Katalog

25 ŞUBAT 2006 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER Maaşların yetersizliği, düzensiz çalışma saatleri, astüst çatışmasından rahatsız olan polisleri intihara götüren nedenler: 9 Ekonomik ve ruhsal bunalım NKARA (Cumhuriyet Bürosu) Son dönemde kredi kartları nedeniyle polis intiharlarındaki artış, gözlerin emniyet teşkilatına çevrilmesine neden oldu. İntihar eden polislerde ilk sırayı ruhsal sorunlar alırken bunu ekonomik sorunlar ve ailevi nedenler izliyor. Polislerin yakındıkları konuların başında maaşların yetersizliği, düzensiz çalışma saatleri, altüst çatışmaları geliyor. Son 14 yılda 380 polis intihar etti. Emniyetin çalışmaları ekonomik koşulların yetersizliği ve çalışma koşullarının zorluğunun polis intiharlarındaki etkisinin çok fazla olduğunu ortaya koydu. İntiharların, polislerde genç yaşlarda olduğu belirlenirken çalışma hayatında ilk 5 yıl uyum süresi olarak kabul edildiğinden, bu zaman dilimi içinde uyumsuzluk sorununun intihar eylemlerinde etkin rol oynadığı belirlemesi yapılıyor. Ruhsal bunalıma sürükleyen nedenlerin başında stres ve günlük yaşam sorunlarının geldiğine işaret edilen çalışmada, ‘‘İntiharların sıklıkla kesin, kararlı ve ölümle sonuçlanan yöntem olan ateşli silah ile gerçekleşmesi, toplumdan dışlanma ve yalnızlığa itilme ile A ? Emniyetin çalışmalarında intiharların polislerde genç yaşlarda olduğu belirlenirken intiharların sıklıkla Ankara, İstanbul ve İzmir gibi büyük kentlerde yaşandığı, bunun nedenleri olarak ‘‘alkolizm, konut sorunu, geçim şartlarının ağırlığı, çalışma şartlarının zorluğu, boşanmalar gibi etkenler’’ sıralandı. Son 14 yılda gerçekleşen 380 polis intiharından 205’inin ruhsal bunalım sonucunda gerçekleştiğini ortaya koyan çalışmada polisin maaşının azlığına dikkat çekildi. Emniyet, bu yıl içerisinde 50 psikolog alacağını açıkladı. ilişkili olabilir’’ değerlendirmesi dikkat çekti. Poliste intiharlar sıklıkla Ankara, İstanbul ve İzmir gibi büyük kentlerde yaşanırken bunun nedenleri olarak ‘‘alkolizm, konut sorunu, geçim şartlarının ağırlığı, çalışma şartlarının zorluğu, boşanmalar gibi etkenler’’ sıralandı. nebilmesi için müdürlerin personel üzerindeki keyfi davranışlarının kısıtlanmasının zorunluluğuna işaret edilirken ‘‘Poliste, eşler arasında anlaşmazlık veya ilişki bozulmasının en önde gelen intihar nedenlerinden biri olması ve problemlerin oluşumunda ücret yetersizliğinin önemi göz önüne alındığında; polisin, ücret ve diğer sosyal hakları alanında iyileştirme yapılması polisin kendine güven duygusunu arttıracak ve özvarlığına karşı benlik saygısı artarak intiharları azaltmada etkin bir tedbir olabilecektir’’ değerlendirmesi yapıldı. Araştırmalar, polislerin birçok sorununun maaşlarının yetersizliğiyle ilintili olduğunu ortaya koyuyor. Emniyet genel müdür yardımcıları 2 bin 300 YTL maaş alırken daire başkanları 2 bin 100 YTL kazanıyor. Başkomiserler ile yüksekokul mezunu polisler 1100 YTL maaş alırken kadro derecesi 9/1 olan polis memurları 1000 YTL maaş alıyor. MAAŞ AZ, SORUN ÇOK 50 PSİKOLOG ALINACAK Emniyet Genel Müdürlüğü Sözcüsü İsmail Çalışkan, 81 il emniyet müdürlüğü, 25 polis meslek yüksekokulu, 4 polis eğitim merkezi müdürlüğü, 2 polis koleji müdürlüğü, polis akademisi başkanlığı ve merkezde personel daire başkanlığı bünyesinde olmak üzere toplam 114 birimde rehberlik ve danışma büro amirlikleri bulunduğunu kaydetti. Bu birimlerde 42 psikoloğun çalıştığını belirten Çalışkan, bu yıl içerisinde 50 psikolog ve danışman alınacağını açıkladı. İstatistiklere göre intihar eden polislerde ilk sırada ruhsal sorunlar yer alırken bunu ekonomik sorunlar, ailesel nedenler izliyor. Son 14 yılda gerçekleşen 380 polis intiharından 205’i ruhsal bunalıma bağlı gerçekleşti. İNTİHARIN NEDENLERİ Poliste gün boyu süren ‘‘uzun çalışma temposu, doğal dengeye uymayan yetersiz beslenme, uykusuzluk, katı disiplin ve disiplinin ara sıra ihlalindeki cezalandırılma korkusu gibi teşkilat ile ilgili sorunlar’’ın da intihara zemin hazırlayabildiği belirtildi. İntiharların önle Polis huzur istiyor! MEHMET FARAÇ olis intiharlarıyla gündeme gelen güvenlik görevlilerinin ekonomik ve psikolojik sorunları üzerine değerlendirme yapan İstanbul Emniyeti’nin üst düzey bir yetkilisi, ‘‘Memleketin huzuru için polisin huzurlu olması gerektiğini’’ söylüyor. Yetkili, 850 milyon maaş alıp 400 milyon kira veren bir polis memurunun büyük kentlerde sağlıklı bir psikoloji içinde olamayacağını ifade ediyor. Polisler niye intihar ediyor?.. Olayların arkasında ekonomik ve psikolojik sorunlar mı bulunuyor?.. İstanbul Emniyet Müdürlüğü’nün bir yetkilisi şunları söylüyor: ‘‘Polisin ortalama maaşı 850900 milyon. İstanbul’da 30 bin polis var. Buna karşın 5 bin lojman var. Yani 6 kişiden biri lojmanda oturuyor. İstanbul’da en ucuz kira 400 milyon lira. Bir polis memuru, eşi ev hanımıysa bu kentte nasıl yaşar?’’ P Polis, suça karışanları ayıklamak amacıyla kendi içinde sık sık baskınlar düzenliyor Emniyette ‘çete’ operasyonları İ stanbul Haber Servisi Son günlerde intiharlarla gündeme gelen polislerin karıştığı suç olaylarının sayısı da giderek artıyor. Çoğunlukla ekonomik çıkar amacıyla bu suçlara karışan polisler, özellikle çete faaliyetleri içinde yer almakla suçlanıyor. Polis teşkilatı, bu isimleri ayıklamak amacıya kendi meslektaşlarına yönelik sık sık operasyon düzenliyor. Bu operasyonlarda bazı polislerin kendi görev alanlarıyla ilgili çeteler içinde yer aldıkları ve suç işledikleri ortaya çıkıyor. Polisin son yıllarda suça bulaşan meslektaşlarını ayıklamak amacıyla düzenlediği önemli bazı operasyonlar şöyle: P O L İ S Ç O C U Ğ A K E L E P Ç E İ S T İ Y O R ‘POLİS LİMON SATAMAZ YA...’ Yetkili, ‘‘Diğer kamu çalışanları da aynı konumda değil mi’’sorusuna ise şu şanıtı veriyor: ‘‘Öğretmen ek ders verir, doktor muayenehane açar, memur limon bile satar. Ancak polisin yapacak bir ek işi yok. Limon satamaz ya... 1983’teki Turgut Özal iktidarı döneminde polislerin ücretlerinde ciddi bir iyileştirme yapıldı. Ondan sonra tüm iktidarlar polisin durumunu düzelteceklerini söylediler ama hiçbiri sözünde durmadı. Devlet, sıradan bir memura yaptığı zammın aynısını yurttaşın can güvenliğini emanet ettiği polise de yapıyor. Çarpıklık burada başlıyor.’’ 2 2 POLİS ÇETEDE İstanbul polisi 2004 yılında Sedat Şahin çetesine yönelik operasyon düzenledi. Kadıköy’ün rant paylaşımı nedeniyle Sarallar ile mücadeleye giren Şahin ve 16 adamı tutuklandı. Polis operasyonda 22 meslektaşlarının da çeteyle bağlantılı olduğunu tespit etti. Bu polislerin 5’inin emniyet müdürü, 2’sinin başkomiser, 1’inin de komiser olduğu ortaya çıktı. Çeteyle bağlantılı olduğu tespit edilen müdürlerden birinin Başmüfettiş Mehmet Çağlar olduğu belirlendi. Çağlar’ın adı Civangate skandalında da gündeme gelmişti. İçişleri Bakanlığı, çeteyle bağlantıları tespit edilen bu kişilerden Çağlar’a 24 ay kıdem durdurma, AKP Uzmanı ve Birinci Sınıf Emniyet Müdürü Kemal Sonuonur’a 4 günlük maaş kesme, Başkomiser Hakan Mutlu’ya da 6 aylık kıdem durdurma cezası verdi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Emniyet tarafından hazırlanan suçla mücadeleye ilişkin raporda polisin ilginç istekleri yer aldı. Yasal düzenlemelerle polisin pasif hale geldiği öne sürülen raporda, suç oranının düşürülmesi için çocuklara kelepçe takılmasından ev arama yetkisinin genişletilmesine kadar birçok konuda isteğe yer verildi. Emniyet Genel Müdürlüğü Asayiş Daire Başkanlığı’nca hazırlanan raporda, mevcut düzenlemelerle polisin, emir almadan hiçbir işlem yapamayan, soruşturmanın pasif bir unsuru haline getirildiği savunuldu. Raporda, polisin yetkilerini kötüye kullanacağı önyargısı bulunduğuna dikkat çekildi. Suç oranlarının artmasını polisin yetkilerinin darlığına bağlayan raporda, polisin arama, el koyma ve konutlara girme yetkisinin genişletilmesi, ek ifade alımının yeniden uygulamaya konulması isteğine yer verildi. Raporda ayrıca parmak izi ve DNA verilerinin kayda alınmasına yeniden izin verilmesi ile zanlılara kelepçe takılmasının hiçbir koşula bağlanmaması isteği yer aldı. Raporda, çocuklara kelepçe ve zincir takma yasağının kaldırılması gerektiği görüşü savunuldu. İletişimin tespit ve dinlenmesi ile teknik araçlarla izleme önlemlerine ilişkin düzenlemenin çerçevesinin genişletilmesi de istenen raporda, çocuk suçluluğuyla mücadele için tüm kısıtlamaların kaldırılması talebine yer verildi. 40 MİLYONLUK TALTİF... Yetkili, son 78 yıl içinde poliste kötü muamelenin ciddi oranda düştüğünü, rüşvetin azaldığını öne sürerken ilginç bir saptama yapıyor: ‘‘Polis kendi içindeki yanlışlara artık çok daha etkin müdahale ediyor. Kendi kendini bu kadar çok cezalandıran bir kurum yoktur!.. Ama ödüllendirmeye gelince polisin maaş taltifi bile 40 milyonu geçmiyor. Emniyet müdürü de olsa bir yılda alacağı taltif 1 milyarı zor bulur.’’ Yetkili, ‘‘Sorun salt ekonomik mi’’ sorusuna ise şu karşılığı veriyor: ‘‘Tabii ki olay sadece ekonomik değil... Polisin psikolojik sorunu var. Tecavüz, hırsızlık, cinayet suçlarında herkes suçlunun hemen bulunmasını istiyor. Toplum baskı yapınca polis çaresiz kalıyor. Ekonomik sıkıntı çekerken bir de suçla, suçluyla uğraşmaları psikolojilerini bozuyor.’’ Güvenlik mensuplarının, sorunlarını gündeme getiremediğini, soruşturmaya uğradığını belirten yetkili, sözlerini şöyle tamamlıyor: ‘‘Polis ekonomik ve psikolojik sıkıntıların içinde çaresizce bocalıyor. Memleketin huzuru için polisin huzurlu olması gerekiyor!..’’ Görüşlerini almak istediğimiz İstanbul Emniyeti’nin üst düzey yetkililerinin büyük bölümü polisin sorunlarının çözülemeyeceği inancını taşıyor. Geriye Türkiye’de yurttaşın huzurunun, sıkıntılarını ancak intiharlarla gündeme getirebilen bir örgüte teslim edilmesi gibi acı ve düşündürücü bir gerçek kalıyor. UYUŞTURUCU ÇETELERİ İstanbul polisinin düzenlediği Matador operasyonunda uluslararası uyuşturucu kaçakçısı Urfi Çetinkaya’ya ile birlikte 20 adamı yakalandı. Daha önce de Çetinkaya’ya yönelik çok sayıda operasyon yapılmıştı. Ancak, Çetinkaya’nın önceden haber alması nedeniyle operasyonlar başarıyla sonuçlanamıyordu. Gizlilik içinde yapılan operasyon başarıyla sonuçlandı. Bu operasyonla birlikte 9 polisin çete içinde yer aldığı belirlendi. Bu polislerden Hasan Çöter’in köstebeklik yaptığı belirlendi. KAPIKULE GÜMRÜK OPERASYONU Kapıkule Sınır Kapısı’nda geçen ay düzenlenen rüşvet ve yolsuzluk operasyonunda toplam 78 kişi tutuklandı. Tutuklananların 19’u polis memuru. Antalya Organize Suçlar Şube ekipleri, Sahil adı verdikleri operasyonda Merdan Serdar’ın liderliğini yaptığı çeteyi çökertti. Serdar ve 16 kişi gözaltına alındı. Gözaltına alınanların 3’ü polisti. RÜŞVETTEN TUTUKLANDILAR Kahramanmaraş Pazarcık İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne giden 2 yurttaş, bazı trafik polislerinin, ‘‘Para vermezseniz arabanızı bağlarız’’ diye tehdit ettiklerini iddia ederek şikâyette bulundu. Bunun üzerine 28 Nisan 2005’te başlatılan operasyonda polis memurları Necmi Görken, Orhan Gümüş, Yılmaz Kılınçoğlu, Osman Durgun ve Başar Apanoğlu tutuklandı. Yurttaşların, polislerin kendilerine tehditle çek senet imzalattırdığı iddiası üzerine dönemin Denizli Emniyet Müdürü İhsan Ünal, 4 Eylül 2004 tarihinde soruşturma başlattı. Yurttaşlara zorla senet imzalatan polis memurları Bülent Sarıkaya, Mehmet Görgülü ve Turan Özkal tutuklanarak cezaevine konuldu. İzmit Yeşilyurt’ta görevli Başkomiser Erdoğrul Bodur hakkında rüşvet aldığı iddiasıyla soruşturma başlatıldı. Dava açılan Bodur, 21 Nisan 2005’te intihar etti. Prof. Dr. Ali Çağlar, polislerin sorunlarının ancak bilimsel bir çalışmayla giderilebileceğini söyledi ‘Tek neden maaş düşüklüğü değil’ ECEVİT KILIÇ Hacettepe Üniversitesi Kamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Çağlar, polis intiharlarının ardındaki tek nedenin maaş düşüklüğü olmadığını belirterek ‘‘Ağır çalışma koşulları, atama ve terfilerdeki keyfilikler ile emirkomuta zincirindeki sorunlar ekonomik yetersizliklerle birleşince intiharlar yaşanıyor’’ dedi. Çağlar, polislerin sorunlarıyla ilgili bilimsel çalışmaların yapılması ve bu çalışmaların sonuçlarına göre önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı. Polis Akademisi’nde ders veren ve Türkiye’de polislerle ilgili araştırmalar yapan ilk kişilerden biri olan Ali Çağlar, polisin güvenliği sağlamakla görevli olması nedeniyle intiharların Türkiye için önemli bir sorun olduğunu söyledi. ‘‘Polisin kalitesi her yurttaşı ilgilendirir. Çünkü, her an bir hırsız, kapınızı zorlayabilir’’ diyen Çağlar, poli sin kendisinin ve çocuğunun yaşamına son vermesinin gelinebilecek son nokta olduğunu vurguladı. İntihar aşamasına gelmiş kaç polisin sokakta görev yaptığının bilinmediğini kaydeden Çağlar, ilgili kuruluşların polisin mesleki ve ruhsal sorunlarının kaynağına inmesi gerektiğini belirtti. Sorunların temelinde çalışma koşullarının ağır olmasının bulunduğunu söyleyen Çağlar konuşmasını şöyle sürdürdü: ‘‘İntiharların tek nedeni düşük maaş değil. Tek neden bu olsaydı o zaman polisler düşük maaş alan diğer meslek gruplarında görev yapan ların tamamen intihar etmesi gerekir. Polisler günde en az 12 saat çalışıyor. İzinli olsalar bile herhangi bir olay çıktığında hemen göreve çağrılıyorlar.’’ Polislerin neredeyse tamamının eşlerinin çalışmadığını ifade eden Çağlar, bu nedenle polislerin tek maaşla idare etmek zorunda kaldığını vurguladı. Meslek içindeki keyfi uygulamaların da polisin ruhsal sorunlarını derinleştirdiğini anlatan Çağlar, polisin, yaşadığı ruhsal sorunların farkına varsa bile geri hizmete verileceği korkusuyla psikolojik destek için başvurmadığını söyledi. CUMHURİYET 09 K