Katalog

CMYB C M Y B 2 TEMMUZ 2009 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EMEK [email protected] TÜRKLER DAVASI YENİDEN GÖRÜLÜYOR GENÇ İŞÇİLER BULUŞTU TEK GIDA-İŞ’TEN TEŞMİL UYARISI DİSK ve Türk-İş’e bağlõ sendikalar tarafõndan İzmir Se- ferihisar Tek Gõda-İş Tesisleri’nde yapõlan Dünya Genç İşçi Buluşmasõ’na katõlan Latin Amerika delegasyonu, Honduras darbesine tamamen karşõ çõktõklarõnõ açõk- layarak Cumhurbaşkanõ Zelaya’nõn göreve iade edil- mesini istediler. Dünya Genç İşçi Buluşmasõ’na Latin Amerika’nõn çeşitli sendikalarõndan ve sosyal hare- ketlerden temsilci olarak katõlan Latin Amerika dele- gasyonu, dün Honduras darbesine yönelik bir açõkla- ma yaptõlar. İspanyolca ve Türkçe yapõlan deklarasyon, Türkiye’deki sendikalarõn da imzasõna açõldõ.Genç İş- çi Buluşmasõ, 5 Temmuz’a kadar devam edecek. Tek Gõda-İş Sendikasõ, Banka- Sigorta İşçileri Sendikasõ’nõn talebi üzerine Bakanlar Kuru- lu’nca kabul edilen “teşmil” ka- rarõnõ uygulamadõğõnõ öne sür- düğü bankalarõ kõnadõ. Sendi- kadan yapõlan açõklamada, teş- mil uygulamasõnõn kaynağõnõ yasadan aldõğõ ve uygulanma- sõ zorunlu bir hukuk kuralõ ol- duğu belirtilerek, “Finansbank, Fortis ve Denizbank işverenle- rini, çalõşanlarõnõn toplu iş söz- leşmesi haklarõnõ uygulamaya davet ediyoruz” denildi. Devrimci İşçi Sendikalarõ Konfederasyonu kurucu Genel Başkanõ Kemal Türkler’in davasõ Ba- kõrköy 2. Ağõr Ceza’da yeniden görülmeye baş- lanõyor. Türkler’i katle- denler beraat etmiş, söz konusu karar Yaragõtay tarafõndan bozulmuştu. Ye- niden başlayan davanõn ikinci du- ruşmasõ bugün saat 13.30’da Bakõrköy 2. Ağõr Ceza Mahkemesi’nde (yeni ad- liye binasõ) yapõlõyor. GÖRÜŞ ATİLLA ÖZSEVER (*) Modern İşçi Simsarlığı Geçen hafta özel istihdam bürolarına ge- çici iş ilişkisi kurma olanağı tanıyan bir ya- sa tasarısı sessiz sedasız bir şekilde TBMM’den geçti. Daha açık bir ifadeyle bu yasa, belirli sürelerle değişik işverenlere özel istihdam büroları kanalıyla işçi kiralan- masını ve bu işçilerin çeşitli haklardan yok- sun, düşük ücretlerle çalıştırılmasına ola- nak sağlayan bir ortamı sunuyor. Daha önce danışmanlık hizmeti veren özel istihdam büroları, şimdi 18 aya kadar çeşitli işkollarındaki işçileri işverenlere ki- ralayabilecekler. İşçi kiralama, iş bulma hiz- metleri 18. yüzyılda Sanayi Devrimi ile bir- likte ortaya çıkmıştı. Bu hizmetler o dö- nemde işçi simsarlarınca yürütülüyordu. İş- çi simsarlarının işçileri istismar etmesi, ko- misyon alması sonucu, bu hizmetin kamu eliyle yürütülmesi gündeme gelmiş ve iş bulma faaliyeti kamu kurumlarınca yürü- tülmeye başlanmıştı. Şimdi ise tekrar Sa- nayi Devrimi koşullarına dönülmek isteni- yor. 24 Haziran 2009’da Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda yapılan Üçlü Da- nışma Kurulu toplantısında “Özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurabilme” ko- nusu ilk gündem maddesiydi. Toplantıya katılan Türk-İş, DİSK ve Hak-İş, bu mad- deye karşı olduklarını açıkça ifade ettiler, Çalışma Bakanı da toplantı sonrasında bu- nu açıkladı. Buna rağmen aynı gün ko- misyonda olan tasarı iki gün sonra kabul edildi. Sendikalar, “böyle bir uygulamanın ça- lışma yaşamında kuralsızlığı ve köleleşme- yi getireceğini, örgütlenmeyi zorlaştıracağını, işçiyi korumasız kılacağını” belirterek Cum- hurbaşkanlığı’nca veto edilmesini istiyorlar. 2001 krizi sonrasında önce iş kanunu es- nek hale getirildi, 2008 krizi sonucunda da ücretler düşürülüp, ücretsiz izin uygula- maları yaygınlaştırılıp, çalışma süreleri fii- li olarak günlük 10-12 saate çıkarıldığı gi- bi işverenlere yasal anlamda daha ucuz ve güvencesiz işçi çalıştırmasına olanak sağ- layan modern işçi simsarlığı kurumu dev- reye giriyor. TİSK’in Aralık 2007 tarihli Çalışma Ra- poru’nda, özel istihdam bürolarına geçici iş ilişkisi kurma olanağının tanınmasıyla “iş- verenlerin işe alma esnasında iş bulma ba- kımından gider tasarrufuna sahip olacağı gi- bi fesihle ilgili hükümlere… bağlı kalmak- sızın işçi istihdam edebileceği” ifade edi- liyor. Yani, kiralık işçiler özel istihdam bü- rolarınca belirli süre için istihdam edildik- leri için işverenler kıdem ve ihbar tazminatı gibi yükümlülüklerden de kurtulacaklar. İşte kriz ve krizi bahane ederek 19. yüzyılın “vahşi kapitalizm” koşulları yasal olarak da kalıcı hale getirilmek isteniyor. Pe- ki, sendikalar yazılı açıklamadan başka ne yapıyor? (*) Dr. Maltepe Üniversitesi [email protected] Sağlõk ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikasõ üye- si bir grup, döner sermayenin adil dağõtõlmasõ ta- lebiyle İstanbul Üniversitesi İstanbul Tõp Fakülte- si bahçesinde protesto eylemi yaptõ. Cerrahi Tõp Bi- limleri binasõ önünde toplanan grup, ellerinde pankartlar taşõyarak, “Dönerler adil dağõtõlsõn”, “Sağlõk işi ekip işidir”, “Sadaka değil toplusöz- leşme” şeklinde sloganlar atarak hastane bahçesinde yürüdü. Yürüyüş so- nunda grup adõna basõn açõklamasõ ya- pan SES Aksaray Şube Başkanõ Son- gül Beydilli, “Ta- leplerin tümü yerine gelene kadar eylem yapacağõz” dedi. ‘Şirketlerideğilsosyal haklarımızı koruyun’ Amerikan otomotiv devi General Motors çalı- şanları, şirketin iflas duruşmalarının yapıldığı New York’ta protesto gösterisi düzenledi. GM’nin Ohio ve Missisippi eyaletindeki birimlerinden ge- len göstericiler, mahkemeden çalışanların emek- lilik ve sağlık gibi temel sosyal güvencelerine sa- hip çıkmasını istedi. Çalışanlar, “Şirketleri değil, orta sınıfı koruyun” pankartları taşıdı. (AP) Taşeron çalışan sayısı 174 bine ulaştı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu “bilgi ihbar alõmõ” hizmetlerini taşerona emanet etti. Çalõşanlarõn sosyal güvenliğinden sorumlu olan Çalõşma Bakanlõğõ da “taşeroncu” çõktõ. HP’ye karşı küresel dayanışma Haziran ortalarõnda grev kararõ alan bilgisayar de- vi HP çalõşanlarõ için Avrupa’dan küresel daya- nõşma çağõrõsõ geldi. Avrupa Çalõşma Konseyi (EWC) tüm Avrupa HP ça- lõşanlarõnõ Almanya HP grevi için dayanõşmaya ça- ğõrdõ. Uni Global sendikasõ BİT (Bilişim ve İle- tişim Teknolojileri) başkanõ Gerd Rohde, HP Ça- lõşma Konseyi’nin Almanya’daki meslektaşlarõ- na tam destek verme kararõ aldõ. Hewlett Packard (HP) geçen yõl mayõsta 13,9 milyar dolar ödeye- rek 142,000 çalõşanõ olan EDS firmasõnõ satõn al- mõş ve bugüne kadar da yaklaşõk 30,000’e yakõn çalõşanõn işine son vermişti. Hedeflediği kâr rakamlarõna ulaşamayan firma şim- di de Almanya’daki çalõşanlarõnõn toplu sözleş- mesini imzalamaya yanaşmõyor. İş güvenliği, er- ken emeklilik ve ayrõlma paketi ile ilgili koşulla- rõn güvence altõna alõnmasõnõ amaçlayan toplu gö- rüşmelerine yanaşmayan HP’ye karşõ çalõşanlar 10 Haziran’da tarihinde grev kararõ almõştõ. Toplu- sözleşmeye yanaşõlmamasõnõn arkasõnda HP’nin işten çõkarmalara devam etmeyi ve Almanya’da- ki 4200 çalõşanõn yarõsõna yakõnõnõn işine son ver- meyi ve Almanya’daki operasyonunu Hindistan’a taşõmayõ planladõğõ belirtiliyor. AYŞE SAYIN ANKARA - Kamu kurumlarõndaki taşeron- laşmanõn AKP hüküme- ti döneminde “rekor” denilebilecek düzeye ulaştõğõ ortaya çõktõ. Ça- lõşma ve Sosyal Güven- lik Bakanõ Ömer Din- çer, kamuda çalõştõrõlan taşeron işçi sayõsõnõ 174 bin 857 olarak açõkladõ. Sağlõk Bakanlõğõ 108 bin işçiyle ilk sõrada yer alõr- ken çalõşanlarõn sosyal güvenliğinden sorumlu olan Çalõşma Bakanlõ- ğõ’nõn da taşeron kul- landõğõ ortaya çõktõ. Bil- gi Teknolojileri ve İleti- şim Kurumu Başkanlõğõ ise “bilgi ihbar alımı hizmetlerini” bile taşe- rona emanet etti. MHP Giresun Millet- vekili Murat Özkan, kamuda taşeron çalõştõ- rõlan işçilerin AKP teş- kilatlarõnca seçildiği yö- nündeki iddialarõ soru önergesiyle Meclis gün- demine taşõdõ. Özkan’õn soru öner- gesini yanõtlayan Din- çer, taşeron firmalarõn iş müfettişleri tarafõndan denetlendiğini ileri sür- dü. Dinçer’in verdiği lis- teye göre hemen hemen kamudaki tüm kurum- lar taşeron işçi çalõştõrõ- yor. Kamu kurumlarõ ağõrlõklõ olarak “temiz- lik, güvenlik, ulaşım” işlerini taşeron firmalara gördürürken bunu ye- mek, teknik yardõm, ka- loriferci, garsonluk gibi alanlar izliyor. Taşeron işçi çalõştõr- mada rekoru elinde bu- lunduran Sağlõk Bakan- lõğõ’nda 108 bin 242 iş- çi çalõşõyor. Sağlõk Bakanlõğõ’nõ 10 bin 239 işçi ile Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, 7 bin 429 ile Karayollarõ Genel Müdürlüğü izliyor. Ka- rayollarõ Genel Müdür- lüğü, “binaların genel temizliği, otoyollar ve diğer yolların rutin ba- kım-onarım, özel gü- venlik, atölye tamir personeli, iş makinesi operatörlüğü” işini ta- şerona yaptõrõyor. Genelkurmay Baş- kanlõğõ, kuvvet komu- tanlõklarõnda, (jandarma ve sahil güvenlik komu- tanlõğõ dahil) 2 bin 16 ta- şeron işçi çalõştõrõyor. Genelkurmay “Taşıma, boyama, hazır yemek üretim ve dağıtımı, ta- mir, bakım ve onarım, temizlik” işlerininin ya- nõ sõra “bilgi sistem ağı altyapı tesisi”ni de ta- şerona yaptõrõyor. REKOR SAĞLIKTA İşçilerin mal gibi alõnõp satõlma- sõna neden olacak, özel istihdam bü- rolarõnõn faaliyetine izin veren ya- sanõn gecenin geç bir saatinde geç- mesi emek kesiminde büyük bir tep- kiye neden oldu. Üç büyük işçi kon- federasyonunun karşõ olduklarõnõ açõk açõk belirtmiş olmalarõna kar- şõn yasanõn geçirilmesi karşõsõnda zaman yitirmeksizin veto için baş- vuran konfederasyonlar, yasanõn veto edilmesini bekliyor. Emek temsilcileri yasanõn onay- lanmasõ halinde tepkilerinin sert olacağõnõ dile getiriyor. Konuya ilişkin açõklamalarõnda DİSK, alelacele, Türkiye’nin ve sendikalarõn gündeminden kaçõrõ- larak gece yarõsõ yasasõyla getirilen ve “Özel İstihdam Bürolarının Mesleki Faaliyet Olarak Geçici İş İlişkisi Kurabilmesi”ne olanak tanõyan kanun ile modern işçi sim- sarlõğõ, bordro şirketleri hayata ge- çirilerek işgücü piyasasõnõn kural- sõzlaştõrõlacağõna ve parçalanaca- ğõna vurgu yaparken Türk - İş de, yasanõn başka noktalarõna dikkat çekti. Türk-İş tarafõndan Cumhurbaş- kanlõğõ’na gönderilen mektupta “Özel istihdam bürolarına, istih- dam ettiği işçileri kiralama yetkisi veriliyor. Böyle bir düzenleme istihdamı arttırmayacak, çalış- ma barışını bozacaktır” denilerek, yasanõn bir diğer hükmü ile de İş- sizlik Sigortasõ Fonu’nun işveren- lere aktarõldõğõna dikkat çekildi. Çalõşma barõşõnõ bozacak, İşsizlik Sigortasõ Fonu’nun amacõ dõşõnda kullanõlmasõna yol açacak yasanõn tekrar görüşülmek üzere TBMM’ye gönderilmesini isteyen Türk-İş de yasanõn onaylanmasõ halinde iş ba- rõşõnõn ciddi şekilde bozulacağõ için sert tepki göstereceklerini açõkladõ. DİSK’te uzman olarak görev yapan iktisatçõ Erhan Bilgin de söz konusu yasa ile ilgili olarak şu görüşleri dile getirdi: İş Kanunu’na 2003’te eklenen “geçici iş ilişkisi” adõ altõndaki esnek istihdam uygulamasõnõn sõnõrlarõ böylece önemli ölçüde genişletildi. Mevcut İş Kanunu’nda “geçici iş ilişkisi” aynõ şirkete ait başka birim ve fabrikalarda çalõşõlmasõ ile ve en fazla 12 ay ile sõnõrlõydõ. Yeni düzenleme ile işçilerin başka işlerde çalõşmasõna ve farklõ işverenlere devrine imkân sağlandõ. Bu devir işleri 2001’den sonra iş mevzuatõna dahil edilen Özel İstihdam Bürolarõ tarafõndan yapõlacak. Düzenlemenin adõna “geçici iş ilişkisi” denmesi olgunun kendisini tarif edemiyor. Yapõlan düzenlemenin içeriğini, olsa olsa incitici olmayan bir sõfat biçiminde nitelemiş oluyor. Bu yeni düzenlemeyi en iyi tarif eden ifade, “kiralık işçilik” kavramõ. Kiralõk işçi düzenlemesi, emeği, maliyet unsuru olarak gören bir anlayõşõn ürünüdür. Düzenleme ile emek maliyetlerini, aşağõya doğru düşürmek üzere rekabet hõzlanacaktõr. Gerçek işsiz sayõsõnõn 6.5 milyonu bulduğu şu kriz koşullarõnda, yarõm asgari ücretle çalõşmaya razõ yüz binler olduğu sürece hiç kuşkusuz bu rekabetin gerçekleşme imkânõ vardõr. Ama işçinin işçiyle rekabeti, ne şirketlerin rekabet gücünün artmasõna katkõ sağlar ne de çalõşma ilişkilerinin barõş içinde devam etmesine. Türk - İş ve DİSK’in zaman yitirmeksizin veto istediği modern simsarlõk yasasõ için gözler Cumhurbaşkanõ’nda. Yasanõn veto edilmemesi durumunda sendikalarõn tepkisi sert olacak. İşçinin 18 ay kiralanmasõna izin veren yasanõn onaylanmasõ çalõşma yaşamõnda kara bir sayfa açõlmasõna yol açacak Emekçikiralanmayakarşõ Türk-İş yönetimi görüşmelerden olumlu bir sonuç çıkmaması halinde eylem yapacağını açıklamıştı. Bu konuda yapılan toplantıda 81 ilde AKP il merkezlerine yürüyüş, işe geç gitme ve miting gibi eylem kararları alınmıştı. İşçi yine eli boş döndüANKARA (Cumhuriyet Büro- su) - Hükümet ile Türk-İş arasõnda, yaklaşõk 300 bin kamu işçisini il- gilendiren toplu iş sözleşmesi gö- rüşmelerinde anlaşma sağlanama- dõ. Türk-İş Başkanõ Mustafa Kum- lu, Başbakan Recep Tayyip Er- doğan ile Türk-İş yönetimi arasõn- da Başbakanlõk Merkez Bina’da yaklaşõk bir saat süren görüşmenin ardõndan yaptõğõ açõklamada, “Maa- lesef, sözleşmeleri bağıtlayama- dık” dedi. Kumlu “Top hükü- mette bizden çıktı” diye konuştu. Kumlu, Erdoğan’õn ücret zam- mõyla ilgili, toplusözleşmelerin bi- rinci yõlõnõn ilk altõ ayõ için yüzde 3, ikinci altõ ayõ için yüzde 4, ikinci yõ- lõn iki yarõsõ için de yüzde 2.5 + yüz- de 2.5 artõş önerdiğini bildirdi. Öneriyi kabul etmeleri durumunda enflasyon karşõsõnda kayba uğra- yacaklarõnõ dile getiren Kumlu, kendilerinin birinci yõl için 2008’de- ki enflasyon oranõ doğrultusunda zam istediklerini belirtti. Konfederasyonun, bugünden iti- baren eylem ve etkinliklere başla- yacağõnõ bildiren Kumlu, üyelerinin, bugün saat 18.00’de iş çõkõşõnda 81 ilde, AKP örgütlerinin önünde ba- sõn açõklamalarõ yapacağõnõ kaydetti. Kumlu, 7 Temmuz Salõ günü üye- lerinin sabah tüm işyerlerinde “Bir saat çalışmama hakkını” kulla- nacaklarõnõ, çarşamba günü saat 10.00’da da Başkanlar Kurulu’nu olağanüstü toplantõya çağõrarak iz- leyecekleri ve yapacaklarõ eylemleri belirleyeceklerini söyledi. Bir gazetecinin, “Görüşmeler bitti mi” sorusu üzerine Kumlu, “Sayın Başbakan ile bitecekse bitti demektir” diye konuştu. Kumlu “Grev uygulamalarının ne zaman başlayacağı” yönünde- ki soruya karşõlõk da, şu anda 90 bin civarõnda işçi için grev kararõ alõn- dõğõnõ, 30 Temmuz itibarõyla grev uygulamalarõnõn başlamasõ gerek- tiğini söyledi. Kumlu, “Top hü- kümette, bizden çıktı” dedi. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile Türk-İş Başkanõ Mustafa Kumlu’nun görüşmesinden sonuç çõkmadõ. Erdoğan İlk altõ ay için yüzde 3, ikinci altõ ay için yüzde 4 zam önerdi. KESK’ten sürgün tepkisi ADANA (Cumhuriyet Bürosu) - KESK’e bağlõ sendikalarõn temsilcileri, SES Şişli Şube Başkanõ Rabia Tuncer ve Şube Sekreteri Hakife Aktaş’õn sendikal çalõşmalarõndan dolayõ sürgün edilmesine tepki gösterdi. SES Adana Şubesi’nde KESK’e bağlõ sendikalarõn temsilcilerinin katõldõğõ basõn toplantõsõnda konuşan SES Adana Şube Başkanõ Mehmet Antmen, sendikal mücadele veren Tuncer ve Aktaş’a yapõlanlarõ kõnadõ. Sürgün kararõnõn geri alõnmasõnõ isteyen Antmen, “Bu uygulamayõ kabul etmiyoruz. Arkadaşlarõmõzõn haklõ mücadelesine destek veriyoruz. Sürgün kararõ geri alõnõncaya dek mücadele edeceğimizi duyuruyoruz” dedi. Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS), atv ile Sabah gazete ve dergi gruplarının bağlı olduğu Turkuvaz işletmesine ait 6 işyerinde daha yarın grev uygulaması başlatacak. TGS’den yapılan açıklamada, Turkuvaz işletmesine ait İzmir (Sabah ve Yeni Asır), Adana, Antalya, Diyarbakır, Bursa ve Trabzon işyerlerinde, yarın grev pankartları asılacağı kaydedildi. Açıklamada, Turkuvaz işletmesine bağlı İstanbul Balmumcu ve Sefaköy işyerleri ile Ankara Balgat’taki işyerinde 13 Şubat’tan bu yana süren grevin, diğer 6 işyerinde de fiilen başlatılmasıyla tüm işyerlerindeki grev sürecinin tamamlanmış olacağı belirtildi. Açıklamada, TGS’nin, atv ile Sabah ve Yeni Asır gazete ve dergi gruplarına bağlı 6 işyerindeki tüm çalışanları, sendikal haklarına sahip çıkmaya ve 3 Temmuz’da greve katılmaya çağırdığı kaydedildi. Sabah-atv grevi yayõlõyor SES’TEN PROTESTO Çalõşma ilişkilerinde yeni bir dönem