Katalog

DUNYA Cuma 17 Nisan 2015 Yanlış butona basınca... İspanya’da iktidarın 18 yaşından küçüklerin kürtaj için ailelerinden izin alması tasarısına karşıyken yanlış butona basarak evet diyen Sosyalist lider Pedro Sánchez’e tepki yağdı. Çizgi kahraman Homer Simpson’a benzetildi. EDİTÖR: MİNE ESEN TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ ‘First Lady’miz büyülüyor’ Çin’deki Renmin Üniversitesi, Devlet Başkanı Xi Jinping’in eşi Peng Liyuan’ın diplomatik rolü hakkında hazırladığı araştırmada, eski ordu şarkıcısı Peng’in “iffeti, görünümü, zarafeti, yardımseverliğiyle yerli, yabancı medyayı büyülediğini” yazdı. 17 Endonezya’da alkol yasağı geliyor IRAK Ezidilere eziyet bitmiyor Iraklı Ezidiler Musul’un 60 km doğusundaki kutsal Laliş kentinde önceki gün başlayan yeni yılı mumlarla karşılarken, İnsan Hakları İzleme örgütü IŞİD’in Ezidi kadınlara yönelik vahşetini yeniden gözler önüne seren bir rapor yayımladı. Radikal İslamcıların elinden kurtulmayı başaran 20 Ezidi kadın ve kız çocuğunun tanıklığına dayanan raporda, kadınların sistematik olarak tecavüz ve kötü muameleye uğradıkları, zorla evlendirildikleri, din değiştirmeye zorlandıkları belirtildi. Kürtler parlamento sistemini tartışıyor BERİVAN AYDIN Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nde, KYB ve Goran’ın talebiyle başkanlık yetkilerinin sınırlandırılması için komisyon kuruldu ürkiye başkanlık sistemini tartışırken, Irak’taki Kürdistan Bölgesel Yönetimi parlementer sisteme geçmeyi konuşuyor. Bölgede, Kürdistan Demokrat Partisi’nden (KDP) sonra en güçlü iki parti olan Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) ve Goran Hareketi, 10 yıldır Mesud Barzani’nin yürüttüğü başkanlık makamının geniş yetkilerini tartışmaya açtı. T Mam Cemal mesaiye başladı Almanya’da iki yıl tedavi gördükten sonra geçen yaz Süleymaniye’ye dönen Irak eski Cumhurbaşkanı Cemal Talabani ziyaretçi kabul etti. 2012’de beyin kanaması geçiren ve öldüğü yönünde zaman zaman iddialar çıkan KYB lideri, pazartesi günü Uluslararası Ekonomist ve Yöneticiler Birliği’nin AB temsilciliğinden gelen heyetle görüştü. Cumhuriyet’e konuşan KDP milletvekili Bayar Doski, gerekirse üç aylık çalışma süresi uzatılacak olan 21 üyeli komisyonun parlamentodaki siyasi dağılımı yansıtacağını ve meclis dışından hukuk uzmanlarını da içereceğini belirtti. Hazırlanacak anayasa teklifini referanduma götüreceklerini kaydeden Doski, başkanı halkın seçtiği sistemlerde diktatörlükten korkmanın yersiz olduğunu, IŞİD tehdidinin de kontrol altına alındığını savundu. İTALYA İtalya, göçmen akınına karşı AB’den yardım istiyor. Yine göçmen teknesi battı: 41 ölü Libya’dan kalkan içinde göçmenlerin olduğu bir teknenin battığı, 400 kişinin yaşamını yitirdiğine ilişkin felaket haberinin üzerinden iki gün geçmeden yine Akdeniz’in 41 kişiye daha mezar olduğu gündeme düştü. İtalyan medyasına dün yansıyan haberlere göre, yine Libya’dan kalkan içinde göçmenlerin olduğu bir tekne İtalya’nın Sicilya Adası açıklarında battı, en az 41 kişi yaşamını yitirdi. Bu arada başka bir kaçak göçmen teknesinde ise 12 Hıristiyan’ı deniz attıkları suçlamasıyla 15 Müslüman göçmen İtalyan polisince göz altına alındı. Gana ve Nijerya’dan olduğu belirtilen Hıristiyan göçmenlerin yaşamını yitirdiği sanılıyor. IŞİD tehdidi kapıdayken Barzani’nin görev süresini 2. kez uzatmaya hazırlanan Kürdistan Meclisi, parlamenter sisteme geçiş için anayasa değişikliği hazırlayacak komisyon kurma kararı aldı. Mevcut sistemde, Peşmerge Başkomutanı da olan Barzani savaş kararı verebiliyor, neredeyse tüm üst düzey yetkilileri atıyor, kanun hükmünde kararname çıkarabiliyor, bakanlar kurulunu toplayabiliyor. 21 üyeli komisyon ‘Demokrasi savaşı’ KYB milletvekili Serdar Sabah Harki tüm Kürt partilerinin demokrasi için mücadele ettiklerini, zaten Irak anayasası uyarınca bölge anayasasının da parlamenter nitelikte olması gerektiğini vurguladı. Komisyonun birkaç ayda yeni anayasa hazırlayabileceğini düşünmeyen Harki, Barzani’nin 3. kez seçilmesinin önünü açma çalışmalarının da başlayabileceğini kaydetti. 2005’te halkın, 2009’da ise milletvekillerinin başkan olarak seçtiği Barzani’nin 2013’te dolan görev süresi 20 Ağustos 2015’e kadar uzatılmıştı. Meclisteki tüm partiler Barzani’nin görev süresini tekrar uzatma konusunda hemfikir. Ancak Türkmen Cephesi lideri Aydın Maruf’a göre, Barzani’nin yetkileri ve anayasa, siyasi pazarlık için kullanılıyor. Maruf, “Türkiye de şimdi başkanlık sistemine geçmeyi tartışıyor. Başkanlık sistemi parlamentoyu zayıflatmaz, güçlendirir” diyor. 111 milletvekilinden oluşan Kürt Parlamentosu’nda KDP’nin 38, Goran’ın 24, KYB’nin ise 18 sandalyesi bulunuyor. Asya’nın gözde turizm ülkelerinden birisi olan Endonezya’da İslamcı partilerin girişimleriyle adım adım alkol yasağı getiriliyor. İslamcı Ulusal Kalkınma Partisi ve muhafazakâr Müreffeh Adalet Partisi’nin hazırladığı yasa tasarısıyla alkol satışlarının engellenmesi hedeflenirken, ilk etapta perakende satış yasağı devreye sokuldu. 70 bine yakın yerli esnafın alkol satma izinleri kaldırılıyor. Süpermarket, otel ve restorant gibi yerlerde alkol satışına devam edilecek olsa da gelirinin çoğunu turizmden kazanan ülke halkı tepkili. Bir çok yerli esnafın kepenk indirmesine sebebiyet verebilecek tasarı henüz nihai karara bağlanmadı. Müreffeh Adalet Partisi kısıtlamaların ideolojik veya inanç sebebiyle getirilmediğini, hedeflerinin ‘gençleri korumak’ olduğunu iddia etti. Tasarı, turizmin ana merkezi olan Bali Adası’nı da kapsarken, halkının büyük çoğunluğu Hindu kökenli olan ada halkı tepkili. Ukrayna’da Rusya yanlılarına suikast Ukrayna, son iki ayda devrik devlet başkanı Viktor Yanukoviç’in en az 6 yandaşının hedef alındığı suikastlarla sarsılırken, önceki gün başBuzina kent Kiev’den eski milletvekillerinden birinin başına kurşun sıkılmış halde ölü bulunması, dün de bir gazetecinin katledilmesi haberleri gündeme düştü. Yetkililer, Yanukoviç’in Bölgeler Partisi’nden eski milletvekili, Meydan karşıtı protestocu Olef Kalaşnikov’un Kiev’deki dairesinde cansız bedeninin bulunduğunu, olayın cinayet mi yoksa intihar mı olduğu konusunda soruşturmanın sürdüğünü duyurdu. Kimi kaynak İçişleri Bakanlığı’nın olayı cinayet olarak gördüğünü aktardı. Dün ise İçişleri Bakanlığı’ndan ülkenin tanınmış gazetecilerinden Yanukoviç, Rusya yanlısı görüşleriyle bilinen Oles Buzina’nın maskeli iki saldırgan tarafından başkent Kiev’in merkezi yakınlarında bir sokakta vurularak öldürüldüğü açıklaması geldi. Husiler Riyad’a rest çekti KATAR Cuma namazında açık dükkâna ceza Koyu muhafazakâr Arap ülkesi Katar, cuma namazları sırasında kepenk indirmeyenlere ceza getirdi. Katar Emiri Şeyh Tamim el Thani’nin duyurduğu yeni yasaya göre, cuma günleri ezan okunmasının ardından 90 dakika boyunca kapalı kalmayan işletmeler 10 bin Katar Riyali (yaklaşık 7420 TL) ödeyecek. Kural dükkân, kafe, restoran, AVM, ofis ve hatta klinikleri kapsıyor. 2022’de Dünya Kupası’na ev sahipliği yapacak olan Katar’da stadlarda alkol satılıp satılmayacağı tartışmaları da sürüyor. İnsani krizin boyutunun her geçen gün ağırlaştığı Yemen’de, 26 Mart’tan bu yana en az 736 kişi yaşamını yitirdi. emen’de Sünni koalisyonun Şii Husilerle ve eski başkan Ali Abdullah Salih’e bağlı güçlerden oluşan ortaklarına hava saldırıları, BM onaylı ambargo ve Mısır ve Körfez ülkelerinin Suudi Arabistan’da planladıkları ortak tatbikatının kara operasyonuna evrileceği kaygıları eşliğinde 4. haftasına girdi. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 26 Mart’ta başlayan operasyon en az 736 insanın can vermesine, 2 bin 700’ünün yaralanmasına yol açmışken, Husiler dün Sünni koalisyonunun saldırılara koşulsuz olarak son vermesi çağrısında bulundu. Y BRİTANYA Assange, Londra’da ifade verecek Ekvador’un Londra Büyükelçiliği’ne 2012’de sığınan WikiLeaks internet sitesinin kurucusu Julian Assange’ın tecavüz suçlamaları iddiasıyla İsveç’te hakkında devam eden dava ile ilgili olarak Londra’da ifadesinin alınmasını kabul ettiği belirtildi. ABD’nin gizli diplomatik belgelerini yayımlayarak dünya kamuoyunda büyük yankı uyandıran WikiLeaks’in kurucusu Assange iki kadının kendisine yönelttiği suçlamaları reddediyor. Assange, İsveç’e iade edilmesi halinde ABD’ye gönderilmekten endişe ettiği için Ekvador Büyükelçiliği’ne sığınmıştı. Devrik Devlet Başkanı Mansur Hadi’nin ülke içindeki etkisizliğine çare olarak yardımcılığına atanan Halid Bahah ise dün Riyad’da düzenlediği basın toplantısında karadan müdahaleyi dışlamadı. ‘Suudi öncülüğündeki koalisyonun Yemen’e kara birlikleri yollamayacağı umudunu’ dile getirmekle yetinen Bahah, Husiler ve Salih güçleriyle hareket eden ordu birliklerine ‘meşru hükümeti’ destekleme çağrısı yaptı. Bahah, Hadi ve hükümeti Aden’e geri dönene kadar hiçbir barış girişiminin de kabul edilmeyeceğini belirterek İran’ın yaptığı kapsa yıcı hükümet içeren girişimini geri çevirdi. Bu arada Yemen’in güneyinde Mukalla çevresinde El Kaide yanlısı güçlerin havaalanı ve petrol tesisini kuşattığı haberleri geliyor. Suudi kaynakları ise Husilerle ittifak eden Salih’in ailesiyle ülkeden güvenli çıkış için Körfez ülkelerine talepte bulunduğunu öne sürdü. BM temsilcisi istifa etti Diğer yandan Riyad’ın eleştiri oklarının hedefindeki BM özel temsilcisi Faslı Jamal Benomar da sonunda pes etti. 2012’de Salih’in devrilmesi yerine iki yıllığı na yardımcısı Hadi’nin getirilmesiyle başlatılan siyasi geçiş döneminin mimarı olan Benomar, Facebook hesabından görevinden ayrıldığını duyurdu. BM sözcülüğü Benomar’ın başka bir göreve atanmak istediğini bildirdi. Benomar’ın müzakereli çözüm çabaları sonuç vermemişti. Suudilerin dışında Husilerin de Benomar’ın performansını eleştirdikleri öne sürülüyor. BM Benomar’ın yerine örgütün Ebola misyonunun başındaki Moritanyalı diplomat İsmail Ould Şeyh Ahmed’i düünse de Rusya’dan itiraz bayrağı yükseleceği haberleri gecikmedi. Putin’in konuşmasına ilgi yoğundu. Putin’den geçmişle hesap, ABD’ye fatura Ukrayna krizi, Kırım’ı ilhak etmesiyle Batı’yla ilişkilerde gerginlik yaşayan Rusya’nın Devlet Başkanı Vladimir Putin’den, II. Dünya Savaşı sonrasında Sovyetler Birliği’nin Doğu Avrupa ülkelerine kendi modelini zorla dayatmasının yanlış olduğu çıkışı geldi. Rusya Devlet Başkanı dün televizyon kanallarında canlı yayınlanan programda halkın sorularını yanıtlarken Ukrayna kriziyle birlikte Batı’nın ambargosundan, İran’a S300 hava savunma sistemi teslimatına, ekonomik sorunlara uzanan içdış siyasete ilişkin konulara değindi. Üç saat süren programda Putin’in bir soru üzerine “II. Dünya Savaşı’ndan sonra birçok Doğu Avrupa ülkesine kendi modelimizi uygulamaya çalıştık, bunu zorla yaptık. Bunu kabul etmek zorundayız. Ve bu konuda iyi bir şey yok” şeklindeki sözleri dikkat çekti. Ancak bunun ardından da ABD’yi günümüzde, geçmişte Sovyetler Birliği’nin yaptığı bu tavrın aynısını tüm dünyaya uygulamaya çalışmakla suçladı ve ekledi “Onlar da başarısız olacak.” Barış pusuya düştü Kolombiya’da solcu FARC gerillalarıyla yarım asırdır süren iç savaşı sona erdirmek için 2012 Kasım’ından bu yana süren müzakereler 11 askerin pusuya düşürülüp öldürülmesi, 17’sinin yaralanmasıyla büyük darbe aldı. Şahinlerin baskısı altındaki Devlet Başkanı Juan Manuel Santos olayın ardından gerillalara yönelik bir süredir askıya aldığı hava saldırılarını yeniden başlatma kararını açıkladı. Kolombiya ordusu, geçen salı gecesi ülkenin güneybatısındaki dağlık Cauca bölgesinde FARC güçlerinin kurduğu pusuda saldırıya uğradıklarını duyurmuştu. Ancak kimi FARC kaynağı ateşin askerlerce açıldığını savunuyor. Cauca’ya giden Devlet Başkanı Santos’tan “FARC kamplarına hava saldırılarını askıya alma kararının bozulduğu” açıklaması geldi. Santos henüz Küba’da yürütülen barış müzakerelerinden çekilip çekilmeyeceklerine ilişkin bir değerlendirmede bulunmadı. 2023’te uzay istasyonu Batı’nın yaptırımlarına, baskılarına tepki gösteren Putin, bir soru üzerine de Rusya’nın 2023’e kadar kendi uzay istasyonunu inşa etmeyi planladığını açıkladı. FARC’ın saldırısında ölen askerlerin cenazelerinin silah arkadaşlarınca çuval gibi taşınması dikkat çekti. C M Y B