Katalog

kultur@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B DEFNE GÖLGESİ TURGAY FİŞEKÇİ “Marx’ın Dönüşü” Marx’ın gittiğine inananlardan değilim. Dolayı- sıyla şu günlerde sıkça konuşulan dönüşü de be- nim için beklenmedik bir olay değil. Toplumların geçmişini ve geleceğini onun ka- dar açıklıkla çözümleyebilmiş bir düşünür, insa- noğlu bu yerkürede yaşadığı sürece aramızda ola- caktır. Bu yüzden Marx’ın dönüşünü konuşmak yeri- ne, insanoğlu, onu son yıllarda neden unuttuğu- nu kendine sorsa daha yerinde bir davranış olur. Dünyanın inanılmaz altüst oluşlar yaşadığı ça- ğımızda tam kırk yıldır, her mevsimde toplumu- muza birbirinden değerli oyunlar sunmayı başar- mış Dostlar Tiyatrosu, bu yıl da Howard Zinn’in “Marx’ın Dönüşü” adlı oyunuyla izleyenlerini mut- lu ediyor. Güncel ve evrensel konulara sahneden yanıtlar getiriyor. Genco Erkal, izleyenlerine insan bir Marx su- nuyor. Düşünceleri, yaşam biçimi, yoklukları, varlıklarıyla bir insan. “Körler onları görmeseler de yıldızlar vardır” sözündeki gibi, çamurlu mahalle- lerde, büyük yoksulluklar içinde yaşasa da, dün- yanın geleceğini görebilen bir bilim insanı. Genco Erkal, sanki kendini oynar gibi oynuyor Marx’ı. Böylelikle Marx’ı insan yanlarıyla tanırken, onun günümüz dünyası üstüne düşünceleriyle de kar- şılaşıyoruz. Sanki Marx, ete cana bürünmüş, sahneden düşünceleriyle sesleniyor. Oyunun bence en önemli yanı da bu: Paris Ko- münü üstüne konuşurken, insandan yana bir yö- netimin özelliklerini sıralıyor. Marksizm adına yo- la çıkan yönetimlerin baskıcı düzenler kurmaları- na bakıp, temel amacının insanı özgürleştirmek ol- duğunu, özgürlükler olmadan insanlığın mutlu ola- mayacağını söylüyor. Nadir Nadi’nin, 12 Eylül dönemi diktatörlerinin kendilerine Atatürkçü demelerine karşı, “Ben Atatürkçü değilim” demesi gibi, Marx da kendi adı- na ortaya konan uygulamalara bakıp, “Ben Mark- sist değilim” diyor. Sahnedeki Marx, kendine ve düşüncelerine ola- ğanüstü güvenin rahatlığıyla, gülümseyerek, iyim- serlikle bakıyor dünyanın haline. Engels’in, “Özgürlük, ihtiyaçların karşılanması- dır” yolunda bir sözü vardır. Marxçı düşünceye yaklaşırken, belki de en temel yol göstericilerden biri olmalıdır bu söz. İnsanlığın ihtiyaçları nelerdir sözgelimi? Borsalar mı, silah fabrikaları mı, nükleer denizaltılar mı?.. Yoksa yarın tasası gütmeden oturabileceği bir sof- ra, başını sokabileceği bir ev, çocukların gidip dün- yayı ve hayatı öğreneceği okullar mı? Hangisi insanları daha özgür kılar? İnsanın ihtiyaçları, yalnızca maddi gereksinim- lerin karşılanmasıyla da bitmez. İnsanı insan ya- pan eğitim olanaklarına kavuşmak, sanat ürün- leriyle buluşmak, toplumca bir kültür hayatının ya- ratılıp paylaşılması da temel bir ihtiyaçtır. Her bireyin edebiyatla, tiyatroyla, müzikle, re- simle, sporla eğitildiği, yetiştiği, eğlendiği, kendi yaşam kültürünü oluşturduğu toplumlar, gerçek özgür düşünceye ulaşabileceklerinden, özgür toplumların da yolunu açacaklardır. İnsanoğlu, düşüncede, hayatta özgürleştikçe Marx’ın kendisine açtığı gerçek özgürlüklerin yollarını daha iyi anlayacaktır. turgay@fisekci.com ‘11. Devlet Tiyatrolarõ - Sabancõ Uluslararasõ Tiyatro Festivali’ 27 Mart’ta başlayacak SAYFA CUMHURİYET 18 MART 2009 ÇARŞAMBA 14 KÜLTÜR Kültür Servisi - Daire Sanat’õn yeni ser- gisi ‘Geçmiş Tükendi, Şimdi Faturayı Öde’ bugün açõlõyor. “İnsanoğlunun kendi elleriyle yarat- tığı kaosun yol açtığı sonsuz mutsuzluk” izlekli sergideki yapõtlar; para hõrsõ, bireysel yaşamõn yarattõğõ travma, toplumsal du- yarsõzlõk ve tüketime dayalõ yaşam biçi- minin yarattõğõ yõpranmaya gönderme ya- põyor. Sanatçõlar Elçin Acun, Özlem Şimşek, Aslı Özok, Ceren Selmanpa- koğlu, Yıldız Yüksel, Can Ertaş ve İs- tanbul’un grafiti gruplarõndan ‘pet05’; yapõtlarõnda ortak düşünce ve farkõna geç- mişi değerlendiriyor, yaşadõklarõ dene- yimlerden yola çõkõyorlar. Küratör De- nizhan Özer ise 25 Nisan’a dek açõk ola- cak sergiyle ilgili şunlarõ söylüyor: “Ya- ratılan yanılsamaların farkındalığına va- rılmazsa bizi sonsuz mutsuzluğun bek- lediğini hatırlatmak; ileride nelerle yüz- leşeceğimize dikkat çekmek istedik. Bu sergi farkındalığa davet ediyor.” (0 212 244 12 68) Farkõndalõğa davet... Kültür Servisi - Devlet Tiyatrolarõ’nõn 2009 uluslararasõ fes- tivaller zincirinin ilk halkasõnõ oluşturan Adana “11. Devlet Tiyatroları-Sabancı Uluslararası Tiyat- ro Festivali” 27 Mart Dünya Tiyatro Gü- nü’nde törenle açõlõp 30 Nisan’a dek süre- cek. Festivale; İrlanda, İspanya, Slovakya, İtalya, Rusya ve Fran- sa’dan katõlacak ti- yatrolarõn yanõ sõra İs- tanbul, Sõvas, Ankara, Konya, Van Devlet Tiyatrolarõ ile Eski- şehir Belediyesi Şehir Tiyatrolarõ, Dostlar Tiyatrosu, Tiyatro İs- tanbul, Kenterler Ti- yatrosu ve Ortaoyun- cular da katõlacak. Devlet Tiyatrola- rõ’nõn uluslararasõ fes- tivaller zincirinin sonraki halkalarõ olan “2. Bin Nefes Bir Ses Uluslar- arası Türkçe Ti- yatro Yapan Ül- keler Festivali”, 14-24 Nisan’da Konya’da; “5. Küçük Hanım- lar Küçük Bey- ler Uluslararası Çocuk Tiyatro- ları Festivali”, 25 - 30 Nisan’da An- kara’da; “10. Uluslararası Ka- radeniz Tiyatro Festivali” ise 1 - 17 Mayõs’ta Trabzon’da yapõlacak. (0 312 309 39 20) Kültür Servisi - Bu yõl sekizin- cisi düzenlenen Afyonkarahisar Klasik Müzik Festivali 6-13 Ni- san tarihleri arasõnda yapõlacak. Ekonomik krize rağmen uluslararasõ sanatçõlarõ ağõrlamaya devam edecek olan festivalde bu yõl üç yerli klasik müzik topluluğunun yanõ sõra Çek Cumhuriyeti’nden oluşan yedi farklõ toplulukla Güney Kore, Arnavutluk ve ABD’den sa- natçõlar Afyon’da klasik müzikse- verlerle buluşacak. Bu yõl festiva- lin açõlõş konseri 6 Nisan Pazarte- si günü yapõlacak. Açõlõş konseri- ni verecek Trio Atre Topluluğu, Çek Cumhuriyeti’nin oda müziği alanõnda son yõllarõn en yetenekli müzisyenlerini bir araya getiren uluslararasõ ödüllere sahip üçlüsü. Festivalde Mizhal Zatopek- Marta Reichelova piyano-şan iki- lisi, Slovak sanatçõlar Viliam Graf- finger ve Rudolf Patrnciak’õn oluş- turduğu piyano-ke- man ikilisi, David Danel (keman), Rad- mila Kozubikova (klarnet), Fran- tisek Panacek (piyano), Tomas Frantis (fagot), Hyun Sook Arzu Gök piyano-viyolonsel ikilisi, Ai- da Boydağ Tolgahan keman-gitar ikilisi konser verecek. Ortaçağ sa- zõ viola da gamba sanatçõsõ Gary Berlind ise festivalin Okul Kon- serleri bölümünde yer alacak. Fes- tivalin 13 Nisan’daki kapanõş kon- s e r i n i n e y z e n Hulusi Ba- balık ve tan- buri Hüseyin Öz- kılıç ney-tanbur ikilisi yapacak. 8. Afyonkarahisar Klasik Müzik Festiva- li’nde her yõl olduğu gibi bu yõl da konserlerin yanõ sõra sanat ve kül- tür söyleşileri, atölye çalõşmalarõ, sergiler, kitap standlarõ ve belgesel gösterimleri gibi pek çok etkinlik yer alacak. Afyonkarahisar Tren Garõ’nda açõlacak olan Türk kari- katürünün en önemli isimlerinden Behiç Pek Sergisi bu çerçevedeki en önemli etkinliklerden biri. 8.AFYONKARAHİSARKLASİKMÜZİK FESTİVALİ6-13NİSANTARİHLERİARASINDA Madcon ilk kez Türkiye’de Kültür Servisi - Eğlenceli ve ener- jik şarkılarıyla tanınan “Mad- con” müzik grubu Kadir Has Üniversitesi Bahar Festivali Khasfest’09 kapsamında ilk kez Türkiye’ye geliyor. Grup hay- ranları ile 16 Mayıs’ta Kadir Has Üniversitesi’nde vereceği konserle buluşacak. Sempatik tavırlarıyla büyük beğeni topla- yan grup özellikle yılın en çok dinlenen parçalarından biri olan “Beggin” ve “Liar” şarkılarıy- la tanınıyor. Kültür Servisi - Beşiktaş Beledi- yesi’nin düzenlediği “Ustalara Say- gı” pazartesi toplantõlarõnõn önceki ak- şam konuğu 2008’de yitirdiğimiz ga- zeteci-yazar Orhan Duru’ydu (1933-2009). Geceye Milliyet Ankara temsilciliğinde birlikte çalõşma şan- sõ bulan ve o günlerde başlayan dostluğu öldüğü güne dek paylaşan Milliyet Gazetesi Genel Yayõn Yö- netmeni Sedat Ergin, Duru’nun 1970’li yõllarda çõkan, çok etkilendiği iki öyküsünü anlatarak katõldõ. 44 yõ- lõ paylaştõğõ eşi yazar-çevirmen Se- zer Duru ise Sarmal kitabõndan bir öyküsünü okudu. Emel Uygur tara- fõndan TRT 2 Okudukça programõ için çekilen “Kendisi, Sesi ve Yo- rumuyla Orhan Duru” belgeseli iz- lendi. Bütün bunlar bir araya geldi- ğinde gazetecilik birikimiyle, ente- lektüel merakõ, iz sürmesiyle kota- rõlmõş benzersiz dil ve içerikteki kõ- põr kõpõr, sarmal sarmal öykücülüğü gözler önüne serilmiş oldu. Tabii çizdiği desenler, portreleri, ilkeliliği, meslek ahlakõ, televizyonculuğu, Sa- it Faik hayranlõğõ da… Gecede, Tür- kiye’ye gelir gelmez Duru tarafõndan fark edilen Sema’nõn şarkõlarõ, Orçun Orçunsel’in müziği de ustanõn esprili, renkli ve düzeyli hayatõnõ yansõttõ. Berkun Oya’nõn bitirmekte olduğu belgeselin de müjdesi kõsa görüntü- lerle verildi. Faruk Şüyun’un yö- nettiği ustalara saygõya katõlanlar arasõnda Duru’nun ilk gününden be- ri köşe yazõlarõyla destek verdiği Bi- zim Gazete’nin mimarõ, Türkiye Ga- zeteciler Cemiyeti’nin önceki başkanõ Nail Güreli, Hasan Pulur, Hüseyin Baş, kõz kardeşi Ülkü Duru, asista- nõ gördüğü Burak Fidan, aile dost- larõ Rabia Çapa ve Leyla Erbil, Mu- rat Katoğlu, Su Yücel, Filiz Ay- gündüz’ün de aralarõnda olduğu medya, edebiyat, sanat, okur çevre- lerinden dostlarõ vardõ. GECEYE EDEBİYAT VE SANAT ÇEVRESİNDEN DOSTLARI DA KATILDI Gazeteci-yazar Orhan Duru anõldõ Kültür Servisi - Festival sponsorluğunu Ak- bank’õn üstlendiği 28. Uluslararası İstanbul Film Festivali’nin biletleri 21 Mart Cumarte- si günü satõşa çõkõyor. İstanbul Film Festivali geçen yõl başlattõğõ indirimli fiyat uygulama- sõnõ bu yõl da devam ettiriyor ve biletleri fi- yatlarõnda bir artõş yapmadan geçen yõlki fi- yatlarõndan satõşa sunuyor. Festivalde bilet fi- yatlarõ tam 10 TL; Akbank galalarõ hariç tüm seanslarda öğrenci ile 65 yaş ve üstü için 7 TL olacak. Gala filmlerinin biletleri ise 15 TL. Festivalde hafta içi gündüz seanslarõ (11.00-13.30 ve 16.00) ise yalnõzca 3.50 TL; festivaldeki tüm Türk filmleri de tüm seans- larda yine 3.50 TL’den izlenebilecek. Festival sponsoru Akbank’õn Axess kart sahipleri, haf- ta içi gündüz seanslarõ ve Türk filmleri hariç tüm festival filmlerinin biletlerini yüzde 20 indirimle alabilecekler. Sinemaseverler bilet- lerini; Beyoğlu’nda Emek ve Atlas ile Kadõ- köy’de Rexx sinemalarõnda açõlacak ana gişe- lerden ya da Biletix Çağrõ Merkezi (0216 556 98 00), Biletix internet sitesi (www.biletix.com), Biletix satõş noktalarõ üzerinden satõn alabilecekler. Lale kart sahip- leri festival biletlerini 8 TL (tam) ve 5.50 TL (indirimli), gala biletlerini ise 12 TL’den satõn alabilecek. Hafta içi gündüz seanslarõ Lale üyeleri için de yine 3.50 TL. Lale kart sahip- leri için indirimli ön satõş dönemi Siyah Lale üyeleri için 17 Mart, diğer Lale üyeleri için ise 18-19-20 Mart. İstanbul Film Festivali ki- tapçõğõ ise 15 Mart Cumartesi gününden itiba- ren festival sinemalarõndan (Emek, Atlas, Be- yoğlu, Yeni Rüya ve Rexx) ve İKSV merke- zinden (İstiklal Caddesi No: 64, Beyoğlu) 2.5 TL karşõlõğõnda sağlanabilecek. İKSV’nin Çağdaş Yaşamõ Destekleme Derneği ile bir- likte geçen yõl hayata geçirdiği ‘BitamBiöğ- renci’ projesi devam ediyor. Biletlerinizi sa- tõn alõrken ‘BitamBiöğrenci’ diyerek zor im- kânlarda büyüyen 3 ya da 10 çocuğun da İs- tanbul Film Festivali’ne katõlõmõnõ kolayca sağlayabilirsiniz. (www.bitambiogrenci.org ve www.biletix.com) İNDİRİMLİ FİYAT UYGULAMASI İstanbul Film Festivali’nin biletleri satõşa çõkõyor Kültür Servisi - İş Sanat’õn ‘Virtuoso’ dizisi- nin mart ayõ konuğu Japon asõllõ ünlü kemancõ Midori. 21 Mart Cumartesi günü saat 20.00’deki konserde Midori’ye piyano sa- natçõsõ Charles Abramovic eşlik edecek. Konserde Şostakoviç’in yapõtlarõ seslendi- rilecek. İlk olarak 14 yaşõnda, Zubin Meh- ta yönetimindeki New York Filarmoni kon- serinde sürpriz solist olarak sahneye çõkõp ayakta alkõşlanan Midori, o günden bu yana Mehta başta olmak üzere dünyanõn en say- gõn şefleri yönetiminde Berlin, New York ve İsrail Filarmoni gibi büyük orkestralarla çaldõ. Önceki sezon 90 konser veren sanat- çõ, kayõtlarõyla olduğu kadar klasik müziğin tüm kitlelere ulaşmasõ için başlattõğõ müzik programlarõyla da ilgi çekiyor. Midori İş Sanat’ta KONSER 21 MART’TA YAPILACAK Tiyatro her yerde... Krize rağmen festival... İstanbul Devlet Tiyatroları ‘Sokrates’in Son Gecesi’ adlı oyunuyla festivale katılıyor.