Katalog

24 OCAK 2006 SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER ABD’den El Fetih’e 2 milyon dolar ? WASHINGTON (AA) Washington yönetiminin, Filistin’deki meclis seçimlerinde Hamas ile yarışan El Fetih’e destek amacıyla yaklaşık 2 milyon dolar harcadığı bildirildi. ABD’nin Doğu Kudüs konsolosluğu sözcüsü Micaela SchweitzerBluhm, New York Times gazetesine yaptığı açıklamada, harcamanın sadece El Fetih’i değil, demokrasiyi ve bu yolda çaba harcayanları destekleme programı çerçevesinde yapıldığını söyledi. İsimlerinin açıklanmasını istemeyen Amerikalı ve Filistinli yetkililerin açıklamalarının da yer aldığı haberde, mali yardım programının ağustos ayında başladığı ve Hamas’ın yenilgiye uğratılması amacıyla yapıldığı belirtildi. Filistin’de meclis seçimleri yarın yapılıyor. dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Washington’ın, Irak’ta güçlenen Şiilere karşı denge arayışına girdiği belirtiliyor W ASHINGTON’DA Şimdi de Sünnilere silah BAHADIR SELİM DİLEK ANKARA Irak’ta Tahran destekli Şii grupların giderek güç kazanması, Washington yönetimini denge arayışına yöneltti. ABD yönetiminin, bugüne kadar ‘‘terörist’’ olmakla suçladığı Sünni grupları silahlandırmak için harekete geçtiği ortaya çıktı. Irak’ta seçimlerin yapılmasından bir hafta önce ABD’nin Bağdat Büyükelçisi Zalmay Halilzad’ın girişimiyle Ürdün’ün başkenti Amman’da gizli bir toplantı yapıldı. Bu toplantıda, Irak’ın bölünmesine karşı olan 52 grup, ABD’li yetkililerle bir araya geldi. Halilzad, Sünni temsilcilere, ‘‘Milis gücü kurmanıza karşı değiliz’’ mesajı verdi. Amman’daki toplantıya Türkmenler de katıldı. Amman toplantısında varılan mutabakat uyarınca ? ABD’nin Bağdat Büyükelçisi Halilzad’ın girişimiyle Amman’da yapılan gizli toplantıda ABD, Sünnilerin ağırlıkta yaşadığı Ramadi ve Havice’de ‘terörle mücadele’ için yerel grupların silahlanmasına izin verdi. Irak’taki ABD’li yetkililer, Sünnilerin ağırlıkta yaşadığı Ramadi ve Havice’deki yerel grupların silahlanmasına izin verdi. Verilen izne gerekçe olarak da ‘‘söz konusu grupların teröre karşı mücadele etme kararında olmaları’’ gösterildi. Ancak konuya ilişkin bilgi veren kaynaklar, ABD’nin milis gücü kurması konusunda Sünnilere destek vermesinin, ‘‘teröre karşı mücadele’’den çok, Şii grupları dengelemeye yönelik bir politika olduğunun altını çizdiler. Irak’ın güneyinde görev yapan Irak Ulusal Muhafızları’nın tamamının, Bağdat’ta görev yapanların ise yüzde 90’ının Şii olmasının ABD yönetiminde çok ciddi rahatsızlık yarattığını belirten aynı kaynaklar, ‘‘Washington yönetimi, Şii grupların Tahran ile bu kadar sıkı ilişki içinde olmasını engelleyemediği için Sünnileri devreye sokmak istiyor. Şiiler bu kadar güç kazanırsa İran, Irak’ın bütün güney bölümünü kontrol edebilir duruma gelecek. Bu da ABD’nin korkulu rüyası’’ değerlendirmesini yaptılar. Öte yandan, ABD yönetiminin Şiilere karşı denge arayışının Sünniler ile sınırlı kalmadığı da ortaya çıktı. ABD’li yetkililer Kerkük’teki Türkmenler ile temasa geçtiler ve Kerkük merkezli, Türkmenlerden oluşacak bir kolordu kurulması konusunda nabız yokladılar. Ancak, Türkmen nüfusunun yarısının Şii olması nedeniyle ABD’nin Türkmenleri kullanmasının çok fazla gerçekçi olmadığı belirtildi. İran’da Ahmedinecad’ın iktidara gelmesi, dolayısıyla Irak’taki Şiilerin radikal söylemlerin etkisinde kalmasının da ABD’nin Sünnilere yakınlaşma politikasının etkenlerinden birisi olduğu belirtildi. Bu konuda kaynakların değerlendirmeleri şöyle: ‘‘Bush yönetimi, Irak işgalinin ardından düşündüğü gibi Şii gruplar üzerinde kontrol sağlayamadı. Tam aksine geçen seçimlerin ardından özellikle ElHekim grubu (SCIRI) İçişleri ve orduyu ele geçirmek için çalışma ya başladı. SCIRI ile Kürt gruplar, Ulusal Muhafızlar, istihbarat ve polis üzerindeki kontrollerini pekiştirdi. SCIRI’nin güneyde federasyon talebi ve AsSadr’ın genel Şii stratejisinden çıkmaması Arap ülkelerini tedirgin etti. Bu durum karşısında Arap camiası devreye girerek Irak’ta ABD’nin de işine gelebilecek yeni bir denge sistemi kurma çabası içine girdi. ABD de, gerek Arap camiasını bire bir karşısına almamak hem de İran’ın Irak Şiileri üzerindeki etkisine bağlı olarak Irak’ın güneyinin Tahran yönetiminin denetimine girmesini engellemek için Sünnileri devreye sokmaya başladı.’’ ABD, sadece Kürt grupların ve Şiilerin silahlı güçlerini korumalarına izin vermiş, Sünnilerin silahlanmasını engellemişti. Alpogan’ın çantasında Tahran var ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) ABD’ye giden Milli Güvenlik Kurulu (MGK) Genel Sekreteri Yiğit Alpogan’ın temaslarında ana gündem maddesini İran oluşturuyor. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere göre ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Stephen Hadley’nin davetlisi olarak Washington’a giden Alpogan, görüşmelerinde Washington’a Ankara’nın tutumunu aktaracak. Alpogan’ın, İran’ın nükleer silah yapması durumunda bundan en fazla zarar görecek ülkenin Türkiye olacağını belirteceği kaydediliyor. Washington’da AA’nın sorularını yanıtlayan Alpogan, İran’ın nükleer silahlar elde etmesinin Türkiye’yi rahatsız edeceğini söyledi. Alpogan, İran’ın nükleer silah elde etmesi konusunda Batı ülkelerinin kaygılarına ilişkin soru üzerine, ‘‘Bizim bütün yetkililerimiz, her fırsatta söylüyor. Nükleer bir İran bizi rahatsız eder. Buna hiç şüphe yok artık Tabii orada bir ayrım yapıyoruz. Nükleer enerjinin barışçı amaçlarla kullanılması herkes için bir hak. Barışçı amaç dışına çıkılması bizi rahatsız eder’’ diye konuştu. Alpogan sözlerini şöyle sürdürdü:‘‘Türkiye’den AB üçlüsü ve ABD’nin diplomatik çabalarına verilen destek de zaten bu yöndedir. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Dışişleri Bakanı Abdullah Gül bunu her zaman söylüyor. İran ile ikili ilişkilerimiz ayrı. Fakat nükleer silah meselesinde Türkiye Cumhuriyeti’nin tutumu budur.’’ Alpogan, dün ABD dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ile bir araya geldi. Alpagon görüşmenin yapıldığı Dışişleri Bakanlığı’nın çıkışında yaptığı açıklamada, ‘‘Kendisiyle çeşitli konuları görüşme imkânı bulduk. Benim ziyaretim Türkiye ile Amerika arasında sıklaşan temasların en yeni halkası’’ dedi. E RDOĞAN, PUTİN’İ ARADI Portekiz’e sağcı lider ? MADRİD (AA) Portekiz’de cumhurbaşkanlığı seçimini muhafazakâr Anibal Cavaco Silva kazandı. Oyların yüzde 50’den fazlasını alarak seçilen Silva, ülkenin diktatörlük rejiminden demokrasiye geçişinin ardından geçen 32 yılda cumhurbaşkanlığı koltuğuna oturan ilk sağcı lider oldu. Portekiz’de yaklaşık 40 yıl süren general Salazar diktatörlüğünün sona ererek 1974 yılında demokrasiye geçilmesinden sonra bugüne kadar hep sol görüşlü liderler cumhurbaşkanı oldu. Rusya’ya doğalgaz ricası ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i telefonla aradı. Erdoğan’ın görüşmede, İran’dan gelen doğalgazın azalması nedeniyle Rusya’dan gaz sevkıyatını arttırmasını ve Kıbrıs konusunda destek istediği öğrenildi. Başbakan Erdoğan, dün öğle saatlerinde aradığı Putin’e, Mavi Akım Doğalgaz Boru Hattı’nın resmi açılışı nedeniyle Samsun’da çok yararlı bir görüşme yaptıklarını anımsatarak yeni yılda ikili ilişkilerin çok boyutlu olarak güçlenme yönünde hızla ilerlediğini görmekten duyduğu memnuniyeti ifade etti. Başbakan, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in Rusya’ya yapması planlanan ziyaretinin çok yararlı olacağına inandığını belirtirken Putin de, Sezer’i ülkelerinde ağırlamaktan duyacakları memnuniyeti dile getirdi. Görüşmede Kıbrıs konusuna da değinen Erdoğan, sorunun çözümü konusunda BM Güvenlik Konseyi üyesi olarak Rusya’nın desteğini istedi. Putin de, çözüm konusunda ana rolün BM’ye ait olması gerektiği hususundaki görüşlerini ifade etti. Putin, ülkelerindeki ağır iklim koşullarına karşın Türkiye’ye yardımcı olmaya çalışacaklarını söyledi. AB de İran konusunda sıkıştıracak Önümüzdeki günlerde Ankara’ya gelecek olan Fransa ve İngiltere Dışişleri bakanlarının da Türkiye’ye İran için ‘‘tavır koy’’ diyeceği öğrenildi. KKTC temaslarının ardından Ankara’ya gelecek olan İngiltere Dışişleri Bakanı Jack Straw’un Başbakan ve Gül’e, Ankara’dan konuyla ilgili olarak Tahran yönetimine baskı yapmasını isteyeceği belirtiliyor. İran ile ikili ilişkilerini kesen Fransa’nın dışişleri bakanı Douste Blazy’nin de şubat ayının ilk haftası içerisinde Ankara’ya geleceği belirtiliyor. Irak’ın başkenti Bağdat’taki İran Büyükelçiliği önünde dün bomba yüklü bir araçla düzenlenen intihar saldırısında 2 kişi öldü, 6 kişi yaralandı. (Fotoğraf: AP) BÜYÜK KAYBIMIZ Türkiye siyasetinde özel bir isimdi. Solun erdemiydi. Siyaset oyunlarına hiç itibar etmiyor, onuru, haysiyeti temsil ediyordu. Adam gibi adamdı. Kendi sosyal demokrat idealini gerçekleştirmek, solda birliği sağlamak için büyük özveri gösterdi. Sola adanan namuslu, ilkeli, onurlu yaşamı önünde saygıyla eğiliyorum. SADIK ÇELİK Keyveni Yemek Yönetim Kurulu Başkanı CUMHURİYET 11 K Aydın Güven Gürkan