Katalog

16 MART 2014 PAZAR CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Sıfırlanan esnaf oldu TESK verilerine göre, Ocak 2005Şubat 2014 döneminde ticari faaliyeti bırakan esnaf ve sanatkâr sayısı, aynı dönemde bu alanda faaliyete geçenlerin yüzde 71’ini oluşturdu. CHP Milletvekili Oran, yaptığı açıklamada, toplumun orta direği olan esnaf ve sanatkâr kesiminin, AKP iktidarı döneminde ağır darbe yediğini savundu. Ekonomi Servisi CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, AKP iktidarının son 9 yılında toplam 1 milyon 145 bin 641, yılda ortalama 135 bin esnaf ve sanatkârın mesleği bırakarak sicil kaydını sildirdiğini söyledi. Oran, CHP iktidarında esnaf ve sanatkârlara özel teşvik ve destek paketi hazırlanacağını belirtti. AKP iktidarının, küçük esnafı, perakendecilik sektörüne giren büyük sermaye gruplarına ezdirdiğini iddia eden Oran, “AKP iktidarı, küçük esnafı, perakendecilik sektörüne giren büyük sermaye gruplarına ezdirdi. Pıtrak gibi çoğalan AVM’ler, esnaf ve sanatkâra büyük darbe vurdu ve vurmaya da devam ediyor” dedi. Oran özetle şu değerlendirmelerde bulundu: Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Sicil Gazetesi’nde yayımlanan ilanlardan derlenen bu verilere göre; aynı dönemde esnaf ve sanatkârlık için sicil kaydı yaptıranların sayısı ise 1 milyon 709 bin 438 oldu. Buna göre Ocak 2005Şubat 2014 döneminde ticari faaliyeti bırakan esnaf ve sanatkâr sayısı, aynı dönemde bu alanda faaliyete geçenlerin yaklaşık dörtte üçünü (yüzde 71) oluşturdu. Anılan 9 yıllık dönemde faaliyetine son verenlerin sayısı şubat sonu itibarıyla 1 milyon 510 bin dolayında bulunan faaliyetteki mevcut esnaf ve sanatkâr sayısının da yaklaşık yüzde 80’ine karşılık geliyor. Bu dönemde mesleği bırakanların yeni ti AKP’nin iktidarda olduğu son dokuz yılda 1 milyon 145 bin 641 esnaf sicil sildirdi Acaba mı? Yolsuzluk söylentileri, tapeler, CD’ler, dosyalar, fezlekeler, gizliaçık itiraflar, halkımızın görüş ve tercihlerini etkiliyor mu? Bu bağlamda yandaş TV kanalları, olayların, söylemlerin halkı etkilemediğini, halkın tapelere inanmadığını kanıtlamak için özel çaba gösteriyor. Halkla söyleşiler yapılıyor, mikrofon uzatılıyor, halka soruluyor. Yanıt genelde aynı “gumpaas, gomplo”. Kamuoyu araştırmaları ile de yanıt aranıyor. Anket yönteminin teorik ve uygulama eksikliklerinin yanı sıra bizde birçok araştırma kuruluşlarının güvenilirliği sorunu var. Bu nedenle anket sonuçları pek inandırıcı olmuyor. Halktan birinci elden izlenim edinmek daha gerçekçi geliyor. Bu bağlamda duyum ve gözlemimi genelleme yapmadan aktarıyorum. Levent’te otoparkta değnekçiler kendi aralarında tartışıyorlar. Yiyicilikten, yolsuzluktan söz ettikten sonra, biri kuşku dolu şu soruyu hem kendisine hem de karşısındakilere yöneltiyor. “Acaba mı?” Yiyicilik, yolsuzluk söylemleri en azından bazı kafalarda kuşku yaratmış durumda ve bu kuşkunun yanıtı aranıyor. “Acaba mı?” HHH Kişisel olarak, yiyicilik, yolsuzluk söylemlerinin, halkımızın değer yargıları, davranış biçimi, tercihleri nedeniyle oyunu pek etkilemeyeceğini, etkisinin çok sınırda kalacağını, marjinal olacağını düşünüyorum. Bununla beraber, farklı nedenlerden dolayı AKP’nin oy oranının göreceli olarak azalmasını bekliyorum. Çevremde AKP’ye oy vermiş, oy verecek tek kişi bile yok. Bu nedenle çevreden izlenim edinip, gözlem yapıp tahminde bulunmuyorum. Kendime göre mantıki nedenlere dayanan beklentim var. AKP’nin oyunu etkileyecek olayları, nedenleri özetleyeyim. * Ekonomik sıkıntı, geçim zorluğu. Ekonomik nedenler seçmenin oyunu etkiliyor. Türkiye henüz ekonomik kriz sürecinin başında olmakla beraber, işsizlik artıyor, durgunluk yayılıyor, TÜİK törpüsüne karşın enflasyon hızlanıyor, geleceğe güvenli bakış azalıyor. Ekonomideki başarısızlığı AKP’nin oyunu azaltacak en önemli etken olarak görüyorum. * İstikrarın bozulması, geleceğe ilişkin kaygıların artması. İstikrar bozulmasın güdüsüyle AKP’ye oy veren bir seçmen kitlesi var. Ancak hem ekonomik hem siyasal istikrarın bozulması, artan belirsizlikler, mal varlıklarının tehlikeye girmesinin yanı sıra, kişisel hürriyetler konusunda dahi güvencin yitirilmesi, bu kesimin muhalif partilere oy vermese dahi sandığa gitmeme olasılığını artırıyor. * Geçen seçimlerde sandığa gitmeyen seçmenlerin bir bölümünün gelecek kaygısı ile hareket etmeleri. Seçmenin yaklaşık yüzde 20’si, çeşitli nedenle oy kullanmıyor; çekimser kalıyor. Ancak bu çekimser kesim, çekimserliğin, adamsendeciliğin maliyetinin ağır olduğunu, daha ağırlaşabileceğini gördü. Bu seçimde sandığa yönelmeleri, oransal olarak AKP oylarını düşürecektir. * Bölüşümde adaletsizlik. Patronaj düzeninde bölüşümde adaletin sağlanamaması ya da böyle bir izlenim yaratılması, çıkar beklentisi ile oy verenler, destekçiler arasında çatışmalara, çatlamalara yol açıyor. AKP iktidarında beklediğini bulamayanlar ya oya gitmeyecekler ya da muhalif partilere yöneleceklerdir. Tüm bu düşünceler emsal olarak AKP’nin oy yitireceğini ortaya koyuyor. Bu konuda yine de temkinli davranmak, kesin bir tahmin yapmamak gerekir. Ben de bazı gelişmelere, tepkilere bakarak otoparktaki değnekçi gibi, yolculuk başlıyor mu, “acaba mı” diye soruyorum. * Sicil terkini yapan esnaf gruplarının başında bakkallık, bayilik, büfecilik; kahvecilik, kıraathanecilik ve internet kafe işletmeciliği; minibüsçülük; taksicilik; kadın ve erkek kuaförlüğü; nakliyecilik ve nakliye komisyonculuğu; kamyonculuk, kamyonetçilik; lokantacılık; pazarcılık; servis aracı işletmeciliği geliyor. * Şubat sonu itibarıyla sayıları 1 milyon 510 bin 945 olan mevcut esnaf ve sanatkârlar, aileleriyle birlikte düşünüldüğünde ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 10’unu oluşturuyor. Kapanma rekoru bakkallarda * Bölgelere göre bakıldığında ülke genelindeki toplam esnaf ve sanatkârların yüzde 25.9’unun Marmara’da olduğu görülüyor. Bu bölgede esnafın nüfusa oranı yüzde 1.7 düzeyinde. Ülkedeki tüm esnaf ve sanatkârların yüzde 18’i Ege, yüzde 15.2’si Akdeniz, yüzde 14.6’sı İç Anadolu, yüzde 13.1’i Karadeniz, yüzde 7’si Güneydoğu, yüzde 6.2’si Doğu Anadolu Bölgesi’nde. Esnaf sayısının bölge nüfusuna oranı yüzde 2.8’le Ege’de en yüksek düzeye ulaşıyor. Karadeniz yüzde 2.6 ile ikinci sırada. caret hayatına atılanlara oranı özellikle Nevşehir, Burdur, Bartın gibi illerde rekor kırdı. Bunlarla birlikte Aydın, Ardahan, Balıkesir, Ordu, Kars, Bolu, Amasya, Afyon, Eskişehir, Düzce, Trabzon, Konya, Artvin ve Kırıkkale’de de sicil kaydını sildirenlerin sayısı, yeni kayıt yaptıranların üzerin de; Kastamonu, Manisa, Bingöl, Rize, Muğla, Kırşehir, Kütahya, Sinop, Gümüşhane, Niğde, Zonguldak, Karaman ve Yalova’da ise iki sayı neredeyse başa baş gerçekleşti. Mesleği bırakanların, yeni başlayanlara oranı üç büyük kentte de rekor düzeylere ulaştı. Sanayide n, esnaf için yapıla ları da şöyle sıralad cak* Esnaf ve sanatkâr ı: birikmiş vergi ve SG ların borçlarının gecikm K prim e enflasyon oranı esas faizleri, al yeniden yapılandırı ınarak laca * Esnaf ve sanatkâr k. lar ile ücretlilere uygu lanan gelir vergisi oranları di kelleflerin tabi oldu ğer müğu den 5 puan düşük ol tarifearak belirlenecek. * Esnaf ve sanatkâr KOBİ’lere sağlanan lara, di olanaklarının yeni kreve finansman yöntem kredi “on yılda beş katın leri ile a” çı tılması hedef alınac karak * Hiper ve grosmar . ke tlerin kuruluş ve faaliy et le rin e sınırlama getiren A Bm atı ülkemizde de yü evzukonularak bu kurum rürlüğe la hallelerde alt birim rın maler açarak bakkallarla rekabete girmel rinin önü alınacak. e* Anayasada düze haklardan olan “yaş nlenen am kı” bütün temel hakl hakdaha üstün olduğund ardan günden fazla prim bo an 60 lunan esnaf ve sana rcu butk ve ailelerinin sağlık ârların hi tinden yararlanmas zmeı sağlanacak. * Esnaf ve sanatkâr el emeğine dayalı ve ların ya çük işletmelerde ür küet mallarının dış paza ilen rla nıtılmasına katkı sa rda tağl fuarlara katılmaları, ayacak vik sistemi ile deste özel teşklenecek. Prim borçları yapılandırılacak Ora veriler çelişkili 1.1 milyar dolar döviz getirdiler, ödülü aldılar Emre Kızılgüneşler EHKİB Başkanı Özlem Altınışık Üniteks Melis Vekiloğlu Sun Tekstil Jak Eskinazi spot Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği 2013’te 2.5 milyon dolar ve üzerinde ihracat yaparak Türkiye’ye 1.1 milyar dolar döviz kazandıran 67 üyesini ödüllendirdi. Ege İhracatçı Birlikleri’nde düzenlenen törende 4 kategoride ödülleri verildi. Ege Bölgesi’nde ilk üç sırada yer alan Üniteks Tekstil, Sun Tekstil ve Spot Tekstil platin ödülün sahibi oldu. Törende konuşan Ege Hazır Giyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Emre Kızılgüneşler, dış pazarlarda rekabetin her geçen gün daha da çetinleştiği bir dönemde sektörün ciddi bir performans gösterdiğini dile getirdi.Törende; üç şirket platin plaket almaya hak kazanırken 2070 milyon dolar arası ihracat yapan şirketlere altın plaket, 1020 milyon dolarlık ihracat yapan şirketlere de bronz plaket verildi. Ekonomi Servisi ALB Menkul Değerler Araştırma Uzmanı Arda Coşar, TL’nin değer kaybettiği ve faizlerin yükseldiği bir dönemde ocak ayı sanayi üretimi endeksinin yükselmesini “çelişki” olarak yorumladı. Ekonomik büyümenin önemli göstergelerinden biri sayılan Sanayi Üretimi Endeksi’nin bu yılın ilk ayında 1 ay öncesine göre yüzde 1.1, 1 yıl öncesine göre 7.3 oranında büyüdüğüne dikkat çeken Coşar özetle şunlara dikkat çekti: Kapasite kullanım oranı 2013 Aralık’ta 76.00 iken 2014 Ocakta 73.9’a geriledi. Aynı dönemde sanayi güven endeksi 102.10’dan 101.40’a geriledi. Şubatta sanayi güveni tekrar yükseldi ama Otomotiv Sanayicileri Derneği verileri 2014 Ocak’ta yüzde 45 geriler, göstergeler sanayi üretiminde azalmaya işaret ederken sanayi üretimindeki artış dikkat çekici. İhracatta görülen artış bunu açıklayamıyor. Bu durumda stok biriktirme olasılığı yüksek. O da sonraki aylarda gerileme olacağı anlamına geliyor. Bu yüzden son sanayi üretim verisine temkinli yaklaşmak gerekiyor. AKP cari açıkta şampiyon MUSTAFA ÇAKIR yon dolara kadar yükseldi. Cari işlemler açığında Türkiye ülkeler arasında 3. sıraya kadar çıktı. Cari açık ocakta 4.88 milyar dolar oldu. Yıllar itibarıyla bakıldığında AKP’nin iktidarda olduğu 2003’e göre bugün neredeyse 9’a katlanmış bir cari açık bulunuyor. MHP Ankara Milletvekili Zühal Topçu’nun soru önergesini yanıtla Ekonomi Bakanı Zeybekci’nin verdiği yanıtlara ANKARA AKP döneminde “kaygöre, cari işlemler açığı AKP’nin ilk yılı olan nağı belirsiz para” ile dengelenmeye 2003’te 7 milyar dolarken bugün 65 çalışılan cari açık, 2003’te 7 milyar 554 milyar dolara ulaştı. milyon dolarken 10 yılda 65 milyar 4 milyan Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, 1 Ocak 2003 ile 31 Aralık 2013 tarihleri arasında oluşan cari işlemler açığına ilişkin bilgi verdi. Yanıttaki IMF verilerine göre Türkiye cari işlemler açığında ülkeler arasında İlk 3’e kadar yükseldi 2009 hariç hep ilk 10 ekonomi arasında yer aldı. “1 Ocak 200331 Aralık 2013 tarihleri arasında oluşan cari işlemler açığından yıllar itibarıyla ülkemiz kaçıncı ekonomi olmuştur” sorusuna verilen yanıta göre, Türkiye 2003 yılında 9. sırada yer aldı. 2004 yılında 6. sıraya, 2005 ve 2006 yıllarında da 5. sıraya yükseldi. 2007 yılında 6. sırada yer alan Türkiye 2008’de 7. sırada, 2009’da 13. sırada geldi. 2010’da 8. sırada bulunan Türkiye, 2011’de cari işlemler açığında 3. sıraya kadar yükseldi. 2012’de ise 8. sırada yer aldı. Eğitimde başvurular iki kat arttı Eleman.net’in açıkladığı şubat verilerine göre ilan yayınlama oranıyla yine inşaat sektörü başı çekerken, adayların en çok başvuru yaptığı sektör eğitim sektörü oldu. Bu sektöre başvurular, bir önceki aya göre iki kat arttı. 12 bin 640 ilanın yayınlandığı şubatta, inşaat sektörü yüzde 6.9 oraÖzlem nıyla yine en çok ilan yayınDuyarlar layan sektör oldu. İnşaat sektörünü ise sırasıyla gıda, eğitim ve bilişim sektörleri izliyor. Adayların en çok başvuru yaptığı sektörler sıralamasında ise ilk sırada eğitim sektörü dikkati çekiyor. Ocak ayında yüzde 5.5 ile beşinci sırada yer alan eğitim sektörü, şubat ayında yüzde 7.7 ile adayların en çok tercih ettiği sektör oldu. ABD’de 16 bankaya dava açıldı ABD Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) dünyanın en büyük 16 finansal kuruluşlarına bankalar arası borçlanma piyasasının referans faizi kabul edilen Libor oranlarının belirlenmesinde manipülasyon yaptıkları gerekçesiyle dava açtı. Aralarında Bank of America, Barclays, Credit Suisse, Citigroup, Deutsche Bank, JP Morgan ve HSBC’nin de bulunduğu bankaların faiz oranlarını yapay olarak düşük tutarak Amerikan düzenleyici makamlarının 2008 krizinde el koyduğu 38 bankanın zarar etmesine yol açtıkları iddia ediliyor. Liman ve enerji Global’de ciroyu artırdı Global Yatırım Holding 2013’te konsolide cirosunu 247.3 milyon TL olarak açıkladı. Grubun, Amortisman, Faiz ve Vergi Öncesi Kâr (FAVÖK) tutarının, Bar Limanı, Naturelgaz ve Straton alımları sonucu oluşan 109.7 milyon TL şerefiye geliri de dahil, 190.0 milyon TL oldu. 2012 yılında bu tutarın, varlık satışından elde edilen 163.0 milyon TL gelir de dahil olmak üzere 208.3 milyon TL olduğu kaydedildi. Grubun faaliyetleri içinde önemli bir yer tutan liman işletmelerine ait gelirlerin 2013’te 2012’ye kıyasla yüzde 17 oranında bir artış göstererek 149.0 milyon TL’ye ulaştı. ‘Yılın Melek Yatırımcısı’ seçildi İstanbul Bilgi Üniversitesi Pantheon Kulübü işadamı Hasan Aslanoba’yı ‘Yılın Melek Yatırımcısı’ seçti. 2012 yılının sonundan itibaren yaklaşık 36.5 milyon dolar yatırım yapan işadamı, hafta içi Bilgi öğrencileriyle bir araya geldi. Aslanoba’ya öğrencilerle yapılan söyleşinin ardından ödülü verildi. Son yıllarda Bursa’nın vergi sıralamalarında üst sıralarda yer alan Erikli Su’yun eski üst yöneticisi Aslanoba, 2006’da, Erikli Su ile Nestle Waters arasında Türkiye ortaklığını gerçekleştirmişti. Yenibiris.com, 14 Mart Tıp Bayram ı dolayısıyla SağlıkTıp alanındaki istihdam verilerin i ana etti. Yenibiris.com’un verilerine gör liz e, 2013’te en çok eleman aranan 10 sektör arasında yer alan sağlıkt ıp sektörü için bu dönemde 5400 kişi lik istihdam olacak. Sektörde en çok hemşire, hasta danışmanı ve satış temsilcisi aranıyor. Sağlık Bakanlığı 2013 verilerine göre sektördeki toplam çalışan sayısı 700 bin civarında. Özel sektörde 21 bini doktor olmak üzere 200 bin kişi istihdam ediliyor. Türkiye’de toplam 124 bin hekim bulunurken, bunun yaklaşık 24 bini özel sektörde görev yapıyor. Sağlıkta 5400 kişilik istihdam