Katalog

SAYFA CUMHURİYET 13 NİSAN 2006 PERŞEMBE 14 KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr BORUSAN FİLARMONİ’DEN Seyhun Topuz’un ‘Heykelde 35 Yıl’ sergisi 22 Nisan’a kadar MAC Art Gallery’de görülebilir Minimalist form bağlamında KAYA ÖZSEZGİN Alnar’ın 100. yaşı anma konseri Kültür Servisi Şef Gürer Aykal yönetimindeki Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası müzikseverlerin karşısına ‘Hasan Ferid Alnar 100 Yaşında’ başlıklı iki konserle çıkacak. 19 Nisan Çarşamba günü saat 20.00’de Kadıköy Halk Eğitim Merkezi ve 20 Nisan Perşembe günü saat 20.00’de Lütfi Kırdar Konser Salonu’nda verilecek konserlerin solistleri Domenico Nordio (keman) ile Ruhi Ayangil (kanun). Türk bestecilerinin yapıtlarını seslendirmeyi görev edinen şef Gürer Aykal yönetimindeki Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası, ‘Türk Beşleri’nden Hasan Ferid Alnar’ın 100. yaş kutlamasında, ‘Prelüd ve İki Dans’ adlı yapıtı ile bestecinin geleneksel bir çalgıyı ‘solo’ olarak değerlendirdiği ünlü ‘Kanun Konçertosu’nu Ruhi Ayangil’in solistliğinde Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası bu konserde ayrıca günümüzün en iyi keman yorumcularından biri olarak kabul edilen Domenico Nordio’ya Brahms’ın ‘Re Majör Keman Konçertosu’nda eşlik edecek. Domenico Nordio kendi kuşağının en büyük keman virtüözü olarak niteleniyor. Domenico Nordio, kendisine Sanattaki arındırma ve yalınlaştırma anlayışı, özellikle soyutçu estetiğin ana göstergelerinden biri olarak yaygınlık özelliğini koruyagelmiştir bugüne kadar. ‘‘Beyaz üzerine siyah kare’’den bu ana, betimleyici olma niteliğinden uzağa çekildiği sürece, özerk ifade boyutları içinde kaldıkça minimalize olma yönünde yeni mesafeler kaydeden sanat, aynı zamanda doğacı karakteri de kasıtlı biçimde bozup değiştirme ihtiyacını duymuştur. Sanatın doğal akışı olarak tanımlamak mümkün bu gelişmeyi. Ayıklama çabasının kökeninde geometriye dayalı bir uyum disiplininin her zaman üst sıralarda yer alması ise sanatı ölçülebilir kesin disiplinlerle ilişkili gören antik geleneğin kaçınılmaz kuralıdır. Modern estetik doğa gerçekliğinden uzaklaştıkça, bu kuralı hep yanıbaşında hissetmiş, özellikle de geometrik soyutlamanın farklı boyutlarda gündeme getirmiş olduğu eğilimler, dikkatleri bu yöne çekmekte etkili olmuştur. Heykel sanatçısı Seyhun Topuz’un bugüne kadar ürettiği işler açısından bakıldığında, geometrik anlamda minimalizm, değişmeyen bir ana ilke düzeyinde her zaman geçerliliğini korumuştur. Bu durum, yalınlaştırıcı bir biçim anlayışının inançla benimsenmiş olmasından kaynaklanan bir sanatçı bakışının varlığını düşündürür öncelikle. Gerçekten de Seyhun Topuz için, nesnenin kendisinden değil, onun yaşayan özünden kaynaklanan soyut biçimler, doğa gerçekliğinin özüne varmanın da en kestirme yoludur. Bu yol, herhangi bir sapmaya yer bırakmayacak ölçüde arıtılmış olmayı gerektirdiği gibi soyutçu bir işlevle de donanımlıdır. Böyle olduğu içindir ki, onun heykel formlarından birini, boşluğun yükümlendiği bir nesne bağlamında değerlendirebilirsiniz rahatlıkla. O derece doğal bir nesne iletişimiyle de kurgulanmıştır bu soyut heykel formları. Bir tutkunun sanatsal görünüşü i, 2000 Duvar Heykel 5 cm. 0x Fiberglas, 80x8 derme yapmak üzere yere konulan, kimi ise aynı formun negatifpozitif versiyonları halinde duvara asılan (duvar heykeli) bu heykeller, yalın mekânla iletişim kurma düşüncesinin ürünleri. Sanatçı, bu düşünceden hareketle heykel formuna asıl niteliğini kazandıran şeyin, formmekân ilişkisi üzerinde biçimlenmek gibi değişmez bir işlevle dolu olduğu gerçeğine, böylece bir kez daha gönderme yapmış olmaktadır. Soyut uyum düşüncesinin uzantıları Seyhun Topuz’un Maçka Sanat’ta üç yıl kadar önce düzenlediği sergisinin (‘‘Ortak bellek’’) ardından gelen bu yeni sergisi, ortak amaçlı bir sanat disiplininin yeni bir cephesini oluşturmakta. Bu yeni cephe, geometriyi gene kendi içinde ödün verilemez bir ilke olarak sürdürmekle beraber, önceki serginin renkli atmosferini fiberglas işlerde sarı ve kırmızı gibi ana renkler düzeyine indirgiyor, metal düzenlemelerde ise siyah gibi yansız bir renge dönüştürüyor. Eski işleri, di key, yatay ya da değirmi çubukların, sarı, yeşil, kırmızı ve mavi gibi renklere boyanmış modüler formlarıyla, oyuncak imgesini çağrıştıracak yönlerde bir tür yaşam sevinci aşılamayı öngörmekteydi. Yeni sergiyi oluşturan işler ise bunun aksine durulma ve bu anlamda bir indirgeme mantığı üzerine kurulu. Söz sanatlarındaki anlam indirgemesini (‘‘meiosis’’) düşündüren bu evrilme, aslında, önceki çalışmaları da yedeğine alan bir yönelişin sonucudur. Aynı zamanda da minimalist yaklaşımın yeni bir aşaması olarak da yorumlanması mümkün olan bu yönelişte Topuz’un daha önceki heykel formları için de geçerli olan bir anlayışın işlenip olgunlaştırılması söz konusudur. Bir tutkunun sanatsal temsiliyet formuna bürünmüş biçimi olarak da yorumlanabilir bu işler. Kimi, bir deniz dalgası metaforuna gön ‘‘Dalgalı kare’’ ya da sadece ‘‘kare’’ olarak isimlendirilen formlar, soyut uyum düşüncesinin uzantılarıdır. Fiberglas ‘‘düğümler’’ ise, ( Güngör Güner , bu formların seramik versiyonlarını yapmıştı) aynı doğrultuda ve devinimsel bağıntılara vurgu yapmayı amaçlayan bir düzlemde, bu uzantıları biraz farklı bir düzeyde desteklemektedir. Düşünce ile sanat arasında, kavramsal anlamda kurulan ilişkinin bu farklı ama temelden bağlaşık görüntüsü, tekrarı kırma bilincinin yansıması olarak da alınabilir. Çağdaş heykel sanatımızda, başka örnekler üzerinde de tanık olduğumuz bu bilinç, maddeye ya da malzemeye egemen olma çabasıyla açıklanabilir. (0212 343 85 40/41) Pro Canale Vakfı’nca sağlanan 1735 yılı Guarneri del Gesü yapımı keman ile çalmaktadır. Ruhi Ayangil ise Hasan Ferid Alnar’ın Kanun Konçertosu’nu, bestecisinden sonra yorumlayan ilk sanatçı (Ankara 1988) olmuştu. Rocha ödülünü İstanbul’da alacak ? Kültür Servisi Hyatt Vakfı tarafından verilen ve dünyanın en saygın mimarlık ödülü olarak kabul edilen ‘Pritzker Mimarlık Ödülü’nün sahibi bu yıl Brezilyalı Paulo Mendes da Rocha oldu. 78 yaşındaki mimar, bu ödülü alan ikinci Brezilyalı. Hyatt Vakfı başkanı Thomas J. Pritzker, ‘‘Mendes da Rocha, kamu binalarından stadyumlara, müzeden kiliseye, özel konutlara kadar pek çok farklı alanda yapıtlar vermiş ve derin bir alan anlayışına sahip olmuştur. Mendes da Rocha’nın yapıtlarından öğreneceğimiz şey evrenselliktir’’ diye konuştu. Pritzker Mimarlık Ödülü Töreni 30 Mayıs’ta İstanbul’da yapılacak. Osman Dede’nin bir yapıtını seslendirdiler Külkedisi 135. kez sahnede Erguner Mevlevi İ Topluluğu Paris’te (ney), Hasan Esen (rebabkemençe), Muammer Faruk Salgar (sesbendir), NusPARİS Fransa’nın saygın müzik me ret Yılmaz (sesud), Vahit Anadolu (kukânlarından ‘Radio France/Fransız düm) ve 7 semazen (Burhan Katılmış, Devlet Radyosu’sunun Olivier Messiaen Cem Kâğıtçı, Devrim Ulgaç, İbrahim Konser Salonu tarihi bir gösteriye ev sa Kamil Birlikay, Hasan Oruç, Metin Erhipliği yaptı. Süleyman Erguner yöne kuş ve Ulvi Murad Erguner) yer alıyortimindeki 15 kişilik du. İstanbul Mevlevi Bu konseri, tam 40 yıl Topluluğu, 1697önce, 1966’da Parislile1730 tarihleri arasınre ilk kez bir Mevlevi da Galata Mevleviayini tanıtan babası neyhanesi Şeyhliği de zen, besteci, araştırmayapmış Kutbı Nacı ve programcı Ulvi Eryi Osman Dede’nin guner (19241974) ve ( d.?ö.1730 veya dedesi üstat Neyzen Sü1732) özgün bir besleyman Erguner’e (1902tesini bir ayin üslubu, 1953) adayan torun Erciddiyeti ve sadakiguner, eşi Alev, oğlu tıyle yorumladı. NeyMurad ve kızı Neycan zen, besteci, araştırile böyle bir mirası sürmacımüzikolog, öğdürmekten gurur duyretim üyesi ve TRT duğunu söyledi. Süleyman Erguner, bir dünüst yöneticilerinden ya ilki olarak yorumlaErguner, Osman Dedıkları yapıtın sözleride’nin tasavvuf münin Mevlana Celaledziğinde bir dönüm din Rumi’nin beyitlenoktası olduğunu ve rinden alındığını ve ayçargâh makamında Süleyman Erguner rıca bu çalışmayı şimdiki yapıtın yaklaşık den UNESCO’nun üç yüzyıldan beri ilk ‘Mevlana yılı’ ilan ettiği 2007’ye armadefa seslendirildiğini açıkladı. 920 kişilik salonu dolduran Parisli mü ğan ettiklerini belirtti. Süleyman Erguner İstanbul Mevlevi zikseverlere duygu ve hayranlık dolu bir 2 saat yaşatan İstanbul Mevlevi Toplulu Topluluğu’nun gösterisi ‘Radio Franğu’nda Süleyman Erguner’in ney ve se ce’ın 7 9 Nisan tarihleri arasında düzensinin yanı sıra enfes bir yorumla Fatih Ca lediği, Müzik ve Kutsal’ temalı ‘‘Açık misi imamı ve müezzini Ali Rıza Şahin Kapılar Konserleri’’nin kapanış konile Alev Erguner (kanun), Ali Tüfekçi seriydi. UĞUR HÜKÜM stanbul Devlet Opera ve Balesi 11 yıldır sahnelediği ‘Külkedisi’ adlı çocuk oyununun 135. temsilini 15 Nisan Cumartesi günü saat 11.00’de Atatürk Kültür Merkezi’nde gerçekleştirecek. Temsil öncesinde yapıtın yönetmeni ve çocuk oyuncuları alanında büyük emek ve katkıları olan sanatçı Sümeray Arıman’a kurum tarafından teşekkür plaketi sunulacak. Kurt Longa’nın metni üzerine Rossini / Perak ikilisinin müziğiyle, Sümeray Arıman tarafından sahnelenen ve müzik yönetmenliğini Aydın Karlıbel’in, dekorlarını Emin Üçer’in, kostümlerini Figen Koyunoğlu’nun, koreografisini Sönmez Tuygun’un ve ışığını Metin Koçtürk’ün üstlendiği Külkedisi’nde Bergüzar Çelebi, Ahmet Yazıcı, Tülay Taniş, Özlem Abacı, Arzu Bozkurt, Çağrı Köktekin, Cemil Özfırat, Şahan Gürkan, Coşkun Nehir ve Ali Murat Erengül rol alıyor. Klasik ve çağdaş opera ve bale repertuvarının seçkin örneklerini izleyicisine sunan İstanbul Devlet Opera ve Balesi, geleceğin izleyicisini yetiştirmek için çocuk oyunlarına ayrı bir önem vermektedir. Ayşe Basri kitabını imzalayacak ? Haber Merkezi Faslı ünlü şair Ayşe Basri, yarın saat 17.0019.00 saatleri arasında Mis Sokak’taki Şair Çıkmazı’nda şiirseverlerle birlikte olacak. Ayşe Basri, Digraf Yayınları ‘‘Şiirden’’ serisinden çıkan ‘‘Şairin Kandili’’ adlı kitabını imzalayacak. Kitap Metin Fındıkçı tarafından Arapça aslından dilimize çevrilmişti. ? CEMAL REŞİT REY KONSER SALONU’nda 19.30’daki sohbetin ardından 20.00’de Akbank Oda Orkestrası konseri. Şef: Cem Mansur. Solist: Christian Blackshaw(piyano). (0 212 232 98 30) ? AKSANAT’da 19.00’da ‘Zilzal’, ‘Bir Çift Kanadın Peşinde’, ‘Kesişme’, ‘Bank’, ‘Taksi Şoförü’ adlı kısa filmlerin gösterimi. (0 212 252 35 00) ? OSMANLI BANKASI MÜZESİ SİNEMASI’nda 19.00’da ‘Kaf Dağı Düşü’ adlı belgesel filmin gösterimi. (0 212 334 22 70) ? İFSAK’ta 19.30’da Fethi İzan’dan ‘Bir Çekimin Öyküsü’ başlıklı söyleşi. (0 212 292 42 01) Coşkun Nehir ve Bergüzar Çelebi ‘Külkedisi’nin bir sahnesinde. 45 ÜLKEDEN YÜZLERCE KÜLTÜR SANAT KURUMU KATILIYOR İstanbul Kültür Forumu 19 Nisan’da başlıyor... Kültür ServisiAvrupa Kültür Derneği’nin bu yıl İETM Uluslararası Çağdaş Gösteri Sanatları İletişim Ağı işbirliğiyle düzenlediği Avrupa Kültür Forumu, 19 23 Nisan tarihleri arasında İTÜ Taşkışla Binası’nda yapılacak. Bu yıl etkinlik 45 ülkeden yüzlerce kültür sanat kurumunun katılımıyla büyüyecek. Avrupa Kültür Forumu içinde, IETM’nin yıllık toplantısı da yer alıyor. Ana hatlarıyla ‘‘Türkiye ile diğer Avrupa ülkelerinin işbirliği ve ortak çalışma olanaklarının, kültür ve sanat etkinlikleriyle üretimi temel alınarak araştırılması’’ amaçlanıyor bu forumda. Yapılan açıklamada, ‘‘Avrupa Birliği bağlamında Türkiye’nin gündeminde ağırlıklı olarak siyasi ve ekonomik ? Forum süresince konferans, açık oturum, panel ve çalıştayların yanı sıra; tiyatro, dans, performans gibi gösteriler de yapılacak. yaklaşımlar öne çıkarken, Avrupa Kültür Derneği’nin, toplumlar arası ilişkinin gelişebilmesi ve sürdürülebilir bağların oluşması yolunda kişisel ilişkilerin kurulmasının, kültürel, sanatsal, eğitimsel ve mesleksel işbirliklerinin sağlanmasının önemini’’ vurgulamak istediği belirtiliyor. İstanbul Kültür Forumu’nun bu tasarı için birlikte çalıştığı kurumlar arasında Europist Kültürel İletişim Platformu, Avusturya Kültür Ofisi, British Council, ELIA Avrupa Sanat Eğitimi Kurumları Birliği, Slovak Ulusal Kültür Ajansı gibi birçok oluşum yer alıyor. Forum çerçevesinde çeşitli etkinlikler, konferans, açık oturum, panel, tanışma toplantıları, çalıştayların yanında, tiyatro, dans, performans gibi gösteriler de yapılacak. İzlemek isteyenler http:// forum.europist.net, sanat etkinlikleri programında yer almak isteyen sanatçı ve topluluklar http://forum.europist.net/sanatbasvuru internet adreslerinden yararlanabilirler. (0 216 478 49 72) CUMHURİYET 14 K