Katalog

^Cumhurryet . K İ T A P L A R I ÜLKELERE DEĞÎL SAVAŞA DÜŞMAN1M Mustafa Balbay Çag Pazartama VŞ T5rtoca& C a d No 39(41 V343Î4| CaSdo0_-ts)aabıılTeL (212) 51401 96 Cumhuriye mhuriyet T A P L A R I ŞMANININ PORTRESÎ ı'nin Denn Mısyonu eğer ı-banbuiTc. (212)5140196 32. Y1L SAYI: 29195/50 YKr (500.000 TL) (KDViçmde) KURUCUSU: Y U N U S NADİ (1924-1945) BAŞYAZARI. NADİR NADİ (1945-1991) 12 EYLÜL 2005 PAZARTESİ 12 Eylül Dersleri... Bugün 12 Eylül'ün yıldö- nümü. Çeyrek yûzyd önce Türk Silahlı Kuvvetleri kardeş kavgasını durdurmak için yönetime el koymuştu. Ülkede bu eyleme en kü- çük bir direniş bile olma- mış, terör bıçakla kesilir gi- bi durmuştu; başlangıçta halk çoğunluğunun bir 'oh' çekip rahat ettiğini bile söyleyebiliriz. Çünkü 12 Eylül'e doğru yurttaş te- miz hava almak amacıyla parkta gezintiye çıkmak- tan bile korkar olmuştu. 12 Eylül'den önce Cum- huriyet gazetesini okuyan- lar saldırıya uğruyorlar, dövülüyoriar, ölüm tehlike- siyle karşı karşıya kahyor- lardı; biz de bu ağır baskı- dan kurtulduk. Ne var ki kardeş kavgası- nı durdurmak ve iç barışla birlikte hukukun üstünlü- ğünü sağlamak için gerçek- leştirilen askeri müdabale- nin daha sonra yörüngesin- den vaptığı da bir gerçektir. • Ne yazık ki 1980-83 ara- sında ülkeye egemen olan askeri yönetim faşist uygu- lamaların, gericiliğin, hu- kuksuzluğun, işkencelerin, baskıların rejimi oldu; bu- günlerde laik Cumhuriyeti tehdit eden dinci ve ırkçı tohumlamalar 12 Eylül dö- neminde gerçekleşti; daha sonra tırmanışa geçen et- nik terörün ve Islamcı siya- setin kaynağında bu olum- suz tutum vatmaktadır. Yine debugün 12 Eylül'ü irdelerken hepimiz inti- kamcı duyguları bir yana bırakarak serinkanlı yak- laşımı yeğlemek zorunda- yu. Bir toplumda geleceğin en büyük güvencesi, geçmi- şi vebugünü değerlendirir- ken ortak akıl ve sağduyu- nun ağır basmasıdır. • Dünyanın çoğu coğrafya- sında çok ağır bedellere yol açan iç savaşlar ne ya- zık ki yaşanmıştır ve yaşa- nıyor. Ispanya'da. Çin'de, komşumuz Rusya'da ve başkalannda bunun çarpı- cı örnekleri var; ama. enin- de sonunda aynı ülkede ba- rış içinde bir arada yaşa- mak sağduyusu ve bilinci ağır basıyor. Türkiyemizde Cumhuri- yetten bu yana iç çatışma- lar yaşanmadı değil: ama, bunlar hiçbir zaman halk kitlelerini karşı karşıya ge- tirecek bir boyuta ulaştna- dı;Anadolunun büyük ço- ğunluğu barış içinde bir arada yaşamanın erdemin- de ve bilincindedir. Halkın huzurunu kun- daklayacak; iç banşı dina- mitleyecek eylemleriu ne- reden gelirse gelsin ulusça benimsenmesi olanaksız- dır; tarihsel bilincimiz bu yolda duyarü ve sağlanıdır. • Son dönemde içerden ve dışardan kanh etnikçi ey- lemler şu ya da bu biçimde kışkırtümaktadır; dinciliği kuşkulu ya da takıyyeci bir iktidann başta bulunması ulusal güvenlik duygulan- nı büsbütün zedeliyor. Milliyetçilik eğilimleri- nin toplumda su yiizüne çıkmasını bu bakımdan 'eşyanın tabiatı'udan say- mak gerekir. Bu durumda 12 Eylül'ün 25'inci yıldönümünü çok tedirgin edici bir ortamda yaşıyoruz. Geçmişi bir ibret dersi gibi anarken, cami çıkışla- nnda patlayan irtica ey- lemlerinin ve mayın tuzak- lanyla can alan etnikçi te- rörün daha çoktırmanma- dan ve haikımızı otoriter bir güvenli yönetitnden me- det umar hale getirmeden çözülmesini bekliyonu. Cumhuriyet Washingtonyönetimi, düşmana karşı atom silahlarıyla önleyici vuraş^fpmaya hazırlanıyor ABD 'den nükleer tehditABD Savunma Bakanhğı 'nın devlet veya devlet ol- mayan düşmanların kitle imha silahı kullanma- sını engellemekiçin "önleyici nükleer vuruş"kav- ramı geliştirdiği ortaya çıktı. AFP tarafından ele geçirilen belgede, ordunun "nükleer silah kul- lanmaya hazır " hale gelmesi istenirken ABD 'li komutanlar da bu silahların kullanımına ilişkin senaryolar geliştirmeleri konusunda uyarılıyor. 11 Eylül'ün ardından hazırlanan taslak halinde- ki belgede, diğer konvansiyonelyöntemlerin işe yaramadığı durumlarda, düşmana ait kimyasal ve biyolojik silah depolarının yok edilmesi için "önleyici nükleer saldırı"yapılabileceği belirti- liyor. Pentagonyetkilileri, belgenin Savunma Ba- kanı Rumsfeld tarafından 'henüz' imzalanmadı- ğı için resmi nitelik kazanmadığını açıkladılar. "Birleşik Nükleer Operasyonlar Doktrini" adlı belge, ABD Kongresi'nin, Amerikan ordusunun yeraltı tesislerini vurmak için nükleer bir saldırı düzenleyebilmesiyle ilgili araştırma programına onay vermesi üzerine su yüzüne çıktı. "Sığınak delici bomba " çalışmalarıyla ilgili Kongre deki tartışmalar kesintiye uğramıştı. Bu çalışmalara 4 milyon dolarlık birfon ayrılmışü. • 10. Sayfada Ülkenin üzerine kâbus gibi çöken darbe, 12 Eylül 1980'de Kenan Evren tarafından duyuruldu Kara günün 25. yılıTürkiye'nin uzun yıllar unutamayacağı 12 Eylül darbesini gerçekleştirenler, milli birlik ve beraberliği sağlamak ve kardeş kavgasmı önlemek için harekete geçtiklerini açıkla- dılar. Darbeciler önce "tehlikeli unsurlan" ortadan kaldır- dı. Ardından anayasa değiştirilerek toplumun örgütlenme- si, düşünmesi, düşündüğünü ifade etmesinin önüne bari- katlar konuldu. Darbecilerin icraatlannın tartışılamaz ve yargılanamaz olduğu da anayasayla güvence altına alındı. DEMOKRATLAR UNUTMADI "Tehlikeli unsurlann ortadan kaldmlması" için uygulanan vahşet, halkın belleğine kazındı. 12 Eylül darbesinin ardın- dan başlayan operasyonlar sonucu aylarca gözaltında tutu- lan on binlerce kişi, tüyler ürpertici işkence yöntemleriyle karşılaştılar. İşkence ve insanhk onuruna aykırı davranışlar cezaevlerinde sürdü. 650 bin kişi gozaltına alındı, 50 kişi idam edildi, 144 kuşkulu ölüm olayı kabul edildi. 1.6 mil- yon kişi fişlendi. HATİCE TUNCEITin yaa dizisi • 6. Sayfada 'Adalet için sokaktayız' 12 Eylül'ün yıldönümünde Anka- ra ve îzmir'de düzenlenen mıtıng- lerde darbecılenn yargılanması ıs- tendi. Ankara'da darbe bildırisi- nin okunduğu Ankara Radyosu Müdürlüğü'nün önünde bu kez "Demokrası Bildırgesi' okundu. tstanbul'da düzenlenmek istenen mitingin valıhk tarafından erte- lenmesıni protesto eden gruptan bazı kışilerin slogan atması üzen- ne polis gruba müdahale ettı. Gaz bombaları kullanan pohs, 20'si kadın 54 kişiyı gozaltına aldı. Mersin'de 78'liler Dayamşma ve Araştırma Derneği'nin düzenle- dıği mıtıngde terörist saldınlarda yaşamlannı yıtıren Doğan Öz ve Onat Kutlar'ın fotoğraflarının ta- şmamayacağının söylenmesi ger- gınlığe neden oldu. • 5. Sayfada YAŞAMINI YİTİRENLER ANILD1 - 12 Eylül darbesinin 25. yıldönümündeAnkara'da gerçek- leştirilen mitinge katılan binlerce yurttaş, darbe döneminde yaşamını yitirenlerin fotoğraflarını taşıdı. Miting sırasında bu dönemde yaşamını yitirenlerin isimleri okundu. (Fotoğraf: KORAY AVCI) Laik öğretim vurgusu Cumhurbaşkanı Sezer, yeni eğitim-öğretim yılı nedeniyleyayımladığı mesajda laik eğitimin cumhuriyetin güvencesi olduğuna dikkat çekti ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Cum- hurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, yeni eğitim- öğretim yılı başlarken "eğitimin laik niteüği- nin cumhuriyetin güvencesi" olduğuna vur- guyaparak " Yöneteni ve yönetileniyle herke- si eğitimin laik niteliğinden ödün verilmeme- si konusunda duyarb olmaya" çağırdı. CHP Genel Başkanı Deniz Ba\ kal da, bütün geliş- miş toplumlarda olduğu gibi Türkiye'de de eği- timin, "ulusal,bilimsel, karma, laik ve uygu- lamah olması gerektiğini" kaydettı. Sezer, 2005-2006 eğitim- öğretim yılınınbaş- laması nedeniyle yayımladığı mesajda, "eğiti- min laik niteliği" konusunda uyanda bulundu Sezermesajında, "Eğitim konusundaki önce- liklerimizden biri de öğretim birliği ilkesi Ue anayasal kurallann uygulanması, eğitimin laik niteliğinden ödün verilmemesidir. Yö- neteni ve yönetileniyle herkesin bu konuda gerekli duyarulığı göstermesi,Türkiye Cum- huriyeti'nin varhğuıı korumasuun da güven- cesi olacaktır" ifadelerine yer verdı. Cumhurbaşkanı Sezer, yaşadığı topluma bil- gi birikimi ve deneyimleriyle yön verebihne gücüne ve çağdaş yaşamın gereksinim ve bek- UArkasıSa.8,Sü.3'te BtNGÖL VE ŞIRNAK'TA 5 ŞEHÎT PKK karakola sahlmlıTerör örgütü PKK, 20 Eylül'e kadar sürdü- receğini açıkladığı ateşkesi fiilen sona er- dirdi. Bingöl'de bir jandarma karakoluna saldu-an örgüt üyeleri 1 uzman çavuşun şehit olmasına yol açtılar. Şrrnak'ta çıkan çatışmada 1 astsubay ile 3 er şehit oldu. Şanlıurfa'da, Gemlik'te yaşanan olaylan protesto eden grupla polis arasında çıkan arbedede 44 kişi gozaltına almdı. AKP Milletvekili Özrunç'un kardeşinin evinin bahçesnıe 2 el bombası atıldı. Istanbul'da bir lETT otobüsü yakıldı. • 5. Sayfada ERDOĞANtSTlFAYA ÇAĞRILDI Başbakan 'a MHP tepkisi Söğüt'teki Ertuğrul Gazi Şenlikleri'ne ka- tılan Başbakan Erdoğan protestolarla kar- şılandı. MHP lideri Bahçeli protokole oturmayarak tepkisini gösterdi. MHP'li- ler Erdoğan aleyhıne sloganlar atarken "Kürt sorunu değil, Tayyip sorunu var" ya- zılı pankart açan bir kişi gozaltına alındı. MHP'lilerin sloganlanna AKP'lilerin kar- şılık vermesi üzerine gerginlik arttı. Çevik kuvvet iki grup arasına etten duvar ördü. Erdoğan konuşmasını keserek "Bırakınız küçük bir grup bağu-sın. Konuşmalarına zerre kadar prim vermeyeceğim" dedi. CAN HACIOĞLU'nun haberi U 4. Sayfada tKt SPORCU BARAJ GÖLÜNDE BOĞULDU GAP'ta sorumsuduk GAP Spor Şenliğı kapsamında düzenlenen triatlon yanşlannda 2 sporcu boğularak yaşamını yitirdi. Teknik kontrollerin yeterli şekilde yapılamadığı yanşta, kurtarma ekiplerinin sayısındaki yetersizlik de ölümlerde rol oynadı. Atatürk Baraj Gölü'ndeki başlangıç noktasına 250 metre uzaklıkta boğulan sporcular Ali Esmer ve Menderes Çoban'ın cesetleri ilerleyen saatlerde bu- lundu. Yetkililer, ihmal üzerinde dururken Triatlon Federasyo- nu'nun da yanşl^^ra ilgi göstermediğı öne sürüldü. • Spor'da GUNDEM MUSTAFA BALBAY TÜPkiye-ABD İlişkileri... Başbakan Erdoğan bu koltukta oturduğu 2.5 yıl- lık zaman diliminde beşinci kez ABD'ye gidiyor. Er- doğan'ın gidiş sıklığında birınci sırada Bruksel var ama, VVashington'ın yerini de küçümsememek ge- rekiyor. Amerika ıle ilişkilerimiz bağlammda 2001-2005 sürecının özetı şu: MArkası Sa. 8, Sü. 8'de