Katalog

13 KASIM 2014 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ [email protected] 11 Kamuda rödovansa devam H ükümetin ısrar ettiği rödovans sisteminde süreler 15 yıldan az olmazken üç milyona yakın ükümetin paketini eksik ve yetersiz bulan işçi temsilcileri, önerilen pek çok maddenin çalışana mesleki yeterlilik belgesi alma zorunluluğu getirildi. İşveren kusurlu bulunursa 2 zaten uygulandığı ve sorunu çözmekten uzak olduğu görüşünde birleşti. Sendikalar yıl boyunca kamu ihalelerinden men edilecek. İşçinin konumu çiple takip edilecek. özellikle madende taşeronun mutlaka kaldırılmasından yana. Madenlerde ölümlü kazaların nedeni olarak görülen rödovans korunurken ödül ve ceza geçildi Günaydın Türkiye... Yırcalı köylüler, zeytinlik katliamının kamudan gizlenemeyen kirlivahşi yüzü, kamu vicdanını derinden vurup, konunun medya gündeminden kaçırılamayacağı boyutlarının ortalığa saçıılmasını sağladı... Hükümet cephesi zeytin ağaçlarının kesilemeyeceği yasa hükmünün kesinleşmiş mahkeme kararı hükmüne dönüşmesi olgusu karşısında savunmaya geçti. Hâlâ katliam suçunu işleyen Kolin şirketine yönelik hükümetten bir çıkış, icraatının olmadığını, her konuda öne çıkan CumhurbaşkanıBaşbakan liderliğinin kamuoyuna böylesine damga vuran bir olayda anlamlı suskunluklarını anımsatmalıyız. Sadece doğrudan sorumlu Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın şirketin daha önce kestiği zeytin ağaçlarına ilişkin “kesemezsiniz” uyarısı ile verilmiş para cezasının olduğunu öğrendik... Doğal olarak aylar süren köylünün direnişinde kesilmiş bir kısım zeytin ağaçları için şirkete verilmiş cezaların, yapılmış yazılı suç uyarısının olması, şirketin aleyhlerine çıkmış günler öncesinin mahkeme kararını öğrenmeden, bir gecede geri dönüşü olmayan 6 bin ağaçlık zeytinlik katliamı, köylülere yönelik vandallık, vahşetin gerçekleştirilmesi suçunu çok daha ağır boyutlara taşıyor. Kamuoyu direnen köylüleri döven, kelepçeleyen, gaz fişeği kullanan özel güvenlikçilerin bir gün sonra şantiyenin kapatılması ile işsiz kalmaları kirli oyunun boyutları ile uğraşırken... Benzer tüm doğa, çevre, işçi sağlığı güvenliği katliamlarının sorumluluğunda, geleceğe dönük sonuçlarında İktidarlarının suç ve sorumluluğunu dikkatinden kaçırıyor. Yırca özelinden söze girersek, Kolin şirketinin işlediği suçların gereken hesabı sorulsa da... Zeytinlik alanda termik santralın yapılması kararı geri alınıp, kesilen ağaçların geri dönüşü olmayan yıllar kayıpları, tazminatları da içinde olarak köylünün zararları karşılansa da İktidarlarının suç ortaklığında, yeni suçlar işleme iradesinde, kendi kendilerine yarattıkları suç işleme dinamiklerinde değişen çok bir şeyler olmayacak... Zeytinliklerin korunması yasası sayesinde alınabilinmiş yargı kararı, başka ağaçlar, çevre, doğa katliamlarını, köylülerin tarım yapabilme haklarını önleyemiyor. HHH Dünkü gazetemizde arkadaşımız Çiğdem Toker, İktidarlarının son torba kamulaştırma kararlarından çok çarpıcı örnekler vermişti. Hükümet Resmi Gazete’de yayımlanan bir kararla pek çok bölgede, pek çok nükleer santral ya da HES için kendisinin çıkardığı “acele kamulaştırma” kararlarını bir torbada alıyor... Ki bunun anlamı ucu açık alanlar için, ucu açık çevre, doğa, ağaç, köylünün topraklarında tarımhayvancılık yapma hakkını elinden alma oluyor... Kolin işvereni kameralar karşısında boşuna “Ben bu izni yasalar içinde aldım. Keseceğim ağaçların parasını bile yatırdım..” demiyor. Başbakan dün, dünyanın yüz karası, üst üste gelen maden kazaları, işçi ölümleri, utanç veren durumlar için oluşan ağır kamuoyu tepkisi karşısında, kulağımıza hoş gelen kimi önlemlerin müjdesini verdi... Madde düzenlemeleri, işçi sağlığı iş güvenliğinde sicili temiz işverenlerin ödüllendirilmeleri, suçlu, sicili kara olanların cezalandırılmaları.. açıklanan zorunlu, olmazsa olmaz önlemler işe yarayacak gibi de geliyor. Açıklanmayan İktidarlarının üretim düzeninde yarattıkları asıl çarpıklıklar olmasa... Sendikalaşma hakkı, kamu güvenliğini ortadan kaldıran asıl İktidarlarının yarattıkları emek sömürüsü, yüksek kâr, doğal kaynakları yağmalama düzeninin çarkları eskisi gibi işleyecek. Hani en azından Başbakan, “Şimdiki Cumhurbaşkanımızın başbakanlığı zamanında alınmış tüm maden ruhsatlarının Başbakan’ın iznine bağlanmasını öngören 28325 sayılı karardan vazgeçtim, tek başıma sorumlu bakanlıkların yoğun çalışmaları ile yapılabilecek sağlıklı incelemelerin yetkisini, sorumluluğunu geri verdim..” demek gibi bir jest yapabilselerdi. Ermenek faciasında ölen madencilerin parçalanmamış bedenlerine ulaşabilme çalışmalarının başından sonuna katılan Enerji Bakanı tanıklıkları ile isyanlarda. Ortaçağa ait güvenlik önlemlerinin örnekleri karşısında işveren, yetkililerin sorumsuzluklarından yakınıyor. Manşetler, ana haberlerde su içerek yapılan testle ocakta görünen suyun tehdit boyutunun araştırılmaya kalkışılmasının insanlık dışı boyutu sorgulanıyor da, madenlerde üretim gerçeği, gerçekten can güvenliği sağlanacak üretim koşulları neden sorgulanmıyor?.. Dün müjdesi verilen yasada taşeron çalıştırmama var mıydı? Yoksa ucuz emek sömürüsüne dayanmayan, açlıkla terbiye edilen, güvenlik eğitimi asla gerçekleştirilemeyecek işçi çalıştırma, işçinin canına da mal olacak yüksek kârlılıkla yağma düzeni nasıl ortadan kalkacak? Tutuklanan Ermenek’in yandaşlıkla payını aldığı gerçeği sırıtan işverenine, suçüstünün ağırlığı karşısında verilecek ağır cezalar sizce, yüksek kârların, vurgunların paylaşılması kuralsız düzeninde genele caydırıcı olabilir mi? Baksanıza parçalanmamış ölü bedenleri bulup çıkarmak için bile ocaklarda çok ciddi yatırımlı teknik önlemler gerekiyor... Kamu yararı, denetimini ortadan kaldıran, yağmaihale düzeni çarklarına kapı açan İktidarlarının özelleştirme yetkileri suç üretme makineleri gibi çalışıyor... H ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Hükümet madenler başta olmak üzere birçok işkolunda artan “iş cinayetlerinin” ardından işçi sağlığı ve güvenliği paketini açıkladı. Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun açıkladığı pakete göre, sendikaların tepki gösterdikleri rödovans uygulamasına kamuda uygulanmaya devam edilecek. Özel sektörde kaldırılacak. Ödül ve ceza uygulamasına geçilecek. Davutoğlu’nun açıkladığı önlemler özetle şöyle: 4 Çok tehlikeli işlerde çalışan 2 milyon 700 bin çalışanın mesleki yeterlilik belgesi alması zorunlulu olacak. Meslek liseleri ve üniversitelerin ilgili fakültelerine zorunlu iş sağlığı ve güvenliği dersi konulacak. 4 İnşaatlarda şantiye şefine, madenlerde daimi ve teknik nezaretçilere, “iş güvenliği uzmanı” olma şartı getirilecek. 4 İş kazası olmayan işyerleri ödüllendirilecek, kaza yaşanan işyerlerine ekstra mali cezalar verilecek. Üç yıl içinde iş kazası olmayan çok tehlikeli işyerlerinde işsizlik sigortası priminin işveren payı yüzde 2 yerine yüzde 1 olarak tahsil edilecek. Ancak takip eden yılda, ölümlü iş kazası olursa aynı prim yüzde 3 olarak tahsil edilecek. İdari para cezaları da artırılacak. 4 Rödovans, kiralama veya götürü usulüyle ihale edilen işlerde üretim zorlamaları engellenecek. Zorlama durumunda iş durdurulacak ve sözleşme feshedilecek. Rödovans süreleri de 15 yıldan az olmayacak. 4 Kamuda rödovans olacak ancak bütünüyle bir le ilgili ILO sözleşmesi hükümlerinin de paketMUSTAFA ÇAKIR başka işverene devredilemeyecek. Özel sektörte yer almasını beklediklerini, ancak yer almadıMaden Yasası’yla ilde rödovans olmayacak. ğını kaydetti. ANKARA Sendikalar, Başbakan Ahmet gili değişikliklere de işaBaşbakan’ın “Özel sektör hizmet alımı ya4 Kişisel koruyucu donanım sağlamaDavutoğlu tarafından açıklanan işçi sağlığı ve ret eden Davutoğlu, bunları da pabilecek” şeklinde açıklaması olduğuna işagüvenliği paketini eksik ve yetersiz buldu. Payan işverene idari para cezası uygulanaşöyle sıraladı: ret eden Kavlak, “Bunu açmak lazım. Hizmet ketteki birçok maddenin zaten uygulamada ol4 Maden şirketleri, belli bir gecak. Örneğin yeraltı maden işletmelealımı olacaksa taşeronlaşma devam edecek duğuna dikkat çeken sendikacılar, “Asıl rö çiş süreci içinde işçilere hayat sigorta rinin en az iki yoldan yerüstüne bağdemektir. Taşeron kaldırılmalıydı” diye kodovans ve taşeron tümüyle kaldırılmalıy sı yapacak. lanmaması durumunda iş durdurulanuştu. dı. Madenler kamulaştırılmalıydı” vurgusu 4 Maden sahalarının denetimi, akredite bacak. Acil durdurma halleri müfetDİSK Genel Sekreteri Arzu Çerkezoğlu yaptı. Sendikacılar, açıklanan paketin Türkiğımsız kuruluşlar tarafından yapılacak. Küçük Türkiye’de iş cinayetlerinin bu kadar artmasının tişin inisiyatifine bırakılmayacak. ye tarafından hâlâ onaylanmayan ILO sözişletmelerin birleşmesi ve havza madenciliğin getemel nedeninin çalışma hayatında yaşama geleşmelerinde de aynen yer aldığına işa4 İşveren kusurlu bulunursa 2 yıl lişmesi özendirilecek. çirilen özelleştirme ve taşeronlaştırma olduğunu ret etti. 4 Devlet hakkı bedeli dünya maden fiyatlarında kamu ihalelerinden men edilecek. dile getirdi. Çerkezoğlu, bunlardan vazgeçilmeSendikacılar, Başbakan tarafından ki değişimler dikkate alınarak kademeli olarak belir4 İşçinin konumu çiple izlenecek. diği sürece çözüm de olmayacağını vurguladı. açıklanan paketi gazetemize değerlendirlenecek. Harç, teminat ve çevreyle uyum teminatı adı 4 Yeraltı çalışmalarında hazırÇerkezoğlu, Başbakan’ın açıkladığı maddeledi. Türkİş Genel Sekreteri Pevrul Kav bedeller, “ruhsat bedeli” adı altında lanacak planlar üç boyutlu olacak. altında toplanan rin çözüm getirmekten çok uzak olduğunu belak paketteki en büyük eksikliğin kamutek kalemde toplanacak. lirterek “Sendikaların ölümler olmadan tuAcil durumlarda çıkışın kolaylıkla laştırmayla ilgili olduğunu belirterek “Ma‘35 yıl hapis cezası’ tum alması isteniyor. Bir örnek vereyim. İsbulunabilmesi amacıydenler kamulaştırılmalıydı” dedi. Kavtanbul BEDAŞ’ta işçi sağlığı ve güvenliği önlak, “reform” olarak sunulan düzenleDavutoğlu soru üzerine, işin durdurulduğu işyerinla “fosforlu hayat lemleri alınmasını isteyen 26 işçi işten çıkamenin tamamının ILO’nun henüz Türkiye de işe devam edilmesi halinde cezanın para cezası hattı” kurulacak. rıldı. Enerji Bakanı ile konuyu görüşmek istarafından onaylanmayan 176 sayılı Ma na çevrilmeyeceğini, 3 ile 5 yıl arasında hapis ceza 4 Maden işlettedik. DİSK’e yanıt bile verilmedi. Sendikaladen İşyerlerinde Güvenlik ve Sağlık Sözsı verileceğini söyledi. Davutoğlu; Kanada, Amerime projeleriyle ilrı muhatap almayan bir yaklaşım sürdürülürleşmesi ile 167 sayılı İnşaat İşlerinde Güka, Avustralya, Rusya ve Almanya’yı incelediklerigili dokümanlar ilken, diğer taraftan sendikaları göreve çağırvenlik ve Sağlık Sözleşmesi’nde yer aldıni, oksijen maskesi dolum ve değişim istasyonmak çok da mantıklı değil” dedi. gili kuruluşlar arağına dikkat çekti. Kavlak, tarım işçileriylarının yaşam odalarından daha efektif olduğunu söyledi. sında elektronik orÇalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk tamda paylaşıla Çelik tehlikeli ve çok tehlikeli işyeri sayısıcak. (Davunın yaklaşık 680 bin olduğun anlatarak toğlu bu “470 bin işyerinde halen iş güvenlimaddeyi ği ve iş sağlığı uzmanından hizTürkiye Madenrin birçoğunun zaten kamuda uygulanyerin aynı yer olup olmadığı konusunda anlatırken met alınmasıyla ilgili sözİş Sendikası Başkadığına dikkat çekti. Madencilere yeralda tereddüt yaşanacağını bildirdi. Yeleşme yapılmadı” dedi. Ermenek’te nı Nurettin Akçul patında çipli takibin Türkiye Taşkömürü raltında çalışan işçilere yaşam sigortası işverenin tefkette eksiklikler bulunduKurumu’nda (TTK) uygulandığına işauygulamasının da şu anda Türkiye’de ğuna işaret ederek “Kamutişler öncesinret eden Alabaş, aynı şekilde yeraltının bir sigorta şirketi tarafından uygulanda da rödovans yasaklanma3 boyutlu planlarının da kurumda budığını kaydeden Alabaş, 6 bine yakın de duvarları ördülıydı. Havza madenciliğine geçilmelunduğuna vurgu yaptı. 3 boyutlu plan işçinin bu sigortayı yaptırdığını anlattı. ğüne, görülmemesi liydi. Taşeron kesinlikle yasaklanmauygulamasının TTK’de en az 3 yıldır ol Alabaş, madenlerin bağımsız kuruluşgereken yerleri blolıydı. İş güvenliği uzmanları ücretleduğunu kaydeden Alabaş, kamuda rölar tarafından denetlenmesi konusunke ettiğine dikkat rini işverenden alıyor. Buna mutladovansın devam ettiğini dile getirerek da da “Burada kastedilen işverenin çekti.) ka son verilmeliydi. İş güvenliği uz“Biz rödovansın kamuda da kaldırılparayı verip denetimi satın almasıyDavutoğlu 15 yıldan az olmayacak Madenlerde ölümlerin önlenmesi için öncelikle madenlerde sendikaların örgütlenmesinin önündeki engellerin kaldırılması gerektiğine dikkat çeken sendika başkanları, hazırlanan paket için mutlaka sektör temsilcilerinin görüşlerinin alınması gerektiğini belirttiler. Madenler kamulaştırılmalıydı ‘Denetim de satın alınacak’ masını istiyoruz” dedi. Alabaş, madenlerde görüntülü ve fotolu denetimin de çok olanaklı gözükmediğini, çünkü çekim yapacak cihazların “alev sızdırmaz” özelliğe sahip olması gerektiğini, ayrıca çekim yapılan 3Y, ‘ye ye ye’ye dönüşmesin tepkisi ANKARA (Cumhuri yet Bürosu) Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, tasarımını kendilerinin yaptığı, patentli, lisanslı ve markası Türkiye’ye ait olan yerli marka bir aracın 2020’den önce yollarda olacağını açıkladı. Işık’ın komisyonda söylediği “Yerli, yenilikçi ve yeşil üretimi artırmak ve kalkınma sürdürülebilirliğini sağlamak istiyoruz. Biz buna 3Y formülü diyoruz” şeklindeki açıklaması da CHP’li vekillerden “Bu formül sonra ‘Ye, Ye, Ye’ şekline dönüşmesin?” sözleriyle tepki gördü. Bakan Işık, 7 Kasım itibariyle toplam 64 bin 902 farklı modelde sanayi ürününün denetlendiğini ve bunlardan 11 bin 918’inin uygunsuz bulunduğunu, 2 milyon 253 bin lira para cezası uygulandığını bildirdi. Öte yandan, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda önceki gece Ekonomi Bakanlığı’nın bütçesi görüşüldü. Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, “Laptoplardan telefonlara kadar. Bunların Türkiye’de üretilmesini istiyoruz” dedi. manı kesinlikle bağımsız olmalıydı. Madenlerde sendikaların örgütlenmesinin önündeki engeller kaldırılmalıydı” dedi. Genel Madenİş Sendikası Başkanı Eyüp Alabaş, açıklanan maddele sa bu denetimin özelleştirilmesi demek. Endişelerimiz var. Parayı alan denetim şirketi nasıl denetim yapacak” diye sordu. Alabaş, “Konunun sektör temsilcileriyle geniş çaplı tartışılması gerekirdi” dedi. ‘Hükümet artık ders alsın’ 1814 işçi yaralandı Türkiye Taşkömürü Kurumu’na (TTK) bağlı işletmelerde ocakekim dönemindeki iş kazalarında bin 814 kişi yaralandı. Yer üstünde 1839, yer altında 7 bin 378 olmak üzere 9 bin 217 işçinin çalıştığı TTK’da çeşitli iş kazaları yaşandı. Ocakekim döneminde genel müdürlükte 14, müessese müdürlüklerinden Kozlu’da 258, Karadon’da 773, Üzülmez’de 452, Amasra’da 114 ve Armutçuk’ta 203 olmak üzere bin 814 kişi yaralandı. Armutçuk Müessesesi maden ocağında 19 Şubat’ta kalp krizi geçiren madenci, hayatını kaybetti. Öte yandan, TMMOB Makine Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi 1415 Kasım’da Yıldız Teknik Üniversitesi Davutpaşa Kongre ve Kültür Merkezi’nde “İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Yerel Sempozyumu” yapılacak. İkincisi düzenlenecek sempozyumunun katılımcıları “Kazalardan sonra önlem alınmadı. Böyle sürdükçe cinayetlerin sonu gelmeyecek” dediler. AYŞE SAYIN asıl hissettin Sayın Bakan?’ Görüşmelerde, 17 Aralık sürecinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’a atfen sızdırılan ses kayıtlarına ilişkin Işık’ın söylediği “Ben, o ses kayıtlarını ilk dinlediğimde çok açık bir montaj olduğunu hissettim” sözleri de tartışmalara neden oldu. CHP’li İzzet Çetin, Bakan Işık’a, “ses kayıtlarının montaj olduğunu nasıl hissettiğini” sordu. CHP İzmir Milletvekili Musa Çam ise “Sayın Bakan’ın hisleri, duyguları kuvvetli olduğu için bunları söyleyebiliyor” dedi. ‘N ANKARA Davutoğlu’nun açıkladığı “iş güvenliği” paketi CHP yönetimi tarafından “dağ fare doğurdu” diye yorumlandı. CHP Llideri Kemal Kılıçdaroğlu, “bir gün bile sigortalı çalışmış olanların iş kazası nedeniyle ölümleri halinde yakınlarına maaş ve diğer sosyal haklardan yararlanmaları” yolunu açacak yasal düzenleme konusunda çalışma yapılması talimatını verdi. CHP Sözcüsü Haluk Koç da hükümetin açıkladığı iş güvenliği paketine destek verip vermeyeceği sorusu üzerine Kılıçdaroğlu’nun, 10 maddelik bir planı ortaya koyduğunu, ders alırlarsa, olumlu adım atılırsa destekte bulunacaklarını söyledi. CHP MYK toplantısında Genel Başkan Yardımcısı Yakup Akkaya, Davutoğlu’nun yaptığı açıklamalara göre iş cinayetlerinin önlenmesi konusunda devletin ve hükümetin sorumluluk almadığını, tüm sorumluluğun işçi ve işverene yüklendiğini belirtti. Akkaya “AKP, insan onuruna yakışır bir çalışma yaşamı ve ortamı oluşturmak yerine, ortadaki sorunu gerçekten çözmek yerine palyatif, göstermelik tedbirlerle süreci geçiştirmeye çalıştırmaktadır” görüşünü dile getirdi. Türkiye’den IŞİD’e enerji içeceği Ekonomi Servisi IŞİD militanlarının çatışmalar sırasında içtiği enerji içeceğinin Türkiye’den gönderildiği iddia edildi. Bloomberg’in bir Türk iş adamından aldığı bilgiye göre, Türkiye’den Suriye’ye her gün 45 kamyon enerji içeceği gidiyor. Türk işadamı bu içeceklerin Suriye tarafında kime teslim edildiğini ise açıklamadı. Öte yandan IŞİD kendi parasını basmaya hazırlanıyor. IŞİD’in altın ve gümüş madeni paralarının birkaç hafta içerisinde Musul’da bir camide tanıtacağı ileri sürüldü. Para birimi olarak ‘Dinar’ı seçen IŞİD, Dört Halife’ döneminde Hz. Osman zamanında basılan altın ve gümüş madeni dinarları örnek alacağı belirtildi. Madeni paraların bir yüzünde İslami bir mesaj, diğer yüzünde ise, paranın basılış tarihi ve ülkeyi yöneten liderin ismi yer alacak. 4G’ye geçişi 2015’te bekliyoruz Ekonomi Servisi Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv, mobil iletişimde dördüncü nesil (4G) işletim sistemine geçişin 2015’te olmasını beklediklerini söyledi. Türkiye’de mobil iletişim sektöründe halihazırda 3G sistemi kullanılırken; sektör yetkilileri, birkaç yıldır Ulaştırma Bakanlığı’nın 4G lisans ihalesinin yapılması konusunda çizeceği yol haritasını bekliyor. Turkcell Teknoloji Zirvesi’nde bir konuşma yapan Ciliv, 4G’nin dünyada yayıldığını belirterek, “Ulaştırma Bakanı da söz verdi, Süreyya 2015’te Türkiye’ye 4G gelecek. Artan trafiCiliv ği karşılamak için bu olmak zorunda” dedi. Acenteye BES lisanslı destek Ekonomi Servisi MetLife Emeklilik Genel Müdürü ve EGM Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Yurtseven, yılın kalan döneminde Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) 50 bine yakın katılım olacağını dile getirdi. Yeni çalışmaya başlayanların, işverenleri tarafından otomatik BES’e dâhil edilmesini sağlayacak mevzuat çalışmaDeniz larının devam ettiğini ifade etYurtseven tiği bilgisini veren ve önceki gün yanlışlıkla geçmiş döneme ilişkin verilerin yer aldığı açıklaması yayımlanan Yurtseven, katılımcı sayısını artırmak amacıyla yeni uygulamalara imza attıklarını söyledi. Yurtseven’in verdiği bilgilere göre, MetLife Emeklilik dağıtım kanalı olarak acentelere de büyük önem veren şirket, şirket bireysel emeklilik eğitimi verdiği BES lisanslı satış uzmanlarını, acentelerde istihdam etmeye başladı.