Katalog

KULTUR Perşembe 2 Niisan 2015 EDITÖR: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK Mopo Babylon sahnesinde... Linda Fredriksson, Eero Tikkanen ve Eeti Nieminen tarafından kurulan Mopo, 30 Nisan Dünya Caz Günü’nde Garanti Caz Yeşili kapsamında Babylon’da konser verecek. Sıra dışı çalışmalara imza atan Finlandiyalı üçlünün konseri 30 Nisan’da saat 20.30’da Babylon’da... 19 Sinematek’in kuruluşundan 50, Onat Kutlar’ın öldürülüşünden 20 yıl sonra Nedir değişen?.. 1 Hasan Âli’nin Yelena’sı 965 yazı. Aylardan ağustos. Çocukluğumdan beri olduğu gibi o yaz da Büyükada’dayız. Artık Maden’deki Gözlü Ev’de değil, Madam İsmaro’nun Çankaya’daki evinde oturuyoruz. Çetin Altan’lı, İlhami Soysal’lı, Aziz Nesin’li Akşam gazetesini alıyorum her gün. Bir sabah, arkadaşım Reha Uz’la birlikte gazeteye göz atarken, küçük bir haber dikkatimizi çekiyor: “Sinematek Derneği kuruldu.” Üyelik başvurusu için bir de adres veriliyor: “Alihan İş Merkezi, Galatasaray.” Haberden anladığımız kadarıyla, tecimsel sinemalara gelmeyen pek çok filmi izleme olanağı bulacağız. Aren, Hikmet Kıvılcımlı ve ister istemez sivillerle birlikte. Mihail Romm’un, nerdeyse yetiştirilemeyen her filmin yerine gösterilen müthiş belgeseli “Sıradan Faşizm”i kimbilir kaç kez izledik! Faşizmin “sıradanlaşmasını” inanılmaz bir ustalıkla belgeleyen bu filmi, baskıların, hoşgörüsüzlüklerin, şiddetin gündelik hayatımızın bir parçası olup çıktığı bugünlerde yeniden seyredebilsek. Tolstoy, Çehov, Dostoyevski çevirilerini elimden bırakamadığım Hasan Âli Ediz’i de Sinematek’te tanımıştım. Hem de ne tanıma. Sergey Bondarçuk’un, Tolstoy’un 4 ciltlik romanını sayfa sayfa çektiği “Savaş ve Barış” gösteriliyordu. O sıralar Sinematek’in altyazı hazırlama olanağı olmadığı için bazı filmler anında çeviriyle sunuluyordu. Ne kadar talihliydik ki, “Anna Karenina”nın çevirmeninden dinliyorduk “Savaş ve Barış”ın diyaloglarını. Vasili Kuragin’in, düzenlediği baloda kızı Yelena ile Piyer Bezuhov’u baş başa bıraktığı sahneyi hiç unutmuyorum. Hasan Âli Bey, kendini filmin akışına kaptırmış, konuşmaları soluk almadan çeviriyordu. Piyer, Yelena’nın önünde diz çöküp dil dökerken yürekten bir iç çekişle “Yelena!..” deyiverdi ve ne olduysa o anda oldu. O dakka kendini Piyer’in yerine koyan Hasan Âli Bey de daha da derin bir iç çekişle “Yelena!..” demesin mi! Seyircinin bir an koptuğunu anımsıyorum. Evet, gülüşmeler oldu. Ama Hasan Âli’nin gönülden uğraşına “Aşkolsun!” diyen gülüşmeler. Sinematek anıları bitmez. İKSV, iki gün sonra başlayacak 34. İstanbul Film Festivali’nde “Sinematek ve Onat Kutlar” bölümüyle kutluyor bu benzersiz derneğin kuruluşunu. Ne ki, bir hüzün de var bu kutlamada. Bizlere engin bir kültür penceresi açan Sinematek’i 12 Eylül 1980’de Kenan Evren’in askeri diktatörlüğü öldürdü; Sinematek’in ve Film Festivali’nin baş mimarı Onat Kutlar’ı ise 20 yıl önce terörizm. Kutlar’ın, gözde yönetmeni Visconti’nin “Leopar”ı üstüne Sinematek’in dergisi Yeni Sinema’da yayımlanan yazısını anımsamamak elde değil: “Ve büyük bir fresktir ‘Leopar’. Palermo sokaklarının bayraklar, barut dumanları, ağlayan kadınlarla dolu sonsuz yıkıntıları önünde düşünen bir insanı çizer: ‘Nedir değişen?’.” Erhan Yazıcıoğlu’nun istifası cepte! mi ve kadro konusunda çalışmalar yapacağını belirtmişti. Yazıcıoğlu, göreve beYazıcıoğlu ile lediye tarafından bazı sözler alarak geldiğini ancak beleekibi, yönetmelik işleri ağır yürütmesi değişikliği, kadro ve diyenin nedeniyle beklentilerine uladiğer taleplerinin şamadıklarını söyledi. Beklentilerinin karşılanmaması karşılanmaması halinde ekibiyle birlikte isdurumunda istifa tifa edeceklerini vurguladı. edeceklerini belirtti. Yazıcıoğlu’nun ekibinde, Engin Alkan, Arif Akkaya, Yiğit Sertdemir, Hakan Arlı ve stanbul Büyükşehir BeAslı İçözü bulunuyor. lediyesi ŞeÖte yandan, hir TiyatrolaYazıcıoğlu, dün, rı (İBBŞT) Genel 74 kişilik kadro Sanat Yönetmeni talebinin 50’siErhan Yazıcıoğnin kabul edildilu, belediye tarağini söyledi. Bu fından talepleridurum belediyenin karşılanmanin Yazıcıoğlu ile ması durumunda ekibini ikna edeekibiyle birlikte bileceğinin sinistifa edeceğini yalini de veriyor. söyledi. YazıcıoğYazıcıoğlu, lu ile ekibinin is“Verilen sözlerin tifası gerçekletutulmasını bekşirse kurumdaliyorum, çünkü ki pek çok sanatben sözümü tutçının da istifatum. Tiyatroyu sı gündeme geleuçuracağım debilir. Erhan Yazıcıoğlu dim ve uçurdum; Şehir Tiyatroseyirciyi çoğalttık, ları yönetimini tiödüllerin yüzde seksenini yatroculardan alıp bürokaldık. Gençlerin kadroya giratlara devreden yönetmererek daha rahat çalışmasını lik sonrası ilk olarak Ayşeistiyoruz. Yönetmelik değinil Şamlıoğlu istifa etmişşikliğiyle kaybettiğimiz hakti. Şamlıoğlu’nun yerine beları yavaş yavaş da olsa allediye tarafından Hilmi Zamak istiyoruz. Belediye, Şefer Şahin getirilmişti. Ağushir Tiyatroları bir dönem iyi tos ayında Hilmi Zafer Şayönetilmediği için haklı olahin de istifa etmiş, yerine rak müdahil oldu ve yönetYazıcıoğlu göreve gelmişmelikteki bazı maddeleri deti. Genel Sanat Yönetmenliğiştirdi, ama tiyatroyu tiyatği görevine devam eden Yazıcıoğlu, göreve gelirken Şe rocuların yönetebileceğini gösterdik. Böyle olması için hir Tiyatroları’nda krize nede çabalıyoruz” dedi. den olan yönetmelik değişiCEREN ÇIPLAK İBB Şehir Tiyatroları Genel Sanat Yönetmeni İ Ver elini Beyoğlu Vakit geçirmeye gelmez. Ertesi gün, vapura atlayıp İstanbul’a iniyoruz Reha’yla. Tünel’e binip ver elini Beyoğlu. Balıkpazarı’nın girişindeki Alihan yepyeni bir iş merkezi. Boya kokuları üstünde daha. Sinematek, kapısı aralık, bizi bekliyor. Kapıdan girerken, iki odalı çıplak bir büroya değil, bir hayal perdesini aralayıp, sinema sanatının dünyaya, hayata bakışımızı yerinden oynatacak, büyülü düşler ve gerçekler âlemine adım attığımızın henüz ayırdında değiliz. İçeri girdiğimizde, nerdeyse boş bir masanın başında oturan birine, üye olmak istediğimizi söylüyoruz. “Henüz üyelik işlemlerini başlatamadık. Biriki gün sonra gelin” diyor. Kararlılığımızdan bir şey kaybetmiyoruz. Birkaç gün sonra yine karşısındayız. Bu kez, ben öne geçtiğim için 33 nolu üye oluyorum; Reha da 34. Alihan’dan çıkıp, Çiçek Pasajı’nda bir koca Arjantin ve midye tavayla kutluyoruz üyeliğimizi. Tam 50 yıl olmuş. Düşler âlemine adım Bizlere engin bir kültür penceresi açan Sinematek’i 12 Eylül 1980’de Kenan Evren’in askeri diktatörlüğü öldürdü; Sinematek’in ve Film Festivali’nin baş mimarı Onat Kutlar’ı ise 20 yıl önce terörizm. larda kimlerle tanıştırmadı ki bizi! Ayzenştayn, Pudovkin, De Sica, Germi, Rossellini, Fellini, Bergman, Visconti, Truffaut, Polanski, Wajda, Skolimowski... Bugün Sinematek’i hayatımın en güzel sekanslarından biri olarak anımsıyorum. Film içinde film... Sevgililerle buluşmalar... Notre Dame de Sion’dan rahibe öğretmenleriyle gelen kızlarla ışıklar sönünce arka localara kaçmalar... Sevgili dostum Cem Taylan’la, “Sudaki Bıçak”a yetişmek için, buz tutmuş yollarda kol kola girip okuldan Kervan’a hızlı hızlı yürümeler. Ayzenştayn’ın başyapıtı “Potemkin Zırhlısı”nın Türkiye’deki ilk gösterimini unutmak olanaksız. Behice Boran, Sadun Hüzünlü Bir Kutlama Oturunca çöken koltuklar 60’ların ikinci yarısında, Bomonti’deki Kervan Sineması’nı mesken tutmuştu Sinematek. Bazıları oturunca çöken o koltuk Cemal Reşit Rey Konser Salonu bu hafta da dopdolu... Hugh Jackman Mayıs’ta Zorlu’da es tellerindeki kanama nedeniyle Zorlu Performans Sanatları Merkezi’ndeki ilk gösterisinin ardından sahneye çıkamayan Hugh Jackman, hayranlarıyla Mayıs ayında yeniden buluşacak. “An Evening with Hugh Jackman” gösterisi 3031 Mayıs ve 1 Haziran’da Zorlu Perfomans Sanatları Merkezi’nde yapılacak. Hugh Jackman, İstanbul’da 4 günlük gösterisinin sadece ilk günü sahneye çıkabilmişti. 32 kişilik orkestra ve dans ekibi ile yaklaşık 2 buçuk saat sahnede kalan Jackman’ın kendisi ve hayatı ile ilgili de anlar paylaştığı bir performans gerçekleştirmişti. l Kültür Servisi Galatea Art Gallery’den ‘Özgür Gezi’ S Emin Özmen David Wagner okuma etkinliği G Mayra Andrade konseri 8 Nisan Çarşamba günü 20.00’de. Canlı performansla Gezi resimleri ezi Direnişi’nin yıldönümü öncesinde bir çok sanatçı canlı performanslarıyla Gezi’yi resmediyor. Ali Şahinler’in kurucusu olduğu Galatea Art Gallery, “Özgür Gezi” adını taşıyan etkinliklerin ikincisini 2 4 Nisan tarihleri arasında düzenliyor. Galatea Art Gallery koleksiyonundan Gezi fotoğraflarının da sergileneceği etkinlikte birçok usta sanatçının Gezi konulu resim G Ödüllü filmler üniversitelerle buluşuyor 11. Akbank Kısa Film Festivali’nin ödüllü filmleri, 6 Nisan14 Mayıs tarihlerinde Türkiye genelindeki 19 üniversitede gençlerle buluşacak. Filmler, Kocaeli, İzmir, Denizli, Edirne, Tekirdağ, Erzurum, Çanakkale, Balıkesir, Bursa, Eskişehir, Ankara, İstanbul, Gaziantep, Zonguldak, Bolu, Kastamonu, Sakarya, Mersin, Konya, Adana ve Kayseri’de üniversitelilerle buluşacak. leri konuklarla buluşuyor. Etkinlik 2 Nisan saat 11.00’de başlayacak. Canlı performansla Gezi resimleri yapacak isimleri ise şöyle: Adil Salih, Bilge Kutlu, Ercan Arslan, Nilgün Tüzüntürk ve Reşat Ceylan. Etkinliğin, “Ali İsmail’in, Ethem’in, Berkin’in, Ahmet’in, Medeni’nin, Mehmet’in, Abdullah’ın anısına!” olduğu belirtiliyor. l Kültür Servisi oetheInstitut Kütüphanesi’nde 15 Nisan’da Alman yazar David Wagner “Hayat” adlı romanını okuyacak. David Wagner, 277 minyatürden oluşan bu kitapla 2013 Leipzig Kitap Fuarı Ödülü’ne değer görülmüştü. Romanın çevirmeni Ayça Sabuncuoğlu da okuma etkinliğine katılacak. Hiphop ve flamenko dansta birleşti BB Cemal Reşit Rey Konser Salonu (CRR), bu hafta da dopdolu bir programla müzikseverlerin karşısında olacak. Türk Halk Müziği sanatçısı Erol Parlak 6 Nisan Pazartesi günü, bas gitarist Stanley Clarke ise 7 Nisan Salı günü, Kübalı gitarist Mayra Andrade 8 Nisan Çarşamba günü saat İ 20.00’de CRR’de dinleyicilere müzik ziyafeti sunacak. Nuevo Ballet Espana’nın dansçıları Rojas ve Rodriguez, koreografisini ve yönetmenliğini yaptıkları hip hop ve flamenkoyu birliştiren yeni gösterileri “Titanium” ile 11 Nisan Cumartesi günü 20.00’de CRR’de olacak. l Kültür Servisi Arsu Sahne’de Yeşilmenderes resitali rsu Sahne, konser serisine 4 Nisan Cumartesi akşamı saat 18.00’de piyanist Mert Yeşilmenderes ile devam ediyor. İstanbul’da solo ve oda müziği konserleri veren piyanist Yeşilmenderes, 1.Ahmed Adnan Saygun Müzik Festivali İzmir Piyano Yarışması’nda, kendi yaş kategorisinde “En İyi Saygun Yorumcusu Özel Ödülü”nü alan piyanist Mert Yeşilmenderes, 2010 yılında Ulusal Müzik ve Müzikoloji Çalıştayı kapsamında, Süreyya Operası’nda konser vermişti. l Kültür Servisi A C M Y B