Katalog

21 EYLÜL 2011 ÇARŞAMBA CUMHUR YET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR Cezaevinde yazarak direnmek Kültür Servisi Boğaziçi Kitap Fuarı kapsamında bugün saat 18.00’de İstanbul Kongre Merkezi’ndeki Maçka Salonu’nda “Cezaevinde Yazarak Direnmek” başlığıyla bir panel düzenleniyor. Belge Yayınları’nın düzenlediği panele Gülten Madenli, Zeki Bayhan, Davut Akgül, Tonguç Ok, Memik Horoz, Abdullah Kanat, Suzan Zengin ve Nevin Berktaş katılıyor. 15 Yunus Emre’den Nâzım Hikmet’e, Orhan Veli’den Edip Cansever’e şiirde müzik içsel bir olgudur Kültür Servisi “Future Sound Of Istanbul” serisinin dördüncü toplama albümü Prosound etiketi ile piyasaya çıktı. Darkman ve Umut Akalın tarafından toplanan albümde Murat Uncuoğlu, DJ Tarkan, Ahmet Şendil gibi yerli sanatçıların çalışmaları, Türkiye’den yola çıkıp Avrupa ve Amerika’yı dolaşan müziğin tempolu melodik yolculuğuna davet ediyor. Yahya Kemal Melih Cevdet Anday stanbul’un temposu raflarda yerini aldı Nâzım Hikmet Orhan Veli ‘Unplugged’ konserleri albüm oldu Kültür Servisi Geçen sezon Babylon’da başlayan ve büyük bir ilgiyle karşılanan ‘Unplugged’ (akustik) serisinin konser kayıtları Pozitif Müzik Yapım etiketiyle raflardaki yerini aldı. Babylon Unplugged albümünde, seri kapsamında sahne alan Ed Harcourt, James Walsh, Fredrika Stahl, Nouvelle Vague gibi isimlerin yanı sıra Athena ve Redd gibi yerli grupların parçalarına da yer verildi. Dizelerde gizlenen ezgiler Aynı dönemin bir başka şairi, Necip Fazıl Kısakürek de “Sayıklama”daki yinelemelerle ritmsel bir döngü kuruyor: “Kedim ayak ucuma büzülmüş uyumakta,/ İplik iplik sarıyor sükutu bir yumakta,/ Hırıl hırıl, /Hırıl hırıl/ çsel bir müzik Osmanlı şiirinde müziksel kurguya Bir göz gibi süzüyor beni camlarda vezin ve kafiyenin katkısı büyüktür. 1930’lardan sonra aruz ve hece ortagece/ Dönüyor etrafımda bir sürü Halk edebiyatının hece vezni, Divan dan kalkınca serbest nazım şairleri içsel kambur cüce/ Fırıl fırıl/ Fırıl fırıl.” edebiyatının aruz vezni ve işlemeli kafi bir müzik yarattılar şiirlerinde. TürkçeOrhan Veli, ilk dizeyle son dizeyi ye düzenleri ezgisel çizgiler çizer. Yunin ses yapısına göre, uyaklıuyaksız, buluşturan pek çok şiirinde başlangıç nus Emre heceyi de aruz veznini de tiuyumluuyumsuz, kendi iç müziğini izleğini parçacıklara bölerek ritmik bir tiz bir kuyumcu gibi işlemiştir. “Karlı oluşturdu her şair. Nâzım Hikmet sanivme yaratıyor. Galata Köprüsü’nde dağların başında/ Salkım salkım olan ki kalıplardan arınmışlığı, vezinlerden kentin devingenliğini seyrederken tek bulut/ Saçın çözüp benim için/ Yaşın kurtulmuşluğu kutluyordu: Asonans bir sözcük “kiminiz”, raks edercesine yaşın ağlar mısın?” Salkım ve yaşın (uyumlu), disonans (uyumsuz) ve aliteyinelenmekte: “Kiminiz kürek çeker sözcüklerinin tekrarı, “aıu” harflerinin rasyonlar (ses yinelemesi) içinde harfle sıya sıya/ Kiminiz midye çıkarır duakıcılığı içinde yağmuru yağdırmak balardan/Kiminiz düüzere bir imge çiziyor. men tutar mavnalarDivan edebiyatındaki da/Kiminiz çımacıdır haAhmet Haşim ve Yahya Kemal’in şiirinde müzik, aruzun aruz kalıplarının ritmsel lat başında/Kiminiz kuşözelliği, dize sonu ya da dimekaniğini aşmış, doğal bir akış içine girmiştir. Nâzım Hikmet, tur, uçar şairane”. ze içindeki kafiye düzeniAttilâ İlhan, “Tut kendi iç müziğini oluştururken sanki kalıplardan arınmışlığı nin uyumlu akışı, şiiri ve ki Gecedir” başlıkutlamaktadır. ondan kaynaklanan ezgileri ğındaki şiirinde belli bir şiirmüzik birleşiaynı dizeyi bir mine oturtur. Herhangi bir derin müzik aruz kalıbını, sözcükleri yerleştirmeden rin kullanılışı; hecelerin bir diğerine akoru gibi basarak gecenin de okuduğunuz zaman yine içinde mübağlanmasındaki akıcılık ve iç uyaklar ayrıntılarını sonraki dizelere zik vardır. 16. yüzyılda Baki bir gazebir içmüzik doğurmuştu. “Salkımsöserpiştirir, seslerin yankılarını linde 4 mefâilün kalıbı kullanmış: “Mü ğüt”te olduğu gibi: “Akıyordu su/ dinletir: “tut ki gecedir/ kaaheyya ol/du meclis sa/kiya peymâ/neGösterip aynasında söğüt ağaçlarını/ tiller huzursuz/ hırsızlar siler dönsün/ Bu bezmi ruh/bahşın Salkımsöğütler yıkıyordu suda saçlanirli/ hainler ürkekçedir.” şev/kına mestâ/neler dönsün/ Dilâ rını.” Edip Cansever, “Ölü Nokcamı/ şerabı aşk/ı yarı şiy/le nuş it Bu dizelerde “s” harfi tek tek serpişti ta”da sabahın çan gibi sallanmakim/ Felekler güm/ güm ötsün ba/şırilmiş su damlacıkları gibi dalgalanıyor. sını, “n” harfinin ivmesine takılarak, na humhâ/neler dönsün.” “Dusudasaç” heceleri birbirini kova çan sesinin tınısında yansıtır: “Çan gibi 20. yüzyıl başında aruz veznini en gü larken su damlacıklarının birbirine kısallandı sabah/...Savurdu kıyıdaki zel işleyen iki ünlü şair, Ahmet Haşim mıltıyı muştulamasını ezgisel duyuyosazları rüzgâr/ Bir iki sallandı durdu ve Yahya Kemal’dir. Onların şiirinde ruz. Sonraki dizeler, yapıtı doruğa tırsabah.” müzik, aruzun mekaniğini aşmış, doğal mandırırken “k, ç, p, r, t” gibi sert ve Doğal ki, günümüze dek daha nice bir akış içine girmiştir. Haşim’in “Bir süreksiz sessiz harflerle katı ve acımaörnekler sıralanabilir. Burada sayfamız Günün Sonunda Arzu” başlıklı şiirinsız bir devingenlik kazanıyor: “Yanan elverdiğince sadece birkaç örneğe değide, “akşam” sözcüğü, halka halka yayı yalın kılıçları çarparak söğütlere.” nebildim. lan bir ezgidir: “Akşam yine akşam yi Kanadı zedelenmiş bir kuşun seke seke DÜZELTME: Geçen hafta yitirdiğine akşam/ Bir sırma kemerdir suya düşmesi kesik kesik bir ritm içinde tem miz sopranomuz Işın Güyer için 13 baksam/ Akşam yine akşam yine akponun da düşmesiyle yansıyor. Müzikte Eylül Salı günü yayımlanan yazımda şam/ Göllerde bu dem bir kamış oldoruğa tırmanan (cresendo) seslerin sö“Aida”daki Amneris rolü yerine yansam”. nüşünü (decrescendo) duyuyoruz: “Atlışlıkla Radames rolü demişim. DüzelYahya Kemal, “Rindlerin Ölülılar atlılar/ Kızıl atlılar/ Atları rüztir, özür dilerim. mü”nde seçtiği sözcüklerle bir Rind’in ölümü güzelleştiren felsefesini dans eder gibi uçuşarak sunar: “Ölüm asude bahar ülkesidir bir rinde,/ Gönül her yerde buhurdan gibi yıllarca tüter/ Ve serin serviler altında yatan kabrinde/ Her seher bir gül açar, her gece bir bülbül öter.” gâr kanatlılar/ Atları rüzgâr/ Atları/At”. Orhan Veli ve Attilâ lhan Istanbul Live Bülent Ortaçgil ile açılıyor Kültür Servisi İstanbul’un en çok tercih edilen canlı müzik mekânlarından Istanbul Live, dekorasyonu, yenilenen teknik yapısı, iddialı programı ve “İyi Müzik İçin” sloganıyla hazırlandığı yeni sezona Bülent Ortaçgil konseri ile başlıyor. 24 Eylül Cumartesi akşamı gerçekleşecek konserde Bülent Ortaçgil, en sevilen şarkılarını seslendirecek. Radyo 3’te var Çoksesli müzik yayını yapan Radyo 3, yalnızca üç büyük il ve turistik sahil kesimine indirgendi. AL DURU oyun atölyesi’nden erteleme Kültür Servisi Kadıköy’deki oyun atölyesi, oyuncu değişikliği nedeniyle 2930 Eylül ve 12 Ekim tarihlerindeki “Don Juan’ın Gecesi” temsillerinin iptal edildiğini açıkladı. Bu tarihlere bilet alan seyircilerin, biletlerini belirlenecek tarihlerdeki oyunlarla değiştirebileceği ya da biletlerini iade edebilecekleri belirtildi. Ayrıntılı bilgi için Gişe: 0 216 345 39 39 III. Richard oyununa ek gösterim Kültür Servisi İstanbul Tiyatro Festivali (İKSV) ve İstanbul Şehir Tiyatroları işbirliği ile sahnelenecek “III. Richard”, İstanbullu sanatseverlerin yoğun ilgisi üzerine, 8 Ekim Cumartesi günü saat 15.00’te Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde bir ek gösterim daha yapacak. Ek gösterimin biletleri 24 Eylül’den itibaren Biletix ve İKSV’den alınabilir. ‘ yilik Ağacı’ Kozyatağı’nda Kültür Servisi Uygur Çocuk Tiyatrosu tarafından sahnelenmekte olan “İyilik Ağacı” isimli müzikli danslı çocuk oyunu, 24 Eylül Cumartesi 12.00 ve 14.00, 25 Eylül Pazar 12.00’de Kozyatağı Kültür Merkezi Gönül Ülkü ve Gazanfer Özcan Sahnesi’nde izleyicilerle buluşacak. Geçen sezon oyun, yaklaşık 25 bin kişi tarafından izlenmişti. Milas Festivali kapsamında karikatür ödülleri verildi Turhan Selçuk yarışmayla anıldı OLCAY AKDEN Z MİLAS Gazetemiz çizeri Turhan Selçuk, memleketi Milas’ta adına düzenlenen karikatür yarışmasının ödül töreninde anıldı. Törende konuşan Turhan Selçuk’un eşi Ruhan Selçuk, “Turhan Selçuk sözün bittiği yerde çizgilerle yaşıyor. Bu tür kültürel olayların kuşaktan kuşağa taşınmasını sağlayan festival gibi etkinlikleri düzenleyen belediye yöneticilerine, Turhan Selçuk adına teşekkür ediyorum. Burada olmaktan çok mutluyum. Yarışmaya katılanlara ve emeği geçen herkese teşekkür ediyorum” dedi. Volkan Konak, Baba Zula, Grup Gelişim, İzmir Devlet Senfoni Orkestrası “Ephesus Brass Grubu”nun aralarında bulunduğu sanatçıların konserler verdiği festival, CHP Muğla Milletvekili ve müzik sa Ruhan Selçuk natçısı Tolga Çandar ile Milaslı TRT halk müziği sanatçısı Makbule Kaya’nın dinletisiyle sona erdi. Milas Belediyesi tarafından Uluslararası Milas Festivali kap samında gerçekleştirilen “Uluslararası Turhan Selçuk Karikatür Yarışması”na, 47 ülkeden 367 karikatür sanatçısı, 1503 eserle katılmıştı. Yarışmada, İranlı karikatürist Dariush Ramezani’nin karikatürü birinci olurken, dereceye giren 40 eser ise 15 gün boyunca Hacı Ali Ağa Konağı’ndaki Turhan Selçuk Karikatürlü Evi’nde sergilenecek. Yarışmada, Dünya Karikatürcüler Federasyonu Özel Ödülü’nü Türkiye’den Ahmet Aykanat, Türkiye Karikatürcüler Federasyonu Özel Ödülü’nü Romanya’dan Mihail Ignat kazandı. Cumhuriyet Gazetesi Özel Ödülü’ne ise Hırvatistan’dan Zdenko Puhin değer görüldü. Milaslı Sanatçılar Derneği’nin ödülü Bulgaristan’dan Valetnin Georgiev’e, Milas Ziraat Odası Özel Ödülü de Ukrayna’dan Kazanevsky Vladimir’e verildi. C MY B C MY B TRT’nin internet sitesine göre 12 Eylül 2011 itibarıyla yayın yapan Radyo 3 verici sayısı 30. Radyo 3 yayınları 2008’de 104 verici ile Türkiye nüfusunun yüzde 90’ına ulaşıyordu. 2010 yılında verici sayısı 54’e, yayınların ulaştığı nüfus ise yüzde 68’e düştü. Ayrıca tam randımanlı, yüksek güçlü yayın yapan verici sayısı 10’u geçmiyor. 2011 başında, seçimler öncesi Radyo 3 frekansları TRT Radyo Haber’e tahsis edildi. Örneğin artık Kocaeli, Bolu, Sakarya, Gaziantep’te Radyo 3 yok. Üç büyük il ve turistik sahil kesimi haricinde kesilen yayının tekrar başlamayacağı TRT tarafından açıklandı. Açıklamada, internet üzerinden ve ipadiphone uygulamalarıyla dinlenilmesi de önerildi. Alaturka müzik için TRT Nağme, TRT Türkü, 30 yıldan fazla TRT FM kanalları bir yana; çoksesli müzik sadece büyük bir süredir yayın şehirlere ve turistik sahil kesi yapan Radyo 3 ya mine indirgendi. Türkiye’de da eski adıyla TRT halihazırda internete bağlan3 Radyosu’nu mak ücretsiz olmadığına göre Radyo 3’ü parası olanlar dindinletmek, lesin deniyor. Oysa Radyo yıllardır olduğu 3’ü, radyodan dinletmek, kagibi nüfusun mu yayıncısı olarak TRT’nin görevi. Aynı şekilde, TRT yüzde 90’ına Radyo 3’ü Anadolu’nun her ulaştırmak kamu köşesine, yıllardır olduğu gibi yayıncısı olarak nüfusun yüzde 90’ına ulaştırmak kamu yayıncılığı olarak TRT’nin görevi. TRT’nin görevi. Radyo 3, eski adıyla TRT 3 Radyosu 30 yıldan fazla süredir yayın yapan bir radyo kanalı. Sadık Radyo 3 dinleyicilerinin aklına takılan, yanıt bekleyen sorular oluşuyor. Diğer illerde yeni verici kurmak yerine, neden var olan Radyo 3 yayınları son iki yıldır TRT Türkü, TRT Nağme, TRT (6) Şeş’e ve son büyük operasyonda TRT Radyo Haber’e çevrildi? Son iki yıldır neden vericilere yatırım yapılmayarak ve son bir ayda aniden 25 kadar verici kapatılıp başka kanala tahsis edildi? Radyo Haber, zaten televizyondan yayın yapan TRT Haber ve TRT’nin öteki televizyon kanallarının sesini ağırlıklı olarak vermekte. Bunlar televizyondan zaten yayın yapmakta iken, neden gerçek anlamda bir radyo olan Radyo 3’ün kapatılması kararı alındı? Batı sahil kesimleri ve İstanbul, Ankara, İzmir, Adana, Antalya ve Eskişehir dışındaki bütün büyük illerdeki Radyo 3’ün kapatılması kararına, neden Türkiye’nin en büyük illerinden olan ve yüksek sayıda Radyo 3 dinleyicisi olan Bursa Uludağ ve Kocaeli vericileri gibi çok yoğun nüfusun olduğu vericiler dahil edildi? Kapatılan vericilerle Radyo 3 verici sayısı 27’ye (yüksek verici gücü olan güçlü verici sadece 8) inerken, daha önce Radyo 3 yayını yapan vericilerin de yardımıyla TRT Türkü 79, TRT Nağme 50 vericiye ulaştı. Yeni kanallara sürekli verici yatırımı yapılırken Radyo 3’e yeni verici yatırımı yapılmamasının nedeni nedir? TRT’nin bütün radyoları internet üzerinde dinlenebilirken, neden sadece Radyo 3 yayınları parazitli? Radyo3’ü dinleyemeyenler, TRT Aktif Hat’ı (0312 463 23 3034) arayıp şikâyetlerini iletebilir. Ayrıca eposta: aktifhat@trt.net.tr Edip Cansever