Katalog

6 KASIM 2008 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 9dishab@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B ELÇİN POYRAZLAR WASHINGTON - ABD’de yapõlan başkanlõk seçimlerinde Demokrat Par- ti adayõ Senatör Barack Obama Cumhuriyetçi rakibi John McCain karşõsõnda ezici bir zafer elde ederek ABD’nin 44. başkanõ oldu. ABD’nin ilk siyah başkanõ olarak tarihe geçen Obama Chicago’da yaptõğõ zafer konuşmasõnda seçmenlerine “Ame- rika’ya değişim geldi. Bu sizin zafe- riniz” şeklinde seslendi. ABD’deki 50 eyaletin 27’sinde ve başkent Washington’da galip gelen demokrat lider 349 delege kazanarak başkan olmak için gerekli 270 delegeyi rahatlõkla elde etti. Obama ülke gene- lindeki oylarõn yüzde 52’sini kazanõrken McCa- in ise 163 delegeyle yüzde 47’lik oya ulaşabildi. 2008 başkanlõk seçimlerinin kaderini son ana kadar kime oy vereceği belli olmayan “karar- sız” eyaletler belirledi. Obama, Cumhuriyetçi- ler için büyük önem taşõyan Virginia, Ohio, Flo- rida, New Mexico, İndiana, Colorado, Kuzey Ca- rolina gibi eyaletlerde başarõ sağladõ ve McCa- in’in son haftalarda kazanmak için büyük ça- ba harcadõğõ Pensilvanya’yõ da Cumhuriyetçilere k a p t õ r m a d õ . ABD’de henüz sonucun netleşmediği dört eya- letten ikisinde (Indiana, Kuzey Carolina) Barack Obama, ikisinde ise (Montana, Missouri) John McCain önde. Dört eyalette seçimlerin bu şekilde noktalanmasõ halinde Seçici Kurul’da Oba- ma’nõn 364, John McCain’in 174 delegesi ola- cak. Seçime yüzde 66 ile oldukça yüksek bir ka- tõlõm oldu. 1960 yõlõnda John F. Kennedy’nin kazandõğõ seçime katõlõm yüzde 63.1, 2004’te Ge- orge Bush’un kazandõğõ seçime katõlõm oranõ ise yüzde 55.3 olmuştu. ‘İki savaş var, gezegenimiz tehlikede’ ABD televizyonlarõ Obama’nõn başkan seçile- ceğini tüm eyaletlerdeki sonuçlar gelmeden önce ilan ettiler. Chicago’daki Grant Park’ta zafer ko- nuşmasõnõ yapan Obama, “Çok uzun zaman ol- du ama bu gece, bu seçimle yaptığımız Ame- rika’ya değişimi getirmek oldu” diye konuştu. Sahneye eşi ve kõzlarõyla gelen Obama, “Ame- rika’nın hâlâ her şeyin mümkün olduğu bir ül- ke olduğundan, kuru- cularımızın rüyası- nın günümüzde hâlâ canlı oldu- ğundan hâlâ şüphesi olan, demokrasinin gücünü hâlâ sorgulayan birileri varsa, bu gece size ya- nıttır” dedi. Obama 240 bin kişiye kurşun geçir- mez camlarõn arkasõndan seslendi. Obama, “ülkeyi yenilemek için”, seçmenlerin yardõmõna ihtiyaç duyduğunu söyleyerek ülkenin sorunlarõyla yüzleşmek gerektiğine işaret etti ve “İki tane savaş var, gezegenimiz tehlikede ve fi- nansal bir krizin içindeyiz” dedi. Obama, “Önü- müzdeki yol uzun ve zorlu olacak. Belki önü- müzdeki 4 yılda istediğimiz yere gelemeyece- ğiz. Ama size söz veriyorum, bir gün hedefle- rimize ulaşacağız. Evet, yapabiliriz!” diye ko- nuştu. Dinleyicilerin büyük kõsmõnõn, Obama’nõn konuşmasõnõ gözyaşlarõ içinde dinlediği görüldü. Obama’nõn zafer konuşmasõndan önce McCa- in de yenilgiyi kabul etmek ve Obama’yõ kut- lamak için bir konuşma yaptõ. Arizona eyaleti- nin Phoenix kentinde seçmenlerine seslenen McCain, Obama’nõn başarõsõnõ övdü. McCain, “Kendisine hayranım. Tarihi bir seçim bu. Si- yahlar için de önemini anlıyorum. ABD’nin her zaman fırsatlar sunduğunu düşünmü- şümdür. Obama da buna inanıyor” dedi. McCain, ABD’nin eski “gaddar”, “zalim” dönemini geride bõraktõğõnõ belirtti ve bu se- çimin bunun en iyi kanõtõ olduğunu vurguladõ. “Başkanımıza destek olmalıyız” diyen McCa- in’in konuşmasõ sõrasõnda başkan yardõmcõ- sõ adayõ Sarah Palin’in gözleri doldu. Bush’tan davet ABD Başkanõ George Bush, “harika” bir seçim sonucu başkan seçilen Obama’yõ za- ferinden dolayõ telefonla kutlarken, Be- ABD’de başkanlõk seçimlerini, “değişim” sloganõyla yola çõkan Demokrat aday Barack Obama kazandõ. ABD tarihinin ilk siyah başkanõ olan Obama, seçmenlerine seslendiği zafer konuşmasõnda “Bu gece kazanõlan zafer, demokrasinin gücünü hâlâ sorgulayan birilerine yanõttõr” dedi. ‘Global’ başkan “Değişik yerlerde farklı insanlarla birlikte büyümüş olan Barack Obama’nın siyasi yolculuğu, yaşamındaki zengin ve çeşitli deneyimlerle canlandı”. Bunlar Obama kampanyasõnõn internet sitesinde yer alan ifadeler. ABD’den uzakta bir çocukluk geçiren Obama kendini “Amerikan düşünün bir parçası” olarak görüyor. Obama uzun ve zorlu yolculuktan sonra kendi düşünü yakaladõ. Barack Hüseyin Obama, Kenyalõ Müslüman bir babayla beyaz bir Amerikalõ annenin oğlu olarak 4 Ağustos 1961’de Hawaii’de dünyaya gelir. Babasõ ve Kansaslõ annesi Hawaii Üniversitesi’nde tanõştõktan sonra evlenirler ancak beraberlikleri kõsa sürer. Barack (o zamanlar Barry olarak çağõrõlõyormuş) iki yaşõndayken babasõ evi terk eder. Annesi bir süre sonra Endonezyalõ biriyle evlenir ve Barry altõ yaşõndayken Cakarta’ya taşõnõrlar. Burada 4 yõl kaldõktan sonra Hawaii’ye büyükanne ve büyükbabasõnõn yanõna döner. Melez bir genç için ABD’deki yaşam toz pembe olmaz. Barack çok geçmeden õrkçõlõğõn çirkin yüzüyle tanõşõr. “Umut’un Cesareti” isimli kitabõnda Obama oyuncularõ siyah olan bir takõma yenildikleri basketbol maçõndan sonra koçun diğer takõm üyelerine yönelik “Siyahlar ve zenciler vardır. Bu herifler zenci” şeklindeki yorumunu anlatõr. Barack’õn koça yanõtõ ise “Beyazların yanı sıra senin gibi cahil aşağılıklar da var” olur. Columbia Üniversitesi ve Harvard Hukuk Fakültesi’ni bitirerek öğretim üyesi ve avukat olarak çalõşõr. Bir avukatlõk şirketinde şu an eşi olan Michelle ile tanõşõr. 2005’ten bu yana senatör olarak görev yapan Obama’nõn ABD’nin 44. başkanõ seçilmesiyle birlikte, Chicago’lu bir işçi ailesinin çocuğu olan, Harvard hukuk mezunu 44 yaşõndaki eşi Michelle Obama da ülkenin ilk siyahi First Lady’si olarak tarihe geçti. Son ırkçı engel aşıldı Dış Haberler Servisi - De- mokrat aday Barack Oba- ma’nõn zaferini tarihi olarak niteleyen ABD gazeteleri, ABD siyasetinin önündeki son õrkçõ engelin de kaldõrõl- dõğõ yorumunu yaptõ. Washington Post gazetesi seçim sonucunu “Tarihi se- çimde zafer Obama’nın” başlõğõyla duyururken Oba- ma’nõn ABD tarihindeki ilk si- yah başkan olduğunu hatõr- lattõ. Obama’nõn kampanya boyunca bulunduğu vaatleri anõmsatan gazete, “Reform sözü veren Obama, ABD’nin yeni başkanı” yo- rumunda bulundu. Gazete, seçmenlerinin Obama’nõn zaferi üzerine sokaklara döküldüğünü bildirdi. New York Times gaze- tesi Obama’nõn seçim ba- şarõsõnõn “kesin ve ezici” olduğunu ifade ederken demokrat adayõn zaferinin bir başlangõç olduğunu be- lirtti. Gazete, Obama’nõn ekonomiyi adil ve kuralla- ra uygun biçimde düzen- leyecek, havayõ temiz, gõ- dayõ güvenli tutacak, sağ- lõk hizmetlerine ulaşõmõ garanti altõna alacak ve kü- reselleşen dünyada çocuk- larõn iyi eğitim görmeleri- ni sağlayacak bir yönetim kurmayõ istediğini belirtti. ‘Kaliforniya’dan büyük destek’ “ABD halkı Obama’yı se- çerek Bush’un mirasını red- detti” ifadesini kullanan ga- zete, seçim sonucuyla beraber ABD siyasetindeki son õrkçõ bariyerin de kaldõrõldõğõnõ vurguladõ. Gazete ülkenin karşõ karşõya olduğu sorunla- rõn tek bir siyasi partinin ken- di başõna çözebileceği sorun- lar olmadõğõnõ yazarken Oba- ma’nõn tahminlerin aksine önce “başkanlığı çok fazla isteyip yolunu şaşıran Hil- lary Clinton’u” ardõndan da “kızgınlık ve korkuya dayalı bir kampanya izleyip ilke- lerini terk eden John McCa- in’i” yendiğini kaydetti. USA Today gazetesi de ha- beri “Değişim geldi” başlõ- ğõyla verirken, haberde Oba- ma’ya zaferi Kaliforniya eya- letinden gelen büyük desteğin getirdiği ifade edildi. Los Angeles Times, Oba- ma’yõ zafere taşõyan en önem- li unsurun beyaz seçmenin desteği olduğunu ifade eder- ken, Demokrat adayõn Beyaz Saray’a yükselişiyle õrkçõlõğõn Amerikan siyasi kültüründe kesinlikle yer bulamayacağõ yorumunu yaptõ. Obama’nõn ülke tarihinin ilk siyah başkanõ olmasõna vurgu yapan ABD basõnõ, halkõn değişime oy verdiği yorumunda birleşti... New York Times, ‘ABD halkõ Bush’un mirasõnõ reddetti’ ifadesini kullandõ. ABD’de siyahlara yönelik ırk ayrımcılığının en yaşlı tanıklarından biri olan, gençliğinde beyazlarla aynı otobüste ya da lokantada yan yana bile oturamayan 105 yaşındaki Annie Mae Rosemond, Obama için hasta yatağından kalkarak oy kullandı. Obama’nın adaylığını açıklamasının ardından seçim gününe kadar yaşamak için dua eden Rosemond, tekerlekli sandalyeyle geldiği sandık başında, ABD’nin bundan sonra siyah bir başkan tarafından yönetilecek olmasından gurur duyacağını ifade etti. (Fotoğraf: AP) Dış Haberler Servisi - ABD’de yapõlan başkanlõk seçimini kazanarak ülkenin ilk Afro-Amerikan başkanõ olan Barack Obama, siyahlarõn Amerikan tarihinde kölelikten Beyaz Saray’a uzanan büyük acõlarla dolu öyküsünün de simge isimlerinden biri oldu. Ülkedeki üretimi, karõn tokluğuna çalõşõp sõrtlayarak ABD’nin bugünkü refah seviyesine ulaşmasõnda kilit rol oynayan Afrikalõ siyah köleler, ilk olarak 1619 yõlõnda İngiliz kolonisi Virjinya’ya ayak bastõ. Bu tarihten itibaren siyahlar 200 yõldan fazla köle olarak kaldõ. 1861 - 1865 yõllarõ arasõnda yaşanan ABD iç savaşõ sonunda ülkenin güneyinde köleliğe dayanan tarõm ekonomisi sona erdi ve 1865 yõlõnda 13. Anayasa Tadilatõ’yla kölelik resmen kaldõrõldõ. Aynõ yõl siyahlarõn kazandõğõ haklara karşõ çõkan õrkçõ “Ku Klux Klan” grubu kuruldu. 1896 yõlõnda Yüksek Mahkeme’nin kararõyla siyahlarõn ayrõ birimlerde olmak kaydõyla beyazlarla aynõ kamusal hizmeti almasõnõ öngören “eşit ama ayrı” uygulamasõna geçildi. İkinci Dünya Savaşõ’nda siyahlar ilk kez farklõ birliklerde de olsa ABD ordusu üniformasõyla savaştõ ve 1949 yõlõnda ABD Başkanõ Harry S. Truman’õn kararõyla ordu bünyesindeki ayrõm sona erdi. 1954’te Yüksek Mahkeme, okullardaki siyah- beyaz ayrõmõna son verdi. 1955 yõlõnda Rosa Parks’õn, Montgomery’de bindiği bir otobüste bir beyazõn kendisine yer vermesi isteğini reddedip tutuklanmasõndan sonra siyahlar günlerce otobüse binmedi ve yürümeyi tercih etti. Gittikçe büyüyen tepkilerden sonra ABD Federal Mahkemesi otobüslerdeki ayrõmcõlõğa son verdi. 1957 yõlõnda ülkenin özellikle güney eyaletlerinde kâğõt üzerinde kalsa da Kongre, siyahlarõn seçimlerde oy kullanmasõna izin verdi. ‘Bir hayalim var’ 1963’te siyah hareketin öncü ismi Martin Luther King Jr’in 200 bin kişiyle gerçekleştirdiği Washington yürüyüşüne, “Bir Hayalim Var” başlõğõyla bilinen ünlü konuşmasõndaki “Dört küçük çocuğumun ten rengi yüzünden yargılanmadığı bir ülke hayal ediyorum” sözleri damga vurdu. King, 4 Nisan 1968 tarihinde kaldõğõ motelin balkonunda uğradõğõ silahlõ saldõrõ sonucu öldürüldü. Colin Powell 1989 yõlõnda ABD Ordusu’nun ilk siyah Genelkurmay Başkanõ ve 2001 yõlõnda ilk siyah Dõşişleri Bakanõ oldu. 2005 yõlõnda Condoleezza Rice, ABD’nin ilk siyah kadõn Dõşişleri Bakanõ oldu. 2008 yõlõnda Illinois Senatörü Obama, Demokrat Parti’den ilk siyah başkan adayõ ve ABD’nin ilk siyah başkanõ oldu. Obama’nın tarihi zaferiyle siyah hareketin ünlü ismi Martin Luther King Jr’ın “hayali” gerçekleşti. Bir suikast sonucu hayatını kaybeden King’in 1963’te Washington’da toplanan 200 binden fazla kişiye “Bir hayalim var” konuşmasıyla seslenişinden 45 yıl sonra Obama, ABD Başkanlığı’na seçilen ilk siyah Amerikan vatandaşı oldu. Hayal gerçek oldu Martin Luther King’in kızkardeşi Christine King Farris, dün sonuçların kesinleşmesinin ardandan sevinç gözyaşları döktü. (Fotoğraf: AP) yaz Saray’a da davet etti. Sözcüsünün açõklamasõna göre, Obama’yõ arayan Bush, “Sayın başkan, tebrikler! Sizin için, aileniz ve taraftarlarınız için müt- hiş bir gece. Laura ve ben sizi kutlamak için arıyoruz; sizi ve büyüleyici eşinizi...” ifadesini kullandõ. Bush, “Bu geçiş gayet yumuşak şekilde olacaktır. Siz, haya- tınızın en büyük yolculuklarından bi- rine çıkmaktasınız. Tebrikler, yolcu- luğun zevkli geçmesini dilerim” diye ko- nuştu. Bush, Obama’nõn resmen ABD baş- kanõ olacağõ 20 Ocak tarihine kadar Be- yaz Saray’da kalacak. Ayrõca bir açõkla- ma da yapan Bush iki yönetim arasõn- daki geçiş döneminde yeni başkana iş- birliği sözü verdi. Bush, “Oylarını na- sıl kullanmış olurlarsa olsunlar tüm Amerikalılar dün yazılan tarih için gurur duymalı” dedi. Kongrede zafer Demokratların Seçimler sonunda ABD Kongresi’nin alt kanadõ Temsilciler Meclisi ve Senato’da da Demokratlar çoğunluğu kazandõ. 100 üyeli Senato’da 56 sandalyeye ulaşan Demokratlar, 435 üyeli Temsilciler Mec- lisi’nde ise 252 milletvekili sağladõ. ABD’de bayram havası “Değişim” sloganıyla ABD halkının desteğini kazanan ve George W. Bush döneminin sert politikalarının ardından birçok kişinin “umut” olarak gördüğü Barack Obama’nın seçim zaferi, ABD’nin birçok kentinde sevinç gösterileriyle karşılandı. New York’ta siyahların özgürlük mücadelesinin kalbi olarak görülen Harlem mahallesinde on binlerce kişi, gece boyunca ülkenin ilk siyah başkanının zaferini kutladı. New York’taki Times Meydanı’nda ve diğer kentlerde halk, Obama’nın Chicago’da yaptığı zafer konuşmasını dev ekranlardan izledi. Obama’nın ABD başkanı seçilmesiyle başkent Washington sokaklarında da bayram havası esti. Beyaz Saray önünde coşkulu kutlamalar yapan yaklaşık 2 bin kişi, Bush’a “Çık oradan, artık orası bizim Beyaz Sarayımız” diye seslendi. (Fotoğraflar:AP/ AFP) Ölsemdegamyemem.... Obama, Beyaz Saray için süren seçim maratonundan zaferle çıkarak ülkenin ilk siyah başkanı oldu BD halkõ değişimi seçtiA 1992’de evlenen çiftin Malia ve Sasha isimlerinde iki kızı var.