Katalog

Antalya’dan İzmir’e, İstanbul’dan Doğu ve Güneydoğu’ya sektör bu yılı büyük kayıpla kapatacak. 54 sektörü ayakta tutan turizmin kaybı 20 milyar dolar Fotoğ Turizmci bu yılı kaybetti 2016 yılı da meçhul VAHİM TABLO Kıraç iban a Şehr n Erok raflar: C 10 EKONOMİ DOLAR AVRO FAİZ BORSA CUMHURİYET ALTIN ALTIN 24 AYAR 2.78240 4.8 kuruş TASARIM: SERPİL ÜNAY 3.1390 3.7 kuruş 10.13 0.12 puan 77.085 1102 puan 685.25 8 lira 26 kuruş 100.45 30 kuruş EDİTÖR: PELİN ÜNKER Cuma 14 Ağustos 2015 Çöküş toplumu üresel iflas riskinde ilk 10 ülke arasındayız, cari açık hâlâ dizginlenemiyor. Uluslararası kuruluşların uyarıları peş peşe. Son olarak Bank of Amerika Merrill Lynch analistleri, hazırladıkları raporda, “Türkiye ekonomisinin yüksek cari açık ortaya çıkaran modeli, dolar likiditesinin kaçınılmaz bir şekilde daralması ve daha pahalı hale gelmesi ile birlikte, artık daha fazla sürdürülemez” saptamasını yaptılar. Şaşırtıcı mı? Değil... Tarım sektörü tam bir açmaz içinde, hayvancılık bitme noktasında, et ithal ediyoruz. Sadece et mi? Buğday, pamuk, mevye... Baklagiller... Bayram Ali Eşiyok geçen haftaki Cumhuriyet Bilim Teknoloji dergisinde baklagillerde ekim alanı ve üretimin nasıl azaldığını rakamlarla ortaya koydu. Etiyopya, Mısır, Bangladeş, Çin’den kurufasulye, Kanada’dan nohut ve yeşil mercimek ithal ediyoruz. Hollanda neredeyse Konya kadar. Ama tarımda çalışan kişi başı üretkenlik düzeyi Türkiye’nin 10 katı. Lojistik diyoruz, Türkiye’nin jeopolitik öneminden dem vurup duruyoruz ancak her şey lafta kalıyor. Örneğin demiryolu ile taşımacılığın özel sektöre açılacağı söylenmiş, hatta lojistik şirketleri binlerce vagon siparişi vermişti. Ancak 2 yılı aşkın bir süredir yönetmelik çıkmadı. Üstelik demiryolu ile taşımacılık yüzde 25 azaldı. Turizm; iyi kötü bir değer yaratmıştık... Dünyada 6. sıraya çıkmıştık. Tamam burada Rusya ve Ukrayna’daki krizin, Ortadoğu’daki savaşın belli bir noktaya kadar etkisini kabul etsek de, önemli bir nedeni de yanlış politikalar.. Mal üretiminde de nal topluyoruz. İnşaatı da içine alan “sanayi”nin payı, milli gelirde üçte bire düşmüş durumda... Türkiye’nin, ihracatını ve kişi başına düşen gelirini artırmak için yüksek teknoloji gerektiren ürünler imal etmesi gerekiyor. Ancak gidişat bunun tam aksi. TÜİK’e göre imalat sanayiinde yüksek ve orta yüksek teknoloji ürünlerinin payı 2010’da yüzde 27.3 iken, 2013’te 26.4’e geriledi. Türkiye’de her gün 172 iş kazası oluyor. Ortalama 4 işçi bu cinayetlerde hayatını kaybediyor, 6 kişi iş göremez hale geliyor. Eğitim bir fiyasko.. 4+4+4 sistemi ile imam hatiplerle, yapboz tahtasına dönen dershanelerle, ortaçağa doğru koşarak ilerliyoruz. Kadına karşı şiddeti, gençlerde giderek artan uyuşturucu kullanımını, örtbas edilen yolsuzlukları, işsizliği de ekleyin bunların üzerine... HHH İşte Türkiye’nin asıl sorunları bunlar. Üzerinde tartışılması, nedenlerinin araştırılması ve doğru politikalar oluşturulması gereken... Bunun yerine ne yapılıyor? 2015 yılının ilk 6 ayını seçim hazırlıkları ve tartışmaları ile geçirdik. Sonraki 2.5 ayı, koalisyon ve erken seçim tartışmaları ile... Saray’dakinin “tek adam” saplantısı ile 75 milyon bir sele kapılmış gidiyor. Çözüm süreci çözümsüzlüğe, hatta savaşa dönüştü; besledikleri IŞİD küresel bir belaya... Ötekileştirilen, kutuplaştırılan bir toplum ve kaoslardan çatışmalardan beslenen bir iktidar. Nereye kadar sürer? Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu birkaç sene önce yaptığımız sohbette Türkiye’yi bir geçiş toplumu olarak tanımlamıştı... Şimdi ise sanırım bir çöküş toplumu haline geldik... K ürkiye turizminin kötü tabloyu gidip yerinde gördük. Gördüklerimiz aslında tablonun söylenenden, açıklanan rakamlardan daha vahim olduğunu ortaya koydu. İstanbul’dan Bodrum’a oradan Antalya’ya yaptığımız yolculukta gördük ki, bu yıl Türkiye’nin turizm kaynaklı ekonomik kaybı 20 milyar doları bulacak. Keza turizm Türkiye’deki 54 sektörü ayakta tutuyor. Patatesçisi de, domatesçisi de, temizlik işçisi de, koyun yetiştiricisi de direkt bu sektörden para kazanıyor. Turizm bölgelerinde gördüğümüz en dehşet verici manzara ise Kültür ve Turizm Bakanı’nı T kimsenin tanımıyor olmasıydı. 5 yıldızlı otellerden tutun da küçük pansiyonlara kadar hepsi müşteri bulamamaktan, boş kalmamak adına yüzde 35’e varan indirimler yapmaktan şikâyetçi. Her şey dahil sistemi hem esnafın hem otel sahibinin en fazla şikâyet ettiği konuların başında geliyor. İlk altı ayda Türkiye’ye gelen turist sayısında çift haneli düşüşler moralleri bozdu. Antalya’dan, İzmir’e, İstanbul’dan Doğu ve Güneydoğu’daki illere sektör bu yılı büyük kayıpla kapatacak. Asıl sorun ise 2016 ile ilgili kaygıların daha fazla olması. Moraller bozuk Türkiye gezisine çıkan Asyalı aile Antalya otogarında. Aileden yorgun düşenler uyuyor, bir kısmı sohbet ediyor. Müslümanlara hoşgörülüyüz İstanbul’a gelen İspanyollar yüzde 6 düştü stanbul sokaklarında görüştüğümüz birçok yabancı turistin ortak görüşü, şehrin pahalı olması ve halkın yabancı dil bilmemesi oldu. Yaklaştığımız yabancıların çoğu da ürkerek yanıt verdi. Son dönemlerdeki çatışmalardan olacak ki Müslümanlara karşı hoşgörülüyüz açıklamasını yapma gereği duydular. 23 yaşındaki Polonyalı turist Michel, mağazalarda çok saçma şeyleri bize satıyorlar diye şikâyet ediyor. “Türkiye’ye ikinci gelişim 1500 Avro bütçe ile geldim. Ama İ Türkiye’de halkın yabancı dil bilmemesi bizi zorluyor.” ABD vatandaşı Farah da esnafı itici buluyor. “Bir şey satmak için çok ısrarcılar. Seyahat acenteleri de sorunlu. Türkiye’de su çok pahalı.” Macaristan vatandaşı denizci Victor ise esnafın temiz olmamasından şikâyetçi. “Macaristan’a göre daha ucuz. Türkiye’ye ikinci gelişim, gittiğimde arkadaşlarıma da öneririm.” Su ve içki pahalı İspanya vatandaşı 27 yaşındaki Manu ise ilk kez İstanbul’a gelmiş. “Restoranlar ve içki çok pahalı. Dil bilmemeniz benim için çok problem.” Simit kazığı Pakistanlı Amir ise İstanbul’a ilk kez gelmiş. Dili problem olarak görüyor. “Başımdan geçen bir kazıklanma olayını da anlatmak istiyorum. Yanımda Türklere 1 liraya simit satıldı. Bana gelince iki kat fiyat istendi. Bu imaj açısından kötü.” Profil değişiyor 146 bin yatak kapasiteli İstanbul’a gelen turistlerin profilinde ciddi bir değişim yaşanıyor. Bunu hemen her yerde AVM’lerde, eğlence yerlerinde, tarihi ve turistik alanlarda gözlemlemek mümkün. İstanbul artık daha çok Arap ağırlıyor. İstanbul’a yılın ilk 7 ayında gelen turist sayısında yaklaşık yüzde 8’lik artış var. 2015’in ilk yedi ayında İstanbul’a gelen yabancıların toplamdaki yüzdeleri şöyle: Almanlar yüzde 10.3, İranlılar yüzde 5.6, Amerikalılar yüzde 4.7, Ruslar yüzde 4.3, İngilizler yüzde 4.2, Fransızlar yüzde 3.9, Suudi Arabistanlılar yüzde 3.5, Iraklılar yüzde 2.8, Çinliler yüzde 2.4, Suriyeliler 2.3, Libyalılar 2.2. Yılın ilk yedi ayı gelen turist sayısında geçen yılın aynı dönemine göre; Japonya, Rusya, İtalya, İspanya ve Libya gibi ülkelerden gelişlerin azaldığı görülüyor. Japonlardaki azılış yüzde 35’i buluyor. Son üç yılda İstanbul’a gelen turist sayısında en büyük düşüş yüzde 34.8’le Japonlarda görüldü. Arap turist artıyor H Turizm otoritelerine göre Türkiye’ye artık daha fakir turist geliyor. Gelen Ruslar daha az para harcıyor. Bodrum’a daha önce yoğun olarak gelen İngiliz ve Fransız turistin yerini Bulgar ve Polonyalı turist almış durumda. Bu gruptaki turistler de neredeyse hiç harcama yapmıyor. Antalya bölgesine gelen Rus turistler de eskisine göre daha az harcama yapıyor. Rusların sayısı ve harcaması düştü KFC, beş yılda 400 restoran açacak ürkiye’de 2014’te 77 olan KFC restoranlarının sayısının 100’e ulaştığını söyleyen Türkiye ve KFC MENAPak (Ortadoğu, Kuzey Afrika, Pakistan) Genel Müdürü Sabir Sami, aynı dönemde KFC’nin en çok büyüme gösterdiği ülkenin Rusya olduğu, Türkiye’nin ikinci sırada geldiği bilgisini verdi. 100’üncü restoranının açılışı nedeniyle düzenlenen basın toplantısında konuşan Sami, dünya genelinde 13.3 milyar dolarlık cirosuyla Yum’ın sektördeki büyüme potansiyeli nedeniyle Türkiye’yi önemli bir pazar olarak gördüğünü söyledi. Sami, Türkiye’de beş yılda 400 restoran açmayı hedeflediklerini anlattı. l Ekonomi Servisi T atırlanacağı üzere Çin’den Tayland’a kaçan Uygurlu Türkler bir süre orada “esir” muamelesi gördükten sonra başlarına çuval geçirilerek Çin’e iade edilince, Türkiye’de Çinli, Japon ve Güney Koreli turistlere saldırılar artmıştı. Bu durum bu ülkelerden gelen turist sayılarını da düşürecek. 2010’dan bu yana İstanbul’a gelen yabancı ziyaretçiler içerisinde Arap ülkelerinden gelenlerin oranı yüzde 10’dan yüzde 18.7’ye çıktı. Şükrü Saraçoğlu Stadı akıllandı Oteller tam kapasiteye ulaşmakta zorlandı TUROB verilerine göre, İstanbul’da Haziran 2015 otel dolulukları bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 7.9 düşerek, yüzde 66.6 oldu. 2014’ün aynı ayında bu oran yüzde 72.3 olmuştu. İstanbul’da ortalama günlük satılan oda bedeli ise 130.9 Avro’dan 123.5 Avro’ya geriledi. l YARIN: EGE BÖLGESİ VE BODRUM ürk Telekom Grubu Bireysel İş Birimi Üst Yöneticisi (CEO) Erkan Akdemir, “Teknolojik altyapımız ile Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu stadını dünyanın sayılı ‘en akıllı statlarından’ biri haline getirmenin adımlarını attık” dedi. Stadın, Türk Telekom teknolojisiyle baştan aşağı yenilenmiş WiFi ve 4.5G’ye hazır mobil internet altyapısı ile Türkiye’nin en akıllı stadı olacağı duyuruldu. Açılışta konuşan Akdemir, zengin bir deneyim ve yeni fırsatlar sunacağını dile getirdi. l Ekonomi Servisi T C M Y B