Katalog

16 NİSAN 2006 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DİZİ 9 Hariri suikastı, Haddam olayı ve insan hakları ihlalleri Şam’ın başını ağrıtıyor Suriye ABD’ye direniyor İ ran’la birlikte ABD’nin kıskacında bulunan Suriye, teröre destek verdiği iddiaları, Lübnan’ın eski başbakanı Refik Hariri suikastında Beşar Esad’ın etkisi, eski devlet başkan yardımcısı Abdülhalim Haddam’ın ülkedeki muhalifleri birleştirme çabaları ve insan hakları ihlalleri yüzünden sıkıntılı bir süreçten geçiyor. Suriye, Baas rejiminin iktidara gelişinin 43. yılını kutluyor. Ancak kutlamalar uluslararası kamuoyunun çeşitli gerekçelerle yoğunlaştırdığı baskıların gölgesinde yapılıyor. ABD ile Suriye arasındaki ilişkiler de, Bush yönetiminin Hariri’nin geçen yılın şubat ayında suikast sonucu öldürülmesinden Esad’ı sorumlu tutması üzerine daha da gerginleşiyor. Bush’un mart ayının ortalarında, İran ve Suriye’yi Irak’ta demokrasinin inşası çabalarını engellememeleri konusunda uyarması, gerginliği arttırıyor. ABD, Suriye’yi militanların Irak’a girmesine izin vermekle de suçluyor. Şam yönetimi ise bu iddiayı ısrarla reddediyor. Ancak Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, tüm bunlara karşın ABD yönetimine ilişkilerini iyileştirme çağrısı yapıyor. Şam’da bulunduğumuz dönemde de ABD televizyonlarına konuşan Esad, ‘‘Barıştan söz etmek istiyorlarsa, o zaman Suriye gerekli. İstikrarlı bir Irak istiyorlarsa, o zaman Suriye gerekli’’ diyerek uluslararası kamuoyuna zeytin dalı da uzatıyor. ESAD’A, ABD’YE KARŞI İRAN VE RUSYA’DAN DESTEK ÇGD 31 yaşında ? ADANA (Cumhuriyet Bürosu) Kamu yararına çalışan beş basın meslek örgütünden biri olan Çukurova Gazeteciler Cemiyeti (ÇGC), kuruluşunun 31. yılını kutladı. ÇGC Başkanı Cafer Esendemir, cemiyetin kurulduğu günden bu yana basın meslek ilkelerine uymayan kişilerle mücadele ettiğini belirterek yeni TCY’nin gazetecileri olumsuz etkileyen birçok yönü olduğunu vurguladı. Atatürk Parkı’nda dün düzenlenen ilk törene TGC Başkanı Orhan Erinç, Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Müdürü Ertan Cilliv ile 12. Yerel Medya Eğitim Semineri’ni izlemek üzere Adana’ya gelen basın yayın organlarının temsilcileri de katıldı. Atatürk Anıtı’na çelenk konulup bir dakikalık saygı duruşunda bulunulduktan sonra ikinci tören için Basın Anıtı’na gidildi. Katılımcılar burada da saygı duruşunda bulunduktan sonra, TGC Başkanı Erinç ve BİK Genel Müdürü Cilliv Basın Anıtı’nın meşalesini birlikte yaktı. S uriye’nin başını ağrıtan yurtiçi ve yurtdışındaki Kürtler de Esad yönetimini zorda bırakıyor. Zaman zaman baskı altında tutulduklarını ileri süren Afrin, Kobani, Kamışlı ve Halep’teki Kürtler ile onların Şam ve Halep’teki üniversitelerde okuyan çocukları eylemler düzenliyor, polisle çatışıyor. Kürtlerin gösterisinde PKK’nin bu ülkedeki partisinin de lokomotif görevi gördüğü konusu yalanlanmıyor. Yurtdışındaki Kürt lobisi ise hem Haddam hem de diğer muhaliflerle ortak konferanslar düzenleyerek Baas rejimine yönelik cepheyi genişletmeye çalışıyor. ABD’nin, Irak, Lübnan ve terör sorunlarını gerekçe göstererek Suriye’ye yönelik baskıları ve uluslararası tecride rağmen Şam yönetimi, İran ve Lübnan’da faaliyet gösteren Hizbullah’ın desteğini alıyor. Suriye, ABD’nin yaptırımları ve kıskacına karşı Fransa, İran ve Rusya’yla ilişkilerini de sıklaştırıyor. Ocak sonunda Şam’ı ziyaret eden ve Esad’la bir araya gelen Rusya Genelkurmay Başkanı Yuri Baluyevski’nin iki ülke orduları arasındaki ilişkilerin güçlendirileceğini söylemesi, Şam’ın tehditlere karşı yalnız kalmayacağını da gösteriyor. İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad’ın seçilmesinin ardından Esad’ın Tahran’a giden ilk devlet başkanı olması, ardından Ahmedinejad’ın Şam’ı ziyaret etmesi, hedefteki iki ülkeyi daha da yakınlaştırıyor.Iraklı radikal Şii lider Mukteda el Sadr da sık sık Şam’a giderek Esad yönetimiyle ilişkilerini arttırıyor. Marmaris’te CUMOK ESAD GÜÇLENİYOR... Batılı diplomatik kaynakların uluslararası basına yansıyan analizlerine göre, ABD’nin Esad’ı devirmesi halinde ülkede çok cılız olan muhalefetin rejimi istikrarsızlığa götüreceğinden endişe ediliyor. İddialara göre ABD, Suriye’ye baskı yaparken Esad’ı devirmekten çok, onu politika değişikliğine zorlamayı amaçlıyor. Analizlerde, Abdülhalim Haddam’ın ülkeyi terk etmesi ve İçişleri Bakanı Gazi Kanaan’ın ölmesinin ardından Baas rejiminin Şam’daki etkinliğinin ciddi bir devinim kazandığı belirtiliyor. Yabancı yatırım artıyor N üfusun yüzde 20’sinin işsiz olduğu, enflasyon oranının yüzde 10’a yükseldiği Suriye, yabancı yatırımcıların ilgisini çekmeyi sürdürüyor. Oxford Business Group dergisinde yayımlanan bir yazıda, uluslararası baskılara rağmen Suriye’de, ekonomik büyümenin 2005’te yüzde 4.5 oranında gerçekleştiğine, bunun da 10 yıldır en yüksek oran olduğuna dikkat çekiliyor. Dergide, geçen yıl Suriye’ye Kentucky Fried Chicken, CocaCola, PepsiCola ve Fransız gıda ürünleri Bel ve elektrik şirketi Legrand aracılığıyla yapılan yatırımların yüzde 30’luk bir yükseliş gösterdiği, Körfez ülkelerinin de 6 milyar dolar değerinde projelere yöneldiği belirtiliyor. Şam basını, Rusya, Çin ve Hindistan’dan petrol şirketlerinin Suriye’nin petrol üretimindeki düşüşe rağmen yatırım yapmaya hazırlandığını yazıyor. Şam yönetimi Haddam’ın ailesinin sahip olduğu Cola fabrikalarını kapatırken Amerikan Kentucky Fried Chicken’ın (KFC) Şam’daki ilk lokantası müşteri çekiyor. Asgari ücretin 7500 Suriye Lirası (yaklaşık 200 YTL) olduğu Suriye’de KFC, kızarmış tavuk, patates ve içecekten oluşan mönüyü 250 Suriye lirasına (yaklaşık 6.5 YTL) satıyor. Suriye, ABD’nin kıskacına direnirken sosyal, siyasal ve ekonomik alanda ciddi bir değişime doğru adımlar atmaya çalışıyor. ? Marmaris (Cumhuriyet) Gazetemizin Marmaris’teki okurları, CUMOK çatısı altında örgütlenmek için çalışma başlattı. ADD İlçe Başkanı Cemalettin Efecan, eğitimci Güzin Şahin, Ahmet Nişancı, avukat Mehmet Hasbioğlu ve gazeteci Mehmet Emin Berber öncülüğünde bir araya gelen okurlar, ilk toplantılarını 19 Nisan 2006 günü saat 13.00’te Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Toplantı Salonu’nda yapmayı kararlaştırdı. HARİRİ SIKINTISI... Hariri suikastının yarattığı sıkıntı ise bir türlü giderilemiyor. Mısır Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek zaman zaman Beyrut ile Şam arasında ortaya çıkan krizin giderilmesi için Lübnan Başbakanı Fuad Sinyora ve Suriye Devlet Başkan Yardımcısı Faruk Şara ile görüşmeler yapıyor. Suriyeliler bu görüşmelerin Hariri suikastıyla ilgili ülkeler üzerindeki sis perdesini kaldıracağını umuyor. Suriye gazetelerinde bu görüşmelere geniş yer ayrılıyor. Suriyeli kızlar giyimleri ve makyajlarına çok düşkün. Akşam saatlerinde kentteki kafeleri nargile içen kızlar dolduruyor. Çalışan çocukların internet keyfi ? ŞANLIURFA (AA) Şanlıurfa Telekom Müdürlüğü, İnternet Haftası dolayısıyla sokakta çalışan 200 çocuğa ücretsiz internet hizmeti veriyor. Sevgi ve İlgiye Muhtaç Çocukları Koruma ve Yardımlaşma Derneği’nin Haşimiye Meydanı’ndaki binasına 25 bilgisayar kuran telekom yetkilileri, maddi imkânsızlıklar nedeniyle bugüne kadar internetle tanışamamış çocuklara ulaşmaya çalışıyor. Dernek binasında toplanan çocuklara bilgisayar teknolojisi hakkında bilgi veren yetkililer, çocuklara internet kullanımını öğretiyor. ESAD’IN CİDDİ SORUNU İNSAN HAKLARI İHLALLERİ HADDAM ŞAM’I SIKIŞTIRIYOR... Geçen eylül ayında Paris’e yerleşen ve Şam’ı, Hariri’nin öldürülmesiyle doğrudan parmağı bulunmakla suçlayan eski Suriye Devlet Başkan Yardımcısı Abdülhalim Haddam’ın, Şam yönetimine karşı başlattığı mücadele de ülkenin imajını sarsıyor. Suriye’deki Baas Partisi rejiminde en uzun süre görev alan isimlerden biri olan ve 1984 yılında devlet başkanı yardımcılığı görevini üstlenen 74 yaşındaki Haddam’ın 2004 yılındaki bir röportajında, Suriye’de rejim değişikliği isteyenleri İsrail’e katkı sağlamaya suçlaması unutulmuyor. Suriye’de vatan hainliği ve yolsuzlukla suçlanan ve tüm malvarlığına el konulan Haddam, Arap gazetelerine verdiği demeçlerde, Suriye halkının mevcut rejimi devirmesi için uygun ortamın yaratılması çağrılarını her gün yineliyor. Haddam, yasadışı Müslüman Kardeşler örgütünün sürgündeki lideri Ali Bayanuni ile birlikte Beşar Esad’ı devirmek isteyen ittifakı büyütmeye çalışıyor. Ancak Şam’da konuştuğumuz insanlar, Haddam’a küfre varan sert eleştiriler yöneltiyor, hain diye bağırıyor. Suriye’nin 1980’lerde yaşanan bombalı eylemleri nedeniyle çalışmalarını yasakladığı ve lider kadrosunu tutukladığı Müslüman Kardeşler örgütünün ise Mısır’daki seçim başarılarının ardından yeraltı faaliyetlerini yoğunlaştırdığı söyleniyor. Ancak Suriye istihbaratı El Muhaberat, Ihvancılara göz açtırmıyor. Washington’ın baskısı İ çarptırması nedeniyle insan hakları örgütlensan hakları ihlalleri de Esad yönetimirinin tepkisini çeken Şam yönetimi, tüm nin en ciddi sorunlarından birini oluştuçağrılara rağmen bir süre önce tutuklanan ruyor. Suriye’de iktidardaki Baas Partisi, geçen haziran ayında, ülkede bağımsız siyasi muhalif yazarlar Ali Abdullah ve Nejat Tayyare’yi serbest bırakmıyor. Geçen aylarda partilere izin verecek yeni bir yasa tasarısı ilk kez bir kadını, eski hazırlamak konusunda Kültür Bakanı Necah el anlaşmaya varıldığını duAttar’ı ikinci başkan yururken, ABD Başkanı yardımcılığı görevine Bush, bütün siyasi mahgetiren Esad ise ülkesinkumların serbest bırakılde reformları hızlandırması ve özgürlüklerin ma, ancak aynı zamanda engellenmemesi konudeğişim için dış baskıya sunda Şam yönetimine karşı koyma sözleri veribaskıyı arttırıyor. yor. ABD’nin de çağrısına ABD yönetimi insan uyarak 18 Ocak’ta 5 Suhakları ihlallerini gerekriyeli muhalifi serbest bıHalep ve Şam’da duvarları çe göstererek Suriye’derakan Şam yönetimi, bir Hizbullah lideri Hasan Nasrallah ki muhalifleri ekonomik yandan da mart ayının ve babaoğul Esad’ların yardımlarla büyütmeyi başlarında Avrupa Birliresimleri süslüyor. hedefliyor. Ancak Suriği’nin finanse ettiği bir ye’de on partiyi bünyesininsan hakları merkezini de toplayan Şam Bildirisi Grubu, ABD’nin kapatarak kamuoyunu şaşırtıyor. ülkedeki demokratik oluşumlara maddi desDevlet Güvenlik Mahkemesi’nin, eski sitek sağlama önerisini reddediyor. Bu grup, yasi mahkum Abdülsetar Katan’ı, MüslüABD Dışişleri Bakanlığı’nın Suriyeli muhaman Kardeşler’e üye olduğu gerekçesiyle liflere 5 milyon dolarlık yardım önerisi 12, etnik kışkırtıcılık yapmakla suçlanan Rigetirdiğine dikkat çekiyor. yad Darar’ı da 5 yıl ağır hapis cezasına AKP İzmir karıştı ? İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) AKP İzmir’de 28 Mayıs’ta yapılacak il kongresi öncesi örgüt karıştı. İl Başkanı Ali Aşlık, yeniden adaylığını açıklarken, yönetimden istifa edenler ise Aşlık’ı ‘‘tek adamlıkla’’ suçladı. Aşlık, başkanlığa yeniden adaylığını açıkladığı basın toplantısında, kendisine destek vermeyenlerin görevden ayrılmasını istemişti. Bunun üzerine, başkan adaylığı için adı geçen teşkilatlardan sorumlu İl Başkan Yardımcısı Ömür Kabak, Kabak’ı destekleyen İl Başkan Yardımcısı Ayşe Topal Yüreklitürk ve İl Sekreteri Mustafa Özkent istifa etti. 2 bin 710 metrelik pasta BİTTİ ? ALANYA (AA) Antalya’nın Alanya ilçesinde, Akdeniz Profesyonel Aşçılar Birliği (AKPAB) üyesi 285 aşçı tarafından Guinness Rekorlar Kitabı’na girmek amacıyla gerçekleştirilen rekor denemesi kapsamında, 2 bin 710 metre uzunluğunda pasta yapıldı. Pastayı yapabilmek için 4 aydır çalışan Alanyalı aşçılar ve pasta ustaları, zorlu rekor denemesini başarıyla sonuçlandırdı. Rekor denemesi, AlanyaMersin karayolunda, Atatürk Anıtı ile Milli Egemenlik Stadyumu arasında yapıldı. Denemeyi, Guinness Rekorlar Kitabı Türkiye Temsilcisi Prof. Dr. Orhan Kural, bir doktor, bir noter ve iki şahit izledi. TIMES GAZETESİ ÖVGÜLER YAĞDIRDI 50 İLDE YAPILACAK SINAVA BEŞ BİN LİSELİ KATILACAK Türkiye’ye tutuldu LONDRA (ANKA) Türkiye’den izlenen tam güneş tutulmasının yurtdışındaki yankıları sürüyor. İngiltere’nin önde gelen gazetelerinden Times, Türkiye’nin Akdeniz sahillerine ve tutulma organizasyonuna övgüler yağdırdı. Times gazetesinin yazarlarından Anjana Ahuja, eşi ve küçük kızı ile birlikte Türkiye’de izlediği güneş tutulmasını İngilizlere anlattı. Ahuja, Belek’te hem tutulmayı izlediklerini hem de oldukça iyi kalitedeki tatil sitelerini, Mavi Bayraklı plajları ve antik şehirleri gördüklerini söyledi. İngiltere’ye döndüklerinde arkadaşlarına Türkiye’de yaşadıklarını anlattıklarını belirten yazar, arkadaşlarının güneş tutulmasının Türkiye’den izlenebildiğini bilmediklerini, bilselerdi kendilerinin de geleceğini söylediklerini aktardı. Ahuja, ‘‘Arkadaşlarım eğer gelseydi bu ülkenin misafirperver insanlarını, lezzetli yemeklerini, etkileyici kültürünü, muhteşem plajlarını ve Mart ayındaki güneş tutulmasında Türkiye turist akınına uğradı. iyi kalitedeki pahalı olmayan otellerini görecekti’’ dedi. Öğrencilere OECD sınavı ANKARA (AA) Türkiye’deki lise öğrencileri, OECD’nin PISA (Program for International Student AssessmentUluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı) kapsamında düzenlediği ve 40’a yakın ülkenin öğrencilerinin katılacağı sınava hazırlanıyor. Sınav, gelecek ay Türkiye’de 7 bölgede 50 ilden seçilen 161 lisede, toplam 5 bin 35 öğrenciye uygulanacak. Sınav, katılan tüm ülkelerde eşzamanlı uygulanacak. Bundan önce matematik ağırlıklı uygulanan ve sonuçları açısından Türkiye’nin 41 ülke arasından 34. sırada yer aldığı sınav, bu yıl fen bilimleri ağırlıklı gerçekleştirilecek. Fen bilimlerinin yanı sıra öğrencilerin matematik ve ‘‘okuma becerileri’’ndeki yetenekleri de ölçülecek. Öğrencilere, bu alanlarla ilgili testlerin yanı sıra anketler de yöneltilecek. OECD’nin uyguladığı PISA projesi kapsamında gerçekleştirilen sınavlar, OECD ülkeleri ile diğer bazı ülkelerdeki 15 yaş grubu öğrencilerin, zorunlu eğitim sonunda ‘‘günümüz bilgi toplumunda karşılaşabilecekleri durumlara hangi ölçüde hazırlıklı yetiştirildiklerini belirlemek amacıyla’’ uygulanıyor. Bu çerçevede öğrencilerin okuldaki müfredatını ne kadar öğrendikleri değil, sahip oldukları bilgi ve becerileri kullanabilme yetenekleri, akıl yürütme ve okulda öğrendikleri fen ve matematik kavramlarını kullanarak etkin bir iletişim kurma becerisine sahip olup olmadıkları ölçülüyor. ‘Yükselen faşizm’ ? ANKARA (Cumhuriyet bürosu) SHP Genel Saymanı Memet Yula, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi’nde 25 kişilik bir grubun şenlik yapan öğrencilere saldırdığına işaret ederek, ‘‘SHP olarak uyarıyoruz, yükselen milliyetçilik değil faşizmdir’’ dedi. Yula, yaptığı yazılı açıklamada, son zamanlarda ‘‘farklı olan her şeye saldırıda bulunulduğunu’’ belirterek, gelişmeleri kaygıyla izlediklerini kaydetti. Yula, ‘‘Ülkede milliyetçilik rantını kapmak isteyenlerin de saldırılara ses çıkarmadığını’’ savundu. Yula, ‘‘SHP olarak uyarıyoruz; yükselen milliyetçilik değil faşizmdir’’ dedi. CUMHURİYET 09 K