Katalog

DUNYA 16 EDİTÖR: CEYDA KARAN Hamaney turp gibi İran’da prostat ameliyatı yüzünden ağır hasta olduğu söylenen dini lider Ayetullah Ali Hamaney dün söylentileri yalanlamak için halkın önüne çıktı. TASARIM: ZARİFE SELÇUK AB ordusu istiyor Avrupa Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker, Rusya’ya karşı NATO’nun yeterli olmadığını, AB’nin ordusu olması gerektiğini söyledi. Pazartesi 9 Mart 2015 Ordu ile gerillalar el ele Kolombiya barış sürecinde hükümet ile FARC birlikte mayın temizliğine girişmekte anlaştı. Gerillalar mayın temizleme faaliyeti sırasında üniforma giymeyecek, silah da taşımayacak. Anlaşma ‘dev adım’ diye nitelendi. atin Amerika ülkesi Kolombiya’da hükümetle Marksist Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) arasında iki yıldır süren barış sürecinde bir ilke imza atıldı. Ordu ile gerillaların kara mayınlarını birlikte temizlemesi konusunda anlaşıldı. Buna göre, müzakerelerde arabuluculuk yapan Norveç’in yardımıyla iki taraftan ikişer kişinin gözetiminde önceden belirlenmiş alanlardaki mayınlar temizlenecek. Gerillalar bu çalışmaya üniformaları olmadan ve silah taşımadan katılacak. Küba’nın başkenti Havana’da Kasım 2012’den beri süren müzakerelerde alınan son karar “barış için dev adım” diye nitelendirildi. L Kolombiya çatışması FARC’a takdirler Anlaşma ordu ve gerillayı Kübalı ve Norveçli diplomatların “benzersiz” diye nitelediği şekilde ilk kez buluşturdu. Hükümetin müzakere ekibinin başı ve eski Başkan Yardımcısı Humberto de La Calle, “Amacımız çatışmayı sona erdir mek. Bu bir ilk adım fakat barış yolunda dev bir adım” dedi. Devlet Başkanı Juan Manuel Santos, müzakerecileri tebrik ederken, “FARC’ı böyle bir adım attığı için takdir ediyorum” dedi. FARC müzakerecisi Ivan Marquez, anlaşmanın iki taraflı ateşkes için çalışılırken karşılıklı silahların bırakılıp barış için iyi bir iş yapılmasının önemine dik kat çekti, güven tesisine vurgu yaptı. Kolombiya dünyanın en çok kara mayını olan ülkesi. Hükümet verilerine göre 15 yılda 11 bin 43 kişi kara mayınları yüzünden öldü veya yaralandı. Bunların 4 bin 226’sı sivil. FARC’ın geçen kasımda bir generali kaçırmasıyla askıya alınan müzakereler, aralıkta salıverilmenin sağlanması ve örgütün tek taraflı ateşkesiyle başladı. (BBC, AFp) l Marsist FARC 1964’den beri yürüttüğü silahlı mücadelede yüzde 80’i siviller olmak üzere 220 bin insan can verdi. Bunların yarısı hükümetin FARC ile savaş için kurduğu sağ kanat paramiliter güçlerin kurbanı. l 7 milyona yakın insan yerinden yurdundan oldu. Ülke rehin alma vakaları ve uyuşturucu ticaretiyle dünyada kötü bir nam saldı. l Hükümet ve FARC 1990’ların sonunda çöken müzakerelerin ardından Kasım 2012’de görüşmelere Havana’da başladı. l Hükümeti eski Devlet Başkanı Yardımcısı Humberto de la Calle’nin yanı sıra ordu ve polis güçlerinden emekli generaller; gerillaları FARC merkez komitesinden Ivan Marquez temsil ediyor. l 2 yılda 3 kilit konuda anlaşma sağlandı: Kırsal kesimin ekonomik ve sosyal kalkınmasını içeren kapsamlı toprak reformu, gerillaların siyasi katılımı, yasadışı uyuşturucunun yok edilmesi. Uzlaşılan konular nihai anlaşma ile kesinleşecek. l 17 Mart’ta başlayacak müzakere turunda şiddetin telafisi, silahların teslimi ve isyancıların sivil hayata entegrasyonu ele alınacak. Dadaev ile Gubaşev, mahkemeye Rus özel güçleri tarafından getirildi. Nemtsov zanlıları yine Kafkasya’dan usya’nın başkenti Moskova’da 28 Şubat’ta Kremlin yakınında öldürülen eski başbakan ve muhalif siyasetçi Boris Nemtsov suikastında dikkatler Kafkasya’ya çevrildi. Basmanny bölge mahkemesi cumartesi günü yakalanan Çeçen kökenli Zaur Dadaev ile Anzor Gubaşev’i dün resmen cinayetle suçlanıp tutuklandı. Çeçenya içişleri birliklerine mensup olduğu, hatta madalya aldığı anlaşılan Dadaev’in suçunu itiraf ettiği öne sürüldü. Suçsuz olduklarını söyleyen Gubaşev’in yanı sıra kardeşi Shagit ve İnguşetya’da gözaltına alınan Ramzat Bakhaev ile Tamerlan Eskerkhanov isimli zanlıların gözaltı süresi uzatıldı. Soruşturmayı yürüten savcı zanlılarla ilgili ellerinde adli tıp kayıtları ve tanıklıklar olduğunu öne sürüyor. 55 yaşındaki Kremlin karşıtı liberal siyasetçi Nemtsov’un öldürülmesi Devlet Başkanı Vladimir putin ile bağlantılandırmaya çalışılıyor. Rusya yönetimi olayı “provokasyon” diye nitelerken, suikastın Ukraynalı radikaller yahut Nemtsov’un Charlie Hebdo dergisine desteğinden hareketle İslamcılar tarafından yapılmış olabileceğini düşünüyor. R NİJERYA Boko Haram IŞİD’e katıldı Nijerya’da kitle katliamlarıyla anılan radikal İslamcı Boko Haram örgütü Suriye ve Irak topraklarını ele geçirerek halifelik ilan etmiş IŞİD’a biat ettiğini duyurdu. İnternetten yayınlanan ses mesajının Boko Haram’ın daha önce el Kaide ile bağlantıları olduğu söylenen lideri Ebubekrir Şekau’ya ait olduğu düşünülüyor. Mesajda “Halifelikle ittifakımızı ilan eder ve her türlü güçlüğün üstesinden geleceğimizi duyururuz. Bütün Müslümanları halefiliğe katılmaya çağırırız” denildi. İsrail’de Bibi’ye isyan var Tel Aviv’te 50 bin kişi Netanyahu (Bibi) karşıtı gösteri yaptı. Eski Mossad şefi Dagan, kalabalığa ‘Beni düşman değil bugünkü liderlik korkutuyor’ diye seslendi srail’de 17 Mart seçimine 10 gün kala Tel Aviv’de onbinler sağcı Başbakan Benyamin Netanyahu’ya karşı dev gösteride bir araya geldi. “İsrail değişim istiyor” ana temalı gösteri için Filistinlilerle Oslo barışına imza koyduğu için 1995’te aşırı dinci bir Yahudi tarafından öldürülen eski Başbakan İzak Rabin’e adanan meydan seçildi. Gösteriyi İsrail’in önceliklerini değiştirmesi, savaş yerine sağlık, eğitim, konut ve hayat pahalılığına odaklanılmasını isteyen ve Filistin devleti kurulması için kampanyalar da yürüten ‘Elimizde kanıtlar var’ DONETSK Ayrılıkçıların kadın askerleri İ ‘Milyon El’ taban hareketi organize ettii. polise göre 25 bin, göstericilere göre 50 bin insan katıldı. Meydan “Bibi eve dön” sloganlarıyla inledi. Organizatörlerden Dror Ben Ami, “İsrail vatandaşlarının bu gösterisi politikada değişim isteyen, barış anlaşması isteyenlerin sesidir” dedi. Ben Ami, Netanyahu hükümetinin sosyal ve ekonomik cephelerde başarısız olduğunu, güvenlik sorunlarını da çözemediğini vurguladı. Kalabalığa hi ‘Değişim istiyoruz’ Ukrayna’nın doğusunda 2. Minsk anlaşması uyarınca silahlar susarken, isyancılar öncepheden ağır silahlarını geri çekme sözlerini tuttu. Rusya’nın desteğiyle 10 aydır Kiev yönetimiyle savaşa tutuşmuş Donetsk Halk Cumhuriyeti’nde ise 8 Mart Kadınlar Günü’nde cephede savaşan kadın askerler unutulmadı. Donetsk’te kadınlar günü vesilesiyle bir güzellik yarışması düzenlendi. Cephede savaşan kadın askerler de yarışmada yerlerini aldılar. tap eden eski istihbarat şefi Meir Dagan gecenin en dikkat çekici ismi oldu. Netanyahu karşıtı ateşli bir konuşma yapan Dagan, “İsrail’in düşmanları var fakat onlar beni korkutmuyorlar. Beni korkutan bu ülkenin bugünkü liderliği” dedi. Dagan, geçen hafta ABD Kongresi’nde İran karşıtı bir konuşma yapan Netanyahu için “İsrail’e en büyük stratejik zararı veren kişi” nitelemesinde bulunmuştu. 17 Mart seçimi öncesi Netanyahu’nun lideri olduğu Likud partisi, anketlerde rakip Siyonist Birlik ile atbaşı görünüyor. IŞİD’e katılmayı seçen El Farasi, Fransız ordusunda eski bir eğitmenmiş. Clinton’lar ‘çıkar çatışması’ bilmez BD’nin eski Başkanı Bill Clinton, eşi ve kızının ismini de taşıyan vakfı için Körfez ülkelerinin de bulunduğu yabancı ülkelerden mali kaynak almasına yönelik eleştirileri reddetti. Bağışların 2016 seçimlerinde Demokratların başkan adayı olması beklenen Hillary Clinton’la ilgili ‘çıkar çatışması’ yaratacağı tartışılıyor. Bill Clinton ise şeffaf davranılırsa eleştirilecek bir şey olmadığını savunup, “BAE bize para verdi. Her konuda onlarla anlaşıyor muyuz? Hayır. Fakat IŞİD’le savaşımıza yardımcı oluyorlar. Benim teorim, her şeyi açıklarsın insanlar hükmünü verir” diye ekledi. Bu sefer de ‘cihatçı Fransız’ ritanyalı “Cihatçı John”un kimliğinin açıklanmasının ardından yabancı savaşçılarıyla dikkatleri üzerinde toplayan IŞİD, yeni propaganda videoları dizisine başladı. İnternete yüklenen 15 dakikalık videonun ilk bölümde, kınalı sakallı Fransız bir militan, kafa keserek ve yakarak adam öldüren “halifeliğin” ne kadar medeni olduğunu anlatıyor. 65 yaşındaki eski ordu eğitmeni ve işadamı Ebu Suhayb el Faransi, İslamiyet’e geçişi ve cihat arayışını anlatıyor. El Faransi, El Kaide’nin Suriye kolu Nusra’yı reddedip şeriatın geçerli olduğu “halifeliği” tercih etmesini şu sözlerle açıklıyor: “Halifelik topraklarına girdiğimde farklı şeyler, kurumlar, temizlik, mühendisler, doktorlar, makul insanlar, Avrupa’yı terk etmiş insanlar, tüm dünyadan dürüstçe cihat için savaşmaya gelen insanlar gördüm”. “Cihatçı John” Muhammed Emwazi’nin de ailesine utanç getirdiği için özür dilediği iddia edildi. Sunday Times’a göre Suriye’den bir aracıyla ailesine haber gönderen Emwazi, Batılı esirleri kafalarını keserek infaz ettiği için pişman olmasa da “kimliğinin açıklanmasının yol açtığı sorunlar” için üzüldüğünü söyledi. Uzmanlar, Emwazi’nin ebeveynlerini utandıran Müslümanların cehenneme gideceği inancıyla özür dilemiş olabileceğini düşünüyor. Emwazi’nin Kuveyt’e kaçan babası, oğlu için geçen hafta “terörist köpek” demişti. A B SUUDİ ARABİSTAN Suud silah satana kazandırıyor Suudi Arabistan, geçen yıl dünyanın en büyük silah ithalatçısı olarak Hindistan’ı geçerek birinci sıraya yerleşti. 2014’te Suudilerin silah harcamaları yüzde 54 oranında artarak 6.5 milyar dolara yükseldi. Hindistan 5.8 milyar dolarlık silah ithal etti. Riyad’ın silahlanma yolundaki tutumunun İran’dan algıladığı tehditle ilgili olduğu belirtiliyor. Ortadoğu pazarının genişlemesinden en fazla kâr eden ülke ise geçen yıl 8.4 milyar dolarlık silah sevkıyatıyla ABD oldu. 2013’te bu rakam 6 milyar dolardı. 1965’teki yürüyüşe katılmış siyahlarla Edmund Pettus’u köprüsünü geçen Obama’ya eşi, kızları ve kayınvalidesi ile Bush ailesi eşlik etti. Obama Selma’da halkla yürüdü BD’de ırk ayrımcılığına karsorun devam etse de 50 yılda kadınA şı sivil haklar hareketinin dölardan eşcinsellere pek çok alanda nüm noktası olan Selma yürüyüşü, gelişmeler olduğunu anımsattı. 50’inci yılında ülkenin ilk siyah başkanı Barack Obama’nın katılımıyla yapıldı. Son dönemde siyahlara polis şiddetinin tepki yarattığı ülkede ırkçılığın “yasa ve gelenek tasdikli salgın hastalık” olmaktan çıktığını söyleyen Obama, 40 bin kişiye “Kanlı pazar’dan 50 yıl sonra bile yürüyüşümüz bitmedi. Ama sona yakınız” diye seslendi. ABD lideri, pek çok Obama temkinli 7 Mart 1965’te eşit oy hakkı talebiyle Alabama eyaletinin başkenti Montgomery’e yürüyen 600 siyaha, Ku Klux Klan’ın lideri general Edmund pettus’un ismini taşıyan köprüyü geçtiklerinde polis müdahale etmiş, dayak ve gazdan yaralanan 17 kişi hastanelik olmuştu. 2 hafta sonra Martin Luther King’in yürüyüşü, siyahlara oy hakkını getirmişti. Başkanı Barack Obama da Clinton’ın dışişleri bakanı iken şahsi eposta hesabını kullanmasıyla çıkan krizde ‘tarafsız’ durdu. Olayı basından öğrendiğini söyleyen Obama, şeffaflık vurgusu yapıp “Epostalarım, BlackBerry kayıtlarım arşivlenir” dedi. Obama Hillary’nin tüm epostalarının açıklanması çağrısından ise memnun. Çihatçı John’un ‘utancı’ C M Y B