Katalog

DUNYA Cumartesi 21 MART 2015 Boko Haram’ın kesik başları Nijerya’da Boko Haram’a karşı operasyon yürüten Nijer ve Çad askerleri, Damask köyündeçoğu başı kesilerek bir köprüden atılmış 100 kişinin cesedini buldu. Cesetlerin güneş altında kuruyarak mumyalaştığı belirtildi. Rumlardan Ermeni tasarısı Nikos Anastasiades liderliğindeki Güney Kıbrıs’ta partiler “Ermeni Soykırımını” tanımayanreddedenlerin cezalandırılması tasarısı hazırladı. Tasarı “Soykırım, savaş ve insanlığa karşı suçları” kapsıyor. EDİTÖR: GÜLRİZ ERGÖZ TASARIM: BETÜL BERİŞE 17 nilgun@cumhuriyet.com.tr Yemen’de IŞİD saldırısı İktidarı ele geçiren Şiilerin gittiği iki camiyi canlı bombalar vurdu, en az 142 kişi öldü. Suudilerin vekâlet savaşına koşut, IŞİD sorumluluğu üstlendi emen’in başkenti Sana’da iktidarı ele geçiren Şii Husi destekçilerinin gittiği iki camiye intihar saldırıları düzenlendi. Aralarında çocukların da olduğu en az 142 kişi öldü, 350 kişi yaralandı. Kasımda kurulan Yemen IŞİD’i Twitter’dan sorumluluğu üstlendi. Aynı hesaptan çarşamba günü Tunus’taki kanlı müze saldırısını Libya IŞİD’i üstlenmişti. Mesajda “Çok tanrılı Şii Husiler bilsin ki onların kökünü kurutana dek İslam Devleti askerleri durmayacak. Bu operasyon gelmekte olan selde sadece bir damla” denildi. Y ABD’ye göre IŞİD değil Bu IŞİD’in Yemen’deki ilk saldırısı. Ama bağımsız kaynaklar doğrulamadı. Daha önce Yemen merkezli Arap Yarımadası Kaidesi Husilere benzer saldırılar düzenliyordu. Güneydeki Huta kentini de ele geçiren Kaide dünkü saldırıları düzenlemediğine dair açıklama yayımladı. Beyaz Saray ise saldırıları şiddetle kınarken, IŞİD ile bağlantısını göremediklerini, Yemen IŞİD’inin böyle bir komuta yapısına ulaşıp ulaşmadığını soruşturduklarını, örgütün propaganda amaçlı üstlenmiş olabileceğini söyledi. Cuma namazı sırasında Bedir ve Haşuş camileri hedef alındı. Bedir’de ilk bombacı içeri girip namaz kılanların arasına karışıp üzerindeki patlayıcıları infilak ettirdi, içerdekiler dışarı kaçarken kapıda bekleyen ikinci bombacı da kendini havaya uçurdu. Canını zor kurtaran Muhammed Ansi dehşeti “Başlar, kollar, bacaklar her yere saçıldı. Kan oluk gibi akı Başkentteki Bedir ve Haşuş camilerine düzenlenen saldırılarda her yere ceset parçaları yayıldı, kan oluk gibi aktı. Cesetler battaniyelerle taşındı. yor” diye anlattı. Bedir imamı ve Husilerin önde gelen dini lideri El Murtada bin Zayid el Muhatvari de öldü. Haşuş’da da benzeri taktik uygulandı. Kuzeydeki Şii kenti Saada’da camiye düzenlenen saldırıda sadece bombacı öldü. Yemen, Husileri destekleyen Şii İran ile Sana’da devrildikten sonra Aden’de iktidarını ilan eden Cumhurbaşkanı Abdurabbu Hadi’yi destekleyen Suudi Arabistan arasında mücadeleye sahne oluyor. Güney Yemen, özellikle Aden’de eski Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih ile halefi Hadi’nin adamları arasında süregiden şiddetli çatışmalarda onlarca kişi öldü. Hadi’nin Aden’deki konutuna önceki gün ve dün savaş uçakları saldırı düzenledi. kdeniz’de artık hep daha çok askeri gemiler, insansız hava uçakları ve giderek daha az kruvaziyer gemileri dolaşacak. IŞİD’in Tunus saldırısının birinci sonucu bu. IŞİD militanlarının Tunus’un Bardo Müzesi’ne gerçekleştirdikleri saldırıda farklı ülkelerden 20 kruvaziyer yolcusunun ölmesi üzerine, İtalyan kruvaziyer şirketinin ilk aldığı karar bu oldu: Tunus limanları turistik güzergâhlardan çıkartıldı… Buna paralel biçimde İtalyan donanması, kıyının hemen beri yanındaki Tunus ve Libya sahilleri karşısında adeta askeri teyakkuza girdi. Akdeniz’in kalbi böylece tatilturizm destinasyonu olmaktan çıkıp militerleşiyor. Güney kıyıda sadece Mısır ve İsrail; kuzeyde Müslüman ülke olarak yalnız Türkiye “tur güzergâhları”nda korunuyor. Bu ülkelere yapılan “gemi turlarının” da dikkatle izlendiği, bir terör olayı karşısında bu seyir rotalarının da tehlikeye girebileceği söyleniyor. IŞİD Artık Akdeniz’de A ‘Mare Nostrum’un ölümü Kısaca Akdeniz’in ruhu değişiyor. “Müslüman dünya” ile “Hıristiyan Avrupa” arasındaki yoğun tarihi, kültürel, ekonomik ilişkilerin yaşandığı “Mare Nostrum/Bizim Deniz”de, görünmeyen duvarlar yükseliyor. “Medeniyetler çatışması”, bu defa New York’un okyanus aşırı gökdelenlerine değil Akdeniz’in kalbine demir atıyor. Tunus Bardo Müzesi, Akdeniz’de “ortak sahip çıkılan medeniyet sembollerinden” biriydi… 19. yüzyıl sonundan kalan Kuzey Afrika’nın en eski müzesi Bardo, antik Roma mozaiklerinin en ihtişamlı örneklerini barındırmakla tanıyor. Kültür düşmanı IŞİD müzeyi bu nedenle “putperestlik mekânı” kontenjanından hedefe yerleştirmiş. “Ahlaka mugayir gâvur turizminin” çekim merkezi olduğundan, saldırı yeri seçmiş. Bunların üstüne Arap dünyasının “laik” deneyime sahip biricik ülkesini on ikiden vurmuş. Tunus “Arap Baharı” badiresini alnının akıyla atlatan malum tek ülke. 2014 seçiminden birinci güç çıkan “laikler” le, AKP’nin Tunus versiyonu “Ennahda”; laik koalisyon çatısı altında yan yana gelebildiler. Tunus’un ayrıca şeriata dayanmayan laik bir anayasası var… Cumhurbaşkanı da üstelik laik… Kısaca Tunus Türkiye’den daha laik görünümlü bir ülke. IŞİD işte böyle bir ülkeyi hedef alarak demokratik parametreler içinde hayata geçirilen bir “İslamcılaik ittifakına” geçit vermeyeceği mesajını iletiyor. Terör eylemi sonrasında yayımladığı ilk bildiride: “Bu (saldırı) yağmurumuzun ilk damlasıdır!” deniyor. İranSuudi savaşı SURİYE Kürtlerin Nevruz kutlamasını IŞİD vurdu: 22 ölü, onlarca yaralı Suriye’de PYD kontrolündeki Rojava’nın Cizre Kantonu’ndaki Haseke kentinde Nevruz kutlamalarına intihar saldırısı düzenlendi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, IŞİD’in düzenlediği intihar saldırısında 20 kişinin öldüğünü, 80 kişinin yaralandığını duyurdu. Suriye devlet televizyonu Haseke valisine dayanarak 22 kişinin öldüğü, 70 kişinin yaralandığını belirtti. Rojava yetkililerinden Ekrem Hasso, IŞİD’i suçlarken, 50’den fazla ölü ve onlarca yaralıdan söz etti. Hasso, Haseke hastanelerinde yer kalmadığından yaralıların bir kısmının Kamışlı, Amuda ve Dirbasiye’ye kaldırıldığını aktardı. Kurbanların çoğunun kadın ve çocuk olduğu söylenirken, hastanelerden kan bağışı çağrısı yapıldı. Saldırılardan ilki, PYD’nin kontrolü altındaki El Müftü semtinde, diğer saldırı ise PYD dışındaki Kürt grupların kontrolü altındaki Salihiyye’de gerçekleşti. Saldırıların ardından Cizre Kantonu’ndaki tüm Nevruz kutlamaları iptal edildi. Ekim ayında da PYD’ye bağlı silahlı güçlerin hedef alındığı iki ayrı intihar saldırısında en az 30 kişi ölmüştü. Türkiye ve Irak sınırında bulunan Haseke, IŞİD ile Kürt gruplar arasında şiddetli çatışmalara sahne oluyor. Esad istihbarat şeflerini kovdu uriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın en önemli iki istihbarat şefini görevden aldığı iddia edildi. AFP’nin Şam’daki kaynaklarına dayandırdığına göre, Esad siyasi istihbarat başkanı general Rüstüm Gazali ile askeri istihbarat başkanı general Refik Şahada’yı aralarında şiddetli bir kavgaya tutuştukları için bu hafta başı görevden aldı. Kısaca muhaberat denen askeri istihbarat servisi, Suriye’yi kontrol eden asıl güç. Temmuz 2012’de Ulusal Güvenlik Merkezi’nin bombalanmasıyla dört kilit ismin öldürülmesinin ardından Esad’ın strateji ve askeri istihGazali barat danışmanı, askeri istihbaratın Humus şefi Şahada muhaberatın başına getirilmişti. Esad’ın 2011’de ilk isyanın çıktığı Dara’ya halkı teskin etmeye gönderdiği ve Şam’ın güvenliğini emanet ettiği Sünni Gazali de siyasi istihbarat başkanı atanmıştı. 2002’de muhaberatın Lübnan şefi olan ve 2005’teki Refik Hariri suikastını planlamakla itham edilen Gazali’nin, Suriye içsavaşında İran ve Hizbullah’ın rolüne karşı çıktığı, bu yüzden Ocak 2015’te S Suriye ordusunun kadın komandoları ön cephede Suriye ordusunun gazetecilere kapılarını açmasıyla en çok ilgiyi kadın komando taburu çekti. Tabura bağlı yüzlerce kadın savaşçı, askeri eğitimin ardından muharebe görevi yürütüyor. Reuters, Esad’ın kadın komandolarını başkent Şam’ın Cobar banliyösünde ön cephede görüntüledi. İran yanlısı Şahada’nın korumalarının saldırısına uğradığı ileri sürülüyordu. Son kavga ise Gazali’nin memleketi Dara’daki savaşa müdahil olmaya kalkışmasından çıktı. Şahada’nın Hizbullah’ın operasyon yaptığı bölgede Gazali’nin rolüne karşı çıktığı, şiddetli kavga koptuğu, Şahada’nın adamlarının fena dövdüğü Gazali’nin kritik durumda olduğu söyleniyor. TUNUS Müze saldırganları Libya’da eğitilmiş Tunus İçişleri Bakan Refik Şelli, çarşamba günü 20’si turist 23 can alan kanlı müze saldırısını düzenleyenlerle ilgili “Aralıkta yasadışı biçimde Libya’ya gidip cihatçı kamplarında silahlı eğitim aldılar” dedi. Libya’da uluslararası toplumun tanıdığı Tobruk hükümetinin Genelkurmay Başkanı Halife Hafter, Batı kendi ordusuna silah ve mühimmat vermezse, IŞİD savaşçılarının Avrupa’ya sızıp saldırı düzenleyeceği uyarısı yaptı. Libya’da IŞİD militanlarının sayısının 7500’e ulaştığını söyleyen Hafter, “Sadece silah ve mühimmat istiyoruz. Adamımız var” dedi. İsrail’i BM’de ABD kalkanından mahrum bırakma tehdidi A Engelli kadını ‘Kuran için’ linç ettiler fganistan’ın başkenti Kâbil’de bir caminin önünde 27 yaşındaki zihinsel engelli bir kadın Kuran’ı yaktığı iddiası üzerine linç edildi ve cesedi yakıldı. 4 yıldır psikiyatri tedavisi gören Ferhunde’yi yüzlerce erkeğin tekbir getirerek döve döve öldürmesi cep telefonlarıyla görüntülendi. Lince müdahale etmeyen polisler, saatler sonra 9 kişiyi gözaltına aldı. Vezir Ekber Han Camisi İmamı “Hükümeti uyarıyorum, bunu yapanları yakalarlarsa isyan çıkar” diye vaaz verdi. Kabil polis sözcüsü de Ferhunde’nin Kuran yakarak ABD vatandaşı olmayı umduğunu, bu amacına ulaşamadan öldüğünü söyledi. A BD Başkanı Barack Obama, İran politikalarına darbe düzenleyen İsrail Başbakanı Benyamin (Bibi) Netanyahu’ya seçim zaferinden iki gün sonra telefon açtı. Ama bunun tebrikten ziyade uyarı telefonu olduğu anlaşıldı. Birleşmiş Milletler’de İsrail aleyhine karar çıkmasını önleyen ABD’nin koruma kalkanının yerinde yellerin esebileceği uyarısı, Obama yönetimi tarafından açıkça dile getiriliyor. Beyaz Saray sözcüsü Josh Earnest, “ABD’nin BM’de attığı adımlar iki devletli çözümün en iyi sonuç olduğu fikrine dayanır. Bu görüşmelerdeki müttefikimiz artık bu çözüme bağlı olmadığını söylüyor. Yani bu konuda pozisyonumuzu yeniden değerlendirmemiz lazım. İlerlemek için bunu yapacağız” dedi. ABD’li bir yetkili de “Başkan başbakana iki devletli çözüm bağlamında yeni pozisyonu ve yorumlarının ardından bizim de seçeneklerimizi yeniden değerlendirmemiz gerekeceğini söyledi” dedi. Washington’ın BM’deki diplomatik kalkanı kaldırıp kaldırmayacağı sorusuna “Henüz karar verilmedi, bu seçeneği masadan kaldırmadık” cevabı geldi. Bu ihtimal gerçekleşirse, ABDİsrail ilişkileri büyük krize girer ve İsrail pek çok savaş suçu, insanlığa karşı suç ithamıyla başbaşa kalır. Siyasi İslam uzmanı Olivier Roy saldırının özetle Müslüman dünyasının “en değerli demokrasi deneyimine karşı” yapıldığına işaret ediyor ve böylece IŞİD’in “cihattan başka hiçbir geçerli alternatif olmadığı fikrini” işlemeye çalıştığını belirtiyor. Bir taşla pek çok kuş birden… Tunus ufak bir ülke olmasına rağmen, çok kilit öneme sahip… Akdeniz’de öncelikle Doğu ve Batı uygarlığının birbirine dikiş attığı bir yer… Batısı 90’ların kanlı İslamcı iç savaşını yaşayan Cezayir, doğusu cihatçıların Arap Baharı sonrasında SuriyeIrak bağlantıları için kullandıkları Libya… Müze saldırısını gerçekleştiren teröristler; öncelikle komşu Libya’da eğitilmişler, Türkiye üzerinden Suriye’ye gidip gelmişler… Tunus, bu kanlı coğrafyada gelecek için umut vaat eden nispi bir istikrar adacığı gibiydi. Bardo saldırısı bu umudu da kararttı. Akdeniz’de dişlerine dek militerize olmak yerine; Batı, bu istikrar adacığına acilen ekonomik ve siyasi manada sahip çıkmazsa; Tunus’un ışığı da sönecek. ‘Cihada alternatif yok’ mesajı Obama Nevruz’da İran ile anlaşma umudu verdi ABD Başkanı Barack Obama İran halkına videoyla yayımladığı Nevruz mesajında ilişkileri dönüştürebilecek bir anlaşmanın ulaşılabilir olduğunu söyledi. Obama “Ülkelerimiz arasında farklı bir gelecek kurulması için on yıllardan beri gelen en iyi fırsata sahibiz. Bu an yakın gelecekte bir kez daha gelmeyebilir. Tarihi fırsatı kaçırmamalıyız” dedi. AP’ye bilgi veren ABD’li yetkililere göre, olası nükleer anlaşma, İran’ın atom bombası yapabileceği cihazları yüzde 40 oranında azaltmasını öngörüyor. C M Y B