Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ekonomi@cumhuriyet.com.tr
SAYFA CUMHURİYET 27 EKİM 2008 PAZARTESİ
12 EKONOMİ
CMYB
C M Y B
Önceki Son Yılbaşı Haftalık Yıllık
SEKTÖR ENDEKSLERİ Kapanış Kapanış Değeri Fark% Fark%
IMKBULUSAL-100 25,870 24,177 55,538 -6.55 -56.47
IMKBULUSAL-TÜM 25,608 24,008 53,307 -6.25 -54.96
IMKBULUSAL-30 32,335 30,040 70,457 -7.10 -57.36
IMKBULUSAL-50 25,735 23,997 55,549 -6.75 -56.80
IMKBULUSAL-SINAİ 21,935 19,835 40,567 -9.58 -51.11
IMKBGIDA,İÇECEK 40,376 38,066 53,220 -5.72 -28.47
IMKBTEKSTİL,DERİ 3,238 3,002 7,125 -7.28 -57.86
IMKBORMAN,KAĞIT,BASIM 16,117 15,317 36,351 -4.96 -57.86
IMKBKİMYA,PETROL,PLASTİK 16,280 14,924 30,345 -8.33 -50.82
IMKBTAŞ,TOPRAK 26,120 24,356 54,939 -6.75 -55.67
IMKBMETALANA 34,970 28,403 59,339 -18.78 -52.13
IMKBMETALEŞYA,MAKİNA 12,897 11,735 36,941 -9.01 -68.23
IMKBULUSAL-HİZMETLER 20,816 20,164 34,205 -3.13 -41.05
IMKBELEKTRİK 2,069 1,833 3,092 -11.43 -40.74
IMKBİLETİŞİM 18,295 17,935 31,891 -1.97 -43.76
IMKBULAŞTIRMA 6,217 5,560 14,201 -10.57 -60.85
IMKBTİCARET 30,639 29,660 41,348 -3.20 -28.27
IMKBTURİZM 2,999 2,799 8,477 -6.67 -66.98
İMKBULUSAL-MALİ 34,376 32,448 83,822 -5.61 -61.29
IMKBBANKA 48,853 46,460 119,972 -4.90 -61.27
IMKBSİGORTA 62,867 55,786 119,204 -11.26 -53.20
IMKBFİNANSALKİR.FAKTORİNG 5,042 4,495 13,694 -10.86 -67.18
IMKBGAYRİMENKULY.O. 12,187 11,367 34,723 -6.73 -67.26
IMKBHOLDİNGVEYATIRIM 18,102 16,849 43,983 -6.92 -61.69
IMKBULUSAL-TEKNOLOJİ 4,571 4,233 10,491 -7.39 -59.65
IMKBBİLİŞİM 2,899 2,787 6,647 -3.86 -58.07
IMKBSPOR 48,491 52,492 41,521 8.25 26.42
IMKBSAVUNMA 14,320 12,232 32,941 -14.58 -62.87
IMKB2.ULUSAL 9,005 7,703 27,284 -14.45 -71.77
IMKBMENKULKIYM.Y.O. 8,290 7,911 16,429 -4.57 -51.85
IMKBKURUMSALYÖNETİM 26,247 24,602 55,406 -6.27 -55.60
B O R S A A N A L İ Z
Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço
Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesi
Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço
Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesiSektör Bazında Sektör Bazında
GÖZUCUYLA
TÜRKEL MİNİBAŞ
Ciddiyet Beyler!
turkmini@superonline.com
www.turkelminibas.net
Geçen hafta borsalarda yine panik
vardı. Dow Jones köpüğün başladığı
günlerdeki 7000 düzeyine doğru yolu-
na devam etti. New York Borsası’nın
gelecek işlemleri bir süre için durdu-
ruldu. Dünya deniz ticaretini ölçen,
bu yüzen ekonomik büyümenin gele-
ceğine ilişkin çok önemli bir gösterge
olarak kabul edilen Baltık Dry In-
dex’in 14 haftadır sürdürdüğü gerileme
geçen haftanın sonunda, yüzde 90’a
ulaştı. Bloomberg bu konuyla ilgili ha-
berini “En büyük köpük küreselleş-
meymiş” başlığıyla verdi. IMF’nin dün-
ya ekonomisi için gelecek yıl yüzde
1.9’luk büyüme öngörüsü, resesyon sı-
nırı olarak kabul edilen yüzde 2.5’in çok
altındaydı. Hafta sonu yapılan zirvede,
Avrupa ve Asya liderleri birlikte, dünya
bankacılık kurallarının, daha yakın bir
denetime olanak verecek biçimde ye-
niden düzenlenmesini istediklerini açık-
ladılar. Ama, “ilginç bir şey oldu” der-
ken bunların hiçbirini kastetmiyorum.
Meğerse ideolojiymiş!
Bence geçen haftanın en ilginç ola-
yı, eski ABD Merkez Bankası Başkanı
Alan Greenspan’ın mali piyasaların
yanı sıra, serbest piyasa dogmasının
da erimekte olduğunu gösteren iti-
raflarıydı.
Yıllardır ne zaman “neo liberalizmi”
eleştirsek, bu böyle devam etmez,
“hışt hışt geliyor” diyerek uyarmaya ça-
lışsak, ekonomist taklidi yapan tele-
voleciler görüşlerimizi hep ideolojik
olmakla suçladılar. Yani objektif değil-
dik, gerçekleri değil kötü niyetlerimizi
dile getiriyorduk.
Perşembe günü, bu taklitçilerin, “gu-
ru”su, Maestro dedikleri adam, Alan
Greenspan, ABD meclis komisyonuna
ifade verirken ağzından baklayı çıkar-
dı. Efendim, meğerse, herkesin bir
ideolojisi varmış. Ama bir farkla... Kriz
göstermiş ki Maestro’nun 40 yıldır iz-
lediği neoliberal ideolojide vahim bir ha-
ta varmış; gerçekliğe uymuyormuş.
O taklitçilerin, şimdi yüzlerinin kızar-
masını tabii ki beklemiyorum. Ama, sa-
nırım artık ben “Maestro” sayesinde ge-
celeri, sağdan sola dönüp, kendi ken-
dime “Biz çok mu ideolojiğiz?” tü-
ründen sorular sormadan, rahatlıkla
uyuyabileceğim.
‘Şok geçirdim, inanamıyorum’
“Maestro”, krizin şiddeti karşısında
gözlerine inanamıyor, şok geçiriyormuş.
Komisyon Başkanı, “Yani, ideolojiniz
yanlıştı mı demek istiyorsunuz” diye so-
ruyor. Maestro önce, “kültürel çalış-
malar” disiplininden bir sayfa ödünç alır-
casına, herkesin bir ideolojisi olduğu-
na ilişkin kısa bir söylev çektikten son-
ra (yani, geçmişte eleştirilere kulakla-
rımı kapadım diye bana ideolojik deyip
durmayın), “tam da bu yüzden şok için-
deyim, 40 yıldır işlediğini sandığım
model meğerse hatalıymış” diyor.
Komisyon başkanı üsteliyor, “Yani
dünya görüşüm yanlıştı mı demek isti-
yorsunuz?” Maestro, “Evet gerçekliğe
uymuyorsa...” sonra başlıyor fırıldak gi-
bi dönmeye, “Efendim bazen yüzde 60
doğrusunuzdur, o zaman yüzde 40
yanlışsınız demektir” falan filan... De-
meye getiriyor ki, bankacıların açgöz-
lü olacağını, piyasaların riskleri yanlış he-
saplayacağını düşünememiş. Kim dü-
şünememiş? Saçını Wall Street’de
dökmüş biri... Geçenlerde aktarmıştık,
kendisini riskler kontrolden çıkıyor di-
ye uyaranları bezdirip istifaya zorlayan
adam. Şimdi dönmüş 2005’te uyar-
mıştım diyor. Hadi canım sen de...
Greenspan, konuşmasında, krizin
gerçek nedenleri üzerine açıklayıcı bir
bilgi de veremedi ama bazı çok önem-
li öngörülerde bulunmadı değil: İşsiz-
liğin aniden artması engelleneme-
yecek, ev piyasaları dibe vurmaktan
hâlâ çok uzak. Gelin biz Greenspan’ı,
ona Maestro diyenleri vicdanlarıyla
baş başa bırakıp, bu öngörüler üze-
rinden devam edelim.
Kriz derinleşiyor, yoksulluk,
açlık dalgası geliyor
Ben artık mali piyasalardaki geliş-
meleri adeta esneyerek okuyorum.
Çünkü artık konu değişti. Piyasaların
ayağı yere değdi. Değince de üzerin-
de durmaya çalıştıkları zeminin (“artı de-
ğerin” üretildiği yerin) hızla daralmak-
ta, birilerinin uçuruma düşmekte ol-
duğunun ayırdına vardılar. İşte bu yüz-
den artık piyasaların gözü, merkez
bankalarının piyasaya bastığı trilyon-
larda değil, büyüme, dış ticaret, şirket
bilançoları, işsizlik gibi verilerde. Öyle
ki, artık borsalar, bu veriler birazcık bi-
le kötü gelse paniğe kapılıp düşmeye
başlıyorlar. Bu koşullarda, Dow Jones,
köpüğün başladığı noktaya 7000-7500
bandına kadar gerilerse şaşmayacağım.
Bu bandın da altına düşerse, “1929’dan
bu yana en büyük mali kriz” lafı da ar-
tık anlamını yitirecek.
Kısacası, korkarak beklenen “fasit
daire” oluştu. Kredi krizi üretici sektörleri
vurdu. Üretici sektörlerdeki gerileme
şimdi döndü, batık krediler, iflaslar
üzerinden mali piyasaları vuruyor. Böy-
lece krizin merkez üssü, gelişmiş ül-
kelerde işsizlik hızla artıyor. Kredi da-
ralırken talep hızla geriliyor. Dükkânlar,
fabrikalar kapanıyor, kapasite fazlası
oluşuyor, işsizlik artıyor. Birikmiş ser-
vet, krediyle sürdürülen refah yok olu-
yor. Bunların sonucu yoksulluk ve gi-
derek yayılan bir açlık dalgası olacak,
hem de bu kez, yalnızca azgelişmiş ül-
kelerde değil...
Daha kriz etkileri görülmeden önce
dünyanın 120 kentinde yapılmış bir
araştırma, ABD’nin en büyük kentle-
rindeki gelir dağılımı eşitsizliklerinin,
Kenya, Fildişi Kıyısı gibi yoksul ülkele-
rin başkentlerindeki eşitsizlik düzeyine
ulaştığını ortaya koyuyordu (The Gu-
ardian 23/10/08). Bu eşitsizlik, ekono-
minin sözde büyük bir büyüme sergi-
lediği dönemde oluşmuş. Şimdi işsiz-
lik artışı, insanların evlerini, emeklilik fon-
larını kaybetmeye başlamasının yanı sı-
ra, belediye kaynaklarının önemli bö-
lümünün borsalarda buhar olmuş ol-
masının da etkisiyle, yoksulluğun etki-
lerini hafifletecek kurumlar da zayıflı-
yorlar. Eğer maliye politikaları ile yeni
kaynaklar harekete geçirilip iş olanak-
ları yaratılmazsa, büyük kentlerin, gi-
derek artan bölümlerinin yaşanmaz
hale gelmesi kaçınılmaz.
Ve gelişmekte olan ülkeler
Ama, hamdolsun kriz bizi vurmaya-
cak, hatta fırsat yaratacağız. Zaten
sosyal güvenlik sistemimiz, kamu hiz-
metlerimiz de gelişmiş ülkelere parmak
ısırtacak düzeyde. Gıda tedariki konu-
sunda da zaten kendi kendimize ye-
terliyiz. Bu nedenlerle bizim açımızdan
korkacak bir şey yok. Ama kredi krizi
gelişmekte olan ülkelere giden kay-
nakları hızla daralttı. Risk primleri de ar-
tıyor. İhracat pazarları daraldı, emtia fi-
yatları düştü. Dış kaynağa çok daha
yüksek faiz ödemek zorunda kalacak
olan gelişmekte olan ülkeler, ihracat ge-
lirlerinin de erimesine şahit olacaklar. Bu
yüzden, bu ülkelerde, büyümeyi, tü-
ketici talebini hatta en temel sağlık ve
gıda tedarikini finanse etmek giderek
daha da zorlaşacak.
Üstelik bu zorluklar geçen yılın, bu
yıl etkileri hâlâ hissedilen gıda krizi üze-
rine geliyor. Birleşmiş Milletler’in Gıda
ve Tarım Örgütü (FAO) Direktörü Jac-
ques Diouf, mali krizden dolayı geliş-
mekte olan ülkelere yönelik yardımla-
rın da bu yıldan itibaren gerileyerek, so-
runları daha da ağırlaştırmasından en-
dişe ediyor. Gıda fiyatlarında gerile-
meler, üreticiyi, fiyatları düşen ürün-
lerden uzaklaştırarak yeni bir gıda kri-
zi dalgasını yaratması da bekleniyor.
Dünya Bankası Başkanı Robert Zo-
ellick, “Gelişmiş ülkelerdeki insanlar
mali kriz üzerinde odaklandıklarından
yoksul ülkelerde gelişmekte olan bir in-
sani kriz gözlerden kaçıyor” diyor.
Hamdolsun bizde durum farklı!
Geçen Hafta ‘İlginç’ Bir Şey Oldu
DÜNYA EKONOMİSİNE BAKIŞ / ERGİN YILDIZOĞLU / LONDRA erginy@tr.net http://erginyildizoglu.blogspot.com
Endekslerin önceki ve bu haftaki cuma günü kapan›ş değerleri baz al›nm›şt›r.
MADENCİLİK
ParkElek.Madencilik 0.80 13.08 0.58 47.34 0.28 8 . 8 0
GIDA,İÇKİVETÜTÜN
Altõnyağ 0.28 -5.81 0.65 -2.24 -0.08 - 2 . 4 2
ÜlkerBisküvi 1.71 7.21 0.56 7.74 0.37 3 . 3 1
Banvit 1.14 1.27 0.86 0.53 0.29 0 . 4 6
CocaCola 8.00 7.98 2.10 7.34 0.66 3 . 6 3
ErsuGõda 0.29 0.88 0.51 1.40 0.01 0 . 8 5
FrigoPakGõda 0.47 -33.20 0.84 -17.31 -0.24 - 7 . 6 8
KentGõda 19.50 3.56 2.32 3.55 0.92 1 . 7 4
KerevitaşGõda 5.45 -7.13 -1.67 -1.40 0.63 - 0 . 9 9
KonfrutGõda 1.42 -2.43 0.54 -1.99 0.47 - 1 . 1 8
KristalKola 0.52 0.98 0.32 2.07 -0.01 0 . 7 4
MerkoGõda 1.56 -61.44 5.69 -15.88 -0.29 - 7 . 9 1
PõnarEtVeUn 1.26 7.38 0.27 10.27 0.73 5 . 2 3
PenguenGõda 0.43 -33.88 1.04 -26.00 -0.14 -10.39
PõnarSu 2.34 6.55 0.56 11.08 0.56 4 . 0 9
PõnarSüt 2.19 6.85 0.37 7.34 0.74 4 . 4 0
ŞekerPiliç 1.00 -19.53 0.69 -6.68 0.13 - 6 . 1 3
TatKonserve 1.11 1.99 1.02 1.04 0.07 0 . 6 7
T.Tuborg 0.81 -1,456.90 22.01 -58.78 -0.81 -23.76
Tukaş 0.39 -102.80 0.98 -49.00 -0.35 -14.83
Vanet 0.90 -0.16 1.49 -0.15 0.00 - 0 . 0 6
DOKUMA,GİYİMEŞYASIVEDERİ
AkalTekstil 0.56 2.48 0.19 1.04 -0.06 0 . 9 4
AkõnTekstil 0.78 -4.29 0.17 -6.77 -0.33 - 2 . 7 2
Aksuİplik 0.59 -26.80 0.33 -26.18 -0.59 - 8 . 6 9
Altõnyõldõz 4.36 -8.64 1.22 -10.62 -0.07 - 3 . 6 6
ArsanTekstil 0.80 -6.23 0.30 -12.36 -0.37 - 3 . 4 4
BisaşTekstil 0.36 -427.06 -4.14 -48.73 1.08 -12.12
Bossa 1.37 8.77 0.51 16.67 0.33 6 . 8 4
CeylanGiyim 1.66 3.97 1.31 1.88 0.08 1 . 2 8
CeytaşMadencilik 1.40 -2.88 0.68 -22.01 -0.15 - 2 . 6 5
Derimod 1.57 6.50 0.66 2.76 0.52 2 . 4 7
DesaDeri 0.37 -0.40 0.28 -0.57 0.14 - 0 . 2 4
Edipİplik 2.30 -7.96 0.82 -18.33 -0.33 - 2 . 0 2
Gedizİplik 0.36 -6.30 0.11 -162.58 -0.31 - 4 . 3 5
İdaş 0.86 -31.13 0.21 -35.06 -1.86 -10.73
KarsuTekstil 0.37 -1.09 0.17 -1.89 0.01 - 0 . 7 1
Kordsa 1.20 7.10 0.36 7.62 0.19 3 . 8 1
LüksKadife 1.18 -7.69 1.04 -22.03 -0.11 - 4 . 7 6
MenderesTekstil 0.19 -0.91 0.16 -2.15 0.00 - 0 . 5 3
MensaMensucat 0.21 -3.01 0.34 -18.51 -0.07 - 0 . 7 9
Metemteks 0.25 -15.97 0.52 -64.06 -0.16 - 8 . 9 3
Söktaş 2.40 1.74 0.28 3.07 0.63 0 . 8 2
SönmezFilament 0.47 -4.05 0.40 -11.28 -0.13 - 3 . 7 3
Yataş 0.70 -1.42 0.22 -1.08 0.07 - 0 . 5 1
Yünsa 0.84 -1.25 0.34 -1.02 -0.05 - 0 . 4 9
ORMANÜRÜNLERİVEMOBİLYA
AlkimKağõt 0.91 3.67 0.52 7.40 0.12 2 . 7 3
DoğanGazetecilik 0.95 4.73 0.39 7.05 0.17 3 . 2 6
Gentaş 0.92 4.06 0.59 10.99 0.12 3 . 7 4
KelebekMobilya 0.37 -9.32 1.18 -8.59 -0.03 - 3 . 4 6
BakAmbalaj 1.61 3.58 0.27 3.52 0.31 1 . 9 3
DoğanBurda 0.94 12.09 0.47 9.97 0.39 7 . 5 4
DuranDoğanBasõm 1.82 -34.21 2.36 -7.32 -0.64 - 4 . 6 6
IşõklarAmbalaj 0.29 2.51 0.84 3.38 0.09 0 . 2 3
Kaplamin 3.22 -2.37 0.49 -2.77 -0.09 - 1 . 8 0
Kartonsan 49.00 7.24 0.93 15.54 11.46 6 . 3 4
KozaMadencilik 0.81 23.59 1.08 30.30 0.28 9 . 8 8
Olmuksa 3.48 1.48 0.69 2.14 0.20 1 . 2 1
TireKutsan 9.35 -23.94 5.85 -11.62 -0.49 - 5 . 9 0
VikingKağõt 0.26 -110.49 1.13 -24.18 -0.44 -11.05
KİMYA,PETROL,KAUCUKVEPLASTİKÜRÜNLERİ
Aksa 1.36 4.48 0.23 6.25 0.26 2 . 9 4
AlkimKimya 3.38 11.54 0.72 17.53 0.84 7 . 5 2
Aygaz 1.77 6.50 0.36 5.59 1.22 3 . 9 4
Bagfaş 63.00 40.38 1.13 27.54 28.57 2 2 . 8 4
Brisa 30.00 5.69 0.55 6.33 8.03 3 . 5 3
DevaHolding 6.25 -14.78 1.29 -30.91 -1.00 - 7 . 2 3
Eczacõbaşõİlaç 1.20 2.41 0.39 9.64 0.84 2 . 0 4
EgeGübre 25.25 10.76 0.43 11.85 8.15 6 . 0 5
Good-Year 6.70 5.11 0.30 3.32 2.12 3 . 1 5
GübreFabrik. 20.90 67.27 1.70 29.67 9.41 1 0 . 3 1
Hektaş 0.52 14.53 0.42 22.34 0.18 1 1 . 4 5
Marshall 6.55 9.38 0.60 9.37 1.17 5 . 4 8
Petkim 3.50 -1.18 0.48 -1.40 -0.08 - 0 . 9 0
PetrolOfisi 2.98 4.72 0.59 1.62 0.90 1 . 9 3
Pimaş 1.00 -1.88 0.26 -2.16 0.22 - 0 . 7 6
AdvansaSasa 0.25 -6.77 0.20 -9.07 -0.26 - 4 . 1 0
SodaSanayii 0.86 4.64 0.40 6.91 0.09 2 . 8 3
SelçukEczaDeposu 0.89 10.32 0.64 3.79 0.29 3 . 8 1
TurcasPetrol 1.98 12.61 0.50 250.36 0.98 1 2 . 2 4
DyoBoya 0.20 -24.70 0.70 -14.19 -0.13 - 4 . 6 4
TAŞ,TOPRAĞADAYALISANAYİ
AdanaÇimento(A) 2.46 14.66 1.25 46.19 1.13 1 3 . 5 3
AdanaÇimento(B) 1.62 14.66 0.82 46.19 0.80 1 3 . 5 3
AdanaÇimento(C) 0.34 14.66 0.17 46.19 0.11 1 3 . 5 3
AfyonÇimento 605.00 7.00 1.32 20.78 74.10 5 . 7 1
Akçansa 2.80 9.54 0.73 17.46 0.80 5 . 8 3
AnadoluCam 1.02 7.40 0.53 9.04 0.23 3 . 2 0
BatõsökeÇimento 0.72 -0.55 0.22 -1.79 0.06 - 0 . 4 9
BatõÇimento 4.98 4.82 0.90 9.23 0.51 3 . 3 3
BoluÇimento 1.11 13.34 0.74 27.31 0.41 1 2 . 0 4
BursaÇimento 4.18 17.29 1.93 17.31 0.65 9 . 9 5
Çimbeton 6.75 -8.69 0.34 -5.63 -1.72 - 5 . 5 0
Çimentaş 3.68 -1.53 0.39 -4.50 0.62 - 0 . 8 7
Çimsa 2.86 9.19 0.52 22.65 1.02 6 . 4 4
DenizliCam 1.73 -4.00 0.40 -6.26 -0.35 - 2 . 3 6
EczacõbaşõYapõ 1.02 -7.01 0.46 -4.88 -0.65 - 2 . 5 4
EgeSeramik 0.34 -3.98 0.20 -6.56 -0.01 - 2 . 3 2
GöltaşÇimento 18.10 9.16 0.49 21.17 -1.36 6 . 8 0
HaznedarRefrakter 0.90 1.43 0.66 0.70 0.02 0 . 4 3
İzocam 8.55 15.94 1.62 17.48 2.16 1 2 . 0 2
KonyaÇimento 32.75 4.71 0.53 16.72 9.13 4 . 0 1
KütahyaPorselen 0.93 3.71 0.30 4.10 0.06 2 . 5 4
MardinÇimento 3.20 20.17 1.52 37.22 1.00 1 7 . 0 0
NuhÇimento 9.80 12.42 1.86 22.51 1.46 9 . 5 7
TrakyaCam 0.83 6.74 0.37 15.82 0.31 4 . 6 3
UşakSeramik 0.53 2.71 0.31 1.74 0.03 0 . 8 0
ÜnyeÇimento 2.36 18.52 0.96 39.30 0.91 1 4 . 9 3
METALANASANAYİ
BorusanMannesmann 5.45 17.58 0.59 8.21 2.54 5 . 7 0
Burçelik 8.95 -4.41 0.78 -2.02 -0.41 - 1 . 2 5
BurçelikVana 0.51 -13.54 0.80 -20.91 -0.24 - 7 . 9 1
Çemtaş 0.69 11.63 0.33 17.21 0.32 9 . 9 2
ÇelikHalat 2.16 9.45 1.02 6.51 0.15 4 . 8 3
DemisaşDöküm 0.77 9.07 0.29 7.74 0.22 4 . 8 8
ComponentaDökümcülük 4.16 12.74 1.33 9.23 0.44 7 . 8 3
Erbosan 3.96 14.30 0.41 13.23 1.44 7 . 7 7
EreğliDemirÇelik 3.76 13.07 0.66 22.76 1.01 7 . 6 6
FenişAlüminyum 1.91 13.12 1.18 10.52 0.22 5 . 7 1
İzmirDemirÇelik 1.37 10.90 0.53 5.77 0.55 5 . 4 8
Kardemir(A) 0.58 20.41 0.50 24.43 0.35 1 1 . 3 4
Kardemir(B) 0.58 20.41 0.50 24.43 0.35 1 1 . 3 4
Kardemir(D) 0.47 20.41 0.41 24.43 0.35 1 1 . 3 4
Sarkuysan 1.80 9.73 0.40 2.24 0.59 3 . 5 0
METALEŞYAVEMAKİNAGEREÇYAPIM
AlarkoCarrier 7.25 5.69 0.41 8.48 1.86 4 . 0 6
AnadoluIsuzu 3.78 10.47 0.46 7.54 1.48 6 . 3 5
Arçelik 2.00 5.86 0.38 3.74 0.44 1 . 7 7
GrundigElektronik 0.36 -15.29 0.45 -6.49 -0.33 - 3 . 2 5
BoschFrenSistemleri 37.75 -3.30 4.12 -0.81 0.14 - 0 . 8 7
BSHEvAletleri 19.50 6.06 1.66 3.16 2.48 2 . 3 0
DitaşDoğan 1.38 -1.69 0.52 -2.54 -0.09 - 1 . 1 1
EgeEndüstri 6.20 10.81 0.48 7.79 1.79 5 . 1 8
EmekElektrik 0.28 -5.27 -2.93 -1.16 0.04 - 0 . 6 3
EminişAmbalaj 5.50 -16.62 2.39 -16.82 -0.46 - 5 . 5 2
F-MİzmitPiston 6.05 45.92 2.90 76.77 1.15 4 0 . 7 1
FordOtosan 3.46 16.91 0.69 7.17 1.65 9 . 3 8
GersanElektrik 0.53 0.49 0.49 0.36 0.03 0 . 3 5
İhlasEvAletleri 1.11 0.14 1.64 0.29 0.03 0 . 0 8
KarsanOtomotiv 0.90 -19.23 0.99 -13.29 -0.15 - 7 . 5 3
KarelElektronik 0.72 5.19 0.24 8.35 0.30 3 . 2 3
KlimasanKlima 4.84 15.08 1.98 7.53 0.03 4 . 9 3
MutluAkü 1.14 4.70 0.56 3.68 0.30 2 . 3 7
Parsan 0.93 13.13 0.30 29.84 0.53 9 . 0 4
TürkPrysmianKablo 1.90 6.22 0.57 2.51 0.71 2 . 6 8
T.DemirDöküm 3.00 -39.89 1.89 -11.45 -0.75 - 5 . 3 3
VestelBeyazEşya 1.07 6.86 0.42 5.39 0.32 3 . 8 3
DİĞERİMALATSANAYİİ
AdelKalemcilik 2.58 22.79 0.44 20.23 1.30 1 0 . 0 6
GoldaşKuyumculuk 0.64 5.14 0.29 0.43 0.21 1 . 4 0
ServeKõrtasiye 0.50 2.03 0.38 3.72 0.09 1 . 5 6
ELEKTRİK,GAZVESU
AkEnerji 7.55 11.18 1.13 17.24 0.15 7 . 0 4
AksuEnerji 1.39 3.19 0.35 144.18 0.13 2 . 8 6
AyenEnerji 1.04 11.44 0.67 41.27 0.25 5 . 0 1
ZorluEnerji 1.98 -11.89 0.74 -8.49 -0.14 - 1 . 2 6
İNŞAATVEBAYINDIRLIK
BorovaYapõ 0.19 -17.39 0.49 -0.04 -10.61
Enkaİnşaat 5.70 14.39 1.63 14.81 0.85 5 . 8 9
TOPTANTİCARET
DoğuşOtomotiv 1.95 -8.06 0.53 -2.82 0.09 - 2 . 6 1
İntema 2.03 5.57 0.52 0.54 -0.08 0 . 5 5
SankoPazarlama 1.86 3.28 0.69 1.72 0.05 2 . 0 0
PERAKENDETİCARET
AFMFilm 4.50 -10.42 3.17 -5.89 -0.20 - 3 . 4 2
BİMBirleşikMağ. 38.00 30.85 13.13 3.35 1.72 8 . 3 1
BoynerMağazacõlõk 0.53 9.26 0.85 2.45 0.12 2 . 2 1
Carrefoursa(A) 8.40 32.13 0.86 34.06 3.72 2 1 . 4 7
Carrefoursa(B) 7.45 32.13 0.77 34.06 3.72 2 1 . 4 7
TescoKipa 4.02 -11.05 0.88 -8.33 -0.75 - 4 . 1 0
Migros 13.20 8.74 1.62 5.37 3.37 4 . 8 4
Milpa 0.73 -8.41 1.40 -0.10 - 3 . 3 2
VakkoTekstil 0.29 -5.16 0.38 -6.26 -0.07 - 3 . 1 4
TURİZM
FavoriDinlenmeYer. 1.11 -20.90 0.13 -1,657.62 -0.85 - 7 . 7 8
MarmarisAltõnyunus 4.52 -1.34 0.61 -11.06 -0.40 - 1 . 0 4
MartõOtel 0.38 0.99 0.39 7.93 -0.03 0 . 4 3
NetTurizm 0.40 -96.12 0.45 -958.94 -0.50 -34.52
Tek-ArtTurizm 0.39 -3.19 0.83 -20.47 -0.02 - 1 . 9 0
ULAŞTIRMA,HABERLEŞMEVEDEPOLAMA
Çelebi 4.18 16.78 0.88 13.71 1.45 7 . 0 8
TürkHavaYollarõ 3.82 11.82 0.31 9.76 2.62 4 . 2 0
ReysaşLojistik 0.90 3.23 0.42 2.97 0.11 1 . 0 7
Usaş 0.81 14.87 0.41 57.79 -0.09 1 1 . 2 9
HABERLEŞME
Turkcell 7.35 15.63 2.25 27.74 0.97 1 1 . 0 0
TürkTelekom 3.14 22.62 2.50 19.96 0.00 8 . 0 3
TIBBİVEDİĞERSAĞLIKHİZMETLERİ
AcõbademSağlõk 7.15 -7.01 5.68 -3.98 -0.07 - 2 . 1 7
SPORHİZMETLERİ
BeşiktaşFutbolYat. 1.45 -9.59 4.14 -1.42 -0.03 - 0 . 8 5
FenerbahçeSportif 47.00 51.26 10.47 100.58 2.30 4 8 . 7 8
GalatasaraySportif 122.00 39.90 1.41 34.59 3 2 . 8 3
TrabzonsporSportif 8.90 43.97 3.64 93.57 1.08 3 8 . 3 4
BANKALARVEÖZELFİNANSKURUMLARI
Akbank 4.66 10.90 1.33 0.65 1 . 4 5
AlbarakaTürk 2.11 10.45 1.01 0.42 1 . 3 8
AlternatifBank 0.59 11.02 0.49 0.22 1 . 2 8
Denizbank 4.32 7.79 2.06 0.30 0 . 6 5
FortisBank 0.77 8.00 0.46 0.17 1 . 2 8
Finansbank 4.12 9.53 2.28 0.30 1 . 0 7
GarantiBankasõ 1.91 12.46 1.00 0.43 1 . 3 4
İşBankasõ(A) 16,200.00 12.27 4,750.09 60.63 1 . 3 1
İşBankasõ(B) 695.00 12.27 203.78 3.03 1 . 3 1
İşBankasõ(C) 3.30 12.27 0.97 0.76 1 . 3 1
T.KalkõnmaBank. 2.42 4.17 0.83 0.26 2 . 1 4
T.S.K.B. 0.67 10.87 0.50 0.33 1 . 4 2
T.EkonomiBank. 0.73 12.18 0.80 0.17 0 . 9 2
Tekstilbank 0.43 2.19 0.48 0.05 0 . 2 4
VakõflarBankasõ 1.13 8.95 0.54 0.41 0 . 9 7
YapõveKrediBank. 1.44 12.84 1.12 0.24 1 . 2 3
HalkBankasõ 3.50 16.66 1.14 0.99 1 . 4 0
SİGORTAŞİRKETLERİ
Aksigorta 2.55 2.63 0.47 0.33 1 . 9 3
AnadoluSigorta 0.75 10.76 0.43 0.28 4 . 6 4
AnadoluHayatEmek. 1.24 5.35 0.99 0.19 0 . 5 6
AvivaSigorta 9.45 15.13 3.01 0.34 3 . 8 4
GüneşSigorta 1.37 6.29 1.06 0.08 2 . 0 7
YapõKrediSigorta 8.20 6.17 2.46 0.35 2 . 3 6
RaySigorta 1.26 2.69 2.03 -0.04 0 . 5 5
FİNANSALKİRALAMAVEFACTORİNGŞİRKETLERİ
GarantiFaktoring 1.13 9.79 0.53 10.71 0.38 0 . 4 1
FinansFin.Kir. 0.85 9.12 0.31 36.01 0.53 1 . 9 3
İşFin.Kir. 0.44 21.24 0.32 731.93 0.43 4 . 7 0
ŞekerFin.Kir. 0.25 13.81 0.96 12.90 0.04 0 . 8 8
TekstilFin.Kir. 0.28 9.31 0.13 28.85 0.34 3 . 6 1
CreditwestFaktoring 1.50 13.95 1.03 0.40 2 . 8 5
YapõKrediFin.Kir. 1.12 12.31 0.79 45.43 0.35 2 . 5 1
VakõfFin.Kir. 1.48 2.08 0.88 2.77 -0.11 0 . 2 9
HOLDİNGLERVEYATIRIMŞİRKETLERİ
AlarkoHolding 1.53 3.50 0.47 6.00 0.27 1 . 7 0
BorusanYat.Paz. 2.44 7.63 0.67 0.50 7 . 6 1
DoğanHolding 1.13 2.28 0.44 1.48 0.13 0 . 8 7
EczacõbaşõYatõrõm 1.90 0.62 0.21 0.40 1.24 0 . 6 0
GSDHolding 0.34 3.25 0.19 0.13 0 . 3 8
İhlasHolding 0.25 -2.32 0.23 -4.71 -0.05 - 1 . 0 3
KoçHolding 2.17 25.79 0.46 9.68 1.91 3 . 6 7
NetHolding 0.33 14.04 0.99 44.82 0.22 4 . 5 7
ŞişeCam 0.93 6.92 0.35 9.69 0.34 3 . 2 5
İşGirişim 1.30 6.20 0.27 53.61 0.38 6 . 1 1
TAVHavalimanlarõ 2.96 -5.16 1.17 -4.55 -0.28 - 1 . 1 3
SabancõHolding 2.82 17.12 0.57 40.17 1.05 1 . 6 6
VakõfGirişim 4.98 3.08 1.04 0.12 3 . 0 6
YazõcõlarHolding 4.70 11.84 0.56 28.76 1.72 3 . 1 9
GlobalYat.Holding 0.25 -1.58 0.45 -5.46 0.03 - 0 . 5 7
TekfenHolding 3.92 12.82 0.86 14.08 0.87 6 . 5 5
BİLİŞİM
ArenaBilgisayar 1.27 6.68 0.58 0.70 0.51 1 . 6 9
AlcatelLucentTeletaş 0.72 -4.32 0.84 -1.12 -0.04 - 0 . 8 6
EscortComputer 0.80 1.43 0.41 2.49 0.02 1 . 0 1
AnelTelekom 1.93 13.27 1.38 18.40 0.16 5 . 3 5
IndeksBilgisayar 0.87 2.92 0.57 0.53 0.13 0 . 7 6
LinkBilgisayar 1.00 0.34 0.87 1.07 -0.14 0 . 3 1
LogoYazõlõm 1.22 3.09 0.50 8.93 0.28 2 . 5 9
NetaşTelekom. 10.30 1.11 0.37 2.62 0.04 0 . 7 3
SAVUNMA
Aselsan 2.46 8.37 0.56 12.72 0.94 2 . 8 0
GAYRİMENKULYAT.ORT.
AkmerkezG.M.Y.O. 27.50 25.18 3.77 79.23 3.58 2 2 . 2 7
AlarkoGMYO 10.00 5.28 0.33 87.36 2.41 4 . 4 0
AtakuleG.M.Y.O. 0.71 5.19 0.35 21.44 0.29 5 . 1 6
DoğuşGEGMYO 0.43 -2.75 0.31 -83.58 0.12 - 2 . 1 4
İşGMYO 0.57 3.05 0.29 70.49 0.02 2 . 8 8
NurolGMYO 1.09 1.39 0.23 42.85 0.52 1 . 3 7
SağlamGMYO 0.38 0.17 0.36 8.16 0.02 0 . 1 2
SinpaşGYO 1.62 0.39 0.25 16.71 0.22 0 . 3 3
ÖzdericiGMYO 0.51 11.94 0.38 201.43 0.17 4 . 5 9
VakõfGMYO 0.91 4.45 0.27 71.85 0.28 4 . 4 2
PeraGMYO 0.28 -4.52 0.51 0.04 - 2 . 4 7
YapõKrediKorayGMYO 0.67 -7.85 0.26 -13.58 -0.23 - 4 . 9 3
MENKULKIYMETLERYATIRIMORT.
AkYat.Ort. 0.74 -15.29 0.33 -9.40 -0.16 -14.38
AlternatifYat.Ort. 0.34 -13.50 0.23 -5.59 -0.14 -13.34
AtaYat.Ort. 0.38 -28.54 0.41 -21.08 -0.18 -26.08
AtlantisYat.Ort. 0.28 -47.17 0.22 -14.94 -0.53 -45.91
AtlasYat.Ort. 0.36 -45.42 0.24 -2.41 -0.28 -44.77
AvrasyaYat.Ort. 0.25 -60.10 0.37 -1.69 -0.27 -56.79
BaşkentYat.Ort. 0.52 -2.17 0.48 -0.05 0.01 - 1 . 3 4
BumerangYat.Ort. 0.38 -9.43 0.41 -10.60 -0.09 - 9 . 3 2
DenizYat.Ort. 0.90 -11.48 0.35 -36.63 0.05 -11.10
EczacõbaşõYat.Ort. 0.42 -16.54 0.27 -10.51 0.04 -16.49
GedikYat.Ort. 0.53 -20.72 0.57 -0.58 -0.10 -18.62
EuroYat.Ort. 0.51 -5.81 0.48 -0.32 0.01 - 5 . 7 9
EuroTrendYat.Ort. 0.90 -7.19 0.93 -0.22 0.00 - 7 . 1 7
EVGYat.Ort. 0.47 -26.05 0.44 -0.35 -0.33 -25.79
EgeliCo.Yat.Ort. 0.33 -26.35 0.36 -2.80 -0.16 -26.22
FinansYat.Ort. 0.57 -45.47 0.53 -6.69 -0.43 -45.09
GarantiYat.Ort. 0.29 -18.41 0.33 -9.23 -0.05 -18.28
HedefYat.Ort. 0.29 -10.15 0.38 -4.43 -0.10 -10.12
İnfoYat.Ort. 0.25 -30.89 0.33 -0.34 -0.22 -26.91
İnfotrendYat.Ort. 0.39 1.25 0.38 0.01 0.07 1 . 2 5
İşYat.Ort. 0.56 -8.25 0.44 -7.18 0.01 - 8 . 1 4
M.YõlmazYat.Ort. 0.35 -47.83 0.41 -6.23 -0.38 -47.43
MarbaşBTipiYat.Ort. 0.82 1.96 0.72 0.44 0.12 1 . 9 6
MetroYat.Ort. 0.38 -67.08 0.65 -1.52 -0.29 -65.75
MerkezBTipiYat.Ort. 0.75 -6.38 0.83 -0.09 -0.09 - 5 . 5 7
OyakYat.Ort. 0.28 -22.82 0.31 -1.92 -0.20 -22.42
TSKBYat.Ort. 0.34 -13.35 0.33 -16.38 -0.12 -12.97
TaçYat.Ort. 0.83 -22.00 0.34 -16.34 -0.26 -21.44
TaksimYat.Ort. 0.35 -56.36 0.75 -0.50 -0.41 -36.17
TacirlerYat.Ort. 0.45 -24.35 0.55 -1.05 -0.19 -23.63
VakõfYat.Ort. 0.54 -23.14 0.31 -9.47 -0.29 -22.25
YatõrõmFin.Yat.Ort. 0.35 -25.66 0.31 -5.90 -0.32 -25.00
VarlõkYat.Ort. 0.37 -20.75 0.36 -2.92 -0.12 -20.64
YapõKrediYat.Ort. 0.44 -13.38 0.26 -5.55 -0.01 -13.33
ARACIKURUMLAR
İşY.Men.Değ. 0.84 1.13 0.41 0.02 0.21 0 . 2 1
İKİNCİULUSALPAZAR
LafargeAslanÇimento 29.00 6.00 1.25 7.48 4.21 3 . 2 0
AltõnyunusÇeşme 1.41 -5.02 0.33 -99.95 -0.20 - 4 . 1 5
BerdanTekstil 0.62 -17.38 -0.12 -16.17 -1.15 - 7 . 9 4
BirlikMensucat 0.28 -30.37 0.19 -21.85 -0.39 - 8 . 1 3
Dardanel 0.24 -7.89 -0.04 -22.56 0.18 -20.76
Doğusan 0.61 -16.23 1.47 -222.64 -0.09 - 8 . 8 7
EgeProfil 1.29 0.18 0.86 0.17 0.13 0 . 0 7
IpekMatbaacõlõk 0.62 38.20 1.05 30.60 0.27 9 . 5 5
MegesBoya 0.63 -25.18 3.11 -14.07 -0.50 - 5 . 5 3
PetrokentTurizm 15.00 -42.03 2.14 -64.33 -3.00 - 7 . 9 4
SönmezPamuklu 0.55 -13.95 0.52 -41.17 -0.08 -12.58
MetemturOtelcilik 0.70 -18.56 0.53 -413.48 -0.27 - 6 . 6 8
ŞekerFin.Kir. 0.25 13.81 0.96 12.90 0.04 0 . 8 8
MertGõda 0.46 -16.57 0.70 -11.50 -0.19 - 6 . 0 2
SilverlineEndüstri 0.33 -2.34 0.32 -2.32 -0.03 - 1 . 2 9
FonFin.Kir. 4.28 16.82 0.34 160.45 2.46 5 . 7 7
YENİEKONOMİPAZARI
ArmadaBilgisayar 0.66 -5.49 0.44 -0.87 0.07 - 1 . 3 8
DatagateBilgisayar 0.87 2.22 0.51 0.34 0.15 0 . 7 9
Plastikkart 1.48 2.20 1.47 3.99 -0.03 1 . 7 8
KURUMSALYÖNETİM
AsyaKatõlõmBankasõ 1.07 7.93 0.77 0.26 1 . 2 7
AnadoluEfes 12.70 11.39 2.84 12.84 0.90 4 . 6 0
DoğanYayõnHol. 0.84 -0.41 0.38 -0.37 0.04 - 0 . 1 2
DentaşAmbalaj 0.48 -5.98 0.40 -7.96 -0.09 - 2 . 9 7
HürriyetGzt. 0.76 8.10 0.41 13.24 0.26 3 . 4 2
TofaşOto.Fab. 1.40 13.26 0.61 5.48 0.51 4 . 2 7
Tüpraş 17.70 18.97 1.17 4.75 5.62 6 . 3 0
TürkTraktör 4.54 19.24 0.90 11.61 1.77 6 . 6 2
Otokar 6.35 23.38 1.03 14.95 2.94 1 0 . 2 4
Şekerbank 0.96 9.85 0.44 0.37 1 . 1 8
Vestel 0.78 -6.83 0.12 -3.44 -0.12 - 1 . 7 5
YveYGMYO 0.37 -3.57 0.48 -237.96 -0.05 - 3 . 4 9
GÖZALTIPAZARI
BoyasanTekstil 0.16 51.29 2.15 9.81 0.02 6 . 3 8
ÇbsBoya 0.19 -12.46 -0.07 -39.52 -0.45 -18.17
EGSG.M.Y.O. 0.26 0.30 0.15 54.34 0.27 0 . 2 3
Egeplast 0.71 -39.87 -1.24 -7.39 -0.23 - 5 . 3 4
EsemSporGiyim 0.38 -11.65 0.68 -27.41 0.13 - 2 . 4 3
MakinaTakõm 0.18 -28.66 0.28 -33.49 -0.72 - 4 . 6 0
MazharZorluHolding 0.38 -19.82 -0.22 -6.15 -0.48 - 4 . 3 3
OkanTekstil 0.78 -71.07 1.12 -0.49 -36.94
ÇBSPrintaş 0.23 -9.28 0.19 -33.09 -0.17 - 3 . 0 8
SelçukGõda 0.27 -74.17 0.84 -175.69 -0.33 -33.98
TranstürkHold. 0.18 -56.19 0.21 -46.15 -0.99 - 6 . 1 8
Tümteks 0.19 -20.44 -0.29 -80.73 -0.11 -77.99
Sanayici
gelecekten kaygõlõ
ÖMER ŞAN
RİZE - Rize Valiliği, bölgede devam eden 4. sür-
gün yaş çayõn hasadõnõ yasakladõ. Valilikçe yayõm-
lanan bildiriye göre yaş çay hasadõ yapanlarla işle-
yenler hakkõnda ‘Kabahatler Kanunu’na göre iş-
lem yapõlacağõ kaydedildi. Valiliğin yasaklamasõ ve
Ulusal Çay Konseyi’nin de bu uygulamaya destek
vermesi Rize ve bölgede tepkilere neden oldu. Ri-
ze Valisi Kasım Esen yaptõğõ açõklamada, 4. sürgün
çay hasadõnõn Türk çay kalitesine ve bahçelere za-
rar verdiği, bu nedenle hasat yapanõn da, işleyenin
de suçlu olduğunu kaydetti. Rize Valiliği’nin ya-
saklamasõna sert tepki gösteren CHP Rize İl Başkanõ
Mehmet Aslankaya, uygulamalarõn tamamen
AKP’nin Çay-Kur’u özelleştirme politikasõnõn bir so-
nucu olduğunu ve kurumun bazõ firmalara peşkeş çe-
kilmek istendiğini vurguladõ.
Bir, piyasa ekonomisi dengelerin kendi kendi-
ne oluştuğu bir mucize alanı değildir.
İki, güçlerini nereden alırlarsa alsınlar hükü-
metlerin keyfi demeçleriyle yönetilmeyecek ka-
dar ciddi bir mekanizmadır.
Üç, mekanizmayı doğru işletecek temel ku-
rumların başında da ülkelerin merkez bankala-
rı gelir.
Batı’nın anlı şanlı ekonomistlerinin demeçleri-
ne, makalelerine bakılırsa bu gerçekleri sonunda
global kriz sayesinde fark ettiler. Aynı dünyanın
plağını çalan bizim ülke hükümetiyse YTL’nin yüz-
de 30 değer kaybetmesine rağmen hâlâ bu ger-
çeği yakalamış değil. Krizin olası yüksek etkile-
rini;
“Gerektiğinde biz de piyasalara likidite vere-
biliriz.”
“Dere mecrasında akar müdahale gerekmez.”
“İnanıyorum ki inşallah bu kriz bizi teğet ge-
çecek.”
“Bizde yangın yok, niye su sıkalım.”
söylemleriyle geçiştirmeye çalışmakta!..
Sonuç: Son 40 günde Türkiye’den 15 milyar do-
larlık sermaye çıkışı ve ulusal parada yüzde
30’un üstünde değer kaybı!.. Hal böyle iken, 2009
bütçesi hâlâ global krize uyumlandırılmış değil!..
Tabii bu arada hükümetin krizi algılama zaa-
fından kazananlar ise, yabancı yatırımcı ile itha-
latçı!
Zaten 2000’den beri süren programının man-
tığı da bu değil miydi? Düşük kurla ithalatı cazip
kılıp, hem dışarıdaki reel sektörü Türkiye pazarı
üzerinden rahatlatmak hem de sıcak para akım-
larıyla yabancı yatırımcıya kolayca nemalanaca-
ğı alan yaratmak.
Oysa, şimdi gün o gün değil.
? Piyasalar Merkez Bankası’nın dolardaki yük-
selişe müdahale edeceği beklentisindeydi.
? Müdahale edilmediğini gördükçe satış bas-
kısının yerini değer kaybı artan YTL baskısı aldı.
? Değer yitiren YTL’nin piyasayı ters yönden
baskılamasından ise Türkiye’deki yabancılar ya-
rarlandı.
? Yabancılar 1997’deki Güney Asya krizinde ol-
duğu gibi, faizinden beslendikleri yerli paradan çı-
kıp yükselmekte olan dolara geçtiler.
? İlk çıkanlar da hedge foncular oldu.
? Piyasalardaki tedirginlik büyüdükçe halkın da
doların yükseleceğine dair beklentisi büyüdü. Do-
ların yükselebileceği en yüksek seviyeye ulaştı-
ğı beklentisi oluşmadığı için eldeki dolarları sat-
maktansa haklı olarak beklemeyi tercih etti.
? O sırada yabancılar da ülkeyi terk etmeye baş-
ladılar. Son iki aylık çıkış tahmini 14-15 milyar do-
lar.
Yabancıların davranışının Güney Asya krizinden
belki de tek farkı inşaat ve konut hisselerine yo-
ğun yatırım yapmamış olmaları. Bu, İMKB’den
ucuz hisse toplayarak piyasadaki varlıklarını de-
vam ettirecekleri umudunu yaratabilir. Büyük ola-
sılıkla da Birleşik Arap Emirlikleri gibi şu an inşaat
ve bağlı yatırımların en cazip olduğu ülkelere göç
edecekler.
Merkez Bankası’nın faiz oranlarındaki kararlı
davranışı da zaten bu nedenle değil mi? Türkiye’yi
hâlâ yabancılar için cazip ülke konumunda tut-
mak için değil mi?
Kaldı ki, Hazine bonolarının faizlerinin hangi ne-
denlerle arttığını iyice belirlemeden faiz indirimi-
ne gitmek her zaman firmaların daha kolay kre-
di bulacağı anlamına da gelmemekte! Dolayısıy-
la, merkezin borç verme faiz oranlarındaki 50 pu-
anlık baz indirimle piyasaların fonlanmasından
şimdilik çok umutlanmamak gerek!
Aynı şekilde, Merkez Bankası’nın döviz satım
ihalelerine başlama kararının da hızlı yükselişi bir-
den frenlemeyeceği kesin! Zira, karar geç kal-
mış bir karar olduğundan dolayı güvenli kabul
eden yerli yatırımcının dövizini bozmasına yol aç-
mayabilir. Dolayısıyla, döviz likiditesinin rahat-
latılmasında merkeze yatırımcıdan destek ge-
cikebilir.
Kurdaki oynamaların durmaması halinde kur-
lara hangi araçlarla müdahale edileceğinden pi-
yasaların net bir şekilde bilgilendirilmemesi de
yerli yatırımcıların tedirginliğini arttırabilir.
Aslında yapılması gereken belli: Piyasaları doğ-
ru ve zamanında bilgilendirmek! Ama, bunun için
biraz ciddiyet lazım.
1ABD Doları:
1.6070 Avustralya Doları
5.9210 Danimarka Kronu
1.1626 İsviçre Frangı
7.9549 İsveç Kronu
93,32 Japon Yeni
1.2720 Kanada Doları
7.0281 Norveç Kronu
3.7471 SuudiArabistanRiyali
1 Avro: 1.2597 ABD Doları
1 İng. S: 1.5613 ABD Doları
1 Kuveyt D.: 3.7125 ABD Doları
Çay hasadõna
yasaklama
MERKEZ BANKASI KURLARI 27 EKİM 2008
DÖVİZ EFEKTİF
CİNSİ ALIŞ SATIŞ ALIŞ SATIŞ
1 ABD Dolarõ 1,6912 1,6994 1,6900 1,7019
1 Avustralya Dolarõ 1,0506 1,0575 1,0458 1,0638
1 Danimarka Kronu 0,28560 0,28701 0,28540 0,28767
1 Avro 2,1304 2,1407 2,1289 2,1439
1 İngiliz Sterlini 2,6395 2,6533 2,6377 2,6573
1 İsviçre Frangõ 1,4523 1,4617 1,4501 1,4639
1 İsveç Kronu 0,21143 0,21363 0,21128 0,21412
1 Kanada Dolarõ 1,3300 1,3360 1,3251 1,3411
1 Kuveyt Dinarõ 6,2270 6,3090 6,1336 6,4036
1 Norveç Kronu 0,24018 0,24180 0,24001 0,24236
1 S. Arabistan Riyali 0,45270 0,45352 0,44930 0,45692
100 Japon Yeni 1,8090 1,8210 1,8023 1,8279
1 Yeni İsrail Şekeli 0,42976 0,45180
Ekonomi Servisi - Alõ-
nan olağan dõşõ önlemlere
karşõn giderek şiddetlenen
küresel mali kriz, sanayi-
de göstergeleri hõzla kötü-
leştirirken geleceğe yöne-
lik beklentilerde de ka-
ramsarlõk hâkim oldu.
Sanayinin üretim hac-
mi düştü, stoklar büyüdü,
iç piyasa ve ihracat sipar-
işleri azaldõ, rekabet gücü
yitirildi, yatõrõmlar kõsõldõ.
Sanayiciler özellikle talep
daralmasõ nedeniyle bu
gelişmelerin önümüzdeki
dönemde artarak sürece-
ğine dikkat çektiler.
ANKA’nõn Merkez
Bankasõ’nca imalat sanayii
işyerlerinde gerçekleştiri-
len iktisadi yönelim anke-
tine dayanarak yaptõğõ be-
lirlemelere göre, faaliyet-
te bulunduğu sanayi da-
lõndaki genel gidişat ko-
nusunda kötümserlerin
oranõ bir yõlda yüzde
65.9’a ulaştõ.
İyimserlerin oranõ yüzde
16.1’den yüzde 3.9’a kadar
düştü. Buna göre her 100
işyerinden sadece 3.9’unun
iyimser, neredeyse her üç
işyerinden ikisinin ise gi-
dişattan kaygõlõ olduğu be-
lirlendi. Son üç ayda üre-
tim hacminin arttõğõnõ bil-
diren işyerlerinin geçen
yõl ekim ayõnda yüzde 38.2
olan üretimdeki payõ, bu
yõl aynõ ayda yüzde
19.6’ya kadar düştü.
Üretim hacminin azal-
dõğõnõ bildiren işyerleri-
nin oranõ ise yüzde
24.5’ten yüzde 42.4’e çõk-
tõ. Gelecek üç aylõk dö-
nemde üretim artõşõ ön-
gören işyerlerinin üretim
değeri ağõrlõklõ oranõ yüz-
de 40.5’ten yüzde 19.8’e
geriledi. Üretiminin aza-
lacağõnõ bildirenlerin ora-
nõ yüzde 21’den yüzde
43.6’ya çõktõ.
Yatõrõm harcamalarõnõ
kõsacağõnõ bildiren şirket-
lerin oranõ ise yüzde
22.7’den yüzde 42.2’ye
yükseldi.
Ekim ayõnda toplam üre-
timdeki payõ yüzde 31 olan
işyerleri gelecek üç ayda
istihdamlarõnõ azaltacak-
larõnõ bildirdi. İstihdam
arttõrmayõ planlayanlarõn
oranõ ise yüzde 7’de kaldõ.
Fatura işçiye çıkıyorANKARA (AA) - Birleşik Metal-
İş Sendikasõ’nõn küresel mali krizin Tür-
kiye’ye yansõmalarõna ilişkin raporun-
da, “Metal iş kolunda krizin en çok
hissedildiği sektörün otomotiv yan sa-
nayii olduğu” belirtildi. Raporda,
“Sendikanın örgütlü olduğu fabri-
kaların yüzde 62’sinin krizin etkisi-
ni az ya da çok üretimde yaşanan dü-
şüşlerle hissettiği” vurgulandõ. İşyer-
lerinde işverenlerin yüzde 16’sõnõn iş-
ten çõkartmalarõ gündeme getirdiği
kaydedilen raporda, işyerlerinin yüzde
8’inde ücretlerin geç ödendiği, yüzde
20’sinde ise fazla mesai uygulandõğõ
vurgulandõ. Raporda “Sermaye sınıfı,
en ufak kayıplarında bile 1 yılda 5
yıllık ücreti kadar üreten işçiye ta-
hammül edememektedir” denildi.
Türkiye’ de ekonomideki genel gidişat
konusunda her 100 işyerinden sadece
3.9’u iyimser.
Alan
Greenspan
Birleşik Metal İş’e göre kriz en çok otomotiv yan sanayini etkiledi