Katalog

EKONOMİ 8 Çipras’ın teklifi Yunanistan’ın Brüksel’e sunduğu son teklifin ayrıntıları ise şöyle: Yunanistan kademeli olarak emeklilik yaşını 67’ye yükseltirken birçok vergi istisnasını da düzene sokuyor. Yunanistan KDV oranını yüzde 23, enerji ve ana gıdalar için yüzde 13, ilaç ve kitaplar için yüzde 6 olarak öneriyor. Reuters’a konuşan bir AB yetkilisi “Kreditörlerin bugün (dün) itibarıyla genel pozisyonunu formüle etmeleri olası değil, netleştirmek için birkaç gün gerekli” dedi. Yunan hükümetinden bir yetkili de topun şimdi AB ve IMF’de olduğunu söyledi. PELİN ÜNKER MUSTAFA ÇAKIR DOLAR AVRO FAİZ BORSA CUMHURİYET ALTIN ALTIN 24 AYAR 2.6720 2.3 kuruş 3.0340 2.2 kuruş 9.95 0.14 puan 83.926 972 puan 679.23 16.19 lira 101.85 2.45 lira EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ Salı 23 Haziran 2015 Umut var, çözüm yok Çipras’ın önerisinin tutarlı olup olmadığına hafta içinde karar verilecek. İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdürü Manukyan’a göre komşu, Avro’dan çıkmasa da iflası kaçınılmaz vrupa Birliği (AB) ve Uluslararası Para Fonu’yla (IMF) bir türlü uzlaşmaya varamayan ve iflasın eşiğine gelen Yunanistan’ın geleceği dün de netlik kazanamadı. Yunanistan’ın 30 Haziran’a kadar IMF’ye 1.6 milyar Avro’luk borç geri ödemesi gerçekleştirmesi gerekiyor. Ancak bu ödemeyi yapabilmesi için öncelikle Avrupa Merkez Bankası, Avrupa Komisyonu ve IMF’den oluşan kreditörlerin şubattan bu yana ödemesini askıya aldığı 7.2 milyar Avro’luk fonu serbest bırakması gerekiyor. A sis Çipras’ın AB liderlerine pazar geç saatlerde sunduğu öneri piyasalarda anlaşma umudunu artırsa da uzmanlara bu sorunu geçici olarak çözecek. Alternatif ödeme İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdürü Şant Manukyan, gazetemize yaptığı açıklamada “Yunanistan’ın Avro’dan çıkması iflas demek değil. İlk aşamada Avro’dan çıkmayacak ama iflas gelecektir. Çipras’ın sunduğu paket onaylansa da sorun ötelenmiş olacak. Bankalar çok zor durumda. Geçen hafta Yunan bankalarından 5 milyar Avro’ya yakın para çıktı. Sermaye kaçışının hızlanmasıyla Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yunan bankalara acil likidite yardımını günlük ola 5 milyar Avro kaçtı Almanya ısrarlı Eurogroup Başkanı Jeroen Dijsselbloem, Yunanistan’ın yaptığı yeni önerileri değerlendirmeyi kreditör kuruluşlara bıraktıklarını ve bugün (dün) nihai bir değerlendirme yapılmasına imkân olmadığını söyledi. Almanya Maliye Bakanı Scheauble ”Yunanistan’dan somut bir öneri almadık, perşembe gününe kıyasla değişen bir şey yok” dedi. Yunanistan Başbakanı Alek rak artırma gereği duydu” dedi. Yunan bankalarına likidite desteği altı gün içinde üçüncü kez yükseltildi. ECB Yunan bankalarının alabileceği likidite desteğini 17 Haziran’da 1.1 milyar Avro, cuma 1.8 milyar Avro artırarak 85.9 milyar Avro’ya çıkardı. Dünkü artırım oranı henüz açıklanmadı. Ancak daha önce aylık yapılan artırımların günlüğe dönmesi tehlikenin boyutlarını gösteriyor. Reuters’a göre, mudilerin dün bankalar açılmadan önce mevduat çekmek için ilettiği emirlerin tutarı 1 milyar Avro’yu buluyor. Manukyan’a göre Yunanistan Avro’dan çıkmayacak. İlk olarak Güney Kıbrıs’ta yapıldığı gibi IOU denilen Avro’ya alternatif bir ödeme aracına ge çecek. Teknik olarak devlet yükümlülüklerini yerine getirecek kadar Avro’ya sahip olmadığı için kamu çalışanları, emeklilik ücretleri, ihale ödemelerini basacağı IOU ile ödeyecek. Yani elinde IOU olan kişi ya da kurum XX miktarında Avro’yu YYYY tarihinde alma hakkına sahip olacak. Ancak bu yeni bir “para” değil. Sadece değişim fonksiyonu taşıyor. IOU’ya geçilmesiyle sermaye kontrolü gelecek. Günlük para çekimi sınırlandırılacak. Ancak para birliğinde en önemli kural paranın serbest hareket etmesi. Bir para birliğinde bir ülkenin bu hale düşmesi çok pozitif bir işaret değil. Eğer Yunanistan Avro’dan çıkarsa piyasalarda çok büyük karışıklıklar yaşanacak. Harika Güral ile İsmet Güral yenilenen otel için iddialı. Güral, otele 150 milyon TL yatırdı KAYHAN AYHAN Karar hafta içinde on önlem paketi önerisi memnuniyetle karşılanırken, Eurogroup, Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın AB liderlerine sunduğu önerinin tutarlı olup olmadığına bu hafta içinde karar verecek. Atina’nın Brüksel’e sonduğu son teklifi değerlendiren Eurogroup olarak adlandırılan Avro bölgesi maliye bakanları grubunun başkanı Jeroen Dijsselbloem “Yunanistan’ın önerileri memnuniyet verici bu hafta bir anlaşma olabilir. Kreditörlerin ilk görüşü Yunanistan’ın tasarısının kapsamlı olduğu yönünde, ancak tutarlı olup olmadığı henüz net değil” dedi. S Türkiye etkilenir Londra merkezli ekonomik araştırma ve danışmanlık firması Capital Economics’ten William Jackson, Financial Times gazetesine yaptığı yorumda “Kötü etkilerin özellikle de büyük cari açığı olan ülkelerde daha fazla hissedileceğini görebiliyoruz. Burada Türkiye göze batıyor. (Yunanistan’ın) Sorunlu bir şekilde çıkışı, Türkiye’nin açığını finanse etmek için ihtiyacı olan akışı kesintiye uğratarak çok sıkıntı yaratacak” dedi. üral Şirketler Grubu Belek’teki Güral Premier Hotel’i 150 milyon TL ile yeniden inşa etti. 120 dönüm arazide, 570 odasıyla hayata geçen tesis Güral Premier Hotels & Resorts markası altında hizmet veriyor. Yenilenen otelin açılışında konuşan Güral Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Harika Güral, bu yıl turizmde genel bir düşüş beklediklerini kendi otellerinin şu anda yüzde 60 dolu olduğunu söyledi. Güral, “Yılın yüzde 1520 oranında bir düşüşle kapanacağını tahmin ediyoruz. Bizim otellerdeki düşüş yüzde 10’u bulacak” dedi. Geçen yıl 110 milyon TL olan turizm grubu cirosunun bu yıl sonunda 120 milyon TL olmasını beklediklerini ve yeni yatırımların da gündemde olduğunu anlatan Güral, “İstanbul İkitelli bölgesinde ve Anadolu yakasında arsalarımız var. Arzumuz Güral kalitesini İstanbul’a taşımak. Yatırım için Atatürk Havalimanı’nın taşınma konusunun netleşmesini bekliyoruz” dedi. Harika Güral, Güral Premier misafir dağılımının yüzde 35’i Rus, yüzde 25’i Türk, yüzde 18’i Kazak, yüzde 8’i de Alman turistlerden oluştuğunu sözlerine ekledi. ANTALYA G Dünya Bankası’ndan kentleşmeye övgü ünya Bankası Türkiye Ülke Direktörü Martin Raiser, Türkiye’deki inşaatları ve kentleşmeyi övdü. Türkiye’deki görev süresi sona ermekte olan Dünya Bankası Ülke Direktörü Martin Raiser “İnşaatı Dert Etmeyin, Türkiye’nin Büyüyen Kentleri Kalkınma İçin Olumlu” başlıklı bir makale yazdı. Raiser, sıklıkla ısınan içi siyaset tartışmalarının, Türkiye’nin kentleşmesinin uluslararası kıyaslamada olağanüstü başarı olduğu gerçeğini kararttığını savundu. Raiser, Türkiye’nin Kore’den sonra son 30 yılda dünyada en hızlı kentleşen ülke olduğunu bildirdi. l Ekonomi Servisi Aleksis Çipras ile Avrupa Komisyonu Başkanı JeanClaude Juncker samimi pozlar verdi. D Kemer sıktı, milli gelir küçüldü Kemer sıkma politikaları geliri düşürürken borçların payı yüksek kaldı unanistan’ın borcu 320 milyar Avro. Avrupa’nın kurtarma paketi ise 240 milyar Avro. Atina 56 milyar Avro ile en fazla Almanya’ya borçlu. Toplam borcun milli gelire oranı yüzde 177. 2010’dan beri Yunanistan’ın milli geliri yüzde 25 daraldı. Yunanistan ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 0.2 büyüdü. Ülkede kişi başına gelir 2013 sonu itibariyle 18 bin 146 dolar. Enflasyon yüzde 2.1 düzeyinde. İşsizlik yüzde 25.6. Cari açığı 955 milyon Avro. Yunanistan krizine bakıldığında kemer sıkma politikalarını dayatan kreditörlerin de ülkede önceki dönemlerde göreve gelen politikacıların da suçlu İş âlemi kaygılı Türkiye ile ticaret hacmi 5 milyar doların üzerinde olan Yunanistan’ın geleceği iki ülke arasındaki iş ilişkilerini de yakından etkileyecek. TürkiyeYunanistan İş Konseyi Başkanı Tevfik Bilgen, Yunanistan’ın Avro’dan çıkması, Drahmi’ye dönmesi halinde “felaket bir devalüasyon sürecine girecek” dedi. Bilgen, bu süreçte kendi para birimlerinin değeri düşeceği için mallarının da ucuzlayacağına işaret etti. Türkiye’nin turizmde de Yunanistan’a pazar payı kaptırabileceği de ifade ediliyor. Y olduğunu belirten Şant Manukyan “2012’den 2014’e sosyal sigortaların payı yüzde 119.6 arasında ufak değişiklikler gösterdi. Milli gelir çok hızlı daraldığı için aldığı pay hâlâ yüksek görünüyor. Kamu borçlarının milli gelire oranında da benzer bir durum söz konusu. Milli gelirdeki düşüş büyük oranda kemer sıkma politikalarından kaynaklanıyor” dedi. Sinop Nükleer Santralı’na 16.3 milyar dolar yatırım aponya’da yayımlanan Nikkei gazetesi, Sinop’ta inşa edilecek nükleer santralın maliyetinin 16.3 milyar dolar olacağının tahmin edildiğini ve inşaatta Japon ve Fransız şirketlerin yanı sıra iki veya üç tane Türk şirketinin yer alacağını belirtti. Gazete maliyetini yüzde 2025’inin inşaattan oluştuğunu tahmin etti. Habere göre kısa süre içinde kurulması beklenen proje yönetim şirketinde Mitsubishi Heavy Industries hissedar olacak. Türkiye’nin ilk nükleer santralı ise 20 milyar dolarlık yatırımla Rusya tarafından Mersin Akkuyu’ya yapılacak. Piyasa memnun J Dolar/TL Yunanistan’a ilişkin iyimser beklentilerle 2.6615’e kadar geriledi. Borsa İstanbul yüzde 1.18 yükseldi. Avrupa borsaları yüzde 2 artıda kapandı. Almanya ve Fransa yüzde 3.5’e yakın Atina yüzde 9 yükseldi. bugün daha istikrarlı ve daha seküler yapılar oluşturuyorlar. Buna karşılık bazı devletler de aslında sonradan türemiş, tarihsel kökleri olmayan yapay özellikler sergiliyorlar. Bu ikincisi, birçok yerde emperyalizm tarafından çizilmiş yapay sınırlar (SykesPicot) konusuyla yakından ilgili. Kaplan, Ortadoğu halklarının, doğal olmayan sınırlarla yaşamak zorunda bırakıldıklarını, etnik ve din, mezhep farklılıklarından dolayı da kendi kendilerini yönetemedikleri sonucuna ulaşıyor. Kaplan’a göre bölgeye yeniden istikrarı kurmak için bir emperyalist müdahale ve düzenleme, yol göstericilik gerekebilir; yeni ABD devlet başkanı 2017’de bölgede Batı etkisini yeniden güçlendirmeyi denemeye karar verebilir. Ancak, Benjamin Denison (Notre Dame Üniversitesi) ve Andrew Lebovich’in (Columbia Üniversitesi) Kaplan’a cevap olarak yayımladıkları denemede işaret ettikleri gibi, aslında bütün sınırlar toplumsal yapıntılardır; doğal olan sınır yoktur. Dahası yazarlar, Kaplan’ın tarihi yanlı okuduğunu, gerçekte olmayan bazı şeyleri var saydığını savunuyorlar. len halklara sormak gerekir diyor ve ekliyorlar: “İmparatorluklar çözdükleri sorunlarda daha fazlasını yaratırlar.” Getirdikleri istikrar şiddete, yerli halkın aşağılanmasına, baskı altına alınmasına, hatta soykırıma, kaynakların talan edilmesine dayanır. Yazarlara göre, bölgedeki imparatorlukların tarihine ilişkin bu tür tartışmalar boşlukta değil, birilerinin bölgeye yönelik siyasi planlarına hizmet etmek için üretiliyorlar (Washington Post, 09/06/2015). Gerçekten de, Ortadoğu’ya Suriye bahanesiyle doğrudan askeri müdahale taleplerinin dile getirildiği neocon çevrelerde, Kaplan’ın savlarına büyük ilgi olduğu görülüyor. Kaplan’ın istikrar kaos ikilemi karşısında emperyalist iradeyi önermesi de benim aklıma, ister istemez, ünlü Romalı tarihçi Tacitus’un şu sözleri getiriyor: Yalan iddialarla, talan eder, katliam yapar, tecavüz ederler adına imparatorluk derler. Çöle çevirirler adına barış derler. Perşembe günü devam ediyorum... u yazının I. kısmında, bölgesel ve küresel “entropi” geliştikçe jeopolitik alanında yoğunlaşan tartışmalara kısaca bakmak istediğimi yazmıştım. Burada, Robert Kaplan’ın “Emperyalizmi geri getirin” çağrısı olarak algılanan yazısından başlayarak ilerlemeye çalışacağım. Tartışmalar o kadar yoğun ve sert olmuş ki Foreign Policy, yazının başlığını iki kez değiştirme gereği duymuş. Kaplan da sonradan eklediği bir notta, “Ben emperyalizmi çağırmadım yalnızca duruma işaret ettim” diyor. B Kaos korkusu ve emperyalizm II rattığı SykesPickot düzeninin dağılmaya başlaması, ABD hegemonyasının düzen getirme kapasitesinin gerilemekte olması. Kısacası ya kaos ya emperyal düzen diyor Kaplan. Kaplan savını, tarihsel kökleri olan devletler ve doğal sınırlar gibi iki kavram üzerinden geliştiriyor. Kaplan’ın savı aynı zamanda ABD’nin ekonomik ve askeri kapasitesi ile ilgili bazı varsayımlara dayanıyor. Kaplan’a göre, bazı devletlerin kökleri tarihin derinliklerine gittiği için Doğal olan ve olmayan sınırlar Kaplan, insanlık tarihi boyunca düzenin hemen her zaman imparatorluklar tarafından sağlandığına işaret ediyor. Buradan hareketle Kaplan, Ortadoğu’daki kaosun köklerinde üç emperyal çöküntü olduğunu saptayarak devam ediyor: Osmanlı İmparatorluğu’nun çökmesi, emperyalist güçlerin ya Örneğin, sömürgecilerin çizdikleri sınırlar her zaman etnik, dini bölünmelere ters olmuyor, toplumsal gerçekliklerden doğabiliyorlar. İmparatorlukların sınırları da askeri, siyasi koşullara göre bazen daralıyor, bazen genişliyor. Bu sınırları doğal, emperyalistlerin çizdiklerini yapay saymak da anlamlı değil. İmparatorlukların istikrar kaynağı olduğunu da. Evet, imparatorluklar bazen düzen kurabiliyor, çoğu zaman da isyanlara, direnişlere sahne oluyorlar, sürekli genişlemeye çalışıyor, savaşlar savaşları izliyor. Denison ve Lebovich, bu imparatorlukların getirdikleri “istikrarı” bir de sömürgeleştiri ...ve sonra adına barış diyorlar Tüketici güveni arttı, tasarruf umudu azaldı üketici güven endeksi, haziranda geçen aya göre yüzde 3.4 artarken, tasarruf etme ihtimali endeksi ise yüzde 1.3 azaldı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası iş birliğiyle yürütülen anket sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, geçen ay 64.29’la son 6 yılın dibindeyken bu ay 66.45 oldu. Hanenin maddi durum beklentisi endeksi de aynı dönemde yüzde 2 arttı. Geçen ay 86.18 olan endeks değeri, bu ay 87,92’ye yükseldi. Tasarruf etme ihtimali endeksi ise mayısta 19.79’ken, haziranda 19.53 değerine düştü. Bu oran, tüketicilerin gelecek 12 aylık dönemde tasarruf etme ihtimallerinin bir önceki aya göre azaldığını gösteriyor. T C M Y B