp yapılmayacağı sorusuna yanıt vermezken, söz konusu içilerin kadroya alınması konusunda da değerlendirme yapmadı. l ANKARA Aldanma hakkı Yaşayarak gördük. Yapısal niteliği gereği olumsuz bir duygu durumu olan aldanma, siyaseten bir hakka dönüştü. Hem de en imtiyazlı olanından. Ama “imtiyazlı” dediysek, ifade yanıltmasın. Doğuştan; salt insan olma sebebiyle kazanılan bir temel hak değil bu. Bilakis, aldanma hakkına mazhar olabilmek, ancak olgunluk yaşından sonra mümkün. Yetmiyor; başka özel koşullara da tabi. Aldanma hak ve imtiyazı için; iktidarı elinde tutan kadroda yer almanız, güç kullanmanız, emrinizde binlerce kişiye talimat verebilen konumda olmanız, vergilerimizden oluşan bütçeyi yönetmeniz, örtülü ödenek kullanabilmeniz, kaynak dağıtmanız, güvenlik güçlerini harekete geçirebiliyor, TSK’ye “Şuraya gir” diyebiliyor olmanız gerekiyor. Keza, bu imtiyazdan gazete/tv görünüşlü propaganda makineleri de iltisaklı (yapışmış) olarak yararlanabiliyor. İrtibatlı olunca haliyle iltisaklı da olunuyor, malum. Eğer bu unsurlardan biri ya da birkaçına sahip değilseniz, siz aldanamazsınız. Aldansanız dahi, bu durumun bir hüküm ifade etmesini bekleyemezsiniz. Aldanma hakkına sahip olanlar, hakkın süresini, hacmini ve derinliğini de belirleyebiliyor. Özgünlükte sınır yok. Her muktedir, kendi ihtiyacına göre, pekâlâ bir selfaldanma paketi yaratabilir. Diğer yandan aldanma hakkını oluşturan son asli unsur ise hiyerarşik bir silsile içinde ilerleyebilme becerisidir. HHH Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan “Şimdiye kadar cemaattaki kardeşlerimiz bizden ne istediler de yapmadık. (...) Benden geri dönen hiçbir şey yoktur. Buna rabbim şahittir” dediğinde, takvimler 24 Kasım 2013’ü gösteriyordu. Yüksek Düzeyli İstişare Konseyi toplantısı için gittiği Rusya dönüşünde yaptığı açıklamayı zaten Cumhurbaşkanı hiçbir zaman inkâr etmedi. Onun pek çok vesileyle kullandığı “aldatıldık” “kandırıldık” ifadesi, daha sonra kadrolarına muazzam bir özgürlük alanı açtı. Nitekim, eski İçişleri Bakanı Efkan Ala da “81 il müdüründen 74’ü bunlardandı” dediğinde de takvimler kanlı darbe girişiminden bir ay sonrasını gösteriyordu. Ala, istifa etmek zorunda kaldığı o dönem NTV’de “Hepimiz kandırıldık” söylemini kullanacaktı. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ ise sosyal medyada izlenme rekorları kıran ve “Fethullah Gülen bu ülkenin yetiştirdiği değerli bir kıymettir....” diye başlayan TBMM’deki konuşması için, sonra şöyle diyecekti: “O dönemde Fethullahçı terör örgütünün suç, ihanet şebekesi olduğuna dair bir bilgim yoktu.” HHH Yaşayarak gördük. Meğer bir an bile aldanmadan yalnızca gazetecilik yapmak bir suç isnadına dönüşebilirmiş. Ülkeyi Gülen Cemaati ile yıllarca iç içe yöneten iktidar, şimdi aldanma hakkı icat etmiş; tepe tepe kullanıyor. Cemaat’in devlet için nasıl bir tehlike olduğuna, AKP iktidarı henüz kurulmamışken dikkat çeken ülkenin en köklü gazetesinden suç odağı yaratılacak öyle mi? Görüyorsunuz, yandaşlarınız bile bu kadarına dayanamıyor. Tutmaz. Madenlerde işler durma noktasında Genel Maden İşçileri Sendikası (GMİS) Genel Başkanı Ahmet Demirci, Türkiye Taşkömürü Kurumu’nda (TTK) işçi sayısının her geçen gün azaldığını söyleyerek, “İşçi sayısı azaldıkça iş yerlerinde sorunlar artıyor. İş güvenliği riski artıyor” dedi. GMİS Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, genel merkez yöneticileri, şube başkan ve yöneticilerinin katılımıyla yapıldı. Ahmet Demirci, “FETÖ operasyonları kapsamında; TTK’de 15 işçi, 20 memur, toplam 35 çalışanın işine son verildi. Yaklaşık 30 çalışan da açığa alınmış durumda. Ne yazık ki hukuki anlamda savunmalar yapılamıyor. Doğrudan ve dolaylı olarak muhalefet sindiriliyor. Bürokraside kimse sorumluluk almıyor. İşler durma noktasında” dedi. l Ekonomi Servisi KISA...KISA l İngiliz haber ajansı Reuters’ın ana şirketi Thomson Reuters, dünya genelinde 2 bin pozisyonda kısıntıya gitmeyi planladığını açıkladı. l İstanbul Ticaret Odası’nın verilerine göre, İstanbul’da perakende fiyatlar ekim ayında yüzde 1.21 arttı ve gıda harcamalarındaki artış yüzde 1.62’ye, giyim harcamalarındaki artış da yüzde 4.75’e çıktı. C MY B