Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 21 HAZİRAN 2009 PAZAR 14 KÜLTÜR kultur@cumhuriyet.com.tr OTEL ve APARTSIFIR TURUNÇ - - - Tüm Odalarda Çift Çanak_Dijital Receiver_Uydu TV www.diplomathotel.com.tr 252-476 7145 veya 537-825 7979 - Datça’da ‘Şen’ günler Kültür Servisi - Datça Belediye- si’nin düzenlediği Ustaya Saygõ Sine- ma Günleri’nin dördüncüsü 27 Haziran - 4 Temmuz arasõnda düzenlenecek. Datça Amfi Tiyatro’da gerçekleşecek etkinliğin bu yõlki ‘usta’sõ Şener Şen. Aslı Tandoğan, Gani Müjde, Şevket Çoruh, Timuçin Esen, Devin Özgün Çınar ve İsmail Hacıoğlu gibi genç yetenekleri de ağõrlayacak etkinlik kap- samõnda Şener Şen filmlerine ait afişle- rin derlendiği ve sanatçõnõn sanat yaşa- mõnõ kronolojik bir şekilde anlatacak afiş sergisi on beş gün boyunca Beledi- ye Hizmet Binasõ içerisinde görülebile- cek. Ayrõca Şen’in ‘Aşk Filmlerinin Unutulmaz Yönetmeni’, ‘Kabadayı’, ‘Amerikalı’, ‘Muhsin Bey’, ‘Ara- besk’, ‘Gönül Yarası’ ve ‘Eşkıya’ filmleri her gece Datça Amfi Tiyat- ro’da gösterilecek. Sanat Kurumu’nda değişiklik ANKARA (AA) - Sanat Kurumu’nun yeni yönetim kurulu üyeleri belirlendi. Sanat Kurumu’ndan yapõlan yazõlõ açõklamaya göre mayõs ayõ sonunda yapõlan Olağan Genel Kurul’da İlker Çetin yeniden başkanlõğa seçildi. Yönetim kurulu ise şu isimlerden oluştu: “As Başkan: Atilla İnan, Genel Yazman: Şinasi Erdemir, Genel Sayman: İrfan Kurt, Sanat Kolu Başkanõ: Ali Rõza Kart, Organizasyon Kolu Başkanõ: M. Nur Özveren, Yayõn - Kitaplõk Kolu Başkanõ Mahmut Alpergin, Dõş İlişkiler Kolu Başkanõ: Aynur Dülger Ataklõ, Danõşman Üye: Atila Gürçay.” Gürcü dansları Cemil Topuzlu’da Kültür Servisi - Gürcistan Ulusal Dans Topluluğu’nun ‘Sukhishvili’ adlõ gösterisi bugün ve yarõn 21.00’de Cemil Topuzlu Harbiye Açõkhava Tiyatrosu’nda olacak. 80 dansçõ ve 10 müzisyenden oluşan dev kadro, yaklaşõk iki saatlik görkemli gösteride, 20’nin üzerinde değişik dansõ sanatseverlere sunuyor. Gürcistan Ulusal Dans Topluluğu, bugüne kadar aralarõnda Royal Albert Hall, The Coliseum, Metropolitan Opera, Madison Square gibi dünyanõn en ünlü mekânlarõnda sahneye çõktõ. 75 yõl önce Özsoy Operasõ’nõn ilk temsiline tarihlenen kutlama, Semiha Berksoy’un vasiyetiydi Türk operasõnõn bayram günü Geçtiğimiz akşam Dolmabahçe Sarayõ’nda düzenlenen kutlama, Türkiye’de opera geleneğinin yerleşmesine katkõda bulunan önemli bir girişim. Semiha Berksoy Opera Vakfõ’nõn üstlendiği etkinlik geçen 75 yõlõn üzerine yapõlmasõ gerekenleri de bir kez daha hatõrlatõyor. ERSİN ANTEP Opera sanatçõsõ Semiha Berksoy’un vasiyetiydi: “19 Haziran Müzik ve Sahne Sanatları Bayramı”… 1934 yõlõnda Özsoy Operası’nõn temsili ile başlayan serüvenin bu şekilde taçlan- masõnõ istemişti. Berksoy’un da sahne- ye çõktõğõ ilk Türk operasõndan bu yana 75 yõl geçti. Semiha Berksoy Opera Vakfı; bu düşünceyle, cuma akşamõ Dolmabahçe Sarayõ’nda düzenlenen geceyle, kültür hayatõmõza anlamlõ bir bayram hediye etmiş oldu. Mesut İktu, Zeliha Berksoy, Bakan Ertuğrul Günay, Halit Kıvanç, İlber Ortaylı ve Ersin Antep’in konuşmalarõ sonrasõnda, soprano Evren Ekşi iki bölümlü bir resital gerçekleştirdi. Ekşi’ye “Ferhan Onat Ödülü” verildi. Daha sonra sahnelerimizde unutulmaz ses- lerden olan Özgül Tanyeri’ye özel ödül sunuldu. Mustafa İktu’nun ödü- lüyse kõzõna verildi. Gecenin sonunda soprano Gabriela Benackova etkileyici bir konser verdi. Sanatçõnõn sesine hâ- kimiyeti, rahatlõğõ yanõnda, bu özellik- leri rahat yansõtabileceği bir repertuvar seçmesi dikkat çekti. Bizde opera, 19. yüzyõlõn son çeyre- ğinde saraya girdi. İlk Türk opera reji- sörü Zati Arca’nõn önderliğindeki bir avuç girişken genç sayesinde, ilk Türk opera rejisi de sahneyle buluşmuş oldu. Ahmet Mithat Efendi’nin çevirileri sa- yesinde Değirmenci Kız Opereti son- rasõnda, Bellini’nin Norma Operası, Türkçe sözlerle temsil edildi. Sarayda kõ- sõtlõ kalan opera temsilleri, Meşrutiyet’te azaldõ. İdareyi devralan Safvet Atabi- nen’in Beethoven senfonileri çalõştõr- masõ ile orkestra; senfonik niteliğe ka- vuştu. (O orkestra; 7. Senfoni ile baş- ladõğõ serüvenine bugün Cumhurbaş- kanlõğõ Senfoni Orkestrasõ adõyla devam ediyor.) Cumhuriyet döneminde müzik ku- rumlarõnõ kuran Osman Zeki Üngör, 1930’lara doğru verdiği raporlarda sõ- ranõn “opera”ya geldiğini belirtse de; bir süre sonra Bakan Dr. Reşit Galip’in Münir Hayri’yi opera hakkõnda birikim elde etmesi için Viyana’ya gönderme- si ile ilk Türk operasõna doğru adõm atõ- lõyordu. Atatürk’ün de bizzat metni üze- rinde çalõştõğõ eserin bestelenmesi; Ad- nan Saygun’a kõsmet oluyordu. Gazi, eserin temsilinden birkaç gece önce köşkte haykõrõyordu: “Beyler! Bu bir inkılap hareketidir!” Muasõr medeni- yetler seviyesi üzerine çõkõlacağõ yolda, operaya da yer vermiş oluyordu. Özsoy’un temsili üzerinden tam 75 yõl geçti. Opera hâlâ ve yalnõzca elitin ilgi alanõnda. Onun milli kültür içinde üst- lenebileceği role dair ise; devlet erkinden hâlâ gereken ilgi ve çalõşma söz konusu değil! Bu konunun da ele alõnacağõ ve Ba- kan Günay’õn sözünü verdiği “Semiha Berksoy 100. doğum günü armağan ki- tabı”na kavuşmak dileğiyle… ersin@muzikoloji.org Paul Signac’ın ‘Altın Boynuz Süleymaniye’ tablosu (üstte) ve diğer Haliç resimleri Türk ressamı Nazmi Ziya Güran’ı da etkilemişti. Nazmi Ziya’nın Süleymaniye deseni. (altta) Paul Signac’õn resmi, 11 yõl sonra 5 katõ fiyatõna Londra’da müzayedede ‘Sülaymaniye’yi kim alacak? ÖZGEN ACAR On bir yõl önce Nev York’ta 510 bin dolara güç alõcõ bulan Fransõz ressam Paul Signac’õn “Altın Boy- nuz (Haliç) Süleymaniye” tablo- suna bu kez Londra’da 5 katõ öde- yecek bir alõcõ aranõyor. Bu resim için özellikle zengin Türk sanatseverlerine yönelen Sot- heby’s kuruluşunun çarşamba günü Londra’da düzenleyeceği “İzle- nimciler ve Modern Sanat” açõkarttõrmasõnda 1.8-2.7 milyon dolarlõk bir satõş bekleniyor. Bu resmin 18 Kasõm 1998’de Nev York’ta rakip Christie’s’in açõ- kartõrõmõnda, oturumu yöneten Christpher Burge ile bir alõcõ ara- sõnda ilginç bir olay yaşanmõştõ. 520 bin dolardan aşağõya satõlma- masõ açõklanmayan resmin satõcõsõ Burge’e bildirmiş, aksi halde ken- disine geri verilmesini istemişti. Bir alõcõ 500 bin dolara “evet” de- yince, Burge, 510 bine yükselince alõcõ vazgeçmişti. Salondan bir başka alõcõ bulmak ve satõcõnõn is- tediği rakamõ yakalamak için Bur- ge, 520 bine çõkmõş ancak hiçbir alõ- cõ bayrak kaldõrmamõştõ. Güç du- rumda kalan Burge, 510 bine inmiş ve eski alõcõya bakmõş, o da fazla nazlanmayõp “evet” demişti. Bunun üzerine Sotheby’s satõcõya 10 bin dolarlõk farkõ ödemek durumunda kalmõştõ. Alõcõnõn kimliği açõklanmamõştõ. Şimdiye değin 10 kez el değiştiren 46.5x55 cm boyutundaki bu tablo için, şimdi Londra’da rakip kuruluş Sotheby’s’de 3-5 katõ bir parayõ ödeyecek, büyük olasõlõkla, bir Türk alõcõ bekleniyor. Paul Signac, (1863-1935) gör- düğü mimarlõk eğitimini yarõm bõ- rakmõş, Güney Fransa’da resim ala- nõnda çalõşmalara “izlenimci” oku- lun bir temsilcisi olarak başlamõş bir ressamdõr. Georges Serat ile tanõş- tõktan sonra “noktalamacılık” akõ- mõna yönelerek “Yeni İzlenimcilik” okulunun en önemli temsilcilerinden olmuştur. Kõsa fõrça darbeleri yeri- ne, yan yana giden çok ufak nokta- larla, farklõ renkleri mozaik gibi uyumlaştõrarak “noktalama” re- simler yapmõştõr. Çarşamba günü sa- tõlacak olan ve bu akõmõn güzel ör- neklerinden biri olarak kabul edilen bu resim Signac’õn, küçük bir yel- kenli ile Venedik’ten sonra ressam arkadaşõ Henri Person ile 1905’te geldiği, mart-mayõs arasõnda kaldõ- ğõ İstanbul’da yaptõğõ, özellikle Ha- liç bağlantõlõ pek çok yapõtõndan bi- ridir. İstanbul’da önce suluboya yaptõğõ taslaklarõ, daha sonra Fran- sa’da büyük tuvallere aktarmõştõr. Sosyalist bir sanatçõ olarak bilinen Signac’õn bu resmi 1907 ürünüdür. Signac, bu resmi o yõllarda yeni ku- rulan ‘Bernheim-Jeune’ adlõ sanat galerisine satmõştõ. Signac, İstanbul’a gelmeden ön- ce Fransõz Dõşişleri Bakanlõğõ’na başvurarak çalõşma izni istemiştir. O yõllarda camilerin ve bazõ tarihsel bi- nalarõn resimlerinin yapõlmasõ ya- saktõ. Signac, Sultan Abdülha- mit’in izin vermesi üzerine camilerin resmini yapabilmiştir. İzin belgesi Osmanlõ Arşivi’nde 1322-3/199 ta- rih ve sayõlõ dosyada bulunuyor. Ay- nõ izin, arkadaşõ Person’a da veril- miştir. İstanbul’da tanõştõğõ Sig- nac’õn Haliç resimleri, Türk ressa- mõ Nazmi Ziya Güran’õ etkile- miştir. Paris’e 24 yaşõnda giden Nazmi Ziya’nõn Süleymaniye de- seni Louvre Müzesi’nde 1844 nu- mara ile kayõtlõdõr. Şimdiye değin 10 kez el değiştiren ve 1,8-2,7 milyon dolar değerindeki tablo şimdi Sotheby’s’de büyük olasõlõkla Türk bir alõcõyõ bekliyor. Gabriela Benacko’nun konserinin öncesinde, Özgül Tanyeri ödülünü Zeliha Berksoy’un elinden aldı. Fotoğraflar: VEDAT ARIK