Katalog

5 ŞUBAT 2015 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 El Kadı’yı aklayanlar Bank Asya’da yönetimde TMSF’nin Bank Asya yönetimini devralmasının ardından bankanın Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali İslamoğlu olurken İslamoğlu’nun 2007’de El Kadı ile ilgili inceleme yürüten Maliye Başmüfettişi Kaçar’ın görevden alınmasında imzası bulunuyor. koyulan Show TV’nin yeni yönetim kurulu başkanı olarak atandı. Gülen cemaatine yakınlığıyla biBank Asya’nın Yönetim Kurulinen Bank Asya yönetiminin Ta lu Başkanı Mehmet Ali İslamoğlu sarruf Mevduatı Sigorta Fonu’na olurken Genel Müdürlük görevi(TMSF) devrinin ardından, ban ne Aydın Gündoğdu atandı. Bank kanın Yönetim Kurulu Başkanı Asya’nın yönetim kurulunda ayrıca Mehmet Ali İslamoğlu olurken TMSF Başkan Yardımcısı Zülfikâr İslamoğlu’nun 2007 yılında Ya Kanberoğlu, TMSF daire başkansin el Kadı ile ilgili inceleme yü ları İsmail Güler, Ahmet Mutlu rüten Maliye Başmüfettişi Ham ve Abdullah Güzeldülger’in yanı za Kaçar’ın görevden uzaklaştır sıra İdris Turan İlter, Mehmet Ali ma yazısında imzası bulunan Gökçe ve Bedri Sayın isimlerden biri olması kafayer alacak. TMSF’den ları karıştırdı. Dönemin Başyapılan açıklamada “Babakanı Tayyip Erdoğan’ın tan bankalara bir yeni“Ben kefilim” diye sahip çıksinin eklenmemesi, bankanın hissedarları, müştığı Suudi Arabistanlı işadaterileri, bankacılık sekmı El Kadı ile ilgili raporuntörü ve ekonomiyi koda Hamza Kaçar, ‘çalışmam rumak amacıyla, tedsırasında siyasi ve bürokratik engellerlerle karşılaş Mehmet Ali birler alındı” denildi. İslamoğlu Eski Bank Asya Getım’ ifadesini kullanmıştı. nel Müdürü Ahmet BeMaliye Bakanlığı Teftiş Kurulu; aralarında Tayyip Erdo yaz bir yıldan beri linç kampanğan, dönemin Maliye Bakanı Ke yasına maruz bırakıldıklarını samal Unatıkan ve oğlu Abdullah vundu. Yeni Genel Müdür Aydın Unakıtan, eski CHP Genel Başka Gündoğdu ise “Bankamızı hep nı Deniz Baykal, Mehmet Ağar, beraber müşterilerimizle, çalıDevlet Bahçeli, Hilmi Özkök, şanlarımızla, yeni yönetimimizRemzi Gür gibi isimlerin de yer le el ele, kol kola, yürek yürealdığı siyasiler, devlet görevlile ğe iyi bir vizyonla geleceğe tari, işadamları ve gazetecilerin ka şıyacağımıza yürekten inanıyonun dışı ‘mal varlığı ve vergi in rum.” diye konuştu. Ekonomi Bakanı Nihat Zeycelemesine’ tabi tutulduğu gerekçesiyle Kaçar görevden alınmış bekci, kararla birlikte bir spekütı. Görevden uzaklaştırma yazısı lasyonun sonlandırıldığını ve dana imza atan Maliye müfettişleri ha güvenli bir ortama geçildiğiM.Ali İslamoğlu, Nurettin Köse ni öne sürdü. Ekonomiden Soile birlikte Teftiş Kurulu Başkanı rumlu Başbakan Yardımcısı Ali Cemal Boyalı idi. TMSF Başkan Babacan ise Bank Asya ile ilgiYardımcısı da olan İslamoğlu, Ma li sorulara yanıt vermedi. Babayıs 2013’te 5411 sayılı Bankacılık can, “Vaktim yok. DanışmaKanunu gereğince yönetimine el nım ne derse o” dedi. PELİN ÜNKER Kısasa Kısas.. Kötü Dünya.. Ümitsizlik... İslam dünyası uzmanları, Mezopotamya kültüründe yerleşik “kısasa kısas” kavramının, şiddetin şiddeti üretmesi olgusunun açıklanması anlamına geldiğini söylüyorlar. Sözde insanlığın, uygarlığın gelişmesinin önlenemez olduğu bir dünyada, insanlıktan çıkma hallerinde, insanın insana yapabileceği kötülükler, acımasızlıklar, işkencelerin boyutlarında sınırtanımazlığın, dudak uçuklatan korku filimlerinin senaryolarının aşılacağını öngöremezdik. Önceki gecenin son haberlerine hâlâ Ürdün’ün İŞİD’in elindeki pilot ile cezaevindeki iki tutuklunun takasında uzlaşma olamadığı bilgisi vardı. Sabah ilk haber, pilotun infazının dehşet görüntülerini kısaltarak veren haberin ayrıntısıydı. Önceden yapılan ağır işkenceyle yetinilmiyor üzerine moloz yıkılarak bedeni dümdüz ediliyordu... Ürdün’de halk sokaklara düşüyor, tepki olarak da iki pazarlık konusu İŞİD’li tututuklunun idam infazlarının gerçekleştirildiği haberi veriliyordu. Ek yapılan habere göre ise de IŞİD zaten pilotu bir ay öncesinden infaz ettiği için, pazarlığın yarıda kaldığı bildiriliyordu. İslam dünyası içinde, Mezopotamya topraklarında, Müslüman çoğunluk eksenli yaşanan çatışmaların, şiddet dozu, kaosunun boyutları üzerinden insan aklını durduracak gelişmeler, insanlık dışı şiddetin tırmanışı, İŞİD terörünün propaganda aracı olarak kullandığı vahşetin teşhirinin anlamından, yaşanan şiddet tırmanışının her boyutuna ilişkin bilim insanlarını, gerçek uzmanları konuşturmanın dışında söz söylemenin bir anlamı kalmamıştı. Onları dinlerken de yaşananları anlamak, sağlıklı yorumlamanın ötesinde, beslenen duygularımız çaresizlik, umutsuzluk üzerinden oluyor. HHH Kuran’ın, İslam inancının, hele de felsefesinin insanın insana kötülük, işkence yapmasını yasakladığını, din bilimci olmamıza gerek kalmadan, dinin anlamını düşünerek ayrıca din bilimcilerinin net açıklamalarını dinleye dinleye öğrendik. Ancak İslam inancı adına, şeriatı yaşatma teziyle ortaya çıkan terör örgütünün militanlarına öğretilerinin başında, şeriata karşı çıkanları öldürme emri verildiğini de duyduk. Örgütün ister İslamın farklı inançlarında, isterse başka dinlerden çatıştıkları, düşman bellediklerine, esirlerine işkence yapma yöntemleri üzerinden dersler verdiğini de görüntülü yayınlarından biliniyor. En etkin propoganda aracı olarak da ölüm infazlarının durmadan çeşitlendirilerek daha da vahşi işkence boyutlarının eklendiği görüntülerin yayılması olarak kullanılıyor. Dehşete düşürme yoluyla teslim alma, direnişi kırma amacı olarak açıklanan bu propaganda yöntemleri, aynı çizgide olmakla övünen diğer radikal İslamcı terör örgütleri için de geçerli.. İslama dinin gerçek öğretileri içinde bağlanmış çoğunluk üzerindeki olumsuz etkilerini, toplumlarda, hele de genç kuşaklarda yarattığı yaraları saymaya gerek var mı? Öte yandan İslam dünyasının haklı olarak çok yakındığı, günümüzdeki çatışmacı, başka din ve inançlardan insanlarla Müslümanlar arasındaki çatışmacılığı besleyen “İslamofobiya” üzerindeki olumsuz katkılarını görmezlikten gelmek olanaksız. Emperyal çıkarların pek çok projesinin uygulanmasında siyasal İslam, elbette en çok bu çığrından, insanlıktan çıkmış radikal İslamcı terör örgütlerinin amaçlarındaki söylemlerin tersine olarak katkıları tartışılmaz. Yaşanan besbelli yakın tarihlere kadar öngörülememiş şiddet, dehşet boyutları ile ise artık emperyal çıkarlar için de tehdit boyutlarının önlenemez tırmanışları, yaşanan şiddet eylemlerinin onlara dönük boyutları ile ortada. Ülkemiz için Anadolu toprakları üzerinde yaşanmış çokkültürlülük, sayısız kurulmuş devletlerin deneyimlerinden beslenmiş uygarlıklar, Osmanlı tarihlerinin bileşkesinde oluşmuş Anadolu Aydınlanmasında... Hele de İslam dünyası içinde demokrasi deneyimi, uygarlaşma projesi, Atatürk devrimleriyle, laik Cumhuriyetin donanımlarıyla hâlâ bataklığa saplanıp kalmama şansımız var... İçimize çöken umutsuzluk, tehdit algılamalarını besleyen, bize özgü koşullar olmasa... Dünyadaki ağırlıklı İslam ve yoksul Güney topraklarında yaşanan, zengin Kuzeye de sıçramış alt kimlikler ayrımcılığının kullanıldığı çatışmaların tuzağından kurtulmada siyasal partilere, demokratik sivil toplum örgütlenmelerine düşen sorumluluklar yaşamsal... İktidarları, Cumhuriyet tarihi içinde sandık çoğunluğunu en uzun soluklu yakalamış erk olarak ne yazık ki ülkemizin çağdaş insan hakları, demokrasi, barış ve uygarlık yolunda yürümesinde en şanslı liderliği yakalamış olmalarına karşın, çatışmacılığı besleme, toplumsal uçurumlar, düşmanlıkları katlayan icraatlar rekorlarını kırmakta, gözü kara siyasette diretiyorlar. Kendine biat etmeyen, yaşam tarzları, değerleri, inançları farklı, oy vermeyen seçmenleri, yandaş olamayan medyayı, tüm demokratik kurumları düşman ilan etmenin ötesinde, ezme, yok etme siyaseti güdülüyor.. Ne pahasına olursa olsun, her tür kirlilikle atbaşı, iktidarı elde tutma, hesaplaşmama uğruna, sivil diktatoryal gidişte öylesine gözü kara yol alış var ki.. Anadolu Aydınlanmasının dengelerini, bileşke gücünü yok etme, kırma... İktidar gücünün projesine dönüşebiliyor. Muhalefet tepkili Bank Asya’da yönetime el konulmasına muhalefetten tepki yağdı. HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, Bank Asya’nın polis baskınıyla yönetiminin değiştirilmesine tepki göstererek “Zannedersem bankada para bulundurmak suç herhalde. Parayı ayakkabı kutularında bulundurmak lazım ki suç olmasın. O yüzden herhalde operasyon yapmışlar. Yanlış yapmış, bankada niye para bulunduruluyor ki? Ayakkabı kutusuna saklasınlar, suç olmaz” dedi. CHP Milletvekili Mahmut Tanal Bank Asya’nın Şanlıurfa Şubesi’ne giderek hesap açtırdı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Selin Sayek Böke de “Bank Asya operasyonu bizzat hükümetin yol açtığı bir skandaldır” dedi. MHP Ankara Milletvekili Prof. Dr. Özcan Yeniçeri, “Bu operasyon mali ya da hukuki ihtiyaçlardan değil siyasi amaçlar için gerçekleştirilmiştir” vurgusu yaptı. Bankanın hisselerini elinde bulunduran ortaklar listesine göre, Ortadoğu Tekstil’in yüzde 4.89, Forum İnşaat’ın yüzde 3.85, Osman Can Pehlivan’ın yüzde 3.11, Sürat Ba sım Yayın’ın yüzde 2.7, BJ Tekstil’in yüzde 2.26, Abdulkadir Konukoğlu’nun yüzde 2.23 ve diğer ortakların yüzde 26.91 payı bulunuyor. Önceki akşamdan itibaren bankanın İstanbul Anadolu yakasında bulunan genel müdürlüğünün önünde karara yönelik protestolar sürüyor. Eski Bank Asya Genel Müdürü Beyaz, bunun bir linç kampanyası olduğunu öne sürerken kararın, Türkiye’deki düzenleyici kuruluşların bağımsızlığına dair endişeleri artıracağı, Türkiye’deki iş ortamına yönelik olumsuz görünümü pekiştireceği belirtiliyor. Açılışta herkes vardı Asya Finans, 24 Ekim 1996’da dönemin başbakanı Tansu Çiller, Fethullah Gülen, dönemin İstanbul Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, şu an Başbakan Yardımcısı olan Numan Kurtulmuş ve eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün katıldığı törenle açılmıştı. ‘Başka operasyonlar da olabilir‘ Bank Asya yönetiminin TMSF’ye geçmesinin ardından cemaate yakın diğer şirketlere yönelik adımlar atılabileceği tedirginliği ile Gülen cemaatine yakınlığı ile bilinen Koza Altın yüzde 1.63, Koza Madencilik yüzde 1.79, İpek Doğal Enerji hisseleri yüzde 1.25 düştü. Istanbul Analytics’ten ekonomist Atilla Yeşilada, Bank Asya’ya el konmasının Gülen cemaati ile AKP arasında süregelen kavganın dışında, hukuki gerekçeleri sağlam bir karar olarak yorumlanmasının güç olacağını belirterek “Koza Grubu gibi diğer cemaate yakınlığı ile bilinen şirketlere de baskı gelir mi, emin olamıyoruz” dedi. Teneo Intelligence Analisti Wolfango Piccoli, kararın Türkiye’deki düzenleyici kuruluşların bağımsızlığına dair endişeleri artırdığını, Türkiye’deki iş ortamına yönelik olumsuz görünümün de yatırımcılar için önemli riskler oluşturmaya devam edeceğini belirtti. Açlık sınırı 43 TL arttı Ekonomi Servisi Aralık ayında yükselmeye başlayan açlık ve yoksulluk sınırı, ocak ayında son ayların en yükse seviyesine çıktı. Ocakta yoksulluk sınırı 38 lira, açlık sınırı ise 43 lira birden arttı. Belediye ve Özel İdare Çalışanları Birliği Sendikası’nın (BemBirSen) verilerine göre aralıkta bin 212 lira olan açlık sınırı, ocakta bin 255 liraya, aralıkta 3 bin 192 lira olarak gerçekleşen yoksulluk sınırı ise ocakta 3 bin 230 liraya yükseldi. Rakamların artmasına soğuk kış aylarının gelmesiyle, artan sebze ve meyve fiyatları neden oldu. Ana harcama grupları itibariyle 2015 Ocak ayında endekste yer alan gruplardan gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 3.52 artış görüldü. Erdoğan konuştu dolar uçtu u Erken faiz indiriminin ortadan kalkmasıyla önceki gün 2.40’ın altını gören dolar kuru Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’dan gelen açıklamalar sonrası 2.44’ün üzerine çıktı. 2.47 TL’ye kadar çıkacak Dolar/TL’nin gelecek 6 ay süresince 2.40 etrafında dalgalı bir seyir izlemesi, ardından ABD Merkez Bankası’nın faiz artışlarının yaklaşmasıyla birlikte yılın kalanında değer kaybetmesi bekleniyor. Reuters’ın 35 katılımcı ile gerçekleştirdiği ankete göre dün piyasa kapanışında 2.40 civarında işlem gören dolar/TL’nin 12 ay sonra 2.47’ye yükseleceği öngörülüyor. Öte yandan Borsa İstanbul dün günü yüzde 1.83 düşüşle 85 bin 910 puandan kapattı. Yükselen kur ve faiz bankalar üzerinde baskı yaratıyor, endekste iki günlük kayıp yüzde 4’ün üzerinde. Dolar ise dün günü 2.4370 TL seviyesinde kapatırken Avro ise 2.7830 TL’ye yükseldi. Ekonomi Servisi Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ‘enflasyon inerse faizi de düşüreceğiz’ mantığının yanlış olduğunu savunarak faiz düşünce enflasyonun da düşeceğini ancak bunu hâlâ anlayamayanlar olduğunu savundu. Erdoğan, “Bağımsız olunca (Merkez Bankası) gelinen nokta bu, bizim daha iyi bir noktayı yakalamamız lazım” dedi. Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu (TESK) üyelerini kabul eden Erdoğan, Türkiye’de kişi başına düşen milli geliri 2023’te 25 bin dolara çıkarmanın gayreti içinde olduklarını belirterek “Biz bunu yaparken birileri paçamızdan aşağı çekmeye gayret ediyor. Neyle; faizle. Olmaz. Bu doğru bir adım değil” açıklamasını yaptı. Erken faiz indirimi ihtimalinin ortadan kalkmasıyla önceki gün 2.40’ın altına kadar inen dolar dün yeniden yükseldi. Kur dün sabah saatlerinde 2.39 seviyelerinden işlem gördü. Ancak daha sonra kademeli olarak yükselen kur Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan gelen açıklamalar sonrası 2.4460’a kadar çıktı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Eğer sen faizi yüksek tutarsan enflasyon yüksek olacaktır, düşük tutarsan enflasyon düşecektir. Düşük faiz olması nedeniyle yatırımlar artacaktır; ama siz şimdi bir bakıyorsunuz, Merkez Bankası’nın faizi üst bantta 11.7, buna bir de komisyonları eklediğinizde 15, 17 diye gidiyor. Bu faizle benim esnafım, zaanatkârım ne yapacak” dedi. Doların ateşi düşmeyecek Ekonomi Servisi Johns Hopkins Üniversitesi Uygulamalı Ekonomi Profesörü Steve Hanke, gelişen piyasalarda doların ateşinin süreceğini söyledi. Hanke, dünyanın en temel fiyatlaması olan avro/dolar paritesinin istikrara sahip olmamasının bütün piyasalarda etkisi olabileceği uyarısını yaptı ve “Dolar yükselirken faizlerin düşürülmesi halinde gelişmekte olan ekonomiler sermaye akışları için daha az çekici bir hal alacaktır” dedi. Hanke, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artışını piyasanın beklentilerinden daha geç bir tarihte yapabileceğini belirterek, “Faiz artış kararı alındığında piyasalardaki sıcak para akışı tersine dönecek. Gelişmekte olan piyasalara akan dolar şimdi bu ülkelerden çıkış yapıyor” diye konuştu. Steve Hanke Ekonomi Servisi Erste Group’un hazırladığı ‘2015 Türkiye Makro Beklenti Raporu’na göre makro ekonomideki pozitif görünüm belirsizliklerle gölgeleniyor. Türkiye ekonomisinin geçen yıla oranla hızlanarak yüzde 3.8 büyümesinin öngörüldüğü raporda enflasyonun yılsonunu yüzde 6.2 ile bitireceği tahmininde bulunuluyor. Rapora göre süregelen belirsizliklerin piyasalarda dalgalanma yaratma ihtimali hala oldukça yüksek. Erste Securities İstanbul Baş Ekonomisti Nilüfer Sezgin ABD para politikasının ve genel seçimlerin Merkez Bankası’nın faiz indirimle Türkiye’nin en büyük riski ‘siyasi belirsizlikler’ Su tarifelerinde tarihi artış Ekonomi Servisi Merkez Bankası, ocak enflasyonunu yükselten kalemler arasında saydığı belediye su fiyatlarında tarihin en yüksek artışlarından birinin yaşandığını belirtti. Merkez Bankası önceki gün açıklanan enflasyon verilerine ilişkin yayımladığı “Aylık Enflasyon Gelişmeleri” raporunda, “Belediyelerce belirlenen su tarifeleri endeks tarihinin en yüksek artışlarından birini kaydederek ocakta yüzde 6.98 arttı” dedi. Tüketici fiyatları ocakta yüzde 1.1 arttı. Açıklamada, gıda ve enerji dışında kalan alt kalemlerin enflasyona düşüş yönünde katkı yaptığı belirtilirken “Mevsimsellikten arındırılmış verilerle işlenmemiş gıda fiyatlarının önceki dört aylık düşüşün ardından ocakta yükseldiği gözlendi” denildi. Raporda temel mal grubu yıllık enflasyonundaki düşüşün sınırlı kalmasının sebebinin giyim fiyatları ve döviz kuru baskısının alt kalemlerde hissedilmesiyle dayanıklı mal grubu fiyatlarında etkili olması gösterildi. rine daha hızlı devam etmesinin önündeki engel olabileceğini belirterek “Üç dönem kuralı nedeniyle hükümetin ekonomi takımı içerisinde üst düzey kadrolarında oluşabilecek değişiklikler, AKP’nin oy üstünlüğünü sürdürmesinin tek başına politik istikrar açısından yeterli bir güvence olmayabileceği anlamına geliyor. Ayrıca, barış sürecinin hassas bir dengede ilerliyor olması ve HDP’nin genel seçimlere parti olarak girme ihtimali gibi faktörler genel seçimleri piyasalar açısından önemli bir konuma yükseltiyor” dedi. C M Y B