Katalog

29 EKİM 2013 SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Uyarılar düşük gelire çare olmadı, kartlı harcamalar iki günde 1 milyar lira arttı 17 Güler Sabancı fahri doktor Ekonomi Servisi Sabancı Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Güler Sabancı’ya sanayiüniversite işbirliğinde küresel lider olan Hong Kong Polytechnic Üniversitesi tarafından beşeri bilimler alanında fahri doktora unvanı verildi. Hong Kong Polytechnic Üniversitesi Konseyi, topluma yaptığı katkılar ve başarıları dolayısıyla Sabancı’ya fahri doktora unvanı verme kararı aldığını açıklamış; Hong Kong Özel İdare Bölgesi Başyöneticisi Leung Chunying de bu kararı onaylamıştı. Törende, kariyerine üniversiteden hemen sonra başladığını ve yüksek lisans diploması alma fırsatı olmadığını belirten Sabancı, dolayısıyla bugün bahşedilen onurun, kendisi için oldukça önemli ve ek bir değer taşıdığını dile getirdi. Hayatımız kredi Ekonomi Servisi Düşük gelir ya da gelir yetersizliği ile yaşamını sürdürmeye çalışan yurttaş, tüm uyarı ve önlemlere karşın kredi kartıyla ödemeyi sürdürmek zorunda kalıyor. Bireysel kredi kartı harcamaları 14 Ekim itibarıyla 11 Ekim’e göre, yüzde 1.1 artışla 82 milyar 612 milyon TL’den 83 milyar 534 milyon TL’ye yükseldi. Bireysel kredi kartı harcamalarının 48 milyar 573 milyon TL’sini taksitli harca Giderlerinin büyük çbölümünü gelirleri ile karşılayamayan yurttaş çareyi yeni ödemeleri kredi kartı ile yapmakta buldu. Kurban Bayramı öncesi yine kredi kartına yüklenildi. Harcama 14 Ekim’de 83.5 milyar lirayı aştı. malar, 34 milyar 961 milyon TL’sini taksitsiz harcamalar oluşturdu. Bankacılık sektöründe mali kesim dahil krediler toplamı 14 Ekim itibarıyla 11 Ekim’e göre 998 milyar 564 milyon TL’ye geriledi. Krediler 2012 yılı sonuna oranla 192 milyar 880 milyon TL tutarında artış gösterdi. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun haftalık bülteninde açıkladığı geçici verilere göre, bankacılık sektöründe krediler toplamı 14 Ekim itibarıyla 11 Ekim’e oran la 1 trilyon 1 milyar 350 milyon TL’den 998 milyar 564 milyon TL’ye geriledi. Tüketici kredilerinin dağılımı incelendiğinde konut kredileri 14 Ekim itibarıyla 106 milyar 966 milyon TL oldu. Tüketicinin krediler ve kredi kartlarıyla yaptığı harcamaların toplamı da 11 Ekim’e göre, 1 milyar 7 milyon TL artışla 321 milyar 197 milyon TL’den 322 milyar 197 milyon TL’ye yükseldi. Hangi Cumhuriyet? İktidarları sürecinde, bugünün, Cumhuriyet Bayramı kutlamaları ekseninde sokaklara en çok insanın döküldüğü bir gün olacağını söylemek güçlü öngörü gerektirmiyor... Hangi değerlerle, hangi duygular, amaçlara yönelik sorusunun yanıtları ise akla kara kadar birbirinin tersi. Cenaze namazını kılarken imamın “er kişi ya da hatun kişi niyetine...” demesine benzer yarı yarıya bir bölünme, bu soruların yanıtlarında tersine düşme durumları var... Bilemediğim nedenlerle Vatan Caddesi’ndeki provalar pazar yerine cumaresi günü yapıldığında, İstanbul’un zaten felç olan trafiğinin katlanarak tıkandığı haberleri yapıldı. Gönlünüze sığmadığı için duymamazlıktan gelmiş olabilirsiniz, ancak mikrofon uzatılan sokaktaki vatandaşlardan “bu işkenceden bıktık, vazgeçilsin..” cümlesini kurabilenler azınlıkta değildi... Biri ekranlardan tanımış olarak “Hocam” diye saygılı seslenerek, çileden kurtulmak üzere Cumhuriyet Bayramı töreninden vazgeçilmesi isteğini açık açık yüzüme söylemekte bir sakınca görmedi. Anımsattığımda bayram trafiğinden, başbakan, bakanlar için dünyada, demokrasilerde örneği görülmez biçimde yolların kapatılmasından yakınmadığını da söyledi... Önce içim burulduysa da İktidarları sürecinde “90 yıllık Cumhuriyet” söylemi ile yapılan ağır suçlamalar, medya güdülemesinde saldırıların boyutlarını anımsayınca, İktidarları yandaşlığına soyunmuş bir vatandaşın, özünde saygılı konuşması ile Cumhuriyete karşı olmasa da kavram kargaşası yaşaması, kendi değerlerini de yerli yerine oturtamaması kadar doğal ne olabilirdi? Besbelli İktidarlarımedya güdümlemesi ittifakında “90 yıllık diktatör Cumhuriyet” kampanyaları, akla, tarihi gerçeklere ters düşse de en azından bir kafa karmaşası yaratmıştı. 90 yıllık Cumhuriyetin ortalama bir 70 yılının, sağ siyasal sivil iktidarlar elinde, arada aynı çizgide askeri darbelerle emperyal düzene, sıkı çıkarlar ağında eklemlenmiş olarak yaptıkları icraatlar gerçeğinin yoka sayılması boşuna değildi. Kurtuluş Savaşı destanının yazılması gerçekleri tersyüz edilerek, CumhuriyetAtatürk devrimleri, laikliğin, tabandan ulusa, çağdaş yaşama geçişin.. halkın yaşadığı tüm olumsuzlukların nedenleri gibi pazarlanmasının olumsuz önyargılarını yoka sayabilir miyiz? Yine de “Bugün dünden çok daha umutlu, Cumhuriyetin kutlanış coşkusu bunun kanıtı..” cümleleri ile söze girişimi sakın Polyannacılık olarak değerlendirmeyin... HHH İktidarları cephesinin özünde bizi buluşturan Kurtuluş Savaşı destanının yazılmasından Cumhuriyetin kuruluş felsefesine, Atatürk devrimlerine, laiklik, çağdaş yaşam yolunda, ulus bilincine.. yıkmak, en azından kendi değerleri ile algılanması, savunulmasını kırmak isteyen çabalarında, istedikleri, öngördükleri yol alışta başarılı oldukları hiç ama hiç doğru değil. Ağızlarından düşürmedikleri sandık, cepheleşmeye oynayarak toplumu ortadan böldükleri de geçici, sanal bir durum. Evet, siyasal İslamcı politikalar, din üzerinden siyaset oyunları bütün dünyada çok geçerlidir... Evet ırkçılık da içinde olmak üzere halkları, inançları, kökenleri üzerinden çatıştırmak, birbirine kırdırmak sadece yoksul güney dünyası içinde değil, zengin kuzey dünyası, en gelişmiş toplumlar için bile, en geçerli, en kolay oyundur... Yoksa bilimsel teknolojik devrimler, uygarlık çağında milyarlarca dünyalıyı, insanlık için en geçerli söz konusu veba mikropları üzerinden kırmak bu kadar kolay olabilir miydi? Bu çağda bu kadar ilkel iç savaşların yaşanacağını, milyarlarca dünyalının en yaşamsal insan haklarında bu kadar geriye püskürtülebileceklerini, insanca yaşamda düzen dışına atılabileceklerini öngörmüş müydük? Türkiye Cumhuriyeti, ayrımcılık, parçalanma, ırkçılık, din, mezhepler üzerinden, hem emperyal çıkarlar odaklı hem de iç kirli siyasal çıkar oyunlarında, kuşatılmış, dibe vuran örnekler yaşanmışken, en baştan üzerinde en çok oyun oynamış, proje üretilmiş ülke iken, hâlâ ayakta ise, işte o yıkılmak istenen Cumhuriyetin değerleri ile çimentosu çok sağlam demektir... İktidarlarının seçim kazanabilmek, en azından oy kaybetmemek üzere yeniden bayrak ve Cumhuriyetin adına, yorumunu kendilerince yapıyor olsalar da sığınmak zorunda kalmalarının, Boğaz’ın iki yakasını birleştiren projenin açılışının bugüne getirilmesinin anlamı olmalı... Bu yıl iki cephede gerçek Cumhuriyet değerlerini savunmakta daha dirençli olanlar alternatif, muhalefet kutlamaları etkinliklerinde, İktidarları cephesi resmi törenlerde ağırlıklı olsalar da.. Sonuçta yorum farkıyla da olsa halkın bilinçli ya da bilinçsiz buluştuğu 90 yıllık Cumhuriyetin ta kendisi... Değerlerinden yaşatılan sapmaları, bilinçli ya da bilinçsiz halkın çoğunluğu kabul etmediği içindir ki Cumhuriyetin 90. yıldönümü sokaklarda, coşkulu, içten olmasa da aynı genel söylemlerle kutlanıyor. Halkımız büyük büyük çoğunluğu ile Cumhuriyeti, Atatürk devrimlerini, laikliği, insan hakları, demokrasi, hukuk devleti düzenini.. tam içselleştirmiş olmasa da seviyor; yarattığı değerler, yaşam biçimi ile tadına varmış olarak aynı yolda yürümek istiyor... ANKA’nın seri üretimine başlanıyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) ANKA İnsansız Hava Aracı (İHA) sisteminin seri üretimine yönelik sözleşme, Savunma Sanayii Müsteşarlığı ile TUSAŞ Türk Havacılık ve Uzay Sanayi arasında imzalandı. Sözleşmeye göre ANKA İHA sistemi, halihazırda sahip olduğu kabiliyetlere ilave olarak uydu üzerinden kontrol, kriptolu veri linki, milli uçuş kontrol bilgisayarı ve yüksek çözünürlüklü kamera özelliklerini içerecek. Üretilecek 10 adet ANKA ve yer sistemlerinin 2016’da başlayacak TSK’ye teslimatı 2018’de tamamlanacak. TUSAŞ mühendisleri tarafından tümüyle kompozit yapıda tasarlanan ilk Türk insansız hava aracının üretiminde birçok yerli firma görev alacak. 25 Ekim’de ya pılan sözleş meye göre ANKA’nın üre timi sırasında yurtiçi imkânlardan azami derecede faydalanılacak ve TUSAŞ firması ana yükleniciliğinde birçok Türk firması görev alacak. Seri üretime geçilmesi ile birlikte Suudi Arabistan’a da 56 milyon dolara 4 adet ANKA komuta kontrol sistemleri ile birlikte satılacak. 200 kilometrelik link menziline ve 18 saat uçuş kapasitesine sahip olan ANKA 26 bin feet irtifaya çıkabiliyor. Gece gündüz görüş sağlayan kameraları ile istihbarat toplayabilen ANKA, TSK için geliştirildi. Türk Hava Kuvvetleri 3 adet ANKA’yı 96.4 milyon dolara tedarik etti.TUSAŞ mühendisleri tarafından tümüyle kompozit yapıda tasarlanan ANKA monoblok gövde, sökülebilir kanat ve Vkuyruk ile katlanabilir iniş takımı, yedeklemeli kontrol yüzeyleri, ekipman bölmeleri, servis kapakları gibi bileşenlerden oluşuyor. DÜNYADAN ‘İspanyollar çok çalışmalı’ Avro Grubu Başka nı ve Hollanda Ma liye Bakanı Jeroen Dijsselbloem , res mi ziyaret için geldiği İspanya’ya, “daha çok çalışın” çağrısında bulundu. Dijsselbloem, İspanya’nın yüzde 27’yi bulan işsizlik sorununa dikkat çekerek, “İspanya’da başta gençler olmak üzere çok yüksek bir işsizlik var. Daha fazla çalışma reformu yapılması, daha sağlam çalışılması gerekiyor” dedi. Dijsselbloem Avro bölgesinin krizden önceki büyüme rakamlarına ulaşmasının zor olduğunu ifade etti. ABD bankaları krize hazırlanıyor ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yeni sıkı likidite kuralları çevresinde ABD’nin en büyük bankalarının 30 günlük kredi kurumasına karşı dayanabilmeleri için yeterli miktarda nakit ya da nakde çevrilebilir varlık bulundurmaları gerekiyor. Fed’in Washington’da kabul edilen önerisinin Basel III kurallarından daha sıkı olduğu ifade ediliyor. Öneri, 2 trilyon dolar karşılık ayrılmasını kapsıyor. Fed, ABD bankalarının 200 milyar dolarlık açığı olduğunu tahmin ediyor. Planın 2017’de uygulamaya girmesi bekleniyor. Çin radikal reformlar peşinde KISA... KISA... * Protestolu senet sayısı yılın ilk 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 5.6 oranında artışla 814 bin 34 olurken, protestolu senet tutarı yüzde 16.3 oranında artışla 5 milyar 553 milyon 297 bin TL’ye ulaştı. * Trafik borcunda indirim ve taksitten yararlanmak için başvuru süresi 31 Ekim Cuma sona eriyor. İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın internet sitesindeki duyuruya göre, 2011 öncesinde kesilen trafik ve idari para cezalarını indirimli ve taksitli ödemek isteyen tüketicilerin bu imkândan yararlanabilmeleri için Borç Bilgilendirme Servisi’nden borcunu sorgulatması gerekiyor. * Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), başkasının adına kayıtlı cep telefonu hatlarını kullanan yurttaşların bu hatları kendi üzerilerine kaydettirmeleri için tanınan sürenin 1 Ekim 2013 tarihinde dolması üzerine yeni bir karar alarak 1 yıllık ek süre tanıdı. Çin hem ekonomide hem de toplumun bütün alanlarından güçlü reform yapmaya hazırlanıyor. Çin’de politbüro üyesi Yu Zhenghen Komünist Parti’nin önümüzdeki aylarda köklü ve radikal değişikliklere gideceğini açıkladı. Öngörülmedik reformlar olabileceği kaydedilirken ağırlıklı olarak kırsal arazi sahipliği ve sosyal güvenlik uygulamalarında değişiklik önerisi dikkat çekiyor.