Katalog

Salı 20 Ekim 2015 haber EDİTÖR: SERKAN OZAN TASARIM: İLKNUR FİLİZ 12 Merkel’in ardından akla takılanlar umhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Alman Şansölyesi Angela Merkel’in ülkemize gerçekleştirdiği ziyaretten elbette ki son derece memnun. Bu vesileyle “bakın ihtiyaçları oldu mu nasıl kuzu gibi kapımızı çalıyorlar” deme hakkını elde etti. Bu ziyaret seçimler öncesinde kendine beklenmedik bir hediye oldu. Nitekim ziyaret öncesinde ve sonrasında özellikle mülteciler bahsinde Batı’ya dönük “ahlak” kartını tekrar cebinden çıkardı. Bu arada Nobel’e çatmayı da ihmal etmedi. Bunlar AKP tabanının hoşuna giden şeyler. Fakat Merkel’in ziyaret aynı zamanda Erdoğan için uluslararası ilişkilerin temelinde yatan “reel politik” olgusu açısından da bir ders oldu. Kendisi bunu öyle görmeyecektir. Fakat bu söz konusu olan dersin niteliğini değiştirmiyor. Özetle, bu ziyaret “ulusal çıkar” söz konusu olduğunda, ülkelerin normal hayatta geçerli olan yüksek değerleri bir yana bırakmaya her zaman hazır olduklarını gösterdi. Yoksa Avrupa’nın her zaman vurguladığı demokrasi ve insan hakları standartları devreye girer ve Merkel, demokrasinin en temel gereklerine savaş açmış olan “Erdoğan’ın Türkiye’sini” ziyaret etmeden önce iki kez düşünürdü. Nitekim “otoriter Erdoğan’a siyasi prim sağlayan” bu ziyaretinden dolayı Merkel ülkesinde sert eleştirilere maruz kaldı. Fakat hükümeti Suriyeli mülteci krizi ile boğuşuyor ve ulusal çıkar önce geldiğine göre, o da bu eleştirilere göğüs gererek ve Türkiye’deki demokrasinin kötü gidişini bir yana bırakarak bu ziyareti gerçekleştirdi. Dışişleri Bakanı Feridun Sinirlioğlu bile “bayram değil seyran değil, teyzem niçin öptü” dercesine “Suriyeli mülteciler sayesinde AB Türkiye’yi yeniden keşfediyor” anlamına gelen “müstehzi” açıklamalar yapıyor. İşin daha da komik yanı, Merkel bombaların patladığı, toplumun iç savaşın eşiğine getirildiği, gazetecilerin ve siyasi muhaliflerin hapse atıldığı Türkiye’yi “güvenli ülke” sınıfına sokmaya çalışıyor. Bu aynı zamanda demokrasinin ve insan haklarına saygının, kimsenin iltica etmesini gerektirmeyecek ölçüde gelişmiş bir ülke demek oluyor. Özetle, “reel politik” burada da devreye giriyor. “Güvenli ülke olduğuna göre oradaki mültecilerin buralara gelmeleri gerekmiyor” demeye getiriliyor. “Mademki Türkiye şimdi güvenli ülke sayılıyor, o zaman bizi hemen AB’ye alın” demesi geliyor insanın… Merkel’in ziyaretinden ne çıkacak göreceğiz. Bir şeylerin çıkacağı kesin, zira Avrupa Türkiye’ye bir şey vermeden mülteci krizi ile başa çıkamayacağını biliyor. Fakat bunun sonsuz fonlardan milyarlarca Avro tutarında yardım, Türkiye’nin kısa süre içinde Schengen seyahat bölgesine dahil edilmesi veya durmuş olan üyelik müzakerelerine anlamlı ivme kazandırılması şeklinde olacağını sanmak saflık olur. AB söz konusu olduğunda yoğurdu artık üfleyerek yiyoruz. Türkiye tabii ki bu konuda suçsuz değil. Üyelik için yapması gereken birçok demokratik reformu yapmadı. Yaptığı bazı kilit reformları da geri çekti. Fakat AB’nin de verdiği sözleri tutmadığı ortada. Burada Merkel’in “Türkiye’nin Avrupa’da yeri yok” diyenlerin başını çektiğini de unutmamak lazım. Yine de beklenmedik koşulların kendisini Türkiye’ye farklı gözle bakmaya ve bazı önemli vaatlerde bulunmaya zorladığı da ortada. Bu vaatlerin ne kadarının gerçekleşeceğini göreceğiz. Ancak şu anda kendisini güden temel kaygının, mülteciler nedeniyle zedeleneceğine inandığı ulusal çıkarı korumak ve ahlaki açıdan iyi bir görüntü vermese de bunun için gereken “reel politik” adımları atmak olduğu aşikâr. Türkiye’nin de bu durumdan yarar sağlamaya çalışması ise aslında son derece normaldir. Sonuçta ülkelerin yaptığı budur. Umarız bazıları bundan gereken dersleri çıkarırlar ve belli bir kesimin ideolojik beklentilerini gerçekleştirmeye çalışmak yerine, artık tüm ulusun çıkarlarını korumaya çalışırlar. ELDE VAR SIFIR Türkiye’nin AB’ye üyeliğine karşı olduğunu yineleyen Merkel, Avrupa’ya mülteci akınının durdurulması için 3 milyar Avro, vize serbestisi, fasıl açılması gibi konularda topu AB’ye attı Merkel, Almanya’nın Türk vatanvrupa’nın en güçlü lidaşlarına, Schengen vizesini koderi Almanya Şansöllaylaştırabileceğini söylemekle yeyesi Angela Merkel’i, tindi. Merkel, “Vize almanın koaltın varaklı koltukta ağırlalaylaştırılması konusunda ikili düyan Türkiye, umduğunu buzeyde sahip olduğumuz imkânlar lamadı. İki ülke sadece düDUYGU irdelenecek” ifadelerini kullandı. zensiz göçe karşı işbirliğiGÜVENÇ ni “mütekabiliyet çerçevesinde” ele almayı taahhüt ederCİLERE 3 MİLYAR E LT Ü M ken, Merkel, 3 milyar Avro, maddi Türkiye, AB’den 3 milyar Avro aldestek, fasılların açılması, vize, patrimayı umuyordu. Ancak Suriyelilerin otlar, PKK’ye karşı işbirliği konusunAvrupa’ya göçünü durdurmak için da topu 28 üyeli AB’ye attı. Merkel, Türkiye’nin atacağı adımlara karşılık “ucu açık” diyerek Türkiye’nin AB’ye verileceği söylenen bu miktar kabul tam üyeliğine de karşı olduğunu tekedilen Eylem Planı’nda yer almıyor. rarladı. Merkel’in ziyareti öncesindeAB’nin ki beklentiler ve görüşmeler sonrasında elde edilen sonuçlar şöyle: YANDAŞ MEDYAYA GÖRE TÜRKİYE, AVRUPA BİRLİĞİ’NE GİRDİ BİLE AMA... C A 28 üyesinin onayını gerektiren bu karar konusunda Merkel sadece, “Daha sonra konuşulacak bir konu” demekle yetindi. AÇILMASI YENİ FASILLARIN Türkiye, görüşmelerde 5 faslın açılmasını istedi. Bunları Cumhurbaşkanı, “15, 17, 23, 24 ve 31. fasıllar” olarak açıkladı. Merkel ise “Almanya, bu yıl içerisinde 17. başlığın açılmasına hazır. 23. ve 24. başlıkların açılması konusunda ise adım adım ilerleyebiliriz. Tabii tüm AB üyesi ülkelerin bu konuda onayı gerekir” ifadelerini kullandı. den sonraya ertelenmesini istedi. Başbakan, ilk olarak Cumhuriyet’in yazdığı bu talebi doğruladı: “İlerleme Raporu tamamıyla teknik bir süreç olarak Avrupa Birliği içinde yürüyen bir süreçtir. Zamanlaması ikincil bir husustur.” Bu talebin kabul edilmesi bekleniyor. İDEN PATRIOTLAR YEN Türkiye Almanya’dan birkez daha Patriot istedi. Patriotların yeniden konuşlandırılması talebine Merkel “Almanya olarak Patriotların çekilmesi sonrasında çok güçlü askeri işbirliğimizi nasıl sergilemeye devam edebileceğimizi konuştuk” açıklamasıyla kapıları kapattı. DAVET AB ZİRVELERİNE Türkiye, AB zirvelerine eskiden olduğu gibi davet edilme isteğini tekrarladı. Tüm üye ülkelerin onayını gerektiren bu karar için de Merkel, “Aday olan ülkelerin yeniden bu çalışmalara nasıl dahil olabileceği konusunda, tabii bu diğer aday ülkeler için de geçerli, yeni bir düzenlemeye gitmemiz gerekiyor” dedi. K AB’YE TAM ÜYELİ Türkiye’nin AB’ye tam üyeliğine karşı tutumu ile bilinen Merkel, bu tutumunu İstanbul’da da net olarak tekrarladı. Türkiye’nin üyelik müzakerelerinin tam üyelik ile sonuçlanıp sonuçlanmayacağının belli olmadığının altını “Bu ucu açık olan bir husus” sözleriyle çizdi. İRLİĞİ PKK’YE KARŞI İŞB Türkiye, PKK’nin Avrupa’daki finans ağında ve varlığında uzun süredir Almanya’dan etkin işbirliği istiyor. Buna karşın Merkel, seçimlerden sonra barış sürecine geri dönülmesini istedi: “Türkiye istikrarsızlıklarla çevrilidir ve bu nedenle seçimlerden sonra Kürtlerle uzlaşma süreci konusunda yeniden bir imkân yakalanmasını diliyoruz. Çünkü çok sayıda sorunla karşı karşıyayız, her yol denenmelidir” İ VİZE SERBESTLİĞ Vize Serbestliği ve Geri Kabul Anlaşması’nın hayata geçirilmesini, Suriyeli mültecilerin Avrupa’ya geçişinin durdurulmasında Türkiye’nin temel talebiydi. Davutoğlu, vize serbestisinin 2016 Temmuzu’nda devreye girmesini istedi. Türkiye’nin asıl talebi, Türk vatandaşlarına AB tarafından vize uygulanmaması olmasına karşın, A ‘DÖRT KONUDA UZLAŞMA ARIYORUZ’ B Komisyonu Sözcüsü Margaritis Schinas, Merkel’in Türkiye ziyaretinin sığınmacı krizinin çözülmesi için geçen hafta yapılan liderler zirvesinde alınan kararlar çerçevesinde değerlendirlimesi gerektiğini belirtti. 4 konuda uzlaşma aradıklarını söyleyen Schinas, bu konuları “vize serbestisi”, “geri kabul anlaşmasının uygulanması”, “işbirliğini artırmak” ve “katılım müzakerelerini canlandırmak” şeklinde sıraladı. Schinas liderler zirvesinde katılım müzakerelerinin canlandırılması konusunda karar alındığını vurguladı. U İLERLEME RAPOR NLİ BÖLGE SURİYE’DE GÜVE Almanya, IŞİD karşıtı uluslararası koalisyonda Türkiye’nin istediği ‘güvenli bölge’ fikrine karşı tutumuyla biliniyor. Merkel bu tutumunu, “Şu anda aciliyeti olan konu Halep’ten yeni mülteci akımını durdurmaktır. Hızlıca uluslararası toplum ile diyalog içerisine girmeliyiz. Bu Almanya’nın ve Türkiye’nin çıkarınadır” açıklamasıyla Türkiye’de de sürdürdü. l ANKARA Hükümet, 21 Ekim’de açıklanması beklenen ve sert eleştirilerin yer alması kaçınılmaz olan İlerleme Raporu’nun açıklanma tarihinin 1 Kasım seçimlerin Merkel’in ‘kirli’ pazarlığı Başta Alman gazeteleri olmak üzere dış basın, Merkel’in seçim öncesi Türkiye’ye gelmesini eleştirdi vrupa’ya sığınmacı akınını kontrol altına alması karşılığında Türkiye’ye mali yardım ve vize kolaylıkları taahhüt eden Almanya Başbakanı Merkel’in İstanbul ziyareti Avrupa basınında geniş yer buldu. A ALMANYA Die Welt: Türkiye Suriye’de tampon bölge istiyordu, şimdi kendisi tampon bölge oluyor. Seyahat kolaylıkları gösterileceği ve maskaralığa dönüşen üyelik müzakerelerinde yeni başlıklar açılacağı yönündeki muğlak vaatler, Merkel’in Türkiye’ye son olarak Kaddafi’nin üstlendiği sınır bekçisi rolünü biçtiğini gizleyemez. Die Zeit: Başbakan üzerindeki baskı o kadar büyük ki, seçimlere iki hafta kala Erdoğan ve Davutoğlu’nu İstanbul’daki saraylarında ziyaret etmekten gocunmuyor. Merkel hem kendi ülkesi hem de evsahibi için sembolizm yüklü bir ziyaret gerçekleştirdi. Frankfurter Allgemeine Zeitung: Merkel istemeden de olsa Türk iç politikasının ortasına düşünce, Ankara’nın beklentilerine dair fikir sahibi oldu. Çıkarlar ile siyasi, ahlaki ve hukuki açmazlar birbirine bağlanıyor. Süddeutsche Zeitung: Mültecilerin Almanya ve Avrupa’nın çok daha fazla yardımına ihtiyacı var. Merkel’in Türkiye politikası, Merkel’in iyi olmayan iç politikasını ikame edemeyecek. Tagesschau.de: Batılı politikacılar, otoriter davranışları nedeniyle Erdoğan’dan son zamanlarda uzak durdu. Ama Merkel mülteci krizinde Türkiye’ye güveniyor. Ancak seçimden önce yapılan ziyaret eleştirilere de neden oldu. Bakan Bey boş hastaneyi açtı İzmir Tabip Odası’nın, hiçbir yöneticisi, sağlık çalışanı bulunmadığı, cihaz altyapısı sağlanmadan “seçim açılışı” yapıldığı gerekçesiyle karşı çıktığı İzmir Çiğli Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun katıldığı törenle açıldı. İzmir Tabip Odası Başkanı Suat Kaptaner, hastaneye ilişkin “Halen inşa edilmekte olan hastanenin başhekimi, yöneticisi, doktoru, hemşiresi yani personeli yoktur. Tıbbı aletleri yerleştirilmemiştir. Laboratuvar ruhsatları yoktur. Böylesine bir yatırım ne yazık ki küçük si yasi hesaplara alet edilmekte, seçim yasakları başlamadan, bir an önce açılış töreni yapılarak yurttaşlar yanıltılmaktadır. Diğer hastanelerde görevli doktorlar, sözlü olarak hastaneye çağrılarak ‘hizmete girmiş izlenimi’ verilmek isteniyor” açıklamasını yaptı. bir anlaşmaya şiddetle karşı çıkıyor. Merkel’in lideri olduğu muhafazakar CDU’ya destek yüzde 37 ile rekor bir düzeye geriledi. Buna neden olarak iktidar partisinin mülteci krizini ele alış tarzı gösteriliyor. Times: Türkiye için “imtiyazlı ortaklıktan” söz eden Merkel’in U dönüşü, Türkiye’nin insan hakları karnesi nedeniyle on yıldır askıdaki AB müzakerelerini canlandırdı. Merkel’in bu fikir değişikliği mülteci krizinin Avrupa’nın gündemini belirlediğini gösteriyor. Türkiye’deki Suriyeliler, Ankara tarafından “koz” olarak kullanıldıklarını söylüyor. Financial Times: Merkel, “Türk vatandaşlarına yönelik vize sınırlamalarının 2016 yazında kaldırılması” ve “AB’nin Osmanlı Ermenilerinin 2015’te katledilmelerine yönelik tutumunu değiştirmesi” taleplerine yeşil ışık yakmadı. Blick: Avrupa’daki göçmen krizi ve Suriye’den gelen mültecilerin Avrupa ülkelerine adeta tehdit oluşturduğunu Ankara’ya ileten Merkel bu konudaki bütün bilgileri Ankara’ya anlattı. Le Temps: Merkel Türkiye’nin 2.5 milyon Suriyeli mülteciye kucak açmasından dolayı Ankara’yı tebrik etti, ancak buna karşılık Türkiye’nin de bazı istekleri olduğu görüld. Ethnos: Dikkati çeken şey, bu ziyaretin Erdoğan’ın seçim öncesi zor bir durumuna denk gelmesidir. Merkel’in bu tutumu Almanya’da büyük tepkiler yarattı. Ankara’nın yardım olarak talep ettiği söylenen 3 milyar euronun Almanya’da yaratacağı tepkileri öngörmek kolay değil. Thema: Basın, Merkel’in Boğaz’ın Sultanı’na sunduğu hediyelerle uğraşırken, AB Komisyonu’nun Türkiye İlerleme Raporu’nun “tokat gibi” olacağı söyleniyor. l Dış Haberler İSVİÇRE İlk tepki kendi partisinden uriyeli sığınmacılara açık kapı politikasına yönelik en sert eleştirileri kendi muhafazakâr bloğundan alan Alman Başbakan Angela Merkel’in İstanbul seyahatine ilk tepkiler de Hıristiyan Demokratlar’ın (CDU) kardeş partisinden geldi. Hıristiyan Sosyal Birlik’in (CSU) üst düzey isimlerinden Gerda Hasselfeldt, Die Welt gazetesine verdiği demeçte “Türkiye’ye gereğinden fazla taviz vermemeliyiz, AB’ye katılması gündemde değil” dedi. Merkel, geçen hafta kendi grubundan ge Güney Kıbrıs Merkel’e aldırmadı Almanya Başbakanı Angela Merkel’in dondurulmuş fasılları açarak Türkiye’nin AB üyelik sürecini canlandırma sözüne Güney Kıbrıs itiraz etti. Yunan devlet kanalı NET’e konuşan Dışişleri Bakanı Ioannis Kasoulides “Müzakerelerin askıya alınma sebepleri yerli yerinde duruyor” dedi. Sürecin yeniden başlamasını onaylamayacaklarını duyuran Rum bakan, özellikle “Yargı ve Temel Haklar” ile “Adalet, Özgürlük ve Güvenlik” fasıllarının açılmasına karşı olduklarını belirtti. l Dış Haberler S len “Sınırlarda kontrolleri artıralım, Avusturya’dan gelen sığınmacıları geri gönderelim” taleplerine direnmişti. Ancak Bild’in haberine göre, bir grup muhafazakâr vekil sınırların dikenli tellerle kapatılması teklifi üzerinde çalışmayı sürdürüyor. Merkel’in İstanbul ziyaretine tek olumlu tepki koalisyonun küçük ortağı Alman Sosyal Demokrat Parti’den (SPD) geldi. SPD Genel Sekreteri Yasmin Fahimi, mültecilerin durumunun iyileştirilmesine dikkat çekerek “Türkiye’yle işbirliğine karşı çıkılacak bir durum yok” dedi. Ev sahibi belirler Merkel’in Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda fotoğraf çektirmemek için temaslarını İstanbul’da gerçekleştirdiği yönündeki iddialar, Alman Hükümet Sözcüsü Steffen Seibert tarafından yalanlandı. Görüşme yerine misafirin değil, ev sahibi ülkenin karar verdiğini belirten Seibert, “Bir hükümet yetkilisi bir başka ülkeyi ziyaret ederken, ev sahibi ülkenin görüşme yeri önerisine uyar” dedi. l Dış Haberler YUNANİSTAN İNGİLTERE Independent: Almanya’da, Avrupa’daki mülteci krizi kayaklı baskının Merkel’i Türk evsahipleri ile bir nevi ‘kirli anlaşma’ yapmaya zorlayabileceği yönünde endişeler var. Gerek kendi partisi gerekse diğerleri böylesi C M Y B