Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5 AĞUSTOS 2013 PAZARTESİ 12 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr CIA’nın, Libya’daki silahları Suriyeli muhaliflere ulaştırmak için gizli faaliyet yürüttüğü öne sürüldü Türkiye üzerinden füze Dış Haberler Servisi CIA’nın, Libya’da bulunan karadan havaya füzeleri Türkiye üzerinden Suriye’ye kaydırmak için gizli çalışmalar yaptığı bildiriliyor. Amerikan CNN televizyonunun “özel” haberine göre, ABD’de Kongre üyeleri, CIA’nın Libya’nın Bingazi kentinde ne gibi faaliyetlerde bulunduğunun araştırılmasını istediler. Haberde, Bingazi’de faaliyet gösteren Amerikan kuruluşlarının, füzeleri Suriyeli muhaliflere teslim etmek üzere gizli çalışmalar yaptığına ilişkin iddialar ortaya atıldığı belirtildi. ABD Dışişle Kuzey Irakta peşmergeden PYD’ye destek Haber Merkezi Suriye’nin sınır kenti Resulayn bölgesinde, El Kaide’ye bağlı En Nusra militanlarının bölgedeki sivil Kürtlere yönelik katliamlarının ortaya çıkması PYD güçleriyle çatışmaların yoğunlaşması üzerine Kuzey Irak’taki peşmergelerin yardım amaçlı bölgeye geçtiği ileri sürüldü. PKK’den yapılan açık lamada El Nusra ile çatışan Kürt örgütü PYD’nin silahlı kolu YPG’ye her türlü desteğin verilmesi istendi. Kuzey Irak’ta Irak Devlet Başkanı Celal Talabani’nin liderliğindeki KYB tarafından yapılan açıklamada ise Kürt bölgesi Rojava’daki bütün örgütlerinin El Nusra’ya karşı birlik olmaları istendi. ri Bakanlığı’ndan CNN’e yapılan açıklamada ise, Libya hükümetine eski, çalışmayan, hasar görmüş silahların imhası konusunda yardım ettiklerini, söz konusu faaliyetlerin silahların bir başka ülkeye transferiyle ilgili olmadığını savunurken CIA konuyla ilgili açıklama yapmaktan kaçındı. CIA’nın, Bingazi kentindeki ABD konsolosluğuna Eylül 2012’de düzenlenen ve 4 Amerikalının ölümü ne yol açan saldırıya ilişkin bilgi alındığını gizlemeye çalışıp çalışmadığı sorusuna yanıt aranan habere göre, CNN’e konuşan bir kaynak, saldırının gerçekleştiği dönemde konsolosluğun yanın daki CIA’nın faaliyet gösterdiğine inanılan binada 21 Amerikalının, bir diğer kaynak da 35 kişinin görev yaptığını söyledi. Bu kişilerden 7’sinin saldırı sırasında yaralandığı da gelen haberler arasında. Haberde, Kongre’deki 150’yi aşkın Cumhuriyetçi üyenin imzasını alan Temsilciler Meclisi’nin Cumhuriyetçi üyesi Frank Wolf’un Bingazi’de olup bitenlerin cevabını aradığı kaydedildi. Wolf, Bingazi saldırısı sırasında orada olan görevlilerin, kamuoyu önünde yeminli ifade vermesi gerektiğini savunuyor. Ortadoğu’da Ne Değişti? Son 20 yıl için bölgemizde değişenler ve değişmeyenler: Arap dünyasında Atlantik kıyısından Körfez’e kadar demokrasi alanında bir gelişme olmadı. Uluslararası demokratik standartlar konusunda olumlu bir gelişme görülmedi. Aksine daha istikrarsız ve daha antidemokratik gelişmeler sürekli yaşanır oldu. Arap ülkelerinin iç savaşları ve çatışmaları arttı. Bu ülkelere dış askeri (ve dini) müdahaleler yaygınlaştı. Özellikle son 10 yıl içinde kanlı çatışmalar çok yoğunlaştı. Irak’tan Libya’ya, Suriye’den Mısır’a askeri müdahaleler ve parçalanmalar görüldü. Daha antidemokratik, daha kanlı, daha bölünmüş bir Ortadoğu meydana geldi. Din faktörü öne çıktı; küresel güçlerin askeri müdahaleleri yaygınlaştı; tarikat çatışmaları yoğunlaştı. Arap dünyasında yaşayan insanlar daha sorunlu, daha mutsuz ve daha antidemokratik hale geldiler. İran, bir İslam cumhuriyeti (devleti) olma çizgisini sürdürdü. Ayakta kalabilmek için nükleer alanda gelişmeyi bir devlet politikası haline soktu. Bu nedenle Batı’nın boykotuna uğrarken Şanghay İşbirliği Örgütü ile (ŞİÖ) yakınlaştı. Afganistan ve Pakistan geri ve demokrasi dışı konumlarını sürdürdüler. NATO dahil, dış müdahalelere muhatap oldular. Afrika’da Sudan, Arap (Müslüman) ve Hıristiyan olarak ikiye bölündü. Onun akıbetini bekleyen birçok Arap ülkesi sırada. 1990 sonrasında başlatılan süreç 2000’li yıllarda sonuçlandı ve Kuzey Irak’ta bağımsız bir Kürdistan, son on yılda kuruldu. Hem bölgenin 4 ülkesindeki iç dinamikler hem de küresel dinamikler bu konuda örtüştürüldüler. Irak ayağı sağlam bir biçimde oluşturuldu. Şimdi büyük sorun, diğer üç ayağın nasıl dahil edileceğinde yatıyor. 1990 sonrası gelişmelerden en kârlı çıkan Kürtler oldu. Tabii bu başarıda kimi küresel güçlerin katkısını göz ardı etmemize imkân yok. Bölgede Araplar, Kürtler ve Farslar konusunda olumlu ya da olumsuz büyük gelişmeler oluşurken Türkiye bunun dışında kalamazdı ve bırakılamazdı. Kürtlerle ilgili sorunlara hem içerde hem de yurtdışında “müdahil” oldu. Ankara, çevre ülkelerdeki tarikat çatışmalarında taraf haline geldi. ABD ve AB tarafından kimi zaman desteklenen, kimi zaman da karşı çıkılan İslami gruplarla ilişki kurarak Batı ile sorunlar yaşamaya başladı. İçerdeki antidemokratik uygulamalar dolayısıyla ABD ve bazı AB ülkeleri ile karşı karşıya geldi. Bazı Batı ülkelerinin ve sivil toplum örgütlerinin Ankara’ya karşı eleştirel çıkışları, Batı’nın Türkiye politikasında bazı değişiklikler yapılacağı sinyalini veriyor. Bunun arkasında “Ilımlı İslam modelinin” Ortadoğu’da, ılımlıdan aşırı radikale kolaylıkla dönüşebileceği korkusu yatıyor. Mısır, Suriye, Libya ve Tunus’ta yaşananlar bunu Batı’ya göstermiştir. Ancak en büyük ıstırabı bölge insanları çekmektedir; antidemokratik bir düzen, ekonomik gerilik ve çağdışı bir yaşam biçimi olarak. GÖSTERİLERE SON VERİLMESİNİ İSTEDİ El Sisi, İslamcı liderlerle görüştü lüman Kardeşler Teşkilatı Şura Meclisi üyesi Abdurrahman el Ber, eski İslami İşler Yüksek Meclisi Genel Sekreteri Salah Sultan, Hürriyet ve Adalet Partisi liderlerinden Eymen Abdulgani ile İnşa ve Kalkınma Partisi liderlerinden Safvet Abdulgani katıldılar. Yine AA’ya göre, toplantıda bulunan Mısır’ın tanınmış âlimlerinden Muhammed Hassan, El Sisi’nin kendilerine, “Gösterilerin, zor kullanılarak dağıtılmayacağını vaat ettiğini” söyledi. Hassan, gösterilerin zor kul(AFP) lanılarak dağıtılDarbe lideri El Sisi’ye destek gösterile maması, gerçek rinde ABD Başkanı Obama, Müslüman barışın sağlanmaKardeşler’e destek vermekle suçlanıyor. sı için ortam hakanlığı Sözcüsü Ahmed Ali, zırlanması ve gözaltına alınan El Sisi’nin, “Tüm tarafla siyasilerin serbest bırakmasını rının şiddetten vazgeçmesi talep ettiklerini de duyurdu. Mısır Ulusal Güvenlik şartıyla krizin barışçıl çözümü için fırsat hâlâ de Konseyi’nden yapılan açıkvam ediyor” dediğini aktardı. lamada ise Mursi taraftarToplantıda Müslüman larının gösterilerine barışçı Kardeşler’den kimsenin yollardan son verme arayışbulunmadığı bildiriliyor. larının “ucu açık olmadığı” AA’nın haberine göre ise top uyarısında bulunuldu. Açıklantıya Âlimler Şura Mecli lamada, “yasaları çiğneyensi Başkanı Abdullah Şakir, lerin ve devlete karşı gelenEnsaru’s Sünne Vakfı Başka lerin yargılanmaktan kurnı Cemal el Merakibi, Müs tulamayacağı” da belirtildi. Dış Haberler Servisi Mısır’da darbenin lideri Genelkurmay Başkanı ve Savunma Bakanı Abdülfettah el Sisi, İslamcı liderlerle bir araya geldi. Görüşmede, ülke genelinde devrik Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi taraftarlarının gösterilere son vermesi konusu ele alındı. Konuyla ilgili açıklamada bulunan Mısır Savunma Ba İktidardaki Ennahda partisinin çağrısına uyarak sokaklara çıkan göstericiler, Tunus’ta Mısır benzeri gelişmeler yaşanması endişesini dile getirdiler. Ülkede gerginlik 2 laik solcu liderin öldürülmesiyle tırmanmıştı. (Fotoğraf: AFP) Tek başarı Kürdistan mı? On binlerce kişi ‘Darbeye hayır, seçime evet’sloganıyla yürüdü Tunus sokağa döküldü Dış Haberler Servisi Tunus’ta on binlerce kişi, iktidardaki İslamcı Ennahda Partisi’nin çağrısına uyarak hükümete destek vermek için sokaklara döküldü. Başkentin Kasbah alanında gerçekleştirilen ve 2011 yılından bu yana yapılan gösterilerin en büyüğü olduğu belirtilen gösteriye katılanların sık sık “Darbeye hayır, seçime evet” sloganları attıkları bildirildi Kendilerini İslamcı olarak tanımlamayanların da katıldığı belirtilen gösterilerde çarenin sandık olduğunu belirten konuşmalar yapıldığı bildirildi. Öte yandan başkentte parlamento binası yakınında toplanan binlerce muhalifin de gece boyunca gösteri yaptıkları kaydedildi. Muhalefet partilerinin oluşturduğu blokun çağrısıyla yapılan gösterilerin altı ay önce öldürülen laik solcu lider Şükrü Belaid’in ölüm yıldönümüne denk gelmesi dikkat çekti. Muhalefetin önde gelen solcu liderlerinden Muhammed İbrahimi de geçen hafta uğradığı silahlı saldırı sonucu yaşamını yitimişti. Ya Türkiye? aşbakan ‘sükunet’ dedi Tunus Başbakanı Ali Larayed de önceki gün düzenlediği basın toplantısında Tunus’un birliğe ihtiyacı olduğunu belirterek “Teröristlerle mücade etmesi gereken ordu ve polisten sakin olmaları B nı istiyorum. Güçlerini protestocular için harcamasınlar” dedi. Tunus İçişleri Bakanlığı terör şüphelisi bir kişinin polisle girdiği çatışmada öldürüldüğünü, bir diğerinin de yaralandığını bildirdi. El Ourda bölgesinde yapılan operasyonda da altı kişinin tutuklandığı belirtildi. Söz konusu tutuklamaların, cuma günü ülkenin önde gelen bir politikacısına yönelik suikast girişiminin ortaya çıkmasından bir gün sonraya denk gelmesi dikkat çekti. Söz konusu suikast girişimi ile ilgili olarak yakalanan iki zanlının “çok tehlikeli terörist” oldukları belirtilirken üçüncü bir kişinin de arandığı vurgulandı. ÖRGüTü DESTEkLEyENLERE ‘ABD yARDIMI’ Fas’ta sübyancı İspanyol’un affına tepkileri yatıştırma çabası Taliban’a 150 milyon dolar Dış Haberler Servisi ABD’li politikacılar Afganistan’ın yeniden yapılanması için bu ülkeye aktarılan paraların başta Taliban olmak üzere terörist gruplara gitmesinin önlenmesi için sıkı denetimde ısrarlıyken, ABD’li bağımsız bir kuruluş ABD’nin milyonlarca dolar tutan parasının Taliban’a destek veren kişi ve kuruluşlara gittiğini iddia etti. ABD’de faaliyet yürüten Afganistan’ın Yeniden Yapılandırılması Projesi’nin (AYYP) Başkanı John F. Sopko, 2008 yılından bu yana milyonlarca dolarlık kontratın, inşaat, lojistik, yol ve iletişim teknolojileri alanında çalışan ve bazılarının terör gruplarıyla ilişkisi olduğu sanılan 43 inşaat şirketine gittiğini belirterek verilen paranın 150 milyon dolardan fazla olduğunu belirtti. ABD Kongresi’ne sunduğu raporunda “ABD, askeri teröristleri ve destekçilerini izliyor, yok ediyor ama bazı durumlarda bu tür anlaşma yapılmasını önleyemeyeceğine inanıyor” dedi. Pentagon Sözcü Matthew Bourke ise Ordu Satın Alma Denetleme Bölümü’nün geçen yıl 43 şirket hakkında tavsiye aldığını ve bunların da herhangi bir örgüte destek verdiklerinin görülmediğini söyledi. Cumhuriyetçi politikacı Jason Chaffetz konuya ilişkin tepkisini, “Bizim para verdiğimiz bu insanların kahraman kadın ve erkek askerlerimizi öldürmeleri mide bulandırıcı” sözleriyle dile getirdi. Geçen hafta Demokrat ve Cumhuriyetçi politikacılar AYYP’ye Afgan ya da yabancı müteahhitleri denetleme, gerekirse kabul et meme yetkilerini veren yeni bir yasa teklifi sunmuştu. Afganistan’da şirketlere verilen paraların terör gruplarını destekleyen firmalara gittiği iddiası, daha önce de medyaya konu olmuştu. Kral, ‘Bilmiyordum’ dedi Dış Haberler Servisi Fas Kralı 6. Muhammed’ in, tahta çıkışının 14’üncü yıldönümü dolayısıyla affettiği 1044 mahkum arasında bulunan pedofili hükümlüsü İspanyol’un işlediği suçlardan haberinin olmadığını söylediği belirtildi. Söz konusu af, ülkede büyük bir kızgınlığa yol açmıştı. Fas basınının, Irak’ta İspanya için çalışmış eski bir ajan olduğunu iddia ettiği Daniel Galvan adlı İspanyol 18 ay önce Rabat yakınlarındaki Kenitra’da 4 ile 15 yaş arasındaki 11 çocuğa tecavüz etmiş ve işlediği fiili filme almak suçundan 30 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. İspanya Kralı Carlos, geçen ay Rabat’ta ziyaret ettiği Fas Kralı 6. Muhammed’den aralarında Galvan’ın da bulunduğu 48 İspanyol’u affetmesini rica ettiği ileri sürülüyor. Af kararının ülkede büyük kargaşaya yol açması üzerine, Fas kralı adına yapılan açıklamada, kralın serbest bırakılan mahkumun işlediği suçun büyüklüğü ABD elçilikleri kapalıydı Dış Haberler Servisi Saldırı endişesi yaşayan ABD’nin Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Asya’daki 21 büyükelçilik ve konsolosluğu dün bir günlüğüne kapalıydı. Söz konusu ülkelerde pazar işgünü olduğu için ABD diplomatik temsilcilikleri normalde dün açık oluyordu. ABD geçen cuma günü, El Kaide’nin saldırı düzenleyebileceği yönündeki istihbarat nedeniyle vatandaşları için dünya genelinde seyahat uyarısı da yayımlamıştı. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada diplomatik temsilciliklerin başka günler de kapalı olabileceği duyuruldu. Dışişleri Bakanlığı’nın yayımladığı seyahat uyarısının El Kaide liderleri arasındaki elektronik haberleşmelerden sağlanan istihbarata dayandığı iddia ediliyor. Seyahat uyarısı bu ayın sonuna kadar geçerli olacak. ABD Başkanı Barack Obama geçen cuma günü üst düzey güvenlik yetkilileriyle bir araya gelerek son gelişmeleri değerlendirdi. Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Rice, dışişleri, savunma ve iç güvenlik bakanları ile FBI, CIA ve Ulusal Güvenlik Kurumu NSA’nın başkanlarının katıldığı toplantıda saldırı tehdidi ve karşı hazırlıklar ele alındı. (AFP) Protestolar sırasında polis göstericilere sert davrandı. nü bilmediği, bilmesi durumunda Galvan’ı “asla bağışlamayacağı”nı açıklandığı belirtildi. Gal van olayı ile ilgili soruşturma açıldığı ve sorumluların cezalandırılacağı duyuruldu. SUUDİLER EL BEŞİR’E HAVA SAHASINI KAPATTI Dış Haberler Servisi Suudi Arabistan, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani’nin ilk kez yabancı ve bölgesel liderlerin de çağrıldığı yemin töreni için İran’a hareket eden Sudan Devlet Başkanı Ömer el Beşir’i taşıyan uçağa hava sahasını kullanma izni vermedi. Seyahat lerinde başkanlık uçağını kullanmadığı belirtilen El Beşir’i taşıyan ve bir Suudi Arabistan firmasından kiralandığı belirtilen uçağın, Suudi makamlarının uyarısı üzerine geri dönmek zorunda kaldığı bildirildi. Suudi Arabistan, Uluslararası Savaş Suç ları Mahkemesi’nin insanlığa karşı suç işlemek, Darfur’da soy kırım gerçekleştirmek suçlarından hakkında arama kararı çıkardığı El Beşir rejimine verdiği destekle biliniyor. Sünni Suudi Arabistan, Şii İran’ın nükleer programından endişe duyuyor.