Katalog

EKONOMİ 8 Fındık fiyatları 15 liraya kadar çıkacak Ulusal Fındık Konseyi (UFK) Yönetim Kurulu Üyesi Levent Şahin Başaran, 1011 lira civarında seyreden fındık fiyatlarının 15 liraya çıkacağını söyledi. Başaran, “Fiyatlar üzerinde bazı spekülasyonlar var ancak üreticilerimiz buna itibar etmemeli. Fındık fiyatı 15 liraya ulaşacaktır, buna inansınlar” dedi. Fındığın iyi kurutulması ve korunması gerektiğini belirten Başaran, “Böylece randıman kayıplarını en aza indirecekler ve ekonomik olarak kazanacaklardır” diye konuştu. Pazartesi 14 Eylül 2015 EDİTÖR: ZEKİ TEZER TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Barışa değil savaşa dev bütçe ayrıldı B 20032014’te 3.1 trilyon liralık merkezi yönetim bütçe harcamasının sadece yüzde 8’i Doğu ve Güneydoğu’ya yapıldı. Yatırımların büyük kısmı savunmaya gitti ce silahla çözeceğini sanan iktidarın “savunma, kamu düzeni ve güvenlik”le ilgili harcamaları dedi. Umut Oran, Doğu ve Güneydoğu’nun sosyoekonomik durumuyla ilgili şu bilgileri paylaştı: 4 2014 verilerine göre biri Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki 23 ilin nüfusu 14.2 milyon kişi ile Türkiye nüfusunun yüzde 18.2’sini, yani yaklaşık beşte birini oluşturuyor. Bu iller sadece son beş yılda 864 bin kişi dolayında “net” göç verdi. 4 Resmi verilere göre 2013 itibarıyla ülke genelinde sayıları 16 milyon 578 bin olan yoksulların 7 milyon 584 bin kişi ile yaklaşık yarısı Doğu ve Güneydoğu bölgesinde bulunuyor. Yoksulluk oranı özellikle Güneydoğu’da yüzde 28’le en yüksek düzeye ulaşıyor. 4 20022015 döneminde belgeye bağlanan teşvikli yatırımlarda 23 il yüzde 10 pay alabildi. Gaziantep hariç tutulduğunda bu pay yüzde 7.7. 4 20022015 dönemindeki toplam 312 milyar TL’lik kamu yatırım tahsisinden DoğuGüneydoğu illeri 33 milyarla yüzde 10 dolayında pay alabildi. u yılın ilk altı ayında bütçeden Tunceli’ye yapılan her 100 TL’lik harcamanın 59 TL’si, Hakkâri’ye yapılanın 64 TL’si, Şırnak’a yapılan harcamanın 55 TL’si, Bingöl ve Siirt’e yapılan harcamanın yaklaşık 40 TL’si savunma, kamu düzeni ve güvenlikle ilgili oldu. Sosyalist Enternasyonal Başkan Yardımcısı, Umut Oran, 7 Haziran sonrasında Türkiye’de çatışmaların giderek arttığına işaret ederek, AKP döneminde terörün zirveye taşındığını söyledi. Terör sorununu sadece silahla çözeceğini sanan AKP’nin Doğu ve Güneydoğu’ya yaptığı yatırımlarının büyük bölümünün savunma ve güvenlikle ilgili olduğunu aktaran Oran, AKP’nin, sadece ‘din kardeşliği’ ekseninde ve oy kaygısıyla yaklaştığı Kürt vatandaşlarımızın demokratik, kültürel, sosyal, ekonomik taleplerinde iyileştirme sağlayıp eşit vatandaşlar olarak ülkeye bağlılık ve aidiyet duygusunu güçlendirmede yetersiz kaldığını anlatı. Oran, “20032014 döneminde gerçekleştirilen 3.1 trilyon liralık merkezi yönetim bütçe harcamasının sadece yüzde 8’i Doğu ve Güneydoğu bölgesine yapıldı. Bölgeye yapılanın büyük bölümü ise terörü sade Çözüm için neler yapılmalı? Sorunu; sadece silahlı mücadeleye konu bir terör olgusu şeklinde görmek yerine ekonomik, sosyal, kültürel, siyasal, idari, mali ve hukuksal boyutları ile birlikte ele alıp, hepsinde çözüm hedeflenmeli. Bölgedeki mülkiyet eşitsizliğini ortadan kaldırmak gerekiyor. 1 Büyük göç Refahın adil dağıtıldığı, bireyin haklarının güvencede olduğu, adil temsile dayalı, etnik, kültürel ve inançsal özelliklere saygılı, çoğunluk tahakkümü yerine azınlıktakileri koruyan, çoğulculuğu esas alan bir demokratik sosyal hukuk devleti tesis edilmeli. 2 Umut Oran Bölgeye özel, kapsamlı ve etkin yeni bir kalkınma programı başlatılmalı. Yerele odaklı bir büyüme reformu gerçekleştirilmeli. Anadille ilgili haklar başta kimliğin daha özgürce ifade edebilmesi için gerekli düzenlemeler yapılmalıdır. 3 Tahsislerin de büyük bölümü bölge insanına iş yaratmayıp daha çok ülkenin elektrik ihtiyacını karşılama amaçlı enerji yatırımlarına yönelik. 4 Milli gelirde, Doğu ve Güneydoğu illeri açık farkla en son sıralarda bulunuyor. En son 2011’de yapılan araştırmaya göre Türkiye ortalamasın Milli gelirde sonuncu da 9.244 dolar olan kişi başına gayri safi katma değerde 26 istatistiki bölge birimi içinde, Erzurum, Erzincan 5.901 dolarla 20., Malatya, Elazığ, Bingöl, Tunceli 5.820 dolarla 21., Gaziantep, Kilis, Adıyaman 4.952 dolarla 22., Mardin, Batman, Şırnak, Siirt 4.689 dolarla 23., Şanlıurfa, Diyarbakır 3.282 dolarla 24., Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan 4.001 dolarla 25. ve Van, Muş, Bitlis, Hakkâri 3.515 dolarla en son sırada. En yoksul dört ilin değeri, İstanbul’un dörtte biri düzeyinde. 4 2014’te ülke genelinde yüzde 9.9 olan işsizlik oranı, Güneydoğu Anadolu’da yüzde 15.6 ile en yüksek düzeye ulaşıyor. Mardin, Batman, Şırnak, Siirt alt bölgesinde işsizlik yüzde 24. l Ekonomi Servisi Yunanistan ile yeni pazarlık yok vro Grubu Başkanı ve Hollanda Maliye Bakanı Jeroen Dijsselbloem, Yunanistan seçimlerinden nasıl bir sonuç çıkarsa çıksın Avro Grubu’nun Atina ile tekrar pazarlığa oturmasının söz konusu olmadığını söyledi. vro Grubu’nun Lüksemburg’da yaptığı toplantının ardından açıklamalarda bulunan Dijsselbloem, toplantıda Yunanistan’daki son gelişmelerin de görüşüldüğünü, Yunanistan Maliye Bakanı’nın ülkesindeki duruma ilişkin bilgi verdiğini belirtti. A A 20 Eylül’de erken seçime gidilecek olan Yunanistan’da geçici hükümetin işbaşında olduğunu hatırlatan Dijsselbloem, “Biz, Yunanistan’daki demokratik sürece saygılıyız. Demokratik seçimlerin sonuçlarının bekleyeceğiz” dedi. Dijsselbloem, Yunanistan parlamentosunun kurtarma paketine büyük destek verdiğine dikkat çekerek, “Seçim sonrası, reformların zamanında uygulanması çok önemli. Zaman sınırlı. Borç yapılandırmasıyla ilgili görüşme olmaz” diye konuştu. l Ekonomi Servisi Aslantepe kazısında çıkan çömleğin restorasyonu itinayla yapılıyor. Okul kantininde makarna satılacak MUSTAFA ÇAKIR Yerel kalkınmada kadınlar öncü oldu UNDP, Turizm Bakanlığı ve Anadolu Efes işbirliğiyle yürütülen ‘Gelecek Turizmde’ programındaki projeleri kadınlar sahipleniyor ÖZLEM YÜZAK kul kantinlerinde makarna da satılması için çalışma başlatıldı. Tüketimi artırmak için Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’ten makarnada KDV’nin yüzde 1’e indirilmesini isteyen Türkiye Makarna Sanayicileri Derneği (TMSD), okul kantinlerinde makarna satılabilmesi için de Sağlık Bakanlığı ile görüşüyor. TMSD Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Külahçıoğlu düzenlediği basınla sohbet toplantısında, “Bunu bir dosya olarak Maliye Bakanı’na sunduk. Şu anki talebimiz KDV’nin yüzde 8’den yüzde 1’e düşürülmesidir. KDV düşüşü ile tüketimde yüzde 20 artış bekliyoruz” dedi. Külahçıoğlu, Sağlık Bakanlığı’nın okullarda kantinlerdeki gıda tüketimiyle ilgi O li bir çalışması olduğunu, önümüzdeki dönemde yönetmelik çıktığında makarnanın okul kantinlerinde de satılabilir hale geleceğini belirtti. l ANKARA ardin’de kadınlar tarafından işletilen bir butik pansiyon ve sabun atölyesi; Şanlıurfa Göbeklitepe’de geçmişi 12 bin yıl öncesine dayanan taş işçiliğini canlandırma projesi ve burada eğitim alan taş işçisi kadınlar; Bursa’nın Misli köyünde ipekböcekçiliğine sahip çıkan kadınlar; Malatya’da UNESCO Dünya Kültür Mirası Geçici Listesi’ne alınan Aslantepe’de yöre halkının bilinçlendirilmesi ve turizm faaliyetlerine yönelmelerini sağlamak... Bunların hepsi Gelecek Turizmde fonu ile desteklenen projeler ve bakıyorum çoğunda öncülüğü üstlenen ve pro M jeleri sahiplenenler kadınlar. Türkiye’de ağırlıklı olarak güneş ve deniz turizmine odaklanan turizm sektöründe alarm zillerinin çaldığı bu dönemde alternatif turizm giderek ön plana çıkıyor. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP), Turizm Bakanlığı ve Anadolu Efes’in 3 yıldan beri yürüttüğü “Gelecek Turizmde’’ programı ise “sürdürülebilir turizmin bir yerel kalkınma aracı olması” hedefiyle projeleri destekliyor. Projenin amacı sürdürülebilir turizm modelleri yaratmak. Aslında programın ilk ayağı 2007 yılında Doğu Anadolu Turizm Geliştirme Projesi (DATUR) olarak başladı. Çoruh Vadisi, Erzurum Uzun dere, İşpir ve Yusufeli’ni kapsayan projede ev pansiyonculuğu, rafting, kültür turları, bisiklet ve karavan turizmi, kuş gözlem etkinlikleri gibi öncü çalışmalar yapıldı. 5 yıl süresince kazanılan deneyim “ulusal” çapa taşındı ve Sürdürülebilir Turizm Destek Fonu’na dönüştürüldü. Kamu, özel sektör ve uluslararası kuruluş ortaklığında bir “çalışma grubu” oluşturularak ilerleyen Gelecek Turizmde projesi 2014 ve 2015 yılında Avrupa’nın en iyi sosyal sorumluluk projesi seçildi. Ayrıca birçok uluslararası ödülün de sahibi oldu. Fon her yıl 3 sürdürülebilir turizm projesine destek veriyor. l MALATYA urizm sektörü, turizm sektörü olalı böyle şefkat görmedi. Sektörün üzerine titreyen, pamuklara saran bir Geçici Hükümetimiz var; ne mutlu bize. Malum, Meclis’i tatilde olan, şehirlerinde sokağa çıkma yasağı ilan edilen, çocukları öldürülen, polisleri askerleri şehit olan ülkenin Geçici Bakanlar Kurulu, bu hafta ikinci kez toplanacak. Gündemdeki temel konulardan biri Kurban Bayramı tatilinin uzatılması. Kurban Bayramı nedeniyle, tarihi aylar önce belli olan ilk ve ortaöğretim okullarının açılışı, zaten iki hafta ertelenmişti. Kırtasiye ve öğrenci taşıyan servis sektörü kayba uğrar, güvenlik harcamaları aynı sürede kim bilir kaç kat artarken, Yüce Millet’e sunulan kutsal hesap turizm gelirlerinin artması. Dostlar alışverişte görsün... HHH Aynı kabinede görev yaptığı bakan arkadaşlarının ahlakını tartma yetkisini kendisinde görerek istifasını isteyen ve seçilmemiş ama “seçilmiş” Kültür ve Turizm Bakanı Yalçın Topçu açıklamış: “Önümüzde Kurban Bayramı var. Ben Kültür ve Turizm Bakanı olarak tatilin birleştirilmesini istiyorum. Bakanlar Kurulu’nda Başbakanımıza arzımız olacak. Sanıyorum ki inşallah gereği yapılır. İş turizmi açısından düşünüyorum.” Geçici Bakanlar Kurulu, kabine arkadaşlarının istifasını isteyen bakanın talebini kabul ederse, 2428 Eylül tarihleri arasındaki Kurban Bayramı tatili, altı gün daha uzayacak. Böylece mesaiyle çalışanlar dokuz gün tatil yapma olanağı bulurken, turizm sektörü bir daha, bir daha canlanacak... Bayram ve tatil kelimelerinin yan yana gelmesini bile içimize sindiremeyeceğimiz kanlı bir eşikten geçerken, “Ne bayramı, ne tatili, ne turizmi” diye soran bir sürü insan varken üstelik hepimizin çevresinde. Erken seçim kararı alınmış nasılsa, ne gam... Meclis zaten tatilde öyle ya. Meclis tatilde olunca, hele bir de erken seçim kararı alındıysa nasıl olsa yasa çıkarılamayacak, komisyonlar oluşmadığı için nasıl olsa yasama organı denetim görevini yerine getiremeyecek. Meclis tatildeyken, okula da mesaili çalışanlara da öğrencilere de bol bol tatil verelim gitsin diye düşünüyor olmalı hükümet. Zaten turizmciler okul açılış tarihi ertelenmesine rağmen, mesaili çalışanların bu uzatmadan yeterince yararlanamadığını düşünüyormuş. İkinci uzatma gelirse turizm, bir daha bir daha canlanacakmış. HHH Mesaili çalışanların tatili uzar, hele bir de turizm canlanırsa neler olur neler... Uzatılacak bir Kurban Bayramı tatilinin faydaları saymakla bitmez: Terör örgütü silahları derhal bırakır, hendekler kapatılır, roketatarlı saldırılar biter, çatışmalar durur, sokağa çıkma yasakları kalkar, çocuklar ölmez, polisler, askerler şehit düşmez. Hem sokağa çıkma yasağı uygulanan “Türkiye Cumhuriyeti’nin aziz topraklarında” yaşayan; oralarda yaşamasalar bile evlatları, eşleri çatışmada şehit olan vatandaşlar niye Antalya’ya, Bodrum’a tatile gitsin... Pencerelerinden gördükleri zırhlı araçlar, duydukları silah sesleri nelerine yetmiyor. Kaldı ki hepsinin cenaze kaldırma, yas tutma, taziye çadırı kurma gibi görevleri var. Üstelik bu görevler, öyle bugünden yarına bitecek gibi gözükmüyor. Aslolan turizm gelirlerinin artması ve onun milli bütçeye sağlayacağı katkılardır. Turizm sektörü, turizm sektörü olalı böyle şefkat görmedi. Bu “şefkat”in, turizm gelirleri ve güvenlik harcamalarına nasıl yansıdığını ise yakında açıklanacak temmuzağustos bütçe rakamlarında göreceğiz. Bekleyin. Ne tatili, ne bayramı T Tekzen 53 ilde 106 mağazaya ulaşacak Bu yıl 20’inci yılını kutlayacak olan yerli yapı market zinciri Tekzen, Ankara ve Van mağazaları ile mağaza sayısını 106’ya çıkaracak. Tekzen Yönetim Kurulu Başkanı Murat Gigin, markanın Ankara Anatolium AVM’deki yeni mağazasını açarken yaptığı konuşmada, “Biz, insanların evlerinin ihtiyaçlarını karşılıyoruz, evlerini güzelleştirmelerine yardımcı oluyoruz. Onların memnuniyeti ve sürekliliği bizim için çok önemli” dedi. Tekzen İcra Kurulu Başkanı Ahmet Işıkgece de Romanya, Kıbrıs ve Kuzey Irak olmak üzere yurtdışında 3 ülkede mağazalarının olduğunu hatırlattı. l Ekonomi Servisi C M Y B