Katalog

Gazcı fabrikaya IŞİD soruşturması ar Patlayıcıl den zerin Türkiye ü gidiyor iddiası EKONOMİ 8 leri Türkiye’deki ortakları üzerinden IŞİD’e sattığını öne sürdü. İddiaya göre DaeKwang 16 Ekim 2013’te 20 bin 35, 21 Kasım 2013’te 20 bin 30, 22 aralık 2014’te 89 bin 530, 17 Aralık 2014’te ise 23 bin 648 adet DK3 M el bombasını Mercan ve Meydan’a teslim etti. Toplamda 153 bin 243 adeti bulan el bombaları IŞİD’e aktarıldı. Konuyla ilgili telefonla ulaştığımız Meydan yetkilileri ise haber kaynağımızın kim olduğu sorusuna yanıt alamayınca kendilerinin de konuşmayacağını ifade etti. Şirket ortaklarından ve aynı zamanda Meydan Av Genel Müdür Yardımcısı Muhammed Yücedal ise mail yoluyla yazılı olarak ulaştırdığımız sorulara yanıt vermekten kaçındı. Şirkete sorduğumuz yanıt bulamayan sorularımız şöyle: 4 DaeKwang şirketi hakkında IŞİD’e patlayıcı madde transferi yaptığı iddiasıyla Güney Kore makamlarınca soruşturma başlatılmıştır. Soruşturmada şirketinizin adı da geçmektedir. Böylesine ağır bir suçlamayı nasıl değerlendiriyorsunuz? 4 DaeKwang’ın yaptığı patlayıcı transferinde aracı oldunuz mu? DOLAR AVRO FAİZ BORSA CUMHURİYET ALTIN ALTIN 24 AYAR 2.9160 0.6 kuruş TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 3.1760 0.5 kuruş 10.83 0.2 puan 73.100 675.96 33 kuruş 100.75 5 kuruş EDİTÖR: ŞEHRİBAN KIRAÇ Çarşamba 9 Aralık 2015 Doğalgaz depo paraları nerede? ğır seyredeceği besbelli bir kışa girdik. TürkiyeRusya arasında süren krizin ciddi hasar bırakacağı artık sır değil. Özellikle enerji ihtiyacına olumsuz yansıyabilecek gelişmeler, zincirleme etki yaratacak yönler içeriyor. Türkiye’deki elektriğin yaklaşık yarısını, doğalgaza dayalı santrallar üretiyor. Herhangi bir nedenle doğalgaz akışı azaldığında, santrallar, elektrik üretimi için ikincil yakıta geçiyor. Fuel oil ya da mazot kullanıyor. Yakın zamanda oldu. Kış koşullarının ağır seyrettiği geçen yıl, konutlarda kullanılan doğalgaz tüketimi arttı. Bu artış, elektrik üretiminde kullanılan doğalgazın payını düşürdüğü için de bazı santrallar ikincil yakıta geçmişti. Elektrik santralları ikincil yakıta geçtiğinde, maliyeti devlet karşılıyor. Mesela santralın kullandığı fuel oil’den Özel Tüketim Vergisi almıyor. HHH Meclis’e sunulan “geçici bütçe”, Rusya krizinin derinliği hakkında kritik bir ipucu içeriyor. Normalde geçici bütçelerde, bir sonraki yıl ödeneklerinin üçdört aylık harcaması için yetki alınır. Nasılsa, yakında asıl bütçe yapılacağı ve geride sekizdokuz ay kalacağı için bu oran yeterli kabul edilir. Ancak bu kez durum farklı... Enerji konusu alarm veriyor. Zira, Geçici Bütçe tasarısı, elektrik üretim şirketlerinin “ikincil yakıt” kullanma ihtimalini, bir ihtimal değil; kesin bir veri olarak kabul etmiş. Neden mi? Enerji Bakanlığı bütçesinin “ilgili” faslının yüzde 100’ünü kullanma yetkisi isteniyor. Yani pekâlâ, diğer zorunlu harcamalar gibi, bütçenin yüzde 30’u, 40’ı kullanılabilecekken, tamamının harcanağı hesaplanıyor. Bunun anlamı açık: Henüz Mavi Akım’dan, bir kesme ya da yavaşlatma yaptırımı olmasa da bu olasılığı güçlü gören hükümet, gaz gelmeyecekmiş gibi davranıp parasını hazır tutmayı tercih etmiş. (Olası kayıp hakkında fikir versin diye bir anımsatma: 2012’deki ağır kış koşulları dolayısıyla üretim şirketlerine “ikincil yakıt” için 51 milyon TL’lik ödeme yapılmıştı.) HHH Bu para, sorgulanmayan vergilerimizin sadece küçük bir kısmı... Günlük 30 milyon metreküp doğalgazı Tuz Gölü’nde depolayacak proje bitseydi, Geçici Bütçe’de “ikincil yakıt” ödeneğinin bir kuruşuna bile gerek kalmayacaktı. Sayıştay’ın 2014 BOTAŞ raporundaki verilerle anlatalım: Dünya Bankası kredisiyle yapılacak 325 milyon dolarlık proje anlaşması 2006’da imzalanıyor. Her biri 630 bin metreküp hacimli 12 adet suni mağara planlanmış. Güya, ilk aşama 2011’de ikincisi 2014’te bitecek. Bunun için de önce 8.8 milyon Avro’luk bir danışmanlık sözleşmesi imzalanmış. Ardından ihale: China Tianchen Eng. Corp. firması ile toplam 607.5 milyon dolarlık sözleşme. Evet; Dünya Bankası kredisi 325 milyon dolar olmasına karşın, sözleşme bedeli 607.5 milyon dolar! Ortaya çıkan finansman açığı ise 363 milyon dolar. Sayıştay bu tutarı danışmanlık sözleşmeleriyle 400 milyon dolar olarak hesaplıyor. Sayıştay, ta 2012’de uyarmış: “Proje gecikiyor. Finansman sıkıntısı nedeniyle darboğaza girebilirsiniz. Sorunu çözün.” BOTAŞ’a Hazine Müsteşarlığı ile Enerji Bakanlığı’na başvurmuş... Ve Dünya Bankası ile Temmuz 2014’te, 400 milyon dolar ek finansman için kredi anlaşması imzalanmış. Proje şimdi hangi aşamada mı? Sayıştay raporuna göre, yüzde 42.9’u tamamlanmış. Yani her şey doğru düzgün işlese beş yıl önce bitecek bir proje, yarısında bile değil. Ve devletin uğradığı zarar yüz milyonlarca dolar... Hani, yarın soğuktan donup elektriksiz kalırsak, Rusya’ya homurdanmadan önce, birkaç not düşmüş olayım diye yazdım bu yazıyı. Biliyorum sormazsınız “O paralar nerede” diye; ama elli kere dolardı o depo... Türkiye’nin daimi biber gazı üreticisi Koreli DaeKwang’a IŞİD’e patlayıcı temin etme iddiasıyla soruşturma açıldı. Şirketin Türkiye’deki ortakları da dosyada yer aldı A ürkiye’ye biber gazı üreten Güney Koreli DaeKwang’a, IŞİD’e patlayıcı madde temin etmekten iki hafta önce soruşturma açıldığı öğrenildi. DaeKwang, Türkiye’de Meydan ve Mercan şirketleri ile çalışıyor. Yıl başında Pelin DaeKwang’ın liÜnker sansı olmadığı halde barut ürettiği ve yasadışı yollarla ithalat ve depolama yaptığı belgelenmiş, açılan soruşturma sonucu şirketin ihracat izni askıya alınmıştı. Bunun üzerine DaeKwang, Türkiye’de fabrika kurmak için kolları sıvarken, IŞİD iddiası yatırım kararını etkileyebilir. Konuya yakın kaynakların verdiği bilgiye göre, Güney Kore polisi ve Güney Kore istihbarat servisi (NIS), IŞİD’e patlayıcı madde ve el bombası sattığı iddiasıyla şirket hakkında soruşturma başlattı. İddialara göre DaeKwang’ın Türk partneri Meydan ve Mercan şirketlerinin sahibi İ.Y.’nin adı da soruşturmada geçiyor. Kaynak, DaeKwang’ın patlayıcı madde T Geçmişi şaibeli iğer yandan konuya yakın güvenilir bir kaynak, bugüne kadar üç ayrı suçtan hakkında soruşturma açılan DaeKwang’ın dosyasına ay başında dört suç daha eklendiğine dikkat çekti. Haziranda DaeKwang’ın üretim lisansı olmadığı halde Türkiye’nin de aralarında olduğu ülkelere DK38R tipi plastik mermi ve DKN500 göz yaşartıcı bomba ihraç ettiği, Çin’den gizlice kaçak yollarla ihraç ettiği çok tehlikeli bir patlayıcı olan 20 M D / T’yi ihraç ettiği göz yaşartıcı ürünlerde kullandığı ve bu ürünleri yasaya aykırı biçimde test ettiği belgelenmişti. Bunun üzerine açılan 19 Ocak 2015’te soruşturma sonucu DaeKwang’in ihracatı askıya alındı. Şirket de en büyük pazarını kaybetmemek için üretimini Türkiye’ye taşıma kararı aldı. DaeKwang, fabrika yatırımı planı için Mart 2015’ten beri ithalatçı şirketler Meydan ve Mercan ile görüşüyor. 153 bin bomba Meydan ve Mercan daimi ortak thalatçı şirketler Meydan ve Mercan, bugüne dek DaeKwang’dan alım yapıyordu. Şirketler 2013’te DaeKwang’dan toplam 660 bin adet gaz fişeği ithal etmiş İ ti. Bu yıl için alım üç kat artırılarak 1 milyon 900 bin biber gazı fişeği sipariş edilmişti. İ.Y., Yüksek İstişare Konseyi’nde, Erdoğan, Davutoğlu gibi devlet erkânından önemli isimlerinin yer aldığı Dünya Yetimler Vakfı Kurucu Mütevelli Heyeti ve Müşavere Kurulu Üyesi. Ayrıca Türkiye İktisadi Gelişim ve İş Ahlakı Derneği üyesi. 1 milyon kişiye borç kıskacı Murat Alsan Bankalar en çok AVM’leri fonluyor KPMG’nin, ‘Emlak Finansmanında Kredilerin Geleceği Araştırması’na göre bankalar en fazla AVM’leri de kapsayan perakende mağazaları fonluyor. Bu alanda verilen gayrimenkul keredileri yükselişte olurken, sanayi ve konut alanındaki kredilerde de düşüş söz konusu. KPMG Türkiye Denetim Bölüm Başkanı ve Şirket Ortağı Murat Alsan’ın açıkladığı rapora göre, Türkiye’de kredilerde yapılandırma süreci iyi işliyor. Bankalarca finanse edilmek istenen öncelikli sınıf yerleşik ekonomilerde konut olurken bunu ofis ve mağazalar izledi. Daha az yerleşik pazarlarda bankalar en çok ofislere finansman sağlamayı tercih ediyor. Türkiye’de bankaların konutları fonlamayı tercih etmemesi arz fazlasına bağlandı. l Ekonomi Servisi TBB verilerine göre bireysel kredi veya kredi kartı borcunu ödeyemeyerek bankalar tarafından takibe alınan kişi sayısı 1 milyon 151 bin kişiyi buldu. ürkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi’nin, Negatif Nitelikli Bireysel Kredi ve Kredi Kartı Ekim 2015 Raporu’na göre, bireysel kredi veya kredi kartı borcudan dolayı yasal takibe girenlerin sayısı, geçen yılın ilk 10 ayına göre yüzde 2 artarak 1 milyon 151 bin kişi oldu. Aynı yıl içinde birden fazla kaydı bulunan kişilerin tekilleştirilerek sayılmasıyla hazırlanan veriler, 2015’in ilk 10 ayında, bireysel kredi borcundan dolayı yasal takibe alınan kişi sayısının, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9 oranında artarak, 617 bin kişiye yükseldiğini gösterdi. Bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal etmiş kişi sayısı yüzde 3 azalarak 862 bin oldu. Öte yandan, harcamaların büyük kısmının kredi kartı ya da banka kartı aracılığıyla yapıldığı Türkiye’de, kart sayısı 171 milyonu aştı. Bankalararası Kart Merkezi verilerinden derlenen bilgilere göre, Eylül 2015 itibarıyla kredi kartı sayısı 57 milyon 988 bin, banka kartı sayısı da 113 milyon 193 bin 545 oldu. l Ekonomi Servisi T Figen Erkan Mete Vardar Mert Vardar Erken rezervasyonu kasımda başlatan Jolly Tur, 2016’yı turizmde “Jolly’nin yılı” ilan etti. Jolly Tur Rusya turlarını durdurdu olly Tur Yönetim Kurulu Başkanı Mete Vardar, şu anda talep olmadığı için Rusya turlarını tamamen durdurduklarını belirterek, “Sattığımız turları da iade etmeye çalışıyoruz. Rusya ve diğer pazarlardaki düşüşü bu yıl iç pazarla kurtaramayız. Ama ah vah demektense acil önlem almak gerekiyor” dedi. Mete Vardar, Jolly Tur Yö J 171 milyon kart Sanayi üretiminde yüzde 0.1’lik artış Ekimde mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi bir önceki aya göre sadece yüzde 0.1 arttı. Takvim etkisinden arındırılmış sanayi üretimi de bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4.6 arttı. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre; sanayinin alt sektörleri incelendiğinde, ekimde bir önceki aya göre madencilik ve taşocakçılığı sektörü endeksi yüzde 4.1 ve imalat sanayi sektörü endeksi yüzde 0.3 artarken elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı sektörü endeksi yüzde 2.8 azaldı. l Ekonomi Servisi netim Kurulu Başkan Yardımcısı Mert Vardar, Jolly Tur Genel Müdürü Figen Erkan’ın katılımıyla düzenlenen toplantıda konuşan Mete Vardar, 2016’nın turizm sektörü açısından zor geçeceğine de işaret ederek, 7 Haziran seçimlerinden sonra Gap turlarının durduğunu buradaki ciro ve seyahat eden kişi sayısında yüzde 20’lik bir düşüşün söz konusu olduğunu dile getirdi. Öte yandan Antalya, yılın 11 ayında Rus turist pazarında 644 bin kayıp yaşadı. Uçak krizi sonrası ise Rus pazarında rakamlar sıfıra indi. 2013 ve 2014 yıllarını Antalya’da lider kapatan Rusya, 2015’te ilk sırayı, öncesinde olduğu gibi yine Almanya’ya bıraktı. l Ekonomi Servisi Enerjide Rusya’ya bağımlılık azalmalı usya ile yaşanan krizin Türkiye için bir uyandırma servisi olduğunu söyle Windows 10’a sahip Toshiba’lar piyasada oshiba, Windows 10 işletim sitemine sahip notebook modellerini tanıttı. Toshiba’nın Türkiye distribütörü TNB Genel Müdürü Aytaç Biter, Toshiba T1100’ün 30’uncu yaşını kutladığını, Microsoft’un Windows 1.0 işletim sisteminin çıkışının da aynı döneme rastladığını belirtti. Microsoft Türkiye Genel Müdür Yardımcısı Halil Gökoğlu da işletim sisteminde küresel çapta 110 milyon kullanıcıya ulaştıklarını açıkladı. Gökoğlu, şirketinin işletim sistemini 1 milyar kişiye ulaştırma hedefini hatırlattı. l Ekonomi Servisi R yen The Bosphorus Energy Club (BEC) Başkanı Mehmet Öğütçü, Türkiye’nin Rusya’ya olan bağımlılığının yüzde 55 olduğunu ve bunun farklı alternatifler üretilerek yüzde 30’a çekilmesi gerektiğinin altını çizdi. Bu yıl 4’üncüsü düzenlenecek BEC Zirvesi öncesi basınla bir araya gelen Öğütçü, Rusya’nın Türkiye gibi önem li bir pazarı kaybetmek istemeyeceğini belirterek Türkiye’nin Gazprom’un en büyük ikinci müşterisi olduğunu ve her yıl Rusya’ya 20 milyar dolar para ödendiğini kaydetti. Öğütçü, kimsenin keyfi olarak gazı kesemeyeceğini ve Rusya’nın böyle bir durumda diğer müşterileri nezdinde de büyük itibar kaybedebileceğini belirtti. T Aytaç Biter (solda) ve Halil Gökoğlu notebook modellerini tanıttı. C M Y B