Katalog

17 KASIM 2010 ÇARŞAMBA CUMHURİYET DİZİ SAYFA 9 Din darbe anayasasında 12 Eylül’den sonra laiklik konusunda önemli gerilemeler yaşandı. İmam hatipler ‘dokunulmazlık’ kazandı. Evren konuşmalarını Kuran’dan ayetlerle ‘süsledi’ Katil zanlısı Tavşanlı’da yakalandı KÜTAHYA (Cumhuriyet) Bursa’nın merkez Yıldırım ilçesinde eski eşinin sevgilisini evinde elleri ve ayaklarını koli bandı ile sandalyeye bağlayıp öldürdüğü, Kütahya’nın Tavşanlı ilçesinde bir kişiyi bıçakla yaraladığı iddiasıyla aranan Ahmet Hateş (29), Tavşanlı’da yakalandı. Hateş’in Bursa Emniyeti’ne teslim edileceği bildirildi. Hateş’in eski eşi Hatice Ceylan (25) ise cinayette yardım ve yataklıktan tutuklandı. Cezaevinden firar uzun sürmedi İstanbul Haber Servisi Çeşitli tarihlerde işlediği 3 cinayet ve askerlikten firar suçu nedeniyle tutuklu bulunduğu Maltepe Askeri Cezaevi’nden önceki gece kaçan Efkan Bakır (37), dün Kartal’da yakalandı. İlk kez tecavüz ve tacizden 1989’da cezaevine giren, Ümraniye’de 9 Aralık 2009’da Nesibe Demir’i (59), 28 Aralık 2009’da Mine Elagöz’ü (41) ve 1 Nisan’da da Songül Selen Elönü’yü (18) bıçaklayarak öldüren Bakır, bir binanın merdivenleri altında saklanmaya çalışırken yakalandı. Bakır’ın kırık olduğu tespit edilen ayağı alçıya alındı. Bakır, cezaevine teslim edildi. ANKARA (ANKA) Aleviler, zorunlu din dersinin kaldırılması ve AİHM kararlarına uyulması talebiyle, İzmir’de 24 saatlik oturma eylemine hazırlanıyor. Alevi Bektaşi Federasyonu (ABF) İzmir Bileşenleri’nin öncülüğündeki oturma eylemi, 20 Kasım Cumartesi günü Cumhuriyet Meydanı’nda gerçekleştirilecek. ABF’den yapılan açıklamada “12 Eylül darbecileri tarafından Alevi çocuklarının asimile edilmesi için zorunlu hale getirilen din dersi işkencesi tam 30 yıldır sürüyor” denildi. İstanbul Haber Servisi Sağlık Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü, resmi internet sitesinde, taşra teşkilatı hizmet birimlerinde, sözleşmeli personel statüsünde istihdam edilmek üzere, noter tarafından yapılacak kura ile 856 diş tabibi ve 196 eczacı alımı yapılacağını duyurdu. Adayların Personel Bilgi Sistemi (PBS) formlarını imzalayıp notere onaylatarak 24 Kasım’dan itibaren, 8 Aralık 2010 Çarşamba günü, 18.00’den önce bakanlıkta olacak şekilde APS veya kargo ile göndermeleri gerektiği bildirildi. Kuranın, 17 Aralık’ta yapılacağı ve sonuçların da aynı gün http://personel.saglik.gov.tr’den ilan edileceği açıklandı. BURSA (Cumhuriyet) Bursa’da Nazlı ve Yahya Topal çiftinin tedavisi için biriktirdiği 3 bin TL’yi çalan Handan U. (18), kardeşi Z.U, Gülcan T. (15) olayı televizyondan izleyip ailenin parayı tedavi için biriktirdiğini öğrenince pişman oldu. Zanlılar avukatları aracılığıyla çaldıkları 3 bin TL’yi sahibine gönderdi. Zanlılar, kısa süre sonra Eskişehir’de oturdukları evde gözaltına alındı. Topal ailesinin şikâyetçi olmadığı zanlılar serbest bırakıldı. Aleviler 20 Kasım’da eylemde Bir maçta anayasa karşıtı pankart açan gençler yaka paça gözaltına alınıyor. Diş tabibi ve eczacı alınacak 12 Eylül 1980’den sonra önemli gelişmelerden birisi, laiklik konusunda gözlenen gerilemelerdi. 12 Eylül müdahalesinden sonra siyasal, derneksel, kültürel, toplumsal yaşamın değişik boyutlarına getirilen çeşitli kısıtlamalar ve baskılar; yurttaşlık bağı yerine en kolay sığınılabilecek zemin ve mekanizmalardan biri olan dinsel ideolojiyi ve örgütlenmeyi besledi. 1983’ten sonraki siyasal yaşamda iç ve dış etkenlerin yardımı ile, laiklik karşıtı akımların hızla siyasallaşması süreci yaşandı. Bu açıdan 1983 sonrası Türk siyasal ve demokrasi yaşamı önceki dönemlerle kıyaslanmayacak ölçüde dinsel ağırlık kazanmaya başladı. Kuşkusuz bunda hızlı ve çarpık kentleşmenin rolü büyüktü. Ancak eski dönemlerde yeni kentlerin siyasal eğilimi genelde sosyal demokrat ya da sol bir karakter gösterebilmişken sözü edilen dönemlerde uygulanan antidemokratik baskılar ve depolitizasyon operasyonları siyasal arenayı antilaik, dolayısıyla antidemokratik örgütlenmelere daha açık hale getirdi. Anayasa sorunu 1983’ü izleyen yıllarda kendini belli etmeye başladı Anayasal yapılanmalar çok geçmeden geleneksel ya da yeni sağ çizgileri de rahatsız etmeye başladı. ANAP Genel Başkanı ve Başbakan Turgut Özal 1987’den itibaren bu anayasanın dinamizmi engellediğini öne sürmeye başladı. Ama Özal’ın şikâyetçi olduğu hususlar arasında çoğunluğa dayalı tek elden yönetimi engelleyen anayasal düzenleme ve kurumlar da vardı. Partilerin arka bahçesi 1982 Anayasası’ndaki din derslerini zorunlu kılan madde,1990’ların sonuna dek çeşitli zamanlarda tartışıldı. Madde ile toplumun, genç dinamiklerin kafalarının dinci konularla yıkandığı, laik Cumhuriyete karşı birer militan gibi yetiştirildikleri irdelendi. İmam hatip okullarını dinci partisinin amaçlarının arka bahçesi gören ve ilan eden Necmettin Erbakan için tarikat pansiyonları dokunulmaz birer eğitim merkeziydi. Zaten 1982’den sonraki dönemlerde din konusu yavaş yavaş partilerin siyaset dışı görerek yadsıyabilecekleri bir konu olmaktan çıktı. Özellikle sağ partiler halkının yüzde 99’u Müslüman olan bir ülkede din konusundaki gelişmelere karşı çıkmanın oy yitirmeye neden olacağı kaygı ve düşüncesiyle anayasadaki ilgili maddeyi değiştirmeyi düşünmediler bile… Diğer bir madde, anayasanın geçici 15. maddesi 1982’lerden itibaren tartışılan konuların başında gelen maddeydi. Bu madde 12 Eylül darbesini yapan başta Kenan Evren, diğer kuvvet komutanları ile 12 Eylül döneminde görev yapan Bakanlar Kurulu üyelerini, bürokratlarını yargılamaktan koruyordu. 1982’den hemen sonraki genel seçimle askerlerin denetiminde demokrasiye geçildikten hemen sonra geçici 15. maddeye yoğun eleştiriler içeren dönemlerden geçildi. AKP iktidarı yargıyı egemenliğine alabilmek için topluma yararlı olacağını öne sürdüğü kimi maddelerle süsleyerek Anayasa Mahkemesi ile Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu’nun bünyesini değiştirmeyi amaçlayan maddelere ek olarak geçici 15. maddeyi kaldıran bir madde ekledi. Yüksek Seçim Kurulu 12 Eylül 2010 tarihini referandum günü ilan etti. AKP, bu tarihi anayasa değişiklik paketinin halk tarafından onaylanması için bir vesile olarak gördü ve 12 Eylül ve diğer darbelerin bir kez daha olması istenilmiyorsa anayasa değişiklik paketine evet oyu verilmesini sağlamak için kullandı. 27 maddelik değişiklik paketi ile özgürlükleri kısan, gerçek demokrasiyi engelleyen 12 Eylül 1980 darbesinin yarattığı 1982 Anayasası’nın 12 Eylül 2010’da ortadan kalkacağını propaganda süresince işledi. 12 Eylül 2010 Pazar günü AKP’nin hazırlayıp referanduma sunduğu anayasa değişiklik paketini halk; yüzde 42 hayır oyuna karşı yüzde 58 oyla onayladı. Ve AKP; yeni, sivil, özgürlükçü bir anayasanın 2011 genel seçimlerinden sonra ele alınıp hazırlanacağını açıkladı. Evren’i övmek serbest! Devlet ve MGK Başkanı Orgeneral Kenan Evren 1982 Anayasası’nı halka anlatmak amacıyla yurt gezisine çıktı. MGK ilan etti: Evren’in halka yapacağı konuşmaları olumlu içerikte yorumlamak serbestti. Ne ki yeni anayasayı ve Evren’in konuşmalarını eleştirmek yasaklandı! Evren yurt gezisine bir grup gazeteciyi de çağırdı. Hürriyet’ten beni münasip görmüşlerdi. Cumhuriyet’ten de Ankara temsilcisi dostum arkadaşım, sık sık birlikte olduğum Yalçın Doğan’ı… Çağrıyı aldığımız gün Yalçın Doğan aradı: “Yahu, bu ne iştir? Propaganda gezisine çağırıyor ama konuşmalarını, anayasayı eleştirmeyi yasaklıyor. Övmek ise serbest. Bu koşullarda geziden ne yazacağız?” dedi. Yalçın’ı yanıtladım: “Geziye gideceğiz elbet. Konuşmalarını dinleyeceğiz. Ne konuşma ne de anayasa üzerinde tek satır yazmayacağız!” Öyle yaptık. İllere gidiyoruz. Miting alanına kadar yolların iki yanında ilkokul öğrencileri ellerinde Türk bayrağı, Evren’i selamlıyor. Halkta büyütülecek ilgi yok! Gaziantep’e geldik, otele yerleştik. Çat kapı Köşk basın danışmanı, kardeşim bildiğim Ali Baransel geldi. Hoşbeşten sonra Baransel dedi ki: “Paşa merak ediyor. Cüneyt ile Yalçın Doğan neden bir şeyler yazmıyor diye soruyor” dedi. Baransel’e Anayasa Danışma Meclisi’nde müzakere edildiği sırada yazdığımız onca eleştiriden sonra… ...Paşa’nın olumlu gözle bakmamızın emredildiği konuşmalarıyla içimize sindiremediğimiz yeni anayasayı gerek gördüğümüz ölçüde eleştirmeden nasıl yazacağımızı… hatta daha önceki tutumumuza ters düşecek, Evren’i ve anayasayı nasıl övebileceğimizi sordum. Dinledi. Gitti. Yalçın’a anlattım konuşmayı. Yazmamayı, yazsak bile havadan sudan söz etmeyi kararlaştırdık. Ama her açıdan ilginç bir geziydi. Son durak İzmir’di. Konak Alanı’nda ya beş yüz ya da bin kişi… Evren’i dinliyor. Ankara’ya döndük. Askeri havaalanında Evren’i MGK Genel Sekreteri Orgeneral Haydar Saltık Paşa karşıladı. Bir ara yan yana geldik Paşa’yla. Sordu: “Durum nasıl?” “Pek parlak görünmüyor” dedim. Dedim ama; halkımızın yüzde 92’si 7 Kasım günü 1982 Anayasası’nı onayladı. 8 Kasım sabahı telefon çaldı. Adını vermeyen bir askerdi arayan: “Beni Saltık Paşam görevlendirdi. Selamları var. Arcayürek nasıl, referandum sonucunu parlak görüyor mu diye soruyor” dedi ve şak diye telefonu kapadı. Dersimizi almıştık. Hem askerden hem de 1982 Anayasası’nı yüzde 92 ile onaylayan halkımızdan! Hayret vericiydi sonuç. Danışma Meclisi’nde görüşüldüğü günlerde aydın ve kişiler, bizi her gün şu veya bu madde üzerinde eleştiriye zorlayan bilim, ilim adamları da mı evet oyu vermişti? Bu soruyu yeni anayasaya karşı çıkan bir anayasa profesörümüze sormuştum: “Bu anayasa nasıl oluyor da aydın kesimlerin, örneğin sizlerin de onayını alıyor? Güldü: “Askerler bir an önce gitsin diye evet oyu verdik!” dedi. Bu da aldığımız derslerin bir diğeriydi. Çaldıkları parayı iade ettiler Kayıp kadın ölü bulundu Çoğulcu değil çoğunlukçu Demokratikleşme ve liberalleşme güçlü dip dalgalarına sahne olan Türkiye’de yeni bir anayasa arayışının bütün siyasal çevreleri sarmış olması, anayasa krizinin derinliğinin bir kanıtıdır. Anayasanın değiştirilememesinin biri teknik öbürü siyasal nedenleri vardır. Teknik neden dünya anayasalarının hemen hepsi gibi 1982 Anayasası’nın değiştirilmesi de özel ve kuvvetlendirilmiş oyçoğunluğunu gerektirmektedir. Gerçi 1987’de yapılan anayasa değişiklikleri sırasında bundan sonraki anayasa değişiklikleri için nispeten daha kolaylaştırılmış usul ve önkoşullar konmuşsa da, anayasa değişikliği yine de yasaların değiştirilmesi usulünden daha zor kurallara bağlanmıştır. Anayasada köklü değişiklikler ya da yeni bir anayasa yapımına gidişi engelleyen politik neden ise daha önemli ve derindedir. Türkiye demokrasisinin sağ kanadını temsil eden ve çoğunluğu oluşturan partiler genelde tutucudur ve bu karakterler demokratikleşme konusunda kendini sık sık göstermiştir. Bu kanata egemen olan demokrasi anlayışı çoğulcu ve özgürlükçü olmaktan çok çoğunlukçudur. Yani genel oyla çıkmış olan çoğunluğun dilediğince yönetebilme anlayışına dayalıdır. Bu yüzden de özgürlükçü ve çoğulcu demokrasiyi köstekleyen bir anayasa ile bunlar arasında bir çelişki yoktur. BURSA (Cumhuriyet) Bursa’nın Gürsu ilçesine bağlı Ağaköy’de yurttaşlar bir tarlada ceset bularak durumu güvenlik güçlerine bildirdi. İhbar üzerine olay yerine giden İlçe Jandarma Komutanlığı ekipleri, cesedin 12 saat önce 1.5 yaşındaki oğlu Gökhan Algan ile birlikte kayıp olan Leyla Algan’a (28) ait olduğunu belirledi. Boğularak öldürüldüğü tespit edilen 3 çocuk annesi kadının cesedi, Adli Tıp Kurumu morguna kaldırıldı. Güvenlik güçleri bölgede yaptıkları araştırmalarda 1.5 yaşındaki Gökhan’ın izine rastlayamadı. ABD’li müzisyenden Âşık Veysel SİVAS (AA) Cumhuriyet Üniversitesi (CÜ) Kültür Merkezi’nde 25 Kasım’da konser vermek üzere Sivas’a gelen Nyofu Tyson (58), CÜ Eğitim Fakültesi Müzik Eğitimi Anabilim Dalı Başkan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Zekariya Kaptan ile Âşık Veysel hayranı olan saz ustası Şentürk İyidoğan’ı (40) atölyesinde ziyaret etti. Caz sanatçısı Nyofu, İyidoğan’ın atölyesindeki Âşık Veysel’in sazıyla ünlü ozandan ezgileri seslendirdi. Şentürk İyidoğan ile düet de yapan Nyofu Tyson, Âşık Veysel, Yunus Emre ve Pir Sultan Abdal’a ait eserleri de Türkçe ve İngilizce olarak seslendirdi. Kültür Servisi “Güvenli Beyoğlu” fikrini hayata geçirmek üzere çalışmalarını hızlandıran Beyoğlu Eğlence Yerleri Derneği (BEYDER), kulüp kartı, iletişim hattı, hukuk danışmanlığı, sokak güvenliği timleri, kalifiye personel eğitimi gibi bir dizi proje ile Beyoğlu’nun gece hayatını yeniden yapılandırmayı amaçlıyor. BEYDER Bölge Komisyonları Başkanı Ersin Kılıç, “BEYDER kulüp kartı” hazırladıklarını, belirterek kartın, yalnızca eğlence alanında değil, sağlıktan giyime kadar çok sayıda sektörde indirim olanakları sağlayacağını söyledi. Kılıç, diğer yandan haftanın 7 günü ve 24 saat hizmet vermesi planlanan “0212 292 91 91” numaralı “BEYDER iletişim hattı” aracılığıyla Beyoğlu ziyaretçilerinin, eğlence hayatında karşılaştıkları sorunlara çözüm üretileceğini ifade etti. Halkoylamasına doğru Danışma Meclisi’nin hazırladığı anayasa, yasama organı durumunda olan beş generalli MGK’de görüşüldü. Devlet ve MGK Başkanı Kenan Evren, kurula üye kimi generallerin karşı çıkmasına karşın anayasaya din derslerini “zorunlun kılan” bir maddenin konulmasında ısrar etti. Gerekçesi basitti. Kendisine başvuran analar babalar öldüklerinde çocuklarının baş uçlarında bir dua okumayı bilmediğini şikâyet etmişler; çocuklarının hiç değilse okullarda din dersleri olmasında ricacı olmuşlardı. Bu gerekçe ile 1982 Anayasası’nda – daha sonraları, hele dinci AKP iktidarında değiştirilmesi artık olanaksızlaşanokullarda din derslerini zorunlu kılan madde muhafaza edildi... General Evren’in zaten babadan gelme dindar kimliği vardı ve bu kimliğini halkla konuşmalarında Kuran’dan ayetlerle süsleyerek gösteriyordu. Tarikatların kimi illerde küçük yaşta kız ve erkek çocuklarının eğitildiği pansiyon adı verilen “okulların” kamulaştırılması için bir tasarı hazırlandı. Fakat MGK, dinci çevrelerden aldığı yoğun telefon telgraf ve mektupları gerekçe yaparak tasarıyı yasalaştırmaktan bir anda vazgeçti. Bu, 12 Eylül askersel yönetimin dinci çevrelere ve akımlara verdiği ödünlerin somut bir örneğiydi. 19 Ekim 1982 günü MGK’nin, yeni anayasayı incelemeyi bitirdiği ilan edildi. 1982 Anayasası 7 Kasım 1982 günü halkoylamasına sunuldu ve…. ‘Güvenli Beyoğlu’ yapılanması Yarın: Siyasette doğum sancıları C MY B C MY B