Katalog

16AĞUSTOS2005SAU CUMHURİYET rk¥C U4D17DÎ T, •* 'jJl dishabacumhuriyet.com.tr SAYFA 11 İstenmeyen adam'bakanoMu • Dış Haberler Servisi - İran'da yenı kabine listesi meclıse sunuldu. İran'ın yenı Cumhurbaşkanı Ivlahmud Ahmedine- cad'ın Dışişleri Bakanlı- ğı'na atadığı Manucehr Mottaki, 1986yılında basladığı tran'ın Ankara Büyükelçiliği görevüıden 1989yılında aynlmak zonında kalmıştı. Motta- ki, Ankara'da büyükelçi olarak görev yaptığı dö- nemde Türkiye'yi ziyaret eden Iranlı yetkiİilerın Anıtkabir'i ziyaret etme- mesi konusunda gösterdi- ği tavır, irticai çe\Telere \'erdiği destek ve üniver- sitelerdeki türban yasağı- nı yakından takip edip Iran'a rapor etmesi nede- niyle iki ülke arasında so- runa neden olmuştu. AJmanya İran'a müdahaleye kapşı • BERLİN (AA) - Alman hükümet sözcü yardımcı- sı Thomas Steg, Başba- kan Gerhard Schröder'ın Iran'a yönelık askeri bir müdahale seçeneğine ke- sin olarak karşı çıktığını söyledı. Almanya, Ingilte- re ve Fransa'nın, tran'ın nükJeer programıyla ilgili sorunu müzakereler yo- luyla çözmek istediğıni tekrarlayan Steg, ABD Başkanı George Bushun, Iran'a yönelik bir müda- hale seçeneğını dışlama- dıgının hatırlatılması üze- rine. "Bush, hatırlayaca- ğınız gibi, Ingiltere, Fran- sa ve Almanya'nın müza- kere çabalannın başanlı olmasuıı dilediğini söyledi ve bızim çabalan- mız henüz sona ermedi" diye konuştu. Açe için barış anlaşması • Dtş Habeıier Servisi - Endonezya'da, hükümet ve isyancı militanlar Açe bölgesinde 12 binden faz- la kişinin hayatım kaybet- riği yaklaşık 30 yıldır sü- ren çatışmalan sona erdir- meyi hedefleyen ateşkes anlaşmasını imzaladı. Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de imzalanan anlaşmayla, Özgür Açe Hareketi' (ÖAH) militan- lannın silahsızlandınlma- sı, af ilan edilmesi ve Açe bölgesinde hüküme- tin askeri hareketlerinin sınırlanması öngörülüyor. Anlaşmanın, AB ve As- ya'dan yetkililer ve asker- ler tarafından denetlene- ceği kaydedildi. Endonez- ya'nın Sumatra Ada- sı'ndaki Açe bölgesinde banş anlaşmasına giden yol, 26Aralık'tal70bın kişinin hayatına mal olan deprem ve tsunami felaketinden sonra ÖAH'nin bölgenin ba- ğımsızlığı talebinden vaz- geçmesı ve Cakarta'nın bu hareketin yerel seçim- lere kahlmasına izin ver- mesiyle açılmıştı. Sumye'de PKK pofisle çatıştı • ŞAM(AA)-Arapln- san Haklan Orgütü adlı kuruluş, Suriye'nin kuze- yinde terör örgütü PKK yandaşlanyla polis arasın- da çatışma çıktığını bil- dirdi. Kuruluşun açıkla- masuıda, çatışmanın, po- lisin Ayn el Arab kentin- de PKK yandaşlannın gösterisine müdahale etmesi üzerine çıktığı belirtildi. Polisin göz yaşartıcı gaz kullandığı çatışmada. araba ve dük- kânlara zarar veren bazı PKK yandaşlannın turuk- landığı kaydedildi. Shia'da terör saMınsı • ELARİŞ(AA)- Mısır'ın Sina Yanmada- sı'nın kuzeyınde bulunan El Gora kampındaki as- keri havaalanında mey- dana gelen patlamada 2 Kanada askeri yaralandı. Kuzey Sina Valisi Ahmed Abdülhamid, Sina'daki banş güçlerine ait araç geçtiği sırada teröristlerin bir bombayı patlattığını belirtti. Yahudi yerleşimcilerin 38 yıldır işgal altmda olan topraklardan tahliyesi için operasyon başladı LsrailGazze'den çeldByor• Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki yerleşimlerden çekilme operasyonu ilk gününü büyük ölçüde tamamlarken Gazze'nin kuzeyinde yer alan yerleşimlerin çoğu neredeyse boşaldı. Güneyinde ise direniş sürüyor. DışHaberler Servisi-İsraü. 38 yıl- lık işgalin ardından tarihi Gazze Şeridi'nden çekilme operasyonu için dün düğmeye bastı. Çekilme iş- lemi Israil ordusuna ait bir konvo- yun Gazze Şeridi'ne girmesiyle başladı. Kissufim Geçiş Nokta- sı'ndan, aralannda cipler, cankur- taran araçlan ile polis ve askerleri taşıyan otobüslerin bulunduğu 50 araçlık konvoyla Gazze Şeridi'ne gi- ren askerler. Yahudi yerleşimcile- ri, bölgeyi kendiliklerinden terk et- meleri için 48 saatleri olduğu, yok- sa zorla çıkanlacaklan konusunda uyardılar. Batı Şeria ve Gazze Şe- ndi'ndeki yerleşimlerden çekilme operasyonu ilk gününü büyük öl- çüde tamamlarken Gazze nin ku- zeyinde yer alan yerleşimlerin ço- ğu neredeyse boşaldı, güneyindey- se direniş sürüyor. Kuzey bölgeler boşaldı Venlen bilgilere göre, Gazze'nin kuzeyindeki Yahudi yerleşimlerin- den Dugit tamamen boşaldı. "Ha- yalet kent" olarak tanımlanan kent- te, sadece bir ailenin kaldığı belir- tiliyor. Elei Sinai'de 3, Nisanit'dey- se 31 aile yerleşimlerde kalmaya de- vam edivor. Atzmona, Katif ve Net- zer Hazani'de güvenlik güçleriyle yerleşimler, boşaltma tebligatlan- nın yerleşim sekreteryalannca da- ğıtılmasında uzlaşmaya vardı. Israil askerleri en fazla direni- şiyse Gazze Şeridi'ndeki en büyük yerleşimlerinden Guş Katif in baş- kenti olarak adlandınlan Neve De- kalim'de gördü. Yerleşimin girişin- de toplanan kadınlı erkekli genç yaşlı eylemciler, askerleri uzun sü- re protesto etti. Gazze Şeridi'nde- ki 21 Yahudi yerleşim biriminin ta- mamının tahJiyesinin 5-6 hafta sür- mesi bekleniyor. Israil askerleri önceki gece yerel saatle gece yansında, önce Kissu- fim geçiş noktasını Israilli siville- re kapadı. Askerler sınır kapısında- kı bariyere. üzerinde Ingilizce ve 1b- ranice "Dunın, Gazze Şeridi'ne gir- mek ve burada buhınmak kanunen yasakür" ifadelerinı içeren bir uya- n astı. Yerleşim merkezlerini kuşatma- ya başlayan askerler. sabah saatle- rinde de Gazze Şeridi'ndeki en bü- yük yerleşim birimi olan Neve De- kalim'de tahliye celplerini dağıt- maya başladı. Şarkılar söyleyen yüzlerce Yahudi yerleşimci, yerle- şimin kapılarının önüne yerleşip İSRAÎL: VAZGEÇMEYİZ Abbas: Sırada Batı Şeria var • Gazze'den çekilme işlemini "tarihi" olarak niteleyen Filistin lideri Abbas, "Sıra Batı Şeria'da" dedi. Ancak Israil Savunma Bakanı Mofaz, daha Gazze'den çekilme sürerken Batı Şeria'dan vazgeçme niyetlerinin bulunmadığını söyledi. Dış Haberler Servisi - Israil'in Gazze Şendi'nden çekilmesini "tarihi" olarak niteleyen Filistin lideri Mahmud Abbas, Israil'in Batı Şeria'dan da çekilmesi ge- rektiğini söyledi. Ancak Israil Savun- ma Bakanı Şaul Mofaz, Gazze'den çe- kilme işleminin başlamasından bırkaç sa- at sonra yaptığı açıklamada, tsrail'in Fi- listinlilerle vanlacak bir nihai anlaşma- da da Batı Şeria 'daki 6 büyük yerleşim biriminden vazgeçme niyeti bulunmadı- ğını söyledi. Filistin lideri Abbas, Filistin Kurtuluş Örgütü'nün toplantısının ardından gaze- tecilere yaptığı açıklamada "îsrail'in çe- kilmesi btzim için önemli ve tarihi bir ge- üşmedir. Ancak yalnızca bir ilk adımdır" dedi. "ÇekUme işlenü yalnızca Gazze'de değfl Baü Şeria'da da obnahdır* diyen Ab- bas, bununla birlikte, Israil'in Gazze'den çekilmesinin bölgede istikrar ve güven- liğe katkıda bulunacağını söyledi. Gazze'den daha 'kutsal' Israil Savunma Bakanı Mofaz ise or- du radyosuna yaptığı açıklamada, "Baü Şeria ve Ürdün vadisindeki yerleşim btok- lan tsrail'in kontrolünde kalacak" dedi. Mofaz, özellikle Kudüs'e yakın olan Ma- ale Adumim ve Guş Etzion'la, Batı Şe- ria 'dakı 3 bölgeyle Beytüllahim yakınla- nndakı Efrat yerleşim birimlerinin adını telarruz etti. Israil Başbakanı Ariel Şaron Israil'i bölen Gazze'den çekilme planını savunur- ken Gazze'deki 8 bin yerleşimcinin tah- liyesinin 245 bin yerleşimcinin yaşadığı Batı Şeria'daki Israil kontrolünü güçlen- direceğini dile getirmişti. Yaklaşık 2 buçuk milyon Filistinlınin yaşadığı Batı Şeria'daki 120 yerleşim bi- riminde 230 bin Yahudi yerleşimci bulu- nuyor. îsrail'de hem sağ kanattan hem sol kanattan hükümetler bu yerleşim bi- rimlennin Israil'in güvenliği açısından şart olduğunu öne sürüyor. Yerleşimcilerin büyük bölümü Batı Şe- ria'nın kayalıklı tepelerini Tann'nm Ya- hudilere bahşettiğine inanıyor. Ancak Gazze'yi aynı "kutsalhkta'' görenlerin sayısı az. Neve Dekalim'de direnişle karşılaşan askerler güç kullanmadL Sofiı Yahudiler, ilahi müdahale için dualar ettiler. Filistinlilerse kutiamalara başladı. (Fotoğraflar: AFP ' AP) Ankara, Gazze'den çekilme planının mutluluk verici olduğunu bildirdi Filistin'le ekonomik iliskiANIC\RA (Cumhuriyet Bfirosu) - Türkiye, Israil'in Gazze Şeridi'nden çekilme planını başlatmasının mutluluk verici olduğunu belırtirken Filistin Devleti ile ekonomik işbirliğinı arttırma yoluna gideceğini bildirdi. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, çekilmenin tarafları nihai çözüm için yol haritası temelinde müzakereleri başlatmaya sevk edecek bir banş dinamiği yaratmasının beklendiği kaydedildi. Açıklamada, Türkiye'nın çekilme sonrasında Filistın'in yeniden iman için Ortadoğu Dörtlüsü Özel Temsilcisi James Wolfensohn öncülüğünde yürütülen çabalara destek verdiği anımsatılarak TOBB girişimiyle oluşturulan Ankara Forumu çerçevesinde, gerek bu çabalara katkı sağlamakta olduğu, gerekse yeni işbırliği ımkânlan yaratarak taraflar arasındaki güvenin arttınlmasına hizmet ettiği bildirildi. Ankara bu çerçe\ede, Filistin'le ekonomik işbirliğinı arttırma yolundakı çalışmalannı yoğunlaştırarak Türk özel sektörünün bu yöndeki faaliyetlerini teşvik edeceğini de belirtti. Açıklamada son olarak şunlar kaydedildi: "Türkiye, karşüaşdan tüm iç ve dış zorluklara rağmen çekilme planının yaşama geçirilmesi yolunda tsrail hükümetinin sergilediği kararlıhğı ve Filistin hükümetinin, bölgede kalıcı banş ve istikrann tesisi için önemli bir adını teşkü edebilecek bu planın başann bir şekUde uygulanmasını teminen bugüne kadar sergilediği yapıcı tutumu takdiıie karşüamalrtadır." geçişi engellemeye çalıştı. Dini ör- rülerine bürünen sakallı Yahudiler, ana giriş kapısmda ilahi müdahale için dualar ettiler. Insan zinciri oluş- turan yerleşimciler, askerleri en- gellemek için lastik yaktılar. Asker ve polisin son derece sabırlı davran- dığı Neve Dekalim'den gelen fotoğ- raflar, yerleşimcilerle birlikte bazı askerlerin de gözyaşlanm tutama- dığını gösteriyor. Bölgedeki AP muhabiri, aglayan bir yerleşimcinin kendisini tahliye k etmemesi için askere yalvardığını, daha sonra yerleşimciyle askerin birbirlerine sanldığım aktardı. Yer- leşimcilerin Neve Dekalim'in ana kapısını kapahnasının ardından, askerler arka kapıdan girdi, an- cak burada da bir insan zinciriy- le karşılaştı. Laik yerleşimcilerin bulundu- ğu Nissanit ve Elei Sinai yerle- şim birimJerinde operasyonun da- ha sorunsuz geçtiği bildirildi. Pöstayla gönderiüyor Gazze Şeridi'nde birkaç bin yer- leşimci, evlerinde kalmaya çalışa- caklannı söylüyor. îsrail Genelkur- may Başkanı Dan Halutz, çekil- meye direnen yerleşımcilere Is- rail ve Batı Şeria'dan yaklaşık 5 bin kadar protestocunun da katıl- dığmı belırtıyor. Yerleşimcilerin çoğu, aşın dinci Yahudiler. Yerleşim merkezlennde kalan- lann bu gece yansına kadar evle- rini boşaltmalan gerekiyor, eğer bunu yapmazlarsa, plana göre, zorla tahliye edilecekler, üstelik ai- le başına 150 bin dolarla 400 bin dolar arasmda değişen tazminatın yaklaşık üçte binnı kaybedecek- ler. Ancak hükümet açısından yer- leşimcilerle askerleri karşı karşı- ya getirecek görüntüler hiç hoş olmayabilir. tsrail ordusu bu ne- denle direniş beklenen beş yerle- şime celpleri elden değil postay- la gönderiyor. Protestoculann yerleşimcilere katılmasını önlemeye çalışan Is- rail ordusu, yerleşim birimlerinin errafuıı kapattı. Ancak yine de yer yer arbede çıktı. Bazı yerleşimci- ler eşyasını yaktı. Rafiah Yam'dan çiftçi Yaakov Mazal-Tari, Reuters haber ajansına yaptığı açıklama- da, "Fffistinlilere hiçbir şevimi bı- rakmak istemryorum" dedi. Mevlitler okundu Israil kabinesi Neve Dekalim'i de içeren en büyük yerleşim gru- bu Guş Katif'in tahliyesi için ni- hai onayı dün verdi. Kabine daha önce de Gazze'deki 3 yerleşim bi- riminden çekılmek için son ona- yı vermişti. Israil ilkkez 1967'de- ki Altı Gün savaşında ele geçirdi- ği Filistin topraklanndan çekil- miş oluyor. Bölgenin güvenliğini sağlamak- la görevli Filistin güvenlik güçle- ri de Israil'le vanlan anlaşma çer- çevesinde. Gazze'deki yerleşim birimleri çevresinde mevzilenme- ye başladı. Yaklaşık 7 bin 500 Fi- listinli yetküinin başlıca hedefı, çe- kilen tsraillilere roket saldınlan dü- zenlenmesini önlemek. Çekilme dolayısıyla binlerce Fi- listinli Gazze'de bir yürüyüş dü- zenledi. Hamas örgütünün çağn- sıyla camilerde de çekilme dola- yısıyla mevlitler okunuyor. Yüzlerce İslamı Cihad yanlısı, çekilmeyi havaya ateş açarak ve tatlı dağıtarak kutladı. Gazze ken- rinin merkezinde toplanan ve ara- lannda silahlı grubun da bulundu- ğu yaklaşık 1500 Islami Cihad yanlısı dua etti. Taslak metnin hazırlanması için süre dolarken federalizm ve kadın haklan görüşmeleri tıkadı. Çalışmalar 1 hafta uzatıldi Irak'ta anayasa düğümü çözülemediDış Habeıier Servisi - Irak'ta yeni ana- yasanın sunulması için tanınan sürenin dün dolmasına karşm taraflar metin üzerinde bir anlaşmaya varamadı. Anayasa konu- sundaki görüşmelerin Kürtler ile Şiilerin federalizm talepleri, kadın haklan ve petrol gelirlerinin paylaşunı konusunda tıkandığı bildiriliyor. Taslak metin üze- rindeki çalışmalann bir hafta daha uza- tılması kararlaştınldı. Irak'ta anayasa taslak merninin hazır- lanması için belirlenen süre dün doldu. ABD ve Ingiltere, anayasa taslağının ta- mamlanarak meclise sunulması için Irak- lı liderlere baskı yaparken dünkü görüş- meler taraflann metin üzerinde anlaşa- maması nedeniyle 2 saat gecikmeli ola- rak başladı. Görüşmelerde dün parla- mentoya sunulması gereken taslak me- tin üzennde anlaşmaya vanlamadığı kay- dediliyor. 'Erteleme güveni sarsmayacak' Irak parlamentosu, anayasa taslağmın meclise sunulmasının bir hafta ertelen- mesinı kabul etti. Taslağın sunulmasıy- la ilgili sürenin sona ermesine 20 dakiİca kala, milletvekilleri, meclis başkanının tas- lağın sunulmasuun 22 ağustosa ertelen- mesi önerisini üçte iki çoğunlukla kabul ettiler. Irak Meclis Başkanı Haşim el Ha- sani, oylama öncesinde yaptığı konuş- mada. Iraklı yetkililerin anayasa taslağı üzerinde anlaşmaya varamadıklannı söy- ledi. El Hasani, bazı meselelerde anlaş- maya vanldığını, bazılannınsa hâlâ askı- da olduğunu belirterek, "Tüm çabalara rağmen herkesi memnun edecek bir an- laşmaya varamadık" dedi. Iraklı Kürt ba- kan Berham SaHh de El Arabiya televiz- yonuna yaptığı açıklamada, "Üzüntüyle belirtivorunı ki hepimizin üzerinde mu- tabakata varacağı bir taslak yapamadık" dıye konuştu. Devlet Başkanı Talabani ise u Bu erteleme, Irak halkuun güvenini sars- mavacak" dedi. Taraflar arasındaki pazar- lıklar sürerken tartışmah konulann başın- da federalizm geliyor. Kürtlerin kuzeyde- ki federalizm taleplerinin yanı sıra Şiiler de güneyde federal bir Şii devleti kurul- masını istiyor. Sünniler ise federalizmi ka- bul etmemekte ısrarlı. Sıkıntılı bir diğer konu da petrol gelirlerinin paylaşunı. Her eyaletin nüfusuna göre petrolden pay al- masuıı öngören düzenleme üzerinde pren- sipte anlaşıldığı, ancak pürüzlenn devam ettiği belırtiliyor. Ülkedeki en büyük Sünni grup olan Irak Islam Partisi'nin Genel Sekreteri Ta- nk El Haşimi ise anlaşmazlıklann Sün- nilerle diğer gruplar arasındaki sorunlar- dan çok daha geniş olduğunu savundu. 'Kürt gruplar birleşiyor' iddiası Öte yandan Irak'ın önde gelen iki Kürt grubu Irak Kürdistan Demokratik Parti- si (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Bir- liği'nin (KYB) birleşme karan aldığı id- dia edildi. Kuzey Irak'taki Havalati ga- zetesinin haberine göre, birkaç haftadır devam eden birleşme konusundaki tek- nik aynntılar tamamlandı. Kesin karann Irak Anayasası'nın tamamlanmasının ar- dından Erbil'deki özerk parlamentoya sunulması bekleniyor.