Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CUMHURİYET 7 EYLÜL 2005 ÇARŞAMBA
OLAYLAR VE GORUŞLER
İÇl
IUMTAZ SOYSAL
levlet Adamlığı
TANIMI çoktur devlet adamlığının. Tanımlardan
ri şöyle: Politikacının derdi kendısinin ve ülkesi-
n gününü kurtarmaktır; devlet adamınınki ise ül-
3sinin geleceğini düşünmek.
Son ayiardaAB'yie Türkiye araanda oynanan dip-
ımasi oyununa bakıyorsunuz; her iki tarafta da ger-
ek devlet adamlığı yok. Oyun, her iki tarafa da an-
ak geçici yarariar sağlayacagı, başka bır deyim-
»politikacılann günü kurtaracağı düşünülen birsü-
îçle ayakta tutulmaya çalışılıyor. Aslında, ne on-
uin AB'nın geleceğine Türklerin katkısını düşün-
lükleri var ne de bizimkilerin AB'deki yannlara ak-
ı yakın bir tasanmlan.
Süreç, yapay: İki taraf datam üyeliğe inanmıyor;
ıma süreç çeşitli bakımlardan şimdilik işlerine gel-
liğı içın 3 Ekim'de şöyle ya da böyle başlatıp sür-
lürebildikleri ölçüde sürdürecekler.
e var ki, geîecege yönelik sağlam temellere
dayanmayan bu oyun ister istemez her iki
arafta da kaçınılmaz tepkilerini yaratmaya baş-
amıştır.
Avrupa'nın halk yığınlan, Türkiye'yi üye yapma-
'a çalışmanın tuta/iı gerekçesi kendilerine açıkça
ınlatılmadığı için, yüzyıllardan gelen önyargılarla
)u ülkeye mantıklı bir rol yakıştıramıyorlar gelece-
)\n Avrupa'sında.
Türkiye'dekilerin işi daha zor: Cumhuriyetin te-
nel ilkelerine karşı cephe alışları o kadar ortada
«, bu ilkelerin aslında Avrupa'nın, özellikle de Bü-
rtik Fransız Ihtilali'nden sonra oluşmuş olan "ulus-
1evlet"\er Avrupa'sının temel ideolojisinden farklı
ılmadığını bilen, okullarda Türk Devrimi'nin kuru-
uş aşamalarını okumuş olan insanlarımız şimdikı
ktidann AB'cilik çabalanyla cumhuriyetçilık arasın-
da inandıncı bir bağ kuramıyorlar. Böyle olunca,
zlenen, daha doğrusu izlendiği iddia edilen polı-
tikanın içtenliğine hiç güven duyulmamakta.
Gerçek devlet adamlığı böyle bir durumun ül-
kedekı sağ ve sol güçler arasında nasıl bir
tepki ortaklığı yaratabileceğini sezebilmeyi gerek-
tirirdi.
Ulusalcı sağ, ulus olmanın henüz erken bir aşa-
masında Avrupa Birliği çerçevesine özenmenin
mantığını anlayabilmiş degildir. Şimdiye kadar da-
ha çok geriye dönük, hatta coğrafya olarak tarih-
ten gelen içgüdüyle daha çok Asya'ya, büyük kı-
tanın ortalanna ilişkin bir ulusalcılık izlemiş olan o
sağcılık, şimdi, sahte AB'ciliğe tepkı olarak, Batı
düşüncesinin içinde ulusalcılığın geçirdiği evrim üze-
rine daha derinliğıne düşünmeye başlamış, ırkçı-
lıktan ve bir ara kendisine bulaşmış olan dincilik-
ten annıp "Atatürk milliyetçiliği"ri\ daha rahatlıkla
benimser olmuştur. O kesimin soldaki ulusalcı ev-
rime yaklaşması ve bu yakınlaşmadan ülkenın ge-
leceği için çok hayıriı olabılecek ve ekonomik bo-
yutlan da olan bir ortak akımın doğması kolaylaş-
mıştır.
Türkiye'yi yönetenler, devlet adamlığı yanlan ek-
sik olduğu için, bu gelişmeyi görebilecek ve anla-
yabilecek sezgiden de yoksuna benziyorlar.
CUMOK
TÜRKİYE KONFERAIMSIna
CACRI
"cumok yol hantasuu çızıyonız'"
10 Eylûl 2005 Cumartesı saat 14.00
YÖNETİCİ: A\ Mustııf» Üker GÜRKAN
Saygı Duruşu. tsüklal Marşı
AÇIŞ KONUŞMAS1 Sn. Turgut ÖZAKMAN
GtlNDEM :
1) Otunım Başkanına yardımcı ıkı yardımcı üyenın seçımı.
2) KONFERANS HAKKINDA "SUNUŞ".
3) CUMOK'un "AMAÇ ve tLKELERT
4) CUMOK'un "DAVRAN1Ş tLKELERl YÖNERGESr1
5) CUMOK'un "Ç M.IŞMA YÖNTEMÎ"
6) CUMOK'un "DAYAN1ŞMA tLKELER! ve
BAĞlMSIZLlGl"
7) CUMOK'un "YÖNETÎM BÎÇtMf
8) CUMOK'un "HEDEFLERİ \e GELECEĞI"
9)DikkveÖnenleî
"SE1N GELMEZSEN BtR EKStĞlZ"
Ver : NARLÎDERE BELEDtYESt ATATÜRK K.LTTÛR
MERKEZİ NARUDERE - İZMİR
Tarih : 10 Eylül 2005 Cumartesı Gûnü Saal 14 00
Uetjşim: 0532: 281 54 54-0542 652 15 00 - 0533 ^65 52 61
0232 370 72 42-0216 326 49 21
NOT: -ŞU ÇILGI\ TÜRKLER" Kitabının imza günü
Toplanb sırasında gerçekleşccektir.
TÜRKÎYE C C M H U R İ Y E T O K U R L A R I
(CUMOK) OLfŞCMLARI
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin yayınladığı
günlük sivil toplum gazetesi
BİZİM ÇAZETE
tarafsız haberleri, ilginç röportajlan, araştırmalan,
köşe yazılan ve ülke sorunlannı yansıtan
raporlanyla 10 yıldır okurlanyla el ele...
M0212 51194 94 -fibone:0 2Î2 573 83 00
Tarihi Tahrif -II-
NurerUGURLU
T
arihi olaylar, ilgili kaynaklara baş-
vurulmadanyazılamaz. Bu, değiş-
mez bir kuraldır. Bu kaynaklar, bi-
rinci elden kaynaklar, ikinci elden
kaynaklar olmak üzere iki ana kû-
meye aynlır.
Birinci elden kaynaklann tarih araştırmala-
nnda önemli bir yeri vardır. Bunlara asıl kay-
naklar da denir. Bu kaynaklar geçmişten gü-
nümüze kadar gelen bütün kalıntılan, yapıla-
n, yazıtlan, yazdı ve yazısız belgeleri, araç ve
gereçleri içine alır.
tkıncı elden kaynaklar, birinci elden kay-
naklann bulunmaması durumunda başvurulan
kaynaklardır. Bunlar, geçmişte yazılmış kitap-
lardır. Bu kaynaklann verdikleri bilgiler doğ-
ru olmayabilır, birbirlenyle karşılaştınlması
gerekir.
Bunlan niçm mi yazdım0
Attüâ İlhan'ın Cumhunyet gazetesındeki
(10 Ağustos 2005) yazısıru okuyunca anımsa-
dun. Çünkü ûnlü yazanmız bu yazısında, bi-
rinci elden kaynaklardan çok, ıkıncı, üçüncü
hatta dördüncü elden kaynaklardan yararlan-
makta, böylece önemli tarihi maddı hatalar
yapmaktadır.
Attilâ tlhan dıyecektirki, "Ben,tarihibir ma-
kale kaleme almryorum, 'söyleşi' yazryorum;
bunlann birinci, UdncL. elden kaynakİarla ne
ügisivanhr?" Doğru, doğru ama bu 'söyieşi'yı
bu" gazetede yazıyorsanız. bu kurallara -bıraz
olsun- uymanız gerekecektir. Aynca bu gaze-
te, Cumhunyet gibı bir gazete olursa!
Biz konumuza dönelim ve Attilâ ilhan'ın o
günkü yazısının ikinci bölümünü okuyalun:
'Enver aleyhtan" iki kahraman!..
(Tesbit/ 6.*L 'Hamidiye KahramanT Rauf
Bey (orbay), Paşa'yı uğurladıktan sonra, onun
Samsun'a selametie çıküğına dair telgrannı
alıncav^ kadar, ne heyecanlar çektiğini anlaü-
yor, neden mi. 'operas> on" tek yönlü değiL iki
vönlü tasarianmıştır da, ondan: Ku/eyden
Mustafa Kcmal Paşa, Samsundan itibaren,
Doğu'ya yönetir. durumu tespit ve teftiş eder-
ken; Baü'dan RaufBev (Orbay)Bandnrna üze-
rinden (Ege) işgal bölgesine hareket edip. Af-
yon'a kadar durumu tesbit ve teftiş edecektir.
Ö\1e de yapılnuştır: Rauf Be\, Gazi'den Sam-
sun'av-ardiğınıbUdirentdgranaklıktan,bir\Ti
dafldgün sonra,Bandmna'ya hareketeder.Baş-
ka türtü sö>iersek, Osmaniı Erkân-ı Harbiye-
i Şahanesi, Yunanistan'a karşı örgüüenecek
Kurtuluş Savaşı için, I. Dünya SavaşTmn En-
ver aleyhtan Ud ünlü kahramanını seçmiştir:
'Çanakkak Kahramanı
1
Mustafa Kemal Pa-
şa, Hamidiye Kahramanı' Rauf Bey (Orbay):
nasd, hiç de feoa fikir sayılmaz değü mi?"
Rauf (Orbay) Bey, hatıralarmda (Bk. Rauf
Orbay, Siyasi Hahralar, 2. baskı, Orgün Yayı-
nevı, îstanbul 2005) bu olaylan şöyle anlatmak-
tadır:
"ABFuatPaşailev^dalaşmamızınertesigü-
nüben,epeydirtasarladığımbirteşebbüsünfi-
Umevkünekonmaazamanuun geldiğinekarar
vererek, Bahriye Nezaretine sunduğum şu di-
lekçe ile askerok hizmetimden affimı istedim:
4
... Benbu mesleğe sırfhaysıyet ve şeref ol-
mak itibanyla gırmiş olduğumdan şimdiye ka-
dar resmi hayatımda hiçbir şahsı emeltakıp et-
mek istemedim ve takip de etmedim. Geçmi-
şim ile hâlım bunun delilidir. Bununla bera-
ber, bugünkü şartlar altında aynı resmi haya-
h, bundan sonra da devam ettirmekliğime ma-
nen ve maddeten arük imkân kahnadığını an-
lıyorum. Bu \ıcdani mecburiyete ıstinaden te-
kaüt ve istifa kanununun mahsus maddesi ge-
reğince, askerlik hizmetinden affunla lüzum-
lu muamelenin tesriine (hızlandınlmasına)
müsaade buyurulmasını rica ederim.'
îsüfaname 27 Şubat 1919 tanhli idı. Ve Bah-
riye Nezaretine sunulmuştu (sayfa 289)."
Bir süre sonra Mustafa Kemal Paşa da as-
kerlikten ayrdmak zorunda kalır, Harbiye Ne-
zaretine istifasını sunar (9 Temmuz 1919), da-
ha sonra toplanan Erzurum Kongresi"ne baş-
kan seçilir (23 Temmuz 1919).
RaufBey, hatıralarmda, Mustafa Kemal Pa-
şa'nın Samsun'a çıkışından sonraki olaylan da
şöyle anlatır:
"24 Mayıs 1919 sabahı arkadaşlarla birtikte
\apurla Bandırma yoluna çıknk. Kimseye ha-
ber vermeden basit \X)kular hatinde harekete
dikkat ettiğimiz için gazetecflerin gözkrinden
ırakkalmaya da muvaffak obnuştuk. Vapurda
kimse iletemas eünedik. Bandırma'ya \ ardık-
tan sonra, yine nazan dikkati çekmemek için
vaata namınanebulduksa \akitgeçinnedenBa-
ükesir, Uşak yohma re>an olduk.
Biraz ilerledikten sonra, arük hmiyetimi,
maksadımı gizlemey e hacet kalmamışü. tzmir
işgalaltındaolduğundanotaraflara yaktaşma-
yarak l şak'tan Akhisar. SalihU, Manisa, Öde-
miş taraflanna yöncldik. Bu yol üzerinde, ge-
reken yerlerde duruyor, kÖ\lülerie temas edi-
yorduk (sayfa 299). Efeler de bize getiyorlardL
Ö(femiş^DemirdMehnK<Efeflegörüştük (say-
fa 300). tşte bu mim'al üzere yohunuza devam-
laAydıruNazün, Sandıkta, oradan da Afyonka-
rahisar'ına \-ardik... Bandırma'dan beri du-
nmılanmincelediğiiTiizyerienkedindi^mizbO-
güeri, tstanbul'daki Kara Vasıf ve Doktor Ce-
lal Muhtar gibi arkadaşlara anlatmak üzere,
Ibpçuoğhı NazmiBey,Afyon'dan Istanbul'a döo-
dü» Biz de Afyon'dan aynldık. ShTihisar yo-
luyia 8 Haziran günü Ankara'ya gittik. Bura-
da. Ali Fuat Paşa ile buluşarak yokuluğumun
OkönemnmerhalesuıevarTnışbuhmuyordum.
Ali Fuat Paşa bia şehir dışmda karşilayarak,
Keçiören'detd evine misafir etti. Paşa ile tstan-
buFdan aynldığunız günden beri görüşmeyeti
üç ay kadar oluyordu. Bu zaman içinde Paşa,
kolordusunu Konya EreğusTnden getirip An-
kara'ya yerleştinneye muvaffak otanuş ve bir
sürü zorluklan yenip, bflhassa tngOizlerin bu-
raya kadar sokruklan mümessflleri ile de çeki-
şerek,o1mınıahâkimounuşbuhmu\x)rdu(sa>'-
&30D."
Attilâ tlhan, yazısının bu bölümünde Mus-
tafa Kemal Paşa ile Rauf (Orbay) Bey'i, En-
ver Paşa'nın aleyhtan olarak sunuyor, bu iki
kahramanın Enver Paşa'ya karşı seçümiş ol-
duklannı söylüyor (Emer, Talat ve Cemal pa-
şalaryurtdışına gittikten sonra (3 Kasım 1918),
öldürüldükleri güne kadar (1919-1922) Mus-
tafa Kemal Paşa ile mektuplaşıyorlar. Bumek-
tuplan, kısa bir zaman sonra *Üç Paşa'dan
Mustafa Kemal Paşa'ya Mektuplar (1919-
1922)* adıyla kıtap olarak, gereklı notlarve açık-
lamalarla yayımlayacağun).
Oysa Rauf (Orbay) Bey, Enver Paşa ile olan
ıhşkılerinı. Enver Paşa'nın eniştesi Albay Kâ-
zım Bey'e (Kâznn Orbay, daha sonra Genel-
kurmay Başkanhğı yapmıştır, 12.1.1944 -
1.8.1946) şöyle anlatıyor:
"Enver Paşa, Bahriye Nezaretine tayin edfl-
diğım günlerde (14 Ekün 1918),ziyaretime gel-
miş, beni bulamayinca karnm bırakmışü. Er-
tesi günü Kuruçeşmedeki yalısına gittim. Ya-
zık ki göremedim. Büyükçekmece dolaylann-
dakiçiflfiğinde bulunduğunu söyiedfler. Müta-
rekemesekâiçinlstanbul'danavTuacağmıgün,
baş\ averi ayıu zamanda eniştesi olan Kurmay
Albay Kâzını Bey Nezarete gebniştL.
Emer Paşa'nın Başkumandanhk vekâktin-
de bulunduğu dört harp senesi içinde, mevki-
inin çok mühim ve tesirli nüfuzunu daima hay-
ra sarfeöniş,kendisine her gün müracaateden,
her rütbe ve sınıftan insanlara, tahammülü
aşanişkTİr«nverdigiyorçunluklararağmen,tat-
h dü kuUanarak, saygı Üe muameie etmiş, kim-
sedenyarüırnnHesirgernerniş.dürüstzekLomer-
tebede ahlakı düzgün. faal ve azunkâr bir şah-
siyetti (sayfa 218)."
Attilâ flhan'a sormamız gerekir ki, "Nasıl
oluyor da Osmanh Erkân-ı Harbiye-i Şahane-
si (askertikten istifa etmiş) iki ünlü kahrama-
nı, Vunanistan'a karşı örgütlenecek Kurtuluş
Smaşı için seçryor?" Eldeki tanhı belgelerden
bunu çıkarmak çok gûç, bir anlamda olanak-
sız. Attilâtlhan'ınyazısmıokumamızısürdû-
relım.
"O zaman, sanınm sorulacak soru şudur,
muhtemelen Inteüigence Service'uı malumaö
dahihıde,girişflenbu harekâtta, tngüzler'in bir-
denbire pirelenmesi ve telaşlanması; Mustafa
Kemal'i durdurmak, te% kif etmekgibi rivayet-
krin>Hyılmaa;acategerçektenûzelbflgBeredin-
diklerinden midir, yt>k$a Paşa'yı halknazann-
da büsbütün ulusal kahraman mertebesine çı-
karmak için midir?"
Ünlü yazann bu sonısuna venlecek karşılık
şudur: Bu gibi söylentiler, halkın Mustafa Ke-
mal Paşa'ya olan güvenini, yakınlığım arttır-
mıştır.
Nıtekım, Ingihz Intelligence Service suba-
yı Yarbay Ian Smim'in merkeze gönderdiği, 24
Temmuz 1919 tarihli raporu da aynı doğrultu-
dadır:
M
Müdafaa4 MiUt Teşkflâü ve harekeü:
1.3-24 Temmuz tanhlennde lstanbul-Trab-
zon arasında yapüan gezilerden edinilen ka-
naat: Ciddi bir hareketin hızla teşkılâtlanmak-
ta olduğu.
2. Mustafa Kemal Paşa'nın Erzurum'dan vi-
layetlere gönderdiği 8 Temmuz tarihh genel-
ge-
3. RaufBey' in 9 Temmuz tarihhbildirisi. M.
Kemal'e katıldığını açıklaması.
4.... Izmir'inişgaliyleMüdafaa-iMillîyeha-
reketine elverişli bir hava yaratüdığı.
5. îstanbul hükümetı üyelenrun bir bsmının
da Milli harekerı desteklediğı.
6. Hareketin programının Türkiye'yi savun-
mak, ölmek, öldürmek olduğu.
7. Programı gerçekleştirme araçlarunn kat-
liam tehdıdi. Müslüman halkı kışknima, Pa-
nislamistleT, Bolşevikkr, Pantürkistlerdenyar-
dım alma ve maddi teşkilat olduğu. Osmanh
ordusundan kalan 600 bin sılahın Milliyetçi-
lerin elinde bulunduğu.
8. Hareketin başan kazanma ihtimali (Bk.
Bilâl N. Şimşir, Ingüiz Belgelerinde Atatürk
(1919-1938), l.cüt, Türk Tarih Kurumu,An-
kara 1973)."
Attilâ İlhan'ın bu uzun yazısındaki 'tekdoğ-
ru' belirleme (tespit), Mustafa Kemal Paşa ile
Rauf (Orbay) Bey'in Kurtuluş Savaşımızrn
iki ûnlü kahramanı' olduklan gerçeğichr.
PENCERE
Duygusallık ve Duyarlılık...
İflfet AkscyTOKGÖZ Öğretim GörevUsi, Çanakkale Onsekiz
Mart Unıversitesi
D
uygusallık ve duyarlılık nn daha da netleşmesi ve birey
insanı insan yapan iki fark-
lı değerdır. Eğitimın temel
hedeflerindenbirisi de duygulan-
nın farkında, çe\Tesine ve toplu-
ma duyarhbireyler yetiştirmektır.
Oysaki toplumsal profılimize bak-
tığımızda, duyarh bireylerin sayı-
sı, duygusal davranış ve tepkilerve-
ren bıreylenn sayısına göre olduk-
ça azınlıkta kalmaktadır. Eğitım
programında bu anlamda yapüan
son düzenlemeler, üruversıtelerde
gerçekleştınlen toplumsal duyar-
lılık projeleri giderek artmakta ve
toplumsal destek görmektedir.
Bu somut venler ışığında, duy-
gusallıkile duyarlılık arasında be-
lirgin farkı tartışmak, kavramla-
olarakkendı konumumuzu sorgu-
lamak açısından yerinde olacaktır.
Duy gusalhk; eylem, edimve ya-
şamı etkileyen karar aşamalann-
da duygulara göre hareket edilme-
sı halidn". Duygusallık neredeyse
cins olarak dışilerle özdeşleştiril-
mıştir.
Rönesans'tan sonra etkisinı gös-
teren romantizm akımını da bes-
leyen duygusallık; bu dönemde
yoksunluğunda; u
insamn eksik
özeOiği" olarak nitelendirilmiştır.
Duygusal davTanmanın, düşünsel-
liğinve akücıhğın karşısında olup
olmadığı tartışmalan o dönemden
bu yana süregelmiştir. Aşın duy-
gu yoğunluğunun denetlenmediğı
hallerde, yıkıcı duyguların çeşitli
psikolojik hastalıklara zemın ha-
zırladığı bir gerçektir. Günümüz-
de ağır yaşam ve çalışma koşulla-
n; yıkıcı duygulan arttınrken duy-
gusal körlüğe de neden ohnakta-
dır. Oysaki duygusallık; denge-
lendiği ve duyarhlıklabirleştiğin-
de üstün bir insani özelliktir.
Duyarhlık ise çevTesindeki so-
runlan görebihne, anlık değil ka-
lıcı çözümler üretebıhne, sorum-
luluk alabilmeyı beraberinde ge-
tirir. Tophımsalhareketierinteme-
Unde olan duyarhhk bttlnç, kümır
ve birikimin sonucudur. Çünkü
duyarhhk üst düzey bir farkında-
hk, empati yeteneğL çözümleme
gücüiletepkiseldavranışlan içerir.
Duyarhhkta örtükbir duygusallık
ve sezgi gücü zaten vardır. Duyar-
h ınsanların duygusal olabüeeeği
varsaymnndanhareketle, her duy-
gusal insanın duyarh olabüeeeği çı-
kanmındabulunmak düz bir man-
ük yürütmeden öte bir şey değil-
dir
Bireysellığin, bilinçsizce ven-
len duygusal tepkilerin arttığı gü-
nümüzde daha fazla duyarh olma-
ya toplum olarak gereksinimimiz
olduğu bir gerçektir. Duyarhlığın
arttınlmasuıa ilişkin egitimin aile-
lerle ışbirhği içinde verilmesi, top-
lumsal hizmet etkinhklen ile birey-
lerin farklı bakış açılanru yakala-
ması, farklı yaşamlarla yaşamın
zenginleştırihnesi zorunluluktur.
Bu amaçla. bıreysel ve toplumsal
sorumluluklanmızı ne kadar yen-
ne getirdiğimızi tekrar sorgulama-
lı. toplumsal olarak zaten var olan
duygusal özelliklenmizi duyarlı-
lıkla güçlendirmeliyiz.
6-7 EylüTden Bir Anı...
6-7 Eylül olaylannın bu yıl 50'nci yıldönümü...
Çoğu gazetede geçmişi sergileyen diziler yayım-
lanıyor, 'mazi' içimizde bir yaradır...
•
O günlerde ben Osman Kermen'le birtikte 'Dol-
muş' mizah dergısini çıkarmaya çalışıyordum...
Babıâli'de güzel bir kat tutmuştuk, yayına ha-
zırlanıyorduk...
Ortalık o gün birbirine kanşınca hemen idareha-
neden çıktım, Galata Köprüsü'nü yaya geçtim,
Yüksek Kaldırım'dan Tünel'e tırmandım ki ne gö-
reyım?..
Beyoglu Caddesi'nde bütün dükkânlar, mağa-
zalar, pastaneler, bürolar yağmalanmış...
Kaldınmlan örten ipekli, yünlü, pamuklu kumaş-
larvenicedeğeıii eşya üzerinde yürüyeyürüyeTak-
sim'e vardım...
Ortalık birbirine gırmişti, eli sopalı adamlar çıl-
gın gibi oradan oraya koşuyorlar, her şeyi yıkıp dö-
küyorlardı...
•
O yıllarda biz Kurtuluş'ta oturuyorduk...
Evimiz bir sokağın dört yote bakan köşesinde, tram-
vay caddesine yirmi metre uzaklıktaydı; yaklaşuğım
zaman ilginç bir göruntü çıktı karşıma, babam or-
talığa çıkmış, mahalleyi korumaya çalışıyordu...
Pederin yanına varmıştım ki kimi adamlar çevre-
mizi sardı, ıçlerinden biri elindekı sopayı kaldırdı:
- Kelimeı Şahadet getir ulan!..
Kurtuluş, eski deyişleTatavla'da çogunluk Rum-
lardan oluşuyordu...
Babamın halinı hiç unutmam...
Birinci Dünya Savaşı'nda Harbiye'yi bitirmeden
Şark cephesine yollanan, yenilgiden sonra Cebel-
lübnan'a sevk edilen, Kuvayı Milliye ve Uşak Cep-
hesi'nde görev alan albay emeklisi birden bozul-
du:
- Ulan, dedi, beni günaha sokma!..
Peki, Kelimei Şahadetgetrmek neden günah olu-
yordu?..
Sopalı yağmacı nasılsa olağanüstü bir durum ol-
duğunu anladı, ortalıktan kayboldu...
•
Birlikte eve girdik, babam:
- Hanım, dedi, bizım ünıformayı çıkar!..
Annem dolaptakı bavuldan naftalın kokan albay
ünıformasını çıkardı, Kasım Bey giydi, aynaya
baktı, gözlennde bellı belirsiz iki damla yaş oluş-
tu, sonra elinin tersiyle ceketini düzelterek mınl-
dandı:
- Buruşmuş!..
Yine sokağa çıktık; bızim peder aslan kesilmiş-
ti, komşulara saldırmaya yönelenler de subay üni-
formasını gördüler mi toz oluyoriardı...
Peder üniformasının hatınna mahalleyi korudu.
•
6-7 Eylül'de yaşanan facianın suçlulan kimler-
di?..
Menderes iktidanndan emir çıktı:
- Solculan içeri atın!..
Başta Aziz Nesin olmak üzere 'Komünistler'] tu-
tukladılar...
Biz 7 Ocak 1956'da 'Dolmuş'u yayımlamaya
başladık, Azız Nesın de içerden dergıye gizlice
yazı gönderiyordu...
Ülkemizde demokrasi vardı...
Menderes koltuğunda oturuyordu...
Hangi demokrasıde, hangi başbakan, bu durum-
da solculan içeri atıp koltuğuna yayılabilir?..
6-7 Eylül utanç vericıdir!..
Ama, bizim demokrasimız daha az mı utanç ve-
riciydi?..
Tarafaz" AydıaUr...
Kara Donlular...
Picasso ve Sabancı...
KürtçeTürküler ve
.\similasyon Üzerine...
Ape Musa...
DlkKola> 20Yıl...
Bir Festivalin
Ardından...
Mûziğin Tarih
Yokuluğn-m...
"BlrçokÛlkemHÜlkesi"
ve Şili...
tasana Dair Bir Öğreti:
Bektaşilik...
Bir Çiçeğin Hikayesi...
Necati Amca...
Chavez'in
Clkesindeydik...
Şürler...Yeni çıkaa
aibümler...Knltür. saaat
haberleri...
TAVIR EYLÜL
BAYİİLERD«»