Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15 ŞUBAT 2007 PERŞEMBE 14 KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr Orhan Kurtuldu: Cumhuriyet değerleriyle ve felsefesiyle hesaplaşmaktan başka bir şey değil AKM’nin yıkımına adım adım... ECE BAKTIAYA eçen yıl Kültür ve Turizm BakaG nı Atilla Koç’un Atatürk Kültür Merkezi’nin (AKM) yıkılıp yerine daha modern bir bina yapılacağını söylemesiyle başlayan tartışmalar yeniden gündeme geldi. 1997’de Taksim Alanı’na cami yapılması tartışmaları sırasında dönemin Kültür Bakanı İstemihan Talay tarafından “kültür varlığı” olarak tescil edilen AKM’nin tescili kaldırılmak isteniyor. 1 Şubat’ta AKM’yi gezen Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu üyeleri dün bir araya gelerek konuyu görüştü. Kurul üyeleri Prof. Dr. Mete Tapan, Prof. Dr. Hale Çıracı, Sait Karabulut, Ömer Korman ve Habibe Silahtar’ın AKM’nin ‘kültür varlığı’ olarak tescilini iptal eden kararı imzalamasıyla binanın yıkılmasını kolaylaştıracak süreç de başlamış olacak. AKM’nin yıkılmasıyla ilgili Tiyatro Sanatçıları Meslek Birliği (TOMEB) İstanbul Temsilcisi Orhan Kurtuldu’yla konuştuk. Yıkımın amacını siz neye bağlıyorsunuz? KURTULDU 1999’da koruma kurulunun gösterdiği nedenlere tamamen katılıyor, o dönemin koruma kurulu üyelerine ve dönemin Kültür Bakanı’na AKM’nin ‘kültür varlığı’ olarak tescilini sağladıkları için teşekkür ediyoruz. AKM, korunması önemli tabiat ve kültür varlığı olarak kabul edilen Taksim Cumhuriyet Alanı’nın ayrılamaz bir parçasıdır. AKM, Cumhuriyet Türkiye’sinin ilk ve en önemli çağdaş kültür varlığıdır. Cumhuriyetin kültür ve sanata olan bakışının anıtlaşmış bir ifadesidir. Yıkımın amacı bize göre Cumhuriyet değerleriyle ve felsefesiyle hesaplaşmaktan başka bir şey değil diye görünüyor. Ayrıca genel seçimler yaklaşırken kendi yandaşlarına şirin gözükmek ve seçim yatırımı olarak da gözüküyor AKM’nin tescilini kaldırma kararı. Dün Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu Başkanı’yla bir görüşme yaptınız. KURTULDU Koruma Kurulu Başkanı Sn. Prof. Dr. Mete Tapan’la görüştüm. Kendisi şöyle diyor kısaca: “Bakanlık tescilin kaldırılmasını istiyor. Bina ihtiyaca cevap vermiyor. Ayrıca çağdaş bir görünüme sahip değil. En önemlisi de 1999 depreminden önce inşa edilmiş. Daha çağdaş bir bina yapmak daha doğru gözüküyor.’’ Bu açıklamalara TOMEB (Tiyatro Oyuncuları Meslek Birliği) olarak katılamayacağımızı ve bu gerekçelerinin de iyi niyetle alakasını göremediğimizi ifade ettim. 1999 depreminden önce yapılmış tescilli tüm binaları da bu gerekçelerle yıkacak mısınız dediğimde; “O başka, bu başka, ka ENKA Bahar Müzeler için 2007 tasarıları Etkinlikleri başlıyor Kültür Servisi Kültür ve Turizm Bakanlığı, müzelerin kaliteleri, güvenliği ve müze ziyaretleri konusunda yeni girişimler başlattı. Bu yıl, 4 yeni müze açılacak, kapalı 15 müze yeniden çalışmaya başlayacak, 46 müzede geçen yıl uygulanmasına başlanan elektronik güvenlik sistemi öteki müzelerde de uygulanacak. 36 müzede tamamlanan envanter çıkarma ve sayım çalışmalarına bu yıl da devam edilecek. SSK, Emekli Sandığı ve BağKur mensuplarına müze girişlerinde yüzde 50 indirim uygulanacak. Kültür Servisi Bahar, yaz ve kış olmak üzere yılda 7 ay kültür etkinliği düzenleyen ve bu yıl 19. kez bunu gerçekleştiren ENKA Kültür ve Sanat, 6 Mart 24 Nisan 2007 tarihleri arasında “ENKA Oditoryumu”nda bahar etkinlikleriyle seyircisine merhaba diyor. 6 Mart 2007, Salı günü usta oyuncu Ferhan Şensoy’un yazıp oynadığı tek kişilik oyun “Fernâme” ile başlayacak olan 19. ENKA Kültür ve Sanat Bahar Etkinlikleri kapsamında; son döneme damgasını vurmuş tiyatro oyunları, konserler, bale gösterileri ve ENKA Sanat Galerisi’nde düzenlenecek sergiler yer alıyor. İstinye Sadi Gülçelik Spor Sitesi ENKA Oditoryumu’nda düzenlenen etkinliklerin başlama saati 20.30. İsteyen katılımcılar saat 19.00’da TaksimAKM önünden kalkacak servis aracıyla etkinlik merkezine ulaşabiliyor. Etkinlik bitiminde ise ENKA Oditoryumu’ndan kalkacak servis aracı konukların TaksimAKM’ye ulaşımını sağlıyor. Servisten yararlanabilmek için etkinliklerden en az iki gün önce ENKA ile bağlantıya geçerek rezervasyon yaptırılması yeterli; tüm etkinliklere katılım ücreti ise 20 YTL. Etkinlikler için biletler www.biletix.com adresinden, Biletix satış noktalarından, ENKA Vakfı’ndan ve www.enkasanat.org adresinden sağlanabiliyor. DÖRT YENİ MÜZE... SANATA ÖZGÜRLÜK rıştırmayın’’ cevabını aldım. AKM yerine yapılmak istenen, daha doğrusu söz verilen yeni bina için Prof. Dr. Mete Tapan’ın yaptığı açıklama nedir? KURTULDU AKM’nin yerine kesin olarak ne yapılacağının garantisini ben veremem diyor. Ancak bakanlığın uluslararası bir yarışma açacağından ve kazanacak projenin uygulanacağından söz ettiler. Bu arada İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları’nda da ayrı bir kriz yaşanıyor. Belediye Meclisi’nin yeni Görev ve Çalışma Yönetmeliği’ni İstanbul Şehir Tiyatrosu Sanatçıları Derneği (İŞTİSAN) ve Şehir Tiyatrosu çalışanlarının haberi olmaksızın hazırlamış olması tepkilere yol açtı... KURTULDU İstanbul Şehir Tiyatroları Sanat Yönetimi’nin ve sanatçılarının haberi ve görüşleri olmadan böyle bir yönetmelik çıkarsa, sanatın özgürlüğü ve sanatçıların özgürce yaratma hakları da yok olacaktır. Belediye Meclisi’nin böyle çağdışı bir yönetmeliği gündeme almamasını diliyoruz. Böyle bir yönetmelik, sanat ortamına zarar verecektir. TOMEB olarak İŞTİSAN’ın haklı isteklerini destekliyoruz. Kararlar alınırken sanatçılara sorulmaması, yanlış yöntemlerin kullanılması, kararlarla birlikte gelen belirsiz yetki alanları ve oluşacak yetki karmaşası Şehir Tiyatroları ve sanatçıları için nasıl bir geleceği gösteriyor? KURTULDU Tiyatroyu tiyatrocular yönetir, diyoruz. Sanatçıların görüşleri alınmadan sanat yönetimi veya sanat kurum Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Orhan Düzgün, 2007 yılında, Bilecik Müzesi, Isparta Uluborlu Müzesi, Karabük Safranbolu Müzesi ve Osmaniye Kadirli Karatepe Müzesi olmak üzere 4 yeni müze açılacağını söyledi. Düzgün, Tokat, Diyarbakır, Elazığ, Van ve Samsun gibi 15 ilin onarım ve restorasyon nedeniyle kapalı olan müzelerinin de yıl içinde açılmasının hedeflendiğini bildirdi. Konya, Nevşehir, Kahramanmaraş, Adana, Gaziantep, Erzurum ve Sıvas’taki 13 müzenin de “yeniden yapılandırılacağını” belirten Düzgün, eski tekniklerle teşhir edilen eserlerin teşhir ve tanziminin yenileneceğini ve sergileme mekânlarının tekrar düzenleneceğini kaydetti. Ayrıca, geçen yıl başlanan ve on ayda 160 bin kişinin müzeleri ziyaret etmesini sağlayan “Halk Günü” uygulamasına 2007’de de devam edilecek. Bu uygulama kapsamında müze ve örenyerlerine pazartesi günleri ücretsiz girilebilecek. Halk günü uygulaması, Topkapı Sarayı’nda salı günleri yapılacak. Öğrenciler müzeleri ücretsiz gezmeye devam edecek. Melekler şehre indi Kültür Servisi Sanatçı Arca Kulen Özyar’ın seramik sergisi bugün İmoga Sanat Galerisi’nde açılıyor. 1958 yılında Arnavutköy Amerikan Kız Koleji’ni bitirdikten sonra Füreya Koral atölyesinde, kil ve sırla tanışıp seramik serüvenine atılan sanatçı, 1961 yılından itibaren yurtdışında yaşamaya başladı. Çalışmalarını Almanya’nın Düsseldorf kentinde sürdüren sanatçı, Türkiye’ye döndükten sonra çalışmalarına Pemra Pilevneli’nin atölyesinde devam etti. Şimdi de Türkan Karaali Yüksel’in atölyesinde çalışıyor. Meleklerden mesajlar taşıyan sergi 28 Şubat’a dek görülebilir. 1999 yılında Kültür Bakanlığı’nca çıkartılan tescil kararı. ‘Avanta Para’ Çağdaş Sahne’de ANKARA (AA) ‘Avanta Para’ adlı oyunun galası 17 Şubat Cumartesi günü Ankara Çağdaş Sahne Kültür ve Sanat Merkezi’nde yapılacak. Michael Cooney’nin yazdığı, Haldun Dormen’in Türkçeye çevirdiği iki perdelik komediyi Nuri Gökşan yönetiyor. Genel sanat yönetmenliğini Nihat Alanur’un yaptığı oyunun konusu şöyle: “Elektrik şirketinde çalışan Eric Swan, işten atılmasından sonra, sigorta şirketinden gelen çekleri yasadışı kullanmaya başlar. Amcasının da yardımı ile çevirdiği dolaplardan büyük kazanç sağlayan Eric, sigorta şirketinden gelen müfettişin işleri karıştırması nedeniyle hiçbir şeyden haberi olmayan Norman’ı işin içine sokar ve olaylar içinden çıkılmaz bir hal alır...’’ ları için kararlar verilmesi toplumun yararına olmayacaktır. Önümüzdeki günlerde de konuya ilişkin tepkiler sürecek sanırım... KURTULDU Önümüzdeki günlerde tüm sanat örgütleriyle toplantılarımız olacak. Sürekli eylemlerimiz söz konusu olacaktır. Bildiğiniz gibi her yıl 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’dür. Haklı taleplerimizi dile getirecek çeşitli toplantılar olacaktır. Ancak biz bu yıl 27 Mart Dünya Tiyatro Günü’nü kutlayamayacağız. Sanata özgürlük, sanat yönetimlerinde demokratik bir yapı ve özerklik sağlanıncaya kadar “yas” ilan edeceğiz. Ve tabii ki mücadelemiz sürecektir. 6. AFM Uluslararası Bağımsız Filmler Festivali bugün başlıyor ‘Akıntıya karşı’ sinema SELCEN AKSEL Sinemanın ‘bağımsızlarını’, sıradışı ‘hit’ filmleri, sektörün devlerince üretilmiş olmasa da önemli birer örnek olan anime filmleri, ülkemizden ve dünyadan ‘kısaları’ 11 günlük yoğun gösterimlerle seyirciyle buluşturan ‘AFM Uluslararası Bağımsız Filmler Festivali’ bugün başlıyor. NetFilm tarafından yürütülen festivaldeki gösterimler, AFM Beyoğlu Fitaş ve Caddebostan Budak Sinemaları’nda. Yurtdışından konuk yönetmenlerin de katılacağı söyleşi ve atölye çalışmaları, ana gösterim yerlerinin dışında belli günlerdeki tekli gösterimler kampuslar ve müzik kulüpleri gibi ve bir müzik videosu sergisiyle bu yıl artık azımsanamayacak bir seyircinin beklediği festival, sınırları ‘bağımsızlıkla’ çizilmiş bir kültür buluşması da olacak gibi. ’TEN FAZLA FİLM GÖSTERİLECEK Etkinlikte, 65’ten fazla film gösterilecek. Uzun metrajlı filmler; Hit Filmler, Akt!fist, Fantastik Filmler, Ben Ötekidir, Müzik Hayat Film, Filmde Film, Gıcır Gıcır, Nöbetçi Sinema, Gökkuşağı Filmleri, !f Özel Gösterimler başlıklarında toplanmış. Festivalin bu yıl yer verdiği ‘!faktivist’, sokak graffiticilerinden Behice Boran Belgeseli’ne uzanan bir seçkiyle sosyal gerçekliklerden özel yaşamöykülerine ‘politik duruşları ve tepkileri’ beyazperdeye taşıyor. ‘Gıcır Gıcır’la, genç yönetmenlerin filmlerinde yeni bir şey keşfetmek seyirciye kalıyor. Kısalardan yabancı olanlar ve ülkemizden yapımlar, çeşitli konu başlıklarında gösteriliyor. Ülkemizden, beklenenin üzerinde kısa filmin katılmasıyla bu bölüm de farklı konu başlıklarında toplanmış. Bunlardan biri ise ‘Hareket Et, Dünyayı Değiştir’. Festivalin yönetmen konukları Maria Maggenti, Martine Doyen 65 kici bir gözlemine değiniyor Ciliv. Ona göre; belirli bir anlamda, Amerikan bağımsız sineması giderek ‘muhafazakârlaşıyor’. Bu saptamasına şöyle açıklık getiriyor: “Eğer talep artışı ve endüstrileşme olduysa birtakım muhafazakâr insanlar da o pastadan payını almak istiyordur.” Teknolojik olanaklarla kişisel girişimlerin artışı, ona göre işin heyecan verici kısmı. “Ama bir yandan da pazarın büyümesi denen şey, mainstream’e, yani geniş akıntıya Behice Boran: Son Nefesine Kadar (üstte). kapılabilecek birtakım filmlerin de daha çok Gitmo: Yeni Savaş Kuralları (altta). üretiliyor olması. Larry Clark’ın bir filmini seyrettiğimizde, Amerikan gençliğinin acıile Swel Noury. Tolga Erdem de atölye larını izlerken, bize hayat böyle olmamalı çalışmasına katılacak yönetmenlerden. Festivalin koordinatörlüğünü Pelin belki de diye bir mesaj veriyordu. Sonra Turgut’la birlikte üstlenen Serra Ciliv, Amerikan banliyölerinde beyaz orta sınıf ai!faktivist bölümünden söz ederken baş lelerin hayatlarından bahseden, Donnie Darko gibi güçlü mesajları olan yatan beri politik bir bölüm yapmaları gerekpımlardan yola çıkan bu akım, tiğini düşündüklerini beliryön değiştirdi. ‘Aslında her şey tiyor: “Dünyaya baktığıne kadar da güzelmiş’ mesajıymızda gördüğümüz, sert la kapanan filmlere geldi sıra. filmler. Bir intihar bomMuhafazakâr bir noktada bacısının yaşamının bir biten filmler.. Onun karşıbuçuk saatine, herhangi sında ne var? Orada, ‘Bush, bir yönlendirmede Bir Başkanın Ölümü’ ile karbulunmadan başılaştık, Hit Filmler kan bir yapım, ya bölümünde.. ‘Cite da İran yapımı, Soelil’ var, Birleşmiş tüm çıplaklıMilletler ve tehlikeli ğıyla sizi bir bölge ilan edilen bir yerde, idama tanık genç yönetmenin bir buçuk eden bir başkayıl bulunmasıyla çekilmiş sı...” Bu noktada, bir film. Kamerasını alıp sansürden muaf olorada tehlike altında yamanın ne denli şayarak bir şeyleri anlaönemli olduğunu hatacak gücü kendinde tırlatıyor Ciliv. bulabiliyor. Bütün akBağımsız sitifist bölümü filmleri nema kavraiçin böyle bir hikâyem mına ilginin var. Beni en çok artışından mutlu eden yanı söz açıldıbu, festivalin.” ğında, ilgi çe CUMHURİYET 14 K