Katalog

SAYFA CUMHURİYET 7 EKİM 2012 PAZAR kultur@cumhuriyet.com.tr 18 KÜLTÜR ‘Gece Nöbeti’ Arter güncel sanatın üç uluslararası ismini ‘Hamle’ sergisi ile ağırlıyor Kültür Servisi ARTER, Başak Şenova’nın küratörlüğünü yaptığı “Hamle” başlıklı sergiyle güncel sanatın üç uluslararası ismini ağırlıyor. Birinci katta Adel Abidin’in “...ötesinde”, ikinci katta Rosa Barba’nın “Notlar” ve üçüncü katta Runa Islam’ın “Atları Yiyen Köpekler” başlıklı kişisel sergilerine ev sahipliği yapan mekânın giriş katında ise izleyiciyi üç sanatçının birer işi karşılıyor. Serginin küratörü Şenova, serginin hareket alanlarını satranç oyununa gönderme yaparak genişleten hesaplanmış bir yapıya dayandığını söylüyor. “Satranç benim için taktik ve hamlelerin algılanabilen yumağının ötesinde üstü kapalı kontrol mekanizmalarıyla ve ihtimallerle yapılanan bir sürece işaret ediyor” diyor. 1973 Irak doğumlu Adel Abidin farklı mecralara yayılan pratiğinde kültür, siyaset ve kimlik arasındaki ilişkiyi inceliyor. Abidin’in sergideki “Senfoni” adlı gerçek insan Başak Şenova’nın küratörlüğünü yaptığı “Hamle” başlıklı sergi, Iraklı Adel Abidin, İtalyan sanatçı Rosa Barba ve Bangladeş’ten Runa Islam’ın çalışmalarını bir araya getiriyor. boyutlarına göre tasarlanmış videosu bir katliamın ardından yakılan ağıt gibi yükseliyor. İtalyan sanatçı Rosa Barba’nın sinemanın çeşitli yönleri üzerinde durduğu işlerinden “Sonsuz Şeylerin Kayıtlı Yayılımı” adlı kabartma harflerden oluşan heykeli, belleğin yeniden inşasına farklı bir açıdan yaklaşıyor. Bangladeşli Runa Islam ise “görme” eylemi üzerine kurduğu çalışmalarında görsel ve mimari alanları farklı yöntemlerle bozuyor. Sanatçı, “Numune Dolabı” adlı çalışmasında bir müzede yapıtları sergilemek için kullanılan sergileme desteklerini birer numune olarak kaydediyor, böylece nesneyi yeniden sınıflandırıyor. Sergi, 18 Kasım’a dek ziyarete açık. ‘Senfoni’ Askerliğin silinmeyen izleri AYŞEGÜL ÖZBEK ‘Asker Emre’ Şimdi ‘hamle’ zamanı ‘Aç aç’tan romantik kartlara, nöbetlerden gündüz düşlerine, askerliğin izleri Emre Senan’ın ‘Ani Paçavra’ sergisinde ‘Aç Aç’ Meryl Streep’ten tiyatroya bağış NEW YORK (AA) Üç Oscar ödüllü ABD’li film yıldızı Meryl Streep, New York’a 158 yıldan beri hizmet veren The Public Theatre’a (Kamu Tiyatrosu) 1 milyon dolar bağışta bulundu. Streep’in bağışı, tiyatronun müteveffa kurucusu Joseph Papp ile şu an hayatta olmayan yazar arkadaşı Norah Ephron şerefine yaptığı bildirildi. Tiyatronun Sanat Direktörü Oskar Eustis ise yaptığı açıklamada, “Meryl’in yurttaşlığı da oyunculuğu kadar büyük” dedi. The Public Theatre’da uzun yıllar görev alan Streep’in rol aldığı oyunlar arasında “5. Henry” ile “Cesaret Ana ve Çocukları” bulunuyor. Yıllar öncesine uzanıp askerlik anılarını “Ani Paçavra” sergisiyle anlatan Emre Senan, yaklaşık 30 yıl sonra askerlik döneminden kalan izleri bizimle paylaşıyor. “Ama o hepimizin sıkıldığı askerlik hatıralarını anlatmıyorum. Hatırladığım yüzler ve anlar... Bazı şeyler birikiyor ve demleniyor, zamanı gelince gün yüzüne çıkıyor” diyor. “Ani Paçavra”, büyük bir metafor değil de somut bir anlam taşıyor onun için: “Bir komutanımız vardı, en büyük takıntısı, onun emri altındaki bütün askerlerin postallarının pırıl pırıl olmasıydı. Askerlik yaptığımız yer susuz, toz içinde bir yerdi. Çoğumuz cebimizde paçavra taşırdık. Ne zaman o komutanı görsek cebimizden o paçavrayı çıkarır hızla botları silerdik. Ani paçavra odur işte.” Emre Senan, kaba, genel eleştirinin altında bazen ayrıntıların, insan hallerinin kaynadığını belirterek sergide siyasi bir militarizm eleştirisinin yerine, kişisel bir bakış açısı sunduğunun altını çiziyor: “Durumun çok daha derin, komik ve hafif acıklı olduğunu düşünüyorum. Kişisel olarak bu tür kurumların var olmasına karşıyım. Silahlı külahlı ol ? ‘Kişisel olarak bu tür kurumların var olmasına karşıyım. Silahlıkülahlı olmaya, koskoca insanların birbirine emir vererek iş yaptırmasına ihtiyacımız var mı, bunu sorgulamamız gerekiyor. İnsanoğlunun bütün bu hamaset ve milliyetçilikten arınması gerektiğini düşünüyorum.’ maya, koskoca insanların birbirine emir vererek iş yaptırmasına ihtiyacımız var mı, bunu sorgulamamız gerekiyor. İnsanoğlunun bütün bu hamaset ve milliyetçilikten arınması gerektiğini düşünüyorum.” Zorunlu askerlik Kişisel gözlemleri ve deneyimine eşlik eden askerliğin erkeklerin üzerinde nasıl iz bıraktığı elbette. “Askerliğin insan hayatında çok ciddi travmalar yarattığını görebiliyorsunuz. Kişisel olarak doğrudan bana yönelmiş travmatik bir durumla karşılaşmadım, ama buradaki yapıtlara bakarsanız yine de bazı izler görürsünüz. En verimli çağınızda gidiyorsunuz askerlik hizmetine. Orada bir şekilde sizin burnunuzu sürtü yorlar. Bu, askerliğin zorunlu olduğu her ülkede böyle” diyor. Camaltı yağlıboyalar, dijital yerleştirmeler, paçavradan dokunmuş kilimler ve üç boyutlu işlerin yer aldığı Galeri Apel’deki sergide, askerlik ritüellerine dair pek çok iz bulmak mümkün. Bir utanç gösterisi olan “Aç Aç”tan askerlerin güller içinde çektirdiği fotoğraflara, bir askerin “kendisi”yken tıraş ve üniformayla “herkes” gibi olmasına kadar... “Neredeyse artık ‘kitch’in sınırlarını zorlayan kartlar vardır askerde, güllü, kalpli, romantik kartlar... Askerliğin bir ilginç yanı da o öldürme ehliyeti ve eğitimi verilen insanların bu kartları sevdiklerine yollaması ya da bu şekilde fotoğraf çektirmesi. ‘Komutanın gözüne arzu ve istekle bakacaksın’ sözünü de askerde duydum. Komutanla ilişki böyle tarif edilir. Her anlama çekilecek bu sözleri koca koca adamlar söylüyor.” Askerde günlük hayatın içinde karşılığı olmayan bir cinselliğin var olduğunu hatırlıyor Senan, “Aç aç meselesi Türkiye’deki erkeklerin sadece mavrasını yaptıkları ama sorgulamadıkları feci bir şey. Herhalde kadının bu kadar aşağılandığı başka durum yoktur” diyor. AFRODİSYAS SANAT EDEBİYAT GÜNLERİ 1113 EKİM TARİHLERİNDE Okurun yazarla buluştuğu nokta Kültür Servisi Aydın Karacasu’da düzenlenen 4. Karacasu Afrodisyas Sanat Edebiyat Günleri 1113 Ekim tarihlerinde gerçekleştirilecek. Etkinliğe katılacak isimler arasında Özgen Acar, Gülsüm Cengiz, Prof. Dr. Şadan Gökovalı, Ahmet Günbaş, Muzaffer İzgü, Prof. Dr. A. Ali Küpelioğlu, Ahmet Zeki Muslu, Timuçin Özyürekli, Fatih Portakal, Tahsin Şimşek, Metin Turan, Oğuz Tümbaş, Zehra Ünüvar, Yunus Yaşar, Halim Yazıcı, Şükran Yücel bulunuyor. Etkinlikte, “Okurun Yazarla Buluştuğu Nokta”, “Afrodisyas, Ege Mitolojisi”, “Yazarın Kendi Coğrafyasına Yolculuğu”, “Şair Şiirini Anlatıyor” ve “Karacasulu Yazarın Karacasu’ya Sözü Var” adlı konu başlıkları izleyiciye sunulacak. ‘Şeylerin Masumiyeti’nin yankıları ABD basınında ‘Herkese açık bir hatıra alanı’ Kültür Servisi Orhan Pamuk’un Çukurcuma’daki Masumiyet Müzesi’nin müze kataloğu olarak tasarlayıp müzenin oluşum hikâyesini de anlattığı “Şeylerin Masumiyeti”, bu hafta İngilizce, Almanca, Fransızca, İtalyanca ve Hollandaca çevirileriyle tüm dünyada satışa sunuldu. ABD’nin saygın yayınlarından The New York Times, Design Observer ve The Huffington Post gazeteleri de müze kataloğu ve müzede sergilenen eserlerle ilgili inceleme yazıları yayımladılar. Holly Brubach tarafından kaleme alınan New York Times haberinde, Pamuk’un eşya koleksiyonu merakı, müzede sergilenen objelerin ve roman kahramanlarının hikâyeleri anlatılırken, günlük objelerin Masumiyet Müzesi’nde nasıl bir yer tuttuğu şöyle aktarılıyor: “Pamuk onları kutsallaştırıyor, onlara artık unutulmayacak bir geçmiş kazandırırken, herkese açık bir hatıra alanına taşıyor.” Design Observer’da yer alan haberde müzenin oluşum aşamasında sergi vitrinlerinin tasarlanmasında Pamuk’un süreç ile birebir ilişkisinden bahsediliyor. The Huffington Post yazarı Jane Chafin ise kitabı “sanatın ve edebiyatın mükemmel kesişimi” olarak tanımlıyor: “Orhan Pamuk’un ‘Şeylerin Masumiyeti’ bende ayağa kalkıp bağırma isteği yaratıyor! Bu kitap, samimiyetin sterilliğe, derinliğin yüzeyselliğe ve insaniyetin insaniyetsizliğe karşı zaferidir.” “Şeylerin Masumiyeti”nin diğer dillerdeki baskıları ekim ayı içerisinde Masumiyet Müzesi’nin Müze Dükkânı’nda satışa sunulacak. C MY B C MY B