Katalog

EKONOMİ 8 Emekliye verilecek ma Torba yasadan geçenlemaliyeti hesaplanmadıaşların ciddi para tut rin ğı için bilinmediğini de vurtuğu fikrinde birleşen gulayan Gürsel, “Emekliye iki maaşın maliyeti hesapekonomistlere göre, lanmış. 25 milyar lira civabaşta sarayın masrafla rında yapıyor. Bugün bütrının kısılması olmak çe yüzde 1.5 açık veriyor bu katlaycak bir büyüküzere bir dizi kaynak ikiye lük. Ancak, Kılıçdaroğlu buyaratmak mümkün. nun kaynağını açıklamaeçimler yaklaştıkça kesinin ağızını iyice açan hükümetin, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun emekliye iki maaş ödemesi önerisine bütçe açığı yaratacağı gerekçesiyle karşı çıkması kamuyonuda herkese var emekliye yok diye yorumlanırken, ekonomistler de emekliler için iki maaşlık kaynak bulmanın çok da zor olmadığını dile getirdi. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun emekliye Şeker ve Kurban Bayramı’nda ikramiye vaadini gerçekçi bulmayarak eleştiren hükümet, Torba Kanun teklifinin çocuk, çeyiz ve konut yardımını da öngören 12 maddesini daha TBMM Genel Kurulu’ndan geçirdi. Torbanın maliyeti belli değil Konuya ilişkin gazetemize değerlendirme yapan Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, emekliler için sözü edilen miktarın yüksek ve bugünkü bütçe açığını artırabilecek bir tutar olduğunu ancak istendiği takdirde kaynak bulanabileceğini dile getirdi. DOLAR AVRO FAİZ BORSA CUMHURİYET ALTIN ALTIN 24 AYAR 2.5920 Değişim 0.70 2.8330 Değişim 0.39 8.70 Değişim 2.60 81.482 Değişim 1.40 669.94 Değişim 1.50 100.40 Değişim 1.46 EDİTÖR: ZEKİ TEZER TASARIM: EBRU ADALI Cuma 27 Mart 2015 Sadece emekliye yok Başbakan, CHP liderinin emekliye ikramiye vaadine, ‘Parayı nereden bulacaksın’ diye tepki gösterirken çocuk, çeyiz ve konut yardımını da içeren maddeler Meclis’ten geçti Çocuk yardımı da kabul edildi Torba Kanun teklifinin çocuk, çeyiz ve konut yardımını da öngören 12 maddesi daha TBMM Genel Kurulu’ndan geçti. l Kabul edilen maddelere göre, bankalarda TL cinsinden çeyiz hesabı açanlara, asgari 3 yıl boyunca sistemde kalmaları, 27 yaşını doldurmadan ilk evliliklerini yapmaları ve evliliğin ardından ilgili bankaya başvurmaları halinde devlet katkısı ödenecek. l Devlet katkısı ödemesi hesapta biriken toplam tutarın yüzde 20’sini ve azami 5 bin TL’yi geçemeyecek. Azami tutarı üç katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkili olacak. l Konut sahibi olmayanlara ilk ve tek konut alımlarında, hesap açtırıp 3 yıl sistemde kalmaları koşuluyla, 15 bin TL’yi geçmemek üzere devlet katkısı verilecek. l Türk yurttaşlarına, canlı doğan birinci çocuğu için 300, ikinci çocuğu için 400, üçüncü ve sonraki çocukları için 600 lira doğum yardımı yapılacak. l Doğum yardımı, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ödenecek ve haczedilemeyecek. l Yükseköğretim Kanunu’ndaki değişiklikle, diploma programlarının hazırlık sınıfı eğitimi hariç olmak üzere iki yıllık ön lisans ve dört, beş ve altı yıllık lisans programlarından süresinde mezun olamayanlardan katkı payı ve öğrenim ücreti alınacak. Ekonomik Kriz lkede ekonomik kriz tartışmaları “avuç yalama” gibi bilimsel argümanlarla, kanıtlarla da sürüyor. Bir konu tartışılırken tanım verilmeli, çerçeve çizilmeli, ölçüler, kriterler konulmalıdır. Aksi halde afaki, dayanaksız, gelişigüzel bir konuşma, söyleşiden ileri gitmiyor. Ekonomik krizin ölçütleri sayısal olarak belirlenmelidir. Yıllar önce Türkiye IMF’ye son borç taksitini ödeyip, ekonomide başarı nutukları atılırken, ekonominin yüksek fiyat artışı ile birlikte uzun süreli durgunluk, iktisatçıların stagflasyon olarak nitelendirdikleri bir sürece girdiğini, sonunda IMF’ye yine başvurmak zorunda kalınacağını savunmaya çalışmış, doğal olarak da inandırıcı olamamıştık. Ölçü olarak TÜİK katkısı dahil ortalama yıllık yüzde 3 düzeyini aşmayan büyüme hızı, yüzde 10’un üstünde işsizlik, çift haneye yaklaşan enflasyon, yüksek GSMH’nin yüzde 4 yüzde 5’i dolayında cari işlemler açığı, açığın finansmanının kalitesinin düşmesi, durgunluk içinde enflasyon tanısının ölçütleri oluyordu. Ülkede, yüzde 3’ün altında ortalama yıllık büyüme hızı, yüzde 10’u aşkın açık dar tanımlı işsizlik, çift haneye yakın fiyat artış hızı, finansal piyasalarda istikrarsızlık.. Bu göstergeler, bir ülkede ekonomik kriz için yeterli ölçüler olabilir. Bu ölçüler, kriz tanımı için yeterli görülüyorsa kriz tanımı yapıp ölçütlerini, göstergelerini ortaya koymak gerekir. Bu ölçütlere ekonomik küçülme de eklenebilir. Ekonomik küçülme ile yanı sıra yüksek enflasyon, yüksek işsizlik, bütçe ve cari işlemler açıkları birlikte yaşıyorsa, o zaman tanı ekonomik durgunluk değil, ekonomik çöküntü olmalıdır. Kriz ölçüleri sayısal olarak belirlendikten sonra diğer soru, ekonomide istikrarsızlığın iç mi yoksa dış kaynaklı mı olduğudur? Dış kaynaklı tanısıyla ekonomideki başarısızlık hafifseniyor. Bu anlamda kamuya “elle gelen düğün bayram” iletisi veriliyor. Kuşkusuz dış ekonomik gelişmeler, küreselleşen dünyada tüm ülkeleri etkiliyor. Ancak etkilenme dereceleri çok farklı. Son USD rallisinde hiç etkilenmeyen ülkeler olduğu gibi, sınırlı ölçüde etkilenen, genelden negatif olarak ayrışan ülkeler oldu. Örneğin Hindistan Rupisi hiç etkilenmez, hatta hafifçe değer kazandığı halde. Rus Rublesi’nin değer kaybı bile sınırlı boyutta kalırken, en çok etkilenen, genelden negatif yönde ayrışan iki ülke Türkiye ve Brezilya oldu. TL ve Real yıl başından bu yana en çok değer yitiren paralar grubunda yer aldı. Ülkede iç tasarruf yetersizliği, üretken yatırımların azlığı, süreğen cari açıklar, kısa süreli sıcak paraya bağımlılık, hanehalkının borç yükü/gelir oranının yüzde 50’yi aşması, hanehalkı borç toplamının 350 milyar TL düzeyine yükselmesi, özel sektörün finansman yapısının bozukluğu; tüm bunlar dış gelişmelerin etkilerini şiddetlendiren iç etkenler. Tüm olumsuz ekonomik göstergelere şimdilerde bir de bütçe açığı ekleniyor. Övünülen konulardan biri de mali disiplin sağlanması idi. Artan ithalat nedeniyle dış ticaretten alınan vergilerde sıçrama, özelleştirme hasılatından bütçeye yapılan aktarmalar, mali disiplin izlenimi verdi. Artık bu geçici nedenler de söz konusu olmamaktadır. İzlenen politikalarla Türkiye’nin büyüme hızını yüzde 3’ün üzerine çıkarması, işsizlik oranını kalıcı şekilde yüzde10’un altına indirmesi, enflasyonu hedef düzeyine çekmesi, finansal piyasalardaki dalgalanmaları, istikrarsızlığı önlemesi olanaklı görülmüyor. Böyle bir ekonomik tabloya tanı koymak gerekiyor. Kriz mi, durgunluk mu, istikrarsızlık mı? Ü S lı, örneğin AKP’nin yıllardır yapamadığı vergi reformunu yaparak, kayıtdışını önleyerek bu kaynağı yaratabilir. Ya da sarayda 2 bine yakın insan çalışıyor muazzam bir masrafı var, oradan kısabilir” şeklinde konuştu. l Ekonomi Servisi CHP, saraydan kısacak Torba yasayla birçok alandaki yeni harcamalara kaynak bulan Başbakan Ahmet Davutoğlu, emekliye dini bayramlarda noterden tasdikli bir maaş ikramiye vaadinde bulunan CHP lideri Kılıçdaroğlu’na, “Kaynağı nereden bulacaksın?” itirazıyla yüklenmişti. Seçim vaadini yerine getirememesi halinde “Siyaseti ve Başbakanlığı” bırakacağına söz veren Kılıçdaroğlu, “Davutoğlu bayramlarda emekliye bir maaş ikramiye verilecek diye telaşlandı! Evet, senin yandaşa, saraya akıttığın parayı emekliye vereceğim. Davutoğlu’nun muhalefete hazırlanması normal. Çünkü CHP ile kaynakların emeklinin, emekçinin, halkın yararına kullanacağı günler çok yakın!” twitiyle Başbakan’a cevap vermişti. Kemal Kılıçdaroğlu Benzine 6 kuruş zam geldi Benzinin litre fiyatı, bugünden itibaren Ankara’da 4.45 lira, İstanbul’da 4.42 lira, İzmir’de ise 4.44 lira olacak. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), 19 Şubat 2015’te alınan karar çerçevesinde 27 Mart’tan itibaren il bazında uygulanacak kurşunsuz benzin tavan fiyatlarını belirledi. Buna göre, benzinin litre fiyatı, Ankara, İzmir ve İstanbul’da 6 kuruş artarken, diğer illerde litre fiyatı 4.42 ile 4.60 lira arasında değişecek. Unilever Konya yolcusu Yaklaşık 40 yıldır üretim yapılan Gebze’deki üretim tesisi taşınıyor ÖZLEM YÜZAK Büyüme beklentinin altında Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, yılın ilk çeyreğinde büyüme rakamlarının bekledikleri gibi gelmeyeceğini söyledi. Zeybekci, “Eksi ya da sıfır gelmeyecek, artı gelecek ama istediğimiz seviyede de olmayacak. Büyüme rakamları, ikinci çeyrekten sonra da yavaş yavaş istediğimiz noktaya gelecek” dedi. Zeybekci, “2014 yılı, dış ticaret ve büyüme rakamları açısından istediğimiz gibi sonuçlanmadı. Her şeye rağmen 2014 rakamlarının yüzde 2.8 ile yüzde 3 aralığında geleceğini tahmin ediyoruz” diye konuştu. ir anlamda tersine göç... Unilever, 1976 yılından bu yana Gebze Dilovası’nda deterjan, şampuan türevi kişisel bakım ile ev bakımı ürünleri üreten ve 300 kişinin çalıştığı fabrikasını tedarikçileri ile birlikte Konya’ya taşıyor. Unilever Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Mehmet Altınok 2017 yılında faaliyete geçecek olan fabrikanın hem Unilever’in dünyadaki en büyük tesislerinden biri hem de Konya bölgesine yapılan en büyük fabrika yatırımı olacağını belirtti. Gebze’de kiralık bir fabrikada üretim yaptıklarını ve bölgede yer olmadığı için büyüme imkânlarının kalmadığını vurgulayan Altınok zaten 2 yıl önce faaliyete geçirdikleri Algida Dondurma fabrikası ile Konya’yı uzun vadeli düşündüklerini, teşvikten yararlandıklarını, toplam bölgede toplam 350 milyon Avro’luk bir değer yaratacaklarını söyledi. Atınok çalışanların önemli bir kısmının Konya’da yaşama fikrine sıcak baktıklarını istemeyenlerin de tüm haklarının verileceğini kaydetti. l Altınok ‘un Unilever Türkiye ile ilgili verdiği diğer bilgiler özetle şöyle: l LinedIn’de tüm sektörlerde en çok tehcih edilen ilk 3 işveren arasına girdik. l Geçen yıl tüm kategorilerde pazar payımızı arttırdık l Tarım bazlı ürünlerin yüzde 95’ini Türkiye’den sağlıyoruz. l Türkiye’de yeni mezun çalışanlarımızın yüzde 63’ünü kadınlar oluşturuyor. TSE 100 Endeksi Yönetim Kurullarında Kadın Dostu Şirketler sıralamasında 7. sıradayız. l Türkiye’deki bütün fabrikalarımız ‘sıfır katı atık’ statüsünde faaliyet gösteriyor. B İş Bankası hep stratejik ortak oldu slında Mehmet Altınok ile buluşmamızın amacı Türkiye’de 100 yılı aşkın bir süredir faaliyet gösteren Unilever’in Türkiye Tarihi adlı kitap. Eski Unilever çalışanı tarihçi ve koleksiyoner Gazanfer İbar’ın hazırladığı kitap bir anlamda içinde iki büyük savaş ve ekonomik buhranları da barındıran zorlu bir tarihe yolculuk. 1953 yılında Bakırköy’de kurulan Sana ve Vita fabrikaların çok öncesine ta 1873 yılına kadar inen bir süreç... Perşembe Pazarı’nda elle çevrilen malaksörlerle harman yapılarak üretilen Vim, İş Bankası ile 41 yıl süren ortaklık ve bankanın Türkiye’de gıda, deterjan ve kozmetik sektörlerinde kilit rolü, ilk kadın pazar araştırma elemanlarının Anadolu’ya sevk edilmesi... A İlk fabrikada Vita üretildi En çok tercih edilenler Dev şirkete rekor ceza ABD Adalet Bakanlığı, İran ve Sudan’a uygulanan ekonomik ambargoya uymadığı gerekçesiyle, dünyanın en büyük petrol çıkarıcı ve petrol sahaları hizmeti şirketi Schlumberger’e rekor oranda ceza verdi. ABD merkezli şirket, yapılan pazarlıkların ardından 232 milyon 700 bin dolar ödemeyi kabul etti. Kandil’de petrol arama 2016’da Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Kandil Dağı’nda petrol aranmasıyla ilgili olarak, “Orada bir sükunetin olması halinde çalışmalara başlamayı düşünüyoruz. Gelecek yılın sonunda böyle planlamamız var” dedi. Uluslararası Enerji Ajansı İcra Direktörü Fatih Birol ile basın toplantısı düzenleyen Yıldız, “Oradan çıkan petrolü PKK ile mi paylaşacaksınız, diye bir soru sordular. PKK ile paylaşılacak bir şeyimiz olmaz. Biz Irak ile muhatabız ve Irak ile bunu geliştiriyoruz” dedi. MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ 27 MART 2015 DÖVİZ ALIŞ SATIŞ 2.5962 2.0368 0.38222 2.8589 3.8705 2.7171 0.30533 2.0848 8.6248 0.33285 0.69206 2.1823 2.6009 2.0501 0.38409 2.8640 3.8906 2.7345 0.30849 2.0942 8.7376 0.33509 0.69330 2.1967 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 2.5944 2.0274 0.38195 2.8569 3.8678 2.7130 0.30512 2.0771 8.4954 0.33262 0.68687 2.1742 2.6048 2.0624 0.38497 2.8683 3.8964 2.7386 0.30920 2.1022 8.8687 0.33586 0.69850 2.2050 C M Y B