Katalog

SAYFA CUMHURİYET 6 AĞUSTOS 2012 PAZARTESİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 10 EKONOMİ Hükümet, Meclis’in açılmasının ardından çalışma hayatıyla ilgili yasaları paket halinde gündeme getirmeye hazırlanıyor İşçi yasalarla zorlanacak roğlu, hükümetin bazı iyileştirmeler karşılığında, esnek, ANKARA AKP hüküme kuralsız, güvencesiz çalışmatinin, yeni yasama döneminde yı dayatacağına dikkat çekti. çalışma hayatıyla ilgili yasa ta Taşeron çalıştırmanın kamuda sarılarını bir paket halinde özellikle sağlık ve eğitimde yogündeme getireceğine dikkat ğunlaştığını dile getiren Serçekiliyor. “Toplu İş İlişkile daroğlu, alt işverenliğin devam ri Yasa Tasarısı”nın, kıdem ettirilerek bu sorunun çözületazminatı ve teşeron çalıştırma meyeceğini vurguladı. Özel ile ilgili düzenlemelerle birlikte sektörde çalışan taşeron işçiele alınmak istendiği için Mec lerin sendikalaşma konusunlis’ten geçirilmediğine da mahkeme kararlavurgu yapılıyor. rıyla önemli avanYeni Yeni yasama dötajlar yakaladıklayasama neminde özel isrını belirten Serdöneminde özel tihdam büroları daroğlu, bunun istihdam büroları, taşeron önüne geçmek (kiralık işçilik), taşeron çalıştıriçin yasada deçalıştırma ve kıdem ma ve kıdem ğişiklik yapıltazminatıyla ilgili tazminatıyla ilmaya çalışıldeğişikliklerin gündeme gili değişiklikledığını söyledi. getirilmesi bekleniyor. Bu üç rin gündeme geSerdaroğlu, tirileceğine dikkıdem tazminadüzenleme konusunda kat çekiliyor. Özel tında yapılması sendikalar istihdam bürolarında planlanan değişikçekinceli. ısrarlı olan hükümet, liğin de paketin içinalt işverenliği devam etde yer aldığını belirtti. tirerek taşeron çalıştırmaya Serdaroğlu, “Toplu İş İlişkiçözüm bulmayı amaçlıyor. leri Yasa Tasarısı”nın MecDİSK Genel Sekreteri Ad lis’ten geçmemesini de buna nan Serdaroğlu, işverenle bağladı. Yasal düzenlemelerin rin Sendika Yasası’nın karşı “süslü tarafları” gösterilelığında bazı tavizler kopar rek kamuoyuna kabul ettirilmaya çalıştıklarını belirtirken meye çalışıldığını belirten SerMeclis’in açılmasının ardından daroğlu, işverenlerin istediği sıcak bir dönemin kendilerini şekilde bir çalışma hayatının beklediğini söyledi. Serda hedeflendiğini anlattı. MUSTAFA ÇAKIR Hey Tekstil işçisi haklarının peşinde Halkalı’da bulunan Hey Tekstil Fabrikası’nda 34 aylık maaşları ve kıdem tazminatları ödenmeden 9 Şubat’ta işten çıkarılan işçiler önceki gün Bakırköy’de basın açıklaması yaptı. İşçiler, “Sadaka değil hakkımızı istiyoruz”, “Kavga bitmedi daha yeni başlıyor” sloganlarını attı. Eyleme Mücadele Birliği Platformu’ndan Devrimci İşçi Komiteleri, Bağımsız Devrimci Sınıf Platformu, Devrimci İşçi Hareketi destek verdi. “Kimse çalınan emeğimizden vazgeçtiğimizi düşünmesin” diyen işçiyer, Hey Tekstil’in sahibi Aynur Bektaş ve yetkililere seslendi. İstanbul’da Arap Yazı… Bir koluyla Asya’ya, diğeriyle Avrupa’ya uzanarak iki kıtayı da kucaklayan kenti Lamartine şöyle tanımlıyordu: “Orada, Tanrı ve insan, doğa ve sanat hep birlikte yeryüzünde öylesine mükemmel bir yer yarattılar ki, görülmeye değer.” Görülmeye değer de, hangi fani, dünya gözüyle bir kez de olsa, görmek istemez İstanbul’u? Görmek için de geliyorlar zaten akın akın. Her geçen yıl daha çok yabancı konuk görüyorsunuz İstanbul caddelerinde. Yılda ortalama 7.58 milyonu buldu bile. Hoş, bunların hepsi gezgin değil, işaş derdine İstanbul’a gelen giden de çok… En çok kimler mi geliyor? İstanbul’un Sultanahmet, Eminönü, Taksim gibi turistlerin yoğun olduğu mekânlarında, kamuya açık yerlerde, tramvayda, metroda, restoranlarda, alışveriş mekânlarında konuşulan yabancı dili anlamak için biraz dikkat kesilseniz, ağırlığı Arapçanın oluşturduğunu anlarsınız. Kılık kıyafetten çıkarmak, her zaman kolay değil. İstanbul’a gelince mazruf da değişiyor çoğunlukla. Merak edip baktım istatistiklere. Emniyet’in pasaport kayıtlarına göre, bu yılın ilk yarısında Türkiye’ye gelen yabancıların sayısı 11.8 milyona yakın ve bunların yüzde 35’ten fazlası İstanbul’a gelmiş. Sayıları 4.2 milyona ulaşan İstanbul konuklarından bir Arap ülkesi yurttaşı olanların toplamı yüzde 14’ü geçiyor. Yani, 6 ayda 600 bine yakın Arap kökenli ziyaretçi gelmiş İstanbul’a. Ayda ortalama 100 bin Arap ziyaretçi demek bu. Geçen ve önceki yılın ilk yarılarına bakıldığında sayının yüzde 9 ile 11 arasında değiştiği anlaşılıyor. Bu yıl Arapların biraz daha ilgisi var İstanbul’a… ??? Ya diğer ülkelerden gelenler? Yine veriler gösteriyor ki, yılın ilk yarısında Araplardan sonra Almanya vatandaşları (bizim Alamancılar hariç) yüzde 11 dolayında pay sahibi. Daha çok Antalya’yı seven Almanların, belli ki bir kısmı da İstanbul tutkunu. Aynı şeyi Ruslar İSTANBUL’UN KONUKLARI (2012, 6 AY) için de söylemek ÜLKE Ziyaretçi Payı, % mümkün. Kum, 16 Arap Ülkesi 596.630 14.1 deniz, güneş Almanya 478.150 11.3 Rusya 262.348 6.2 turizmi için ABD 220.034 5.2 Antalya’yı Fransa 190.414 4.5 Almanlarla birlikte İngiltere 190.414 4.5 parselleyen Ruslar, İran 190.414 4.5 İstanbul İtalya 177.720 4.2 konuklarının Hollanda 122.711 2.9 üçüncü büyüğü. İlk Ukrayna 93.091 2.2 6 ayda 262 bin Japonya 88.860 2.1 Rusya vatandaşı, İspanya 84.628 2 İstanbul gezgini Azerbaycan 84.628 2 olmuş. Mesafe Diğer 1.451.377 34.3 uzak olsa da Toplam 4.231.419 100 Amerikalıların Kaynak: İst. Kültür ve Turizm Md. sıralamada dördüncü sırada yer aldıkları ve ilk yarıda 220 bin Amerikalının İstanbul’u ziyaret ettiği anlaşılıyor. Avro krizi, Fransa, İngiltere, İtalya, İspanya vatandaşlarının gezme iştahlarını kesti. Oralardan İstanbul’a, daha az turist gelmeye başladı. Japonlar bile ilk yarıda 80 bini bulamamış durumdalar. İranlıların sayısı 190 bin ve payları yüzde 4.5, ama çok azaldı son zamanlarda İranlılar. “Sıfır sorunlu diplomasi” fiyaskosu, İranlıları da soğuttu İstanbul’dan… ??? Dönelim İstanbul’un Arap konuklarına… İlk sırada Libyalılar var ilginç bir biçimde. Kaddafi sonrasında Libya’dan İstanbul’a ziyaret trafiği artmış görünüyor. Bu yılın ilk yarısında Libyalı 94 bin kişinin İstanbul kapılarından girdiği anlaşılıyor. Iraklılar, Araplar içinde, İstanbul’u en çok ziyaret eden ikinci grup. Kuzey Iraklı Kürtleri de içeren Iraklı turist sayısı ilk 6 ayda 85 bini bulmuş. Arap ziyaretçi liginde üçüncü sırayı Suudiler alıyor. Onlardan da ilk yarıda 78 bin kişinin İstanbul konuğu oldukları anlaşılıyor. Arap ülkelerinin ziyaretçilerinde ilk sırayı alanlar daha çok altorta gelirli ülke vatandaşları iken varlıklı, petrol zengini Arap ülke yurttaşlarından İstanbul’a ilgisi en çok olanların S.Arabistan vatandaşları olduğu dikkati çekiyor. Yine de varlıklı Kuveyt, BAE, Katar, Bahreyn yurttaşlarının İstanbul’a ilgilerinin daha düşük düzeylerde kalması dikkat çekici. TÜİK, yılın ilk yarısında turist başına harcamanın (ya da gelirin) 550 dolar olduğunu saptamış. Bu değer, İstanbul turisti için de geçerli ise çok hayıflanılmalı. İstanbul’u “küresel kent” olarak pazarlamayı hedefleyen, bunun için bu emsalsiz kenti betonlaştırıp eğip büküp her tür kötülüğü yapmaktan çekinmeyenler, büyük kazançlar beklerken sonuçta böyle bir cevheri, üç on paraya satıyorlar demektir. Yazık ki, ne yazık… Kiğılı çalışanının işe dönüş mücadelesi İstanbul Haber Servisi Yenibosna’daki Kiğılı Tekstil Fabrikası’nda çalışırken işten atılan Didem Sorhun’a destek vermek amacıyla önceki gün akşam Bakırköy Carousel AVM’deki Kiğılı mağazası önünde eylem yapıldı. 20 Temmuz’da hiçbir gerekçe gösterilmeden işten çıkarılan Sorhun ve ona destek veren bir grup arkadaşı Bakırköy Carousel AVM’deki Kiğılı mağazası önünde bir araya geldi. “Kiğılı’da baskıya, sömürüye işten atmalara son. İşimi geri istiyorum. Kiğılı direnişçi işçisi” yazılı pankart açan eylemciler “Kiğılı’da sömürüye son”, “Baskılar bizi yıldıramaz” sloganları attı. Olay yerine gelen sivil polisler, Sorhun ve arkadaşlarını yaka paça dışarı çıkardı. Güvenlik görevlileri, olayı görüntüleyen Yeni Dönem Yayıncılık muhabirinin kamerasını almak istedi. Arbedenin ardından dışarı çıkarılan Didem Sorhun basın açıklaması yaptı. Sorhun, “Tek patron olmasına rağmen işçiler üç ayrı firmada çalışıyor gibi gösterilerek sendikalı olmaları engelleniyor” dedi. Sorhun, işe dönünceye kadar mücadelesini sürdüreceğini söyledi. Korsan faturası banka ve GSM şirketine Ekonomi Servisi Antalya’da bir bankanın internet sistemine giren bilgisayar korsanlarının, Seyit Yılmaz’ın müşteri bilgilerini ele geçirip hesabındaki parayı boşaltması üzerine Antalya Tüketici Mahkemesi’nin verdiği ‘Parayı banka ve GSM şirketi birlikte ödeyecek’ kararını Yargıtay onadı. Banka ve GSM şirketi, korsanların aldığı 30 bin 500 lirayı, 3 yıl sonra 55 bin lira olarak hesap sahibine ödedi. DHA’nın haberine göre 12 Ocak 2009’da Seyit Yılmaz’ın kimlik bilgileriyle sahte nüfus cüzdanı örneği düzenleyen bilgisayar korsanları bir GSM bayisinden Yılmaz’ın cep telefonu aboneliğini iptal ettirdi. Daha sonra internet bankacılığı sistemine giren korsanlar, Seyit Yılmaz’ın hesabındaki 30 bin 500 lirayı, başka bir şubede açılmış hesaba aktardı. Banka, para hareketini Yılmaz’ın telefonuna mesaj olarak gönderdi. Bu mesaj, hattı kapalı olduğu için Yılmaz’a ulaşmadı. Seyit Yılmaz hem bankaya hem de GSM şirketi aleyhine Antalya Tüketici Mahkemesi’nde dava açtı. Yılmaz, zararının faiziyle birlikte telafisini istedi. Mahkeme, paranın banka ve GSM firması tarafından ortak olarak yasal faiziyle birlikte Seyit Yılmaz’a ödenmesine hükmetti. Banka ve GSM firmasının avukatları, kararı Yargıtay’a taşıdı. Ancak Yargıtay, kimlik bilgilerini kontrol etmeden Seyit Yılmaz’ın GSM hattını iptal eden ve hesaptaki parayı bilgisayar korsanlarınca başka bir hesaba aktaran banka aleyhine verilen kararı onadı. Buna göre banka ve GSM firması 3 yıl aradan sonra 30 bin 500 TL’yi yasal faiziyle birlikte Seyit Yılmaz’a yaklaşık 55 bin lira olarak ödedi. Tesisten temiz çıkan su da satış noktasında kirleniyor Satış Damacana sularında insan ve hayvan dışkısına ait noktalarındaki bakterilerin bulunmasının koşullar işin içine ardından, ünlü firmaların girince büyük su sularının nakliyesi ya da muhafaza edildikleri firmalarının da adı ortamlarının uygunsuz skandala karıştı. koşullarda olması, yurttaşın kafasını Damacanada su satan pek daha da karıştırdı. çok ünlü markanın, Damacana sularının üretimde sorun muhafaza sürecindeki olmamasına koşullara çok dikkat karşın, bazı edilmediğini, suların saatlerce güneşin illerdeki satış altında belirten noktalarında yurttaşlar “Ciddi uygunsuzluk sağlık sorunu ile karşı karşıya tespit edildi. Bu olabiliriz. konuda Musluklardan akan sabıkası en suların da sağlıksız olduğu belirtiliyor. kötü il Hangi suları güvenle Tekirdağ. içeceğiz? Sağlık Bakanlığı bir an önce gerekenleri yapmalı” dediler. İstanbul Haber ServisiSağlık Bakanlığı, sağlıksız su satan 15 markayı deşifre etmesinin ardından olumsuzluk tespit edilen 114 satış noktasını açıkladı. Hıfzıssıhha olarak bilinen Türkiye Halk Sağlığı Kurumu’nun internet sitesinde yer alan duyurusunda, aralarında “Sırma, Hayat, Saka, Erikli, Nestle Pure Life gibi büyük markaların bazı satış noktarının uygunsuzluğuna” dikkat çekildi. Açıklamada, “Dolum tesislerinde herhangi bir uygunsuzluk tespit edilmediği halde tüketiciye ulaşıncaya kadar geçen süreçteki uygunsuz şartlar sebebiyle olumsuzlukların görüldüğü 19 litrelik damacana su satış noktaları verilmektedir. Ancak satış noktalarındaki inceleme sonuçlarından hareketle, ilgili firmaların piyasadaki tüm damacana ürünlerinin uygunsuz olduğu anlamı çıkarılmamalıdır” ifadesinin de altı çizildi. H A F T A N I N NE OLDU? Ç İ Z E L G E S İ NE OLACAK? Hazırlayan: PELİN ÜNKER Faiz umudu söndü duyurmasıyla kısa vadeli faizlere ilgi arttı, borsalar ve Avro değer kazandı. ABD’den gelen olumlu istihdam ve hizmet sektörü verileri yükselişi destekledi. İçeride de piyasalar küresel iyimserliğin etkisiyle pozitif bir seyir izlerken; enflasyonun Merkez Bankası’nın (TCMB) tam istediği şekilde devam ettiğini gösteren veriler de bunu destekledi, kur düştü, borsada alımlar kuvvetlendi. Enflasyon verileri, TCMB’nin bir süre daha temkinli para politikasına ve kademeli gevşemeye devam edeceğini gösteriyor. Bernanke konuşacak İç piyasalar dışarıdaki gelişmelere odaklanmayı sürdürecek. Risk iştahının devam etmesi ve borsanın yükselen trendini koruması bekleniyor. Ancak borç krizine yönelik endişeler yeniden canlanırsa bu tersine dönebilir. İçeride en önemli gündem maddesi sanayi üretimi olarak görünüyor. Sanayi verileri çarşamba günü duyurulacak. Aynı gün TCMB beklenti anketi ve hazine nakit dengezsi duyurulacak. Hazine bu hafta biri gösterge tahvil olmak üzere 4 ihale ile borçlanacak. Hazine birkaç aylık aranın ardından ilk kez 10 milyar TL’nin üzerinde bir ihale gerçekleştirecek. G eçen haftayı piyasalar parasal genişleme beklentileriyle geçirdi. Avrupa ve ABD merkez bankalarının (ECB ve Fed) faiz indirimi yapacağına dair umutlarla borsalar yükseldi. Risk iştahındaki artışla gelişmekte olan ülkelere ciddi şekilde para girişi oldu. Perşembe ECB Başkanı Draghi’nin çelişkili ve eksik ifadeleri piyasaların kafası karıştırdı. Ancak ilk tepki olarak düşüş yaşansa da Avrupa’da borç krizinin çözümü için Fed’in yaptığı türde bir parasal genişleme programına yöneleceği beklentileri yeniden canlandı. ECB’nin kısa vadeli bono alımına yoğunlaşacağını P Enflasyon uçurdu iyasalar bu hafta da ekonomiye destek beklentileriyle Fed Başkanı Bernanke’nin konuşmasına odaklanacak. Bernanke salı akşamı konuşacak. Avrupa’daki gelişmeler de mercek altına alınmaya devam edilecek. Yunanistan’ın nakit parası tükenirken yeni yardım dilimini alması için vakit daralıyor. İspanya’nın ise yardım talebinde bulunması bekleniyor. Japonya Merkez Bankası’nın perşembe duyuracağı faiz kararı da bir diğer gündem maddesi olarak öne çıkıyor. Haftanın veri takvimi ise şöyle: Almanya’da salı sanayi siparişleri, çarşamba sanayi üretimi; ABD’de çarşamba işgücü maliyeti ve verimlilik, perşembe dış ticaret dengesi duyurulacak. Sanayi üretimi açıklanacak BORSA DA YILIN ZİRVESİNDE Enflasyonun beklenenden iyi gelmesiyle kur ve faizdeki düşüş, küresel olarak ise artan risk iştahı ve ABD’de beklenenden iyi gelen tarım dışı istihdam verilerinin desteğiyle İMKB, haftayı yüzde 1.45 artışla yılın yeni zirvesi olan 65 bin 303 puandan kapattı. Özelleştirme için danışmanlık ihale ilanı yayımlanan Halkbank, yüzde 10 yükselişle en fazla değer kazanan hisselerden biri oldu. DOLAR ÜÇ AYIN DİBİNDE Enflasyonda TCMB’nin öngörüleri doğrultusunda devam eden trendin TL cinsi yatırım araçlarına olan güveni artırmasıyla kur ve faiz geriledi. Dolar/TL sert düşüşle son üç ayın en düşük seviyesi olan 1.7773’e kadar indi. Serbest piyasada dolar haftayı 1.7820 TL’den tamamladı. Altın fiyatları Avro bölgesi endişelerine paralel dalgalı bir seyir izledi. İçeride 24 ayar külçe altının gramı yüzde 2.49 düşüşle 91.90 lira, cumhuriyet altını yüzde 2.84 düşüşle 615 lira oldu. Avro dalgalı: ECB’den Avro bölgesi borç krizine yönelik açık bir destek çıkmaması Avro/dolar paritesini 1.21’e çekse de bankanın tahvil alımı yapacağı beklentileriyle parite, 1.23 seviyesini aştı. Petrol yükselişte: Olumlu ABD verileri ekonomik canlanmaya işaret ederken emtialara sert alım getirdi. ABD petrolü 91 doları aştı, Brent petrol 108 doların üzerine çıktı. Faiz düştü: Artan risk iştahına paralel gösterge faiz yüzde 7.50 ile son zamanların en düşük seviyesine indi. İran’da enflasyon yüzde 22.9’a çıktı TAHRAN (AA) İran’da yıllık enflasyonun yüzde 22.9 olarak hesaplandığı bildirildi. Merkez Bankası Başkanı Mahmud Behmeni, Genç Gazeteciler Kulübü’ne yaptığı açıklamada, enflasyonun son hesaplamaya göre 0.5 oranında artış kaydettiğini söyledi. Behmeni, enflasyon hesaplanmasında 320 ürün ve hizmetin esas alındığını ifade etti. Behmeni, son aylarda temel ürünlerdeki fiyat artışının enflasyonun yükselmesindeki sebeplerden biri olduğunu kaydetti. C MY B C MY B