Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 16 EK M 2010 CUMARTES CUMHUR YET SAYFA EKONOMİ 13 CMYB C M Y B İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Deniz i Sevmek Deniz Som, sevenleri bilirler, dışa dönük kalın çizgili, köşeli, ödün vermezliği nedeniyle asık suratlı, ciddi, özel yaşamında duyarlı mı duyarlı, bir o kadar içine kapanık.. Dışa dönük ciddiyetini bozansa, değme mizah ustalarına taş çıkartacak yeteneği. Sorumluluk duygusunu öylesine abartılı geliştirmiş ki, güldürmüyor, acı acı gülümsetiyor.. Don Kişot bir yan hep ağır basıyor... Bayramın ilk günü, 9 Eylül tarihli Cumhuriyet in Vaziyet köşesinden, kanseri ile savaşı bağlantılı olarak okurdan izin istemişti. Hastalığını yakından izleyen ortak dostumuz, hastalığının da usta uzmanlarından Dr. Nurettin Unur, yine sabahın kör karanlığında beni uyandırarak, Şükran, Deniz bize veda etti sözleri ile acısını paylaşmaya çalışmıştı.. Önceki günün sabahının kör karanlığında bir kez daha, Doktor olarak Deniz in dönüşünün olmadığını kabul etmek zorundayım, ama Vaziyet in üst köşesindeki her gün koyduğu siyah çerçeveli, ders öyküyü bir yerlere bir daha koyamaz mısınız? Çok özledim.. sözleri ile, buz gibi uyandırdı.. Nazi Almanyası ndan kalmış, çok çarpıcı, bir o kadar uyarıcı öyküyü Deniz çok uzun bir zamandan bu yana boşuna Vaziyet in sağ köşesine, siyah bant içinde yerleştirmiyordu. Bizi yaşama, olup bitenlere seyirci kalmama yolunda uyarmanın ötesinde, sarsmaya çalışıyordu.. Dün sabah son nefesini vermiş olarak da aramızdan ayrılışına saygı, son bir selam olarak ben de o öyküyü, bir kez daha bu köşeden sizlerle paylaşmak istiyorum.. Önce sosyalistleri topladılar... ... ...Sonra beni almaya geldiler, benim için sesini çıkaracak kimse kalmamıştı... Deniz kanserle savaşında çok şanslı değildi. Hastalık süreci çok yıpratıcı, acılı, hızlı geçti. Kuyruğu dik tutmayı öylesine bilinçaltına kazımış, yaşamsal bir sorumluluk, biçimi haline getirmişti ki.. Hastanede, hasta evinde, yatağında dostlarına bile kapıları kapatmaya çalışıyor, her koşulda işine devam ediyor, gelebildiği kadarı ile gazeteye gelip ayakta görüşmeyi yeğliyordu. Onun hastalığının seyri koşullarında çalışmayı sürdürebilmek değme babayiğidin harcı değildir.. Önümüzdeki kitap fuarına yetişecek kitap kapakları ile bile sonuna kadar uğraştı didindi. Bana, söz verdiğim halde fuara kitap yetiştiremediğim için çok ağır fırçalar çekti. Lütfedip oturumdan oturuma koşuşturmam, aile sorumluluklarımı yerime getirmemi önemsemesi nedeniyle azıcık affetti. Bayramda evde ziyaret etmemize itiraz etmeyince, yolun sonuna geldiğimizi içim sızlayarak anlamıştım.. Hemen arkasından hastaneye yatırılıp birkaç gün içinde yoğun bakıma alınınca, sevdiklerine yoğun bakımda ziyaret izni , İlhan Selçuk tan esinlenmiş bir veda buluşması gibiydi.. Nasıl ki İlhan Ağabey çok ağır koşullarda gazeteye gelmek için doktorlardan zorla izin almış, herkesi gülerek odasında karşılayıp, çaktırmadan veda etmiş, kendince son sözlerini söylemişti.. Deniz kendini İlhan Ağabey yerine koymadan, öğütler vermeden acılı gülümseterek sevdikleri ile vedalaşmayı seçti.. Eski oda arkadaşı, gazetemizin duayeni, Orhan Ağabey, imtiyaz sahibi Orhan Erinç ile yoğun bakım odasında, h l günlük siyasal gelişmelerin ince karalamasını yapmanın peşindeydi. Hastalığı ile ilgili en ayrıntılı bilgiler için de doktorları sorgulamaktan geri durmuyordu. Bir ara odanın ağır havasını ısıtmaya yönelik bana takıldı: Sol yanımda sarı uzun saçlı bir hatun, sağ yanımda göbekli asık suratlı bir adam görüyorum, halüsinasyon mu? deyince, aynı ince alaya ayak uydurabilmek üzere, çok özel ve güzel bir evlilik, beraberliği gıpta ile izlediğim karısı Harika ya döndüm: Harika bu adam ilk aşkını özlemiş, düşünü kuruyor.. İzin mi verirsin, hesap mı sorarsın, senin bileceğin iş.. Sıcak, gülümseme içinde ayrıldık. Haber verdiğimiz bütün yakın dostlar için veda görüşmeleri aynı sıcaklık içinde geçmişti. Zaten biriki günü geçemedi. Sonrasında uyanmamak üzere uyudu.. Onu çok sevdiklerini bildiğim, özelini duyumsayan dostları, Cumhuriyet okurları ile paylaşmak istedim... Ailesine dönük yaşanması istenip de yaşanmamış güzellikler olabileceğine inanmıyorum. Öylesine birbirlerine sevgi ile sarılmış, güzellikleri paylaşmış insanlar ki.. Olsa olsa İlhan Ağbey gibi Türkiye nin, Cumhuriyet in geleceğine yönelik kaygılarını asla kafasının bir kenarından atamamıştır. Aklının bir yanında bu kaygıların kalmış olmasını biliyor olmak, kim bilir belki de biz sevenleri, arkasında kalanların sorumluluk duygularını katlayacaktır.. Işıklar içinde yatsın... soner@cumhuriyet.com.tr Erdoğan ın mayıs ayında üç ay içinde yüzde 10 a düşürüleceğini söylediği işsizlik temmuzda yine yükseldi Ekonomi Servisi İşsizlik oranı temmuzda geçen yılın aynı dönemine göre 2.2 puan gerileyerek yüzde 10.6 ya indi. Buna karşılık, son 5 ay dır art arda gerileyen işsizlik, tem muzda bir önceki aya göre 0.1 puan dü zeyinde artış gösterdi. Türkiye genelinde işsiz sayısı tem muzda bir yıl öncesine göre 485 bin ki şi azalışla 2 milyon 782 bin kişiye in di. Bir önceki aya göre işsiz sayısında 31 bin kişilik artış yaşandı. Kentsel yer lerde işsizlik geçen yılın aynı dönemine göre 2.8 puanlık azalmayla yüzde 13.8 e, kırsal alanda 1.3 puanlık azal mayla 5.5 oldu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, mayısta, işsizlik oranının üç ay içinde yüzde 10 a ineceğini, üç ayda bir milyon kişiye iş bulunacağını, bu oranların altına inilirse kimsenin şa şırmaması gerektiğini söylemişti. Türkiye İstatistik Kurumu nun TÜ İK Hanehalkı İşgücü Araştırması, 2010 Temmuz Dönemi Sonuçları na Haziran, Temmuz, Ağustos 2010 dün açıklandı. Açıklama, iş sizlikte dişe dokunur iyileşmenin kay dedilemediğini gösteriyor. Verilere göre temmuz döneminde mevsim etkilerinden arındırılmış is tihdam edilenlerin sayısında bir ön ceki döneme göre 71 bin kişilik, iş siz sayısında sadece 6 bin kişilik azal ma gösterdi. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücüne katılma oranı bir önceki döneme göre binde 2 aza lışla yüzde 48.7, istihdam oranı 0.2 puanlık azalış ile yüzde 43, işsizlik oranı da değişmeyerek yüzde 11.7 olarak gerçekleşti. İşsizlerin yüzde 16.9 unu oluşturan 471 bin kişi 2010 Temmuz döneminde işsiz kaldı. Temmuz da 2 milyon 240 bin kişi işe yeni başlamış veya iş değiştirmiş olup, bunun toplam istihdam içindeki oranı yüzde 9.5 oldu. İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 26.4 ü 2534 yaş grubunda yer aldı. Bu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 19.3 ü sanayi , yüzde 34 ü hizmetler , yüzde 21.7 si inşaat sektöründe, yüzde 25 i tarım sektöründe işe başladı. Türkiye de bir işi olanların ezici çoğunluğunu yüzde 71.1 erkekler oluşturuyor. İşi olan her dört kişiden sadece biri kadınlardan oluşuyor. İstihdamın yüzde 60.4 ü lise altı eğitimlilerden, yüzde 60.2 si ücretli, maaşlı veya yevmiyeli, yüzde 24.7 si kendi hesabına veya işveren, yüzde 15.1 i ise ücretsiz aile işçilerinden oluştu. İstihdam edilenlerinin yüzde 59.9 unun 10 kişiden az çalışanı olan işyerlerinde çalıştığı saptanırken, yüzde 2.7 sinin ek bir işi olduğu, yüzde 3 ünün mevcut işini değiştirmek için veya mevcut işine ek olarak bir iş aradığı belirlendi. Ücretli olarak çalışanların yüzde 86.4 ünün sürekli bir işte çalıştığı gözlendi. Bu arada, temmuz döneminde genç nüfusta işsizlik oranı 3.7 puan düşüşle yüzde 23.2 den yüzde 19.5 e geriledi. Kentte genç işsizlik oranı yüzde 27.8 den yüzde 23.7 ye, kırsal yerlerde yüzde 14.2 den yüzde 11.1 e indi. Ekonomi Servisi Sabancı Vak fı, kadın ve kız çocuklarının hakla rını korumak için 2006 da başlatılan ortak programa, toplam 1 milyon 800 bin dolar destek verdi. Konuyla ilgili yapılan açıklamaya göre, Vakfın İçişleri Bakanlığı, Bir leşmiş Milletler BM ve Sabancı Üniversitesinin katkılarıyla yürütü len BM Kadınların ve Kız Ço cuklarının İnsan Haklarının Ko runması ve Geliştirilmesi Ortak Programı BMOP kapsamında sürdürdüğü Sabancı Vakfı Hibe Programı ndan yararlanan proje sa hipleri, deneyimlerini ve başarılarını paylaşmak üzere bir araya geldi. Toplantının açılışında konuşan Sa bancı Vakfı Mütevelli Heyeti Başka nı Güler Sabancı, İzmir, Kars, Nev şehir, Şanlıurfa, Trabzon ve Van da önemli çalışmalar yapıldığını vurgu ladı. Sabancı, şunları kaydetti:  Program bütçesi toplam 2 mil yon 900 bin dolara ulaştı. 4 yılda ka dın kuruluşları sayısında yüzde 35 lik bir artış oldu.  Programın en önemli çıktılarından birisi İçişleri Bakanlığının, 6 ilde haya ta geçirilen Yerel Eşitlik Eylem Planları nın ve Yerel Eşitlik Birimle ri nin tüm illerde yaygın laştırılmasının amaçlan ması.  Projelerle de doğru dan 13 bin, dolaylı olarak 300 bin kişiye ulaştık. Şahenk ve Dinçer konsey başkanı Ekonomi Servisi İstanbul a deniz sevi yesinden 300, zeminden 191 metre yüksek liğinde bir gökdelen daha inşa ediliyor. Mas lak ta maden şirketi Soma Grubu bünyesin de faaliyet gösteren Tilaga İnşaat ın 150 milyon dolara yapacağı Spine Kiler Gru bu nun Levent te inşaa ettiği Sapphire den sonra Türkiye nin en yüksek binası olacak. 2013 yılında tamamlanacak Soma Grubu nun gayrimenkule girdiği şirketi Tilaga nın ve ilk projesinin duyurul ması için düzenlenen basın toplantısında Ti laga İnşaat Grup Başkanı Can Gürkan, İs tanbul Büyükşehir Belediyesi nin Büyükdere için yükseklik sınırı getirdiğine değinerek Silüeti bozmak istemiyorlar. Sapphi re den sonra 300 metre sınır getirdiler. Çok yerinde bir karardı, biz de destek olup deniz seviyesinden 300 metre yük seklikte durduk dedi. İstanbul a değer katacak dizayn odaklı projeler yapmayı hedeflediklerini belirten Gür kan, projenin dört yılda oluşturulduğunu ve 2013 yılında tamamlanacağını söyledi. Gürkan, projenin mimarlığını daha önce Asya Olimpiyat Stadı ve Doha Trade Center gibi projeleri hayata geçiren Mu rat Kader in üstlendiğini aktardı. Projedeki 35 dairenin satıldığını anla tan Gürkan, metrekaresi 8 ile 12 bin do lar arasında alıcı bulduklarını kaydetti. Projede ofisler ise kiraya daya lı pazarlanacak. Soma Grubu nun gayri menkulde kalıcı olacağı nı da sözlerine ekleyen Can Gürkan, Spine ın tavan yüksekliğinde id dialı olduğunu belirtti. Gürkan ın verdiği bil giye göre, 22 dönüm lük arazi üzerine inşa edilecek Spine, 9 bin metrekarede 47 kattan oluşacak. Yapı yüksek güvenlik testlerinden geçirilerek ya pılacak ve podyum ile ku le olmak üzere iki ana bö lümden meydana gelecek. Seçim öncesi 70 bin memur alınacak 2011 bütçesinde gelirler 279, giderler 312.5, açık 33.5 milyar lira olacak. Hükümet 2011 de 70 bin memur, 8 bin öğretim üye ve görevlisi atayacak. Yerel yönetimler 27, tarım 9.8 milyar lira desteklenecek ANKARA Cumhuriyet Bürosu Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2011 de bütçe gider lerinin 312.5 milyar, bütçe gelirlerinin 279 mil yar, bütçe açığının 33.5 milyar, faiz dışı fazla nın da 14 milyar lira olarak öngörüldüğünü bil dirdi. Hükümet 2011 de 70 bin memur, 8 bin öğ retim üye ve görevlisi atayacak. Yerel yönetimler 27, tarım 9.8 milyar lira desteklenecek. KÖYDES ve BELDES projelerine 950 milyon lira kaynak ayrılacak. Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonu na aktarılan kaynak 2.2 milyar liraya, ye şil kartlılara sağlanan sağlık yardımı 4.7 milyar liraya çıkacak. Şimşek 2011 yılında vergi ar tışı olmayacak dedi. Bakan Şimşek 2011 bütçesini açıkladı. Bütçede devlet memurları aylıklarının ocak ayında yüz de 4, temmuzda yüzde 4, denge tazminatının 80 lira arttırılmasının öngörüldüğünü dile getiren Şimşek, 2011 de ortalama devlet memuru aylı ğında yüzde 13.7 artış yapılacağını kaydetti. Şimşek, 2011 yılında memur maaşlarına ya pılacak artışlar sonucunda şu anda 1.300 lira olan aile yardımı dahil en düşük memur maaşının 1.532 liraya, şu an 1.577 TL olan aile yardımı dahil ortalama memur maaşının 1.793 liraya yük seleceğini söyledi. Devlet memurlarına eş için ödenmekte olan aile yardımı ödeneği ocak ve temmuzda 20 şer lira arttırılacak, bir yenilik ola rak 2011 de sözleşmeli personele de aile yardı mı verilecek. Şimşek, 2010 yılı OcakEylül döneminde ise bütçe açığının 21.3 milyar, faiz dışı fazlanın 18 milyar lira olduğunu söyledi. Bu dönemde bütçe gelirleri yüzde 19.9 artarak 187.5 milyar TL, bütçe giderleri ise yüzde 5.9 ar tışla 208.8 milyar TL olarak gerçekleşti. Eylül ayında da bütçe açığı 6.9 milyar TL, faiz dışı açık ise 2.9 milyar TL oldu. Şimşek, 2010 yılı so nunda merkezi yönetim bütçe giderlerini 297 milyar, bütçe gelirlerini 252.8 milyar, büt çe açığını 44.2 milyar, faiz dışı fazlayı 5.3 mil yar lira olarak öngörüyoruz dedi. Şimşek, 2011 bütçesinin hazırlanmasında te mel aldıkları makroekonomik büyüklükleri; 1 tril yon 215 milyar lira GSYH, yüzde 4.5 büyüme oranı, yüzde 5.3 yılsonu TÜFE, 127 milyar do lar ihracat FOB , 199.5 milyar dolar ithalat CIF şeklinde sıraladı. Şimşek, toplantı sonrası soruları yanıtlarken, vergi ve prim borçlarına getirilecek düzenlemenin 40 milyar liralık gelir sağlayacağını belirtti. Bankalar uygun görürse... Kredi kartlarının da yeniden yapılandırma kap samına alınmasına yönelik taleplerin bulundu ğunun hatırlatılması üzerine Şimşek, Kredi kartlarının kapsama alınması, alınmaması hu susu bankaların inisiyatifinde olan bir konu. Bu kamu alacağı değil. Özel sektör alacak larını yapılandıramayız. Kendileri uygun görürlerse ancak yapılabilir diye konuştu. Aksa, Gazprom ile santral yapacak İSTANBUL REUTERS Aksa Enerji Yöne tim Kurulu Başkanı Cemil Kazancı, Botaş ın gündeme gelecek doğalgaz kontrat devirleriyle il gilendiklerini ve Rusya nın Batı hattından alınan ve süresi 2011 de bitecek 6 milyar metreküplük do ğalgaz kontratını almak istediklerini söyledi. Aksa nın Türkiye nin halen en büyük doğalgaz dağıtıcısı olduğunun altını çizen Kazancı, Gazprom ile ortak Türkiye de doğalgaz çevrim santralı ya pılmasına yönelik görüşmelerin sürdüğünü vur gulayarak, Bu konu yakında sonuçlandırılacak ve gerekli açıklamayı yapacağız dedi. Zorlu Enerji Elektrik Üretim Genel Müdürü Arif Özozan, elektrik toptan ve perakende satışında daha aktif olacaklarını söyle di. STEAM tarafından düzenlenen 12. Enerji Arenası nda konuşan Özozan, Bu nedenle dağıtım özelleştirmele riyle ilgilenmedik şeklinde konuştu. Öte yandan Zorlu Enerji iştirakle rinden Zorlu Doğal Elektrik Üre tim, Akbank ve Garanti Bankası ile 410 milyon dolarlık 12 yıl vadeli kredi anlaşması imzaladı. Büyükşehir in isteği üzerine Sapphire in yükseklik rekorunu kıramayan Spine ı Soma Grubu inşa ediyor Ekonomi Servisi Doğuş Grubu Yönetim Ku rulu Başkanı Ferit Şahenk, Dış Ekonomik İlişki ler Kurulu DEİK TürkAlman İş Konseyi Baş kanlığı na yeniden seçildi. DEİK Avrupa Birliği iş konseylerinin genel kurulları 15 Ekim Cuma günü Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği nin İstanbul daki binasında yapıldı. DEİK TürkAl man İş Konseyi Başkanlığı nı iki yıldır sürdüren Ferit Şahenk, bu görevi yeniden üstlendi. İş konseyleri başkanlarının be lirlendiği seçimlerde Akbank Yö netim Kurulu Başkanı ve Murahhas Üyesi Suzan Sabancı Dinçer de, Dış Ekonomik İliş kiler Kurulu DEİK Türkİngiliz İş Konseyi Yü rütme Kurulu Başkanlığı na seçildi. Suzan Sabancı Dinçer, konuya ilişkin değerlen dirmesinde, İngiltere, Türkiye nin hem siyasi alanda işbirliği içinde bulunduğu, hem de çok bo yutlu ekonomik bağlarımız olan bir ülkedir. Ya kın dönemde İngiltere Başbakanı Sayın David Ca meron ın, İngiltere nin geleneneksel stratejik ortağı ABD den hemen sonra ilk yurtdışı gezisini Türkiye ye dü zenlemiş olması iki ülke ara sındaki bu yakın ilişkiyi daha da güçlendirmiş, aynı zaman da İngiltere hükümetinin ül kemize verdiği önemin altını çizmiştir dedi. BM Programı na destek veren Sabancı Vakfı, bugüne kadar doğrudan 13 bin kişiye ulaşarak 1.8 milyon dolarlık kaynak sağladı. Güler Sabancı, toplumsal cinsiyet eşitliğinin sağlanmasına yönelik önemli çalışmalar yapıldığını vurguladı. İşsizlik ferman dinlemiyor 1 AYDA 471 B N K Ş Ş NDEN OLDU İstanbul a bir kule daha Sabancı dan kadın ve kız çocuklarına destek 5 aydır geriler gibi olan işsizlik, temmuzda bir önceki aya göre 0.1 puan arttı. Türkiye de temmuz itibarıyla 2 milyon 782 bin kişi iş arıyor. İş aramaktan vazgeçenler de eklendiğinde sayı 5 milyonu aşıyor. İşi olan her dört kişiden biri kadın Can Gürkan Murat Kader