Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr 6 NİSAN 2009 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 13 CMYB C M Y B ANKARA PAZARI YAKUP KEPENEK Şimdi de Değilse?.. Seçim sonuçları ülke siyasetinin “yeniden” biçimlenişinin, eksikli de olsa kimi ipuçlarını veriyor. İster “harita” çözümlemesi ya- pılsın, istenirse, ırkçı ve dinci tutu- cu, etnik ve laik ayrımına dayandı- rılsın, eğer sonuçlar doğru oku- nursa, ülke siyasetinin bundan sonrasının daha karmaşık olacağı çok açıktır. AKP eriyor; ancak, se- çeneği oluşamıyor. Sorun, buradan kaynaklanıyor. Beş yıl önce, CHP Meclis Gru- bu’nun kapalı toplantısında, o za- manki yerel seçimlerin sonuçlarını konuşuyorduk. CHP, o zaman var olan 3 bin 224 belediye başkanlığı- nın, 156’sı ilçe olmak üzere, 1186’sında belediye başkanı adayı gösterememişti. O zaman ve izleyen yıllarda bu du- rumun düzeltilmesini isteyenlerin nasıl dışlandığı biliniyor. Aradan ge- çen beş yıl boyunca, yönetim deği- şikliği istemlerimiz, iyi niyetli CHP’li- ler tarafından “Haklısınız ama zamanı değil” karşılığını aldı. Bu seçimlerde toplam 2 bin 946 belediye başkanlığı için seçim ya- pıldı. CHP 101’i ilçe belediyesi olmak üzere toplam 928 belediye için baş- kan adayı gösteremedi. Beş yıl ön- ce de, bu seçimde de CHP “her üç belediyeden birinde başkan adayı gösteremedi”. Acı gerçek budur. CHP kıyılarda kalıyor; oylarını “korumasının” en önemli etkeni, “çağdaş yaşam tarzını” sahiplen- mesi; seçmene laik görünmesidir! Buna “yolsuzluklarla savaştığı” ge- rekçesi, eşit ağırlıkla, eklenebilir. Ancak, iktidar partisinin sekiz puan kaybettiği bir seçimde ana muhalefet partisinin oyunu birkaç puan arttır- ması, hiçbir biçimde yeterli sayıla- maz. Şurası bir gerçektir; 2010’larda si- yaset, gerek demokratikleşme, ge- rekse ekonomi alanlarında ülkeyi “AKP’den çok daha iyi” yöneteceğini kanıtlayan ve “tüm ülkede örgütlen- miş” siyasal partinin olacaktır. CHP, son beş yılın “bir kez daha” kanıtladığı gibi, (a) yönetimi ve (b) dünya görüşüyle, ülkeyi yönetecek bir nitelik kazanamaz. Değişim, genel başkan tarafından başlatılmalıdır. CHP Genel Başka- nı’na tarihsel bir görev ve sorumlu- luk düşüyor: Yapıcı bir tutumla, kavgasız, tartışmasız ve bir “de- mokrasi şenliğine” dönüşecek bir yö- netim değişikliğine öncülük etmek. Tüm CHP’lilere de “tarihsel bir gö- rev” düşüyor: Genel başkanı de- ğiştirmenin “şimdi zamanı değil” anlayışını kesinlikle bir yana bırak- maları. Genel başkan ve yönetimin deği- şimi kesinkes gereklidir; ancak ye- terli değildir. CHP, en kısa zamanda “tüm ül- kenin partisi” olacak bir örgütlenmeyi gerçekleştirmelidir. Bu amaçla, “par- ti içi demokrasiyi” yaşama geçirecek yeni bir tüzük değişikliği yapılmalı- dır. Parti içi demokrasi, ülkede de- mokratikleşme sürecinin öncüsü olacaktır. Sürece, ülkenin nitelikli in- sangücü ve uzman kadrolarının ka- tılımı sağlanmalıdır. Asıl yapılması gereken CHP’nin Cumhuriyetin değerleriyle sosyal demokrasinin evrensel ilkelerinin çağdaşlaşma düzleminde bireşimi- ni gerçekleştirmesidir. Bu amaçla, hukukun üstünlüğü, özgürlüklerin genişlemesi, sosyal haklar alanla- rında yepyeni açılımlara öncülük edilmelidir. Büyük iç ve dış sorun- ların korkusuzca ve kendine tam gü- venle tartışmaya açılması ve kalıcı çözümlere ulaşılması gerekiyor. Ekonomik gelişmeyi üretim; üre- timi de bilim ve teknoloji eksenin- de önerilmesi; bu amaçla işgücü- nün niteliğinin yükseltilmesi; kadı- nın işgücüne katılması ve işsizliğin önlenmesi gibi konularda toplum- cu çözümler üretilmesi büyük önem taşıyor. “İleri Türkiye” gibi bir iddiayla tüm toplumu kapsayacak bir yöne- tim ve düşünce CHP’si, “iktidara yü- rüyebilir”. Türkiye’nin insangücü- nün gelişmişlik düzeyi bu köklü dö- nüşümü başaracak gizilgücü içinde taşıyor. Önemli olan bunun yolunu, kişisel kaygılardan uzak bir tutum- la ve elbirliğiyle bulmaktır. Değişimin tam zamanıdır. yakupkepenek06@hotmail.com Türkiye’nin net dõş borç stoku AKP’nin göreve geldiği 2002 sonundan 2008 sonuna kadarki dönemde yüzde 70 artõş gösterdi. ANKARA (ANKA) - AKP hükümeti dö- neminde Türkiye’nin net dõş borç stoku 2002-2008 arasõnda yüzde 70.5 arttõ. 2002 so- nunda 88 milyar 419 milyon dolar düzeyin- de olan net dõş borç stoku, 2008 sonunda 62 milyar 347 milyon dolar artarak 150 milyar 766 milyon dolara çõktõ. Anõlan dönemde Tür- kiye’nin, bankacõlõk hariç, dõş borç stoku yüz- de 114 arttõ. 2002 sonunda 97 milyar 174 mil- yon dolar olan dõş borç 2008 sonunda 110 mil- yar 782 milyon dolar artarak 207 milyar 956 milyon dolara çõktõ. Merkez Bankasõ’nõn dõş borcu yüzde 38.6 azalarak 13 milyar 520 mil- yon dolara geriledi. Yüzde 435 artış Bankalarõn dõş borcu 2002-2008’de yüzde 434.8 artarak 10 milyar 351 milyon dolardan 55 milyar 358 milyon dolara yükseldi. Bankalarõn dõş varlõklarõ ise yüzde 553.2 ar- tarak 8 milyar 755 milyon dolardan 57 mil- yar 189 milyon dolara yükseldi. Kalkõnma ve yatõrõm bankalarõnõn dõş açõğõ yüzde 355.4 ar- tarak 3 milyar 92 milyon dolara yükseldi. Dakikada109binTLfaizödenecek ANKARA (AA) - Türkiye İşçi Emeklileri Derneği (TİED) tarafõn- dan yapõlan araştõrmada, “Türkiye’nin bu yıl dakikada 109 bin TL borç fai- zi ödeyeceği” kaydedildi. Araştõrmada, Türkiye’nin 2006’da toplam 45 milyar 963 milyon TL borç faizi ödediği, bugün gelinen noktada ise borç faizi ödemelerinin yaklaşõk 12 mil- yar TL arttõğõ belirtildi. Artan borç fai- zi ödemelerinin yatõrõmlarõ ve yeni is- tihdam yaratõlmasõnõ olumsuz etkilediği belirtilen araştõrmada, “İç ve dış borç faizine ödenen milyarlarca TL yeni yatırımların yapılmasını engelliyor ve işsizlik sorununun büyümesine ne- den oluyor” değerlendirmesine yer ve- rildi. TİED Genel Başkanõ Kazım Ergün, “Bizler çocuklarımıza ve to- runlarımıza faizini bile ödemekte güçlük çektiğimiz borçlar bırak- mak istemiyoruz” dedi. UPM Türkiye Genel Müdürü Akkuş: Kâğõtta dõşa bağõmlõ olan Türkiye, atõklarõ iyi yönetemiyor Kâğıtta geri dönüşüm şart NECDET ÇALIŞKAN Avrupa’daki kâğõt üreten fab- rikalarda artõk ağõrlõklõ olarak atõk kâğõt kullanõldõğõnõ söyleyen dünyanõn en büyük kâğõt üreti- cilerinden Finlandiya merkezli UPM’nin Türkiye Genel Müdü- rü Gülay Akkuş, yõllõk 10 mil- yon ton kâğõt üreten UPM’nin bunun 3 milyonunu atõk kâğõt- lardan elde ettiğini söyledi. UPM’nin dünyanõn en büyük atõk kâğõt alõcõsõ olduğunu belir- ten Akkuş, “Türkiye kâğıtta dışa bağımlı bir ülke, dolayı- sıyla atıklar değerlendirilmeli. Eskiden bu atıkları Seka top- lardı. Ancak şu anda bu alan- da boşluk var” dedi. UPM’nin Türkiye’ye en yakõn kâğõt fabri- kasõnõn Avusturya’da olduğunu anlatan Akkuş, “Atıkların kul- lanılmasında taşıma maliyetleri çok önemli. Biz de Türkiye için bir proje geliştiriyoruz. Avrupa’dan mal getirdiğimiz vagonların, buradan toplanılan atık kâğıtlarla geri gitmesini is- tiyoruz. Bu konuda önümüz- deki dönemde bir çalışmamız olacak” diye konuştu. Akkuş, kâğõt sektörü ve Türkiye’nin du- rumu ile ilgili şu değerlendir- meleri yaptõ:  İnternetin ve farklõ medya kanallarõnõn etkisiyle son 3-4 se- nede ABD’de gazete kâğõdõ tü- ketimi düşmeye başladõ. 2005’ten bu yana kâğõt sek- törü, satõn almalar, kapanmalar ve birleşmelerin olduğu yoğun bir yeniden yapõlanma içindey- di. Son küresel kriz de eklenin- ce sektör, zor bir döneme girdi.  Şu anda sektörde yeni yatõ- rõm zaten yok, maliyetleri yük- sek olanlar da fabrika kapatma yoluyla kendi iplerini çekmek zo- runda kalõyor.  Türkiye’de yõllõk kişi başõ- na kâğõt tüketimi 55 kg. (Yõllõk 3.5 milyon ton). 1995’te bu ra- kam 32 kg. idi. Kişi başõna tü- ketim AB’de 200 kg.  Hammadde açõsõndan Tür- kiye, kâğõt üretimine uygun de- ğil. Ancak var olan orman ürün- leri de iyi yönetilmiyor.  Kâğõt fiyatlarõnda 2008’de ortalama yüzde 8’lik bir artõş ol- du. Bu yõl için yeni fiyat artõşla- rõ beklenmiyor. Kriz en ağõr etkisini ithalatçõ sektörlerde gösterirken, kâğõtta dõşa bağõmlõ Türkiye’de de maliyetler kurun da etkisiyle 6 ayda yüzde 30-40 oranõnda arttõ. 6 yõlda 62 milyar dolarõn üzerinde artõş gösteren borç stoku, 88 milyar dolarken 151 milyar dolara dayandõ AKP ülkeyi borca batõrdõ