Katalog

16AĞUSTOS2005SAU CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab « cumhuriyet.com.tr 11 "Istenmeyen adam' bakan oldu • Dış Haberier Servisi - Jtran'da yenı kabıne listesi nneciıse sunuldu. Iran'ın >/enı Cumhurbaşkanı ^lahmud Ahmedıne- oad'ın Dışışleri Bakanlı- gı'na atadığı Manucehr Mottaki, 1986 yılında traşladığı İran'ın Ankara Büyükelçiliği görevinden 1 "989 yılında aynlmak zsorunda kalmıştı. Motta- kd, Ankara'da büyükelçi olarak görev yaptığı dö- n«mde Türkiye'yi ziyaret eöen Iranlı yetkililerin AJiıtkabir'ı ziyaret etme- mesi konusunda gösterdi- ğ i tavır, irticai çevTelere verdiği destek ve üniver- sitelerdeki türban yasağı- nı yakından takıp edip Iran'a rapor etmesi nede- niyle iki ülke arasında so- ruııa neden olmuştu. Almanya İran'a müdahateye karşı • BERIİN (AA) - Alman hükiimet sözcü yardımcı- sı Thomas Steg, Başba- kan Gerhard Schröder'in Iran'a yönehk askeri bir müdahale seçeneğıne ke- sin olarak karşı çıktığını söyledi. Almanya, Ingilte- re ve Fransa'nın. Iran'ın nükleer programıyla ilgili sorunu müzakereİer yo- luyla çözmek istediğini tekrarlayan Steg, ABD Başkanı George Bushun, Iran'a yönelık bır müda- hale seçeneğini dışlama- dığının hatırlatılması üze- rine. "Bush. hatırlayaca- ğınız gibı, Ingiltere, Fran- sa ve Aimanya'nın müza- kere çabalannuı başanlı olmasını dilediğini söyledi ve bizim çabalan- mız henüz sona ermedi" diye konuşru. Açe için bamş anlaşması • Dış Haberier Servisi - Endonezya'da, hükümet ve isyancı militanlar Açe bölgesinde 12 binden faz- la kişinin hayatını kaybet- tiği yakJaşık 30 yıldır sü- ren çatışmalan sona erdir- meyi hedefleyen ateşkes anlaşmasını imzaladı. Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de imzalanan anlaşmayla, Özgür Açe Hareketı (ÖAH) militan- lannın silahsızlandınlma- sı, af ilan edilmesi ve Açe bölgesinde hüküme- tüı askeri hareketlerinin sınırlanması öngörülüyor. Anlaşmanın, AB ve As- ya'dan yetkılıler ve asker- ler tarafindan denetlene- ceği kaydedildı. Endonez- ya'nın Sumatra Ada- sı'ndaki Açe bölgesinde banş anlaşmasına giden yol,26Arahk'tal70bın kişinin hayatına mal olan deprem ve tsunami felakerinden sonra ÖAH'nin bölgenin ba- ğımsızlığı talebinden vaz- geçmesi ve Cakarta'nın bu hareketin yerel seçim- lere katılmasına izin ver- mesiyle açılmıştı. Suriye'de PKK pofisie çatoşö • ŞAM(AA)-Araptn- san Haklan Orgütü adlı kuruluş, Suriye'nin kuze- yinde terör örgütü PKK yandaşlanyla polis arasın- da çatışma çıktığını bil- dirdi. Kuruluşun açıkla- masında, çatışmanın, po- lısın Ayn el Arab kentin- de PKK yandaşlannın gösterisine müdahale etmesi üzerine çıktığı belirtildi. Polisin göz yaşartıcı gaz kullandığı çatışmada, araba ve dük- kânlara zarar veren bazı PKK yandaşlannın turuk- landığı kaydedildi. Sma'da terör sakfcnsı • ELARİŞ(AA)- Mısır'ın Süıa Yanmada- sı'nın kuzeyinde bulunan El Gora kampındaki as- keri havaalanında mey- dana gelen patlamada 2 Kanada asken yaralandı. Kuzey Sina Valisi Ahmed Abdülhamid, Sina'daki banş güçlerine ait araç geçtiği sırada terönstlerin bir bombayı patlattığını belirtti. Yahudi yerleşimcilerin 38 yıldır işgal altmda olan topraklardan tahliyesi için operasyon başladı Israil Gazze'dençeldKyor• Batı Şeria ve Gazze Şeridi'ndeki yerleşimlerden çekilme operasyonu ilk gününü büyük ölçüde tamamlarken Gazze 'nin kuzeyinde yer alan yerleşimlerin çoğu neredeyse boşaldı. Güneyinde ise direniş sürüyor. Dış Haberier Servisi-îsraü, 38 yıl- Iık işgalin ardından tarihi Gazze Şeridi'nden çekilme operasyonu için dün düğmeye bastı. Çekilme iş- lemi Israil ordusuna ait bir konvo- yun Gazze Şeridi'ne girmesiyle başladı. Kissufim Geçiş Nokta- sı'ndan, aralannda cipler, cankur- taran araçlan ile polis ve askerleri taşıyan otobüslerin bulunduğu 50 araçlık konvoyla Gazze Şeridi'ne gı- ren askerler, Yahudi yerleşimcile- n, bölgeyi kendiliklerinden terk et- meleri için 48 saatleri olduğu, yok- sa zorla çıkanlacaklan konusunda uyardılar. Batı Şeria ve Gazze Şe- ridi'ndeki yerleşimlerden çekilme operasyonu ilk gününü büyük öl- çüde tamamlarken Gazze'nin ku- zeyinde yer alan yerleşimJerin ço- ğu neredeyse boşaldı, güneyindey- se direniş sürüyor. Kuzey bölgeler boşaldı Verilen biigilere göre, Gazze'nin kuzeyindekı Yahudi yerleşimlerin- den Dugit tamamen boşaldı. "Ha- yalet kent" olarak tammlanan kent- te, sadece bır ailenin kaldığı belir- tiliyor. Elei Sinai'de 3, Nisanit'dey- se 31 aile yerleşimlerde kalmaya de- vam ediyor. Atzmona, Katif ve Net- zer Hazani'de güvenlik güçleriyle yerleşimler. boşaltma tebligatlan- nın yerleşim sekreteryalannca da- ğıtılmasında uzlaşmaya vardı. Israil askerleri en fazla direni- şiyse Gazze Şeridi'ndeki en büyük yerleşimlerinden Guş Katif'in baş- kenti olarak adlandınlan Neve De- kalim'degördü. Yerleşimin girişin- de toplanan kadınlı erkekJi genç yaşlı eylemciler, askerleri uzun sü- re protesto etti. Gazze Şeridi'nde- ki 21 Yahudi yerleşim biriminin ta- mamının tahliyesinin 5-6 hafta sür- mesi bekleniyor. Israil askerleri önceki gece yerel saatle gece yansında, önce Kissu- fim geçiş noktasını Israilli siville- re kapadı. Askerler sınır kapısında- ki bariyere, üzerinde Ingilizce ve 1b- ranice "Durun, GazzeŞeridi'ne gir- mek ve burada buhınmak kanunen yasakür" ifadelerini içeren bır uya- n astı. Yerleşim merkezlerini kuşatma- ya başlayan askerler, sabah saatle- rinde de Gazze Şeridi 'ndeki en bü- yük yerleşim birimi olan Neve De- kalim'de tahliye celplerini dağıt- maya başladı. Şarkılar söyleyen yüzlerce Yahudi yerleşimci, yerle- şimin kapılarının önüne yerleşip ISRAİL: VAZGEÇMEYİzT Abbas: Sırada Batı Şeria var • Gazze'den çekilme işlemini "tarihi" olarak niteleyen Filistin lideri Abbas, "Sıra Batı Şeria'da" dedi. Ancak Israil Savunma Bakanı Mofaz, daha Gazze'den çekilme sürerken Batı Şeria'dan vazgeçme niyetlerinin bulunmadığını söyledi. Dış Haberier Servisi - Israil'in Gazze Şeridi'ndençekilmesıni "tarihi" olarak niteleyen Filistin liden Mahnıud Abbas, Israil'in Batı Şeria'dan da çekılmesi ge- rektiğini söyledi. Ancak İsrail Savun- ma Bakanı Şaul Mofaz, Gazze'den çe- kilme işleminin başlamasından birkaç sa- at sonra yaptığı açıklamada, Israil'in Fi- listinlilerle vanlacak bir nihai anlaşma- da da Batı Şeria'daki 6 büyük yerleşim biriminden vazgeçme niyeti bulunmadı- ğım söyledi. Filistin lideri Abbas, Filistin Kurtuluş Örgütü 'nün toplantısının ardından gaze- tecilere yaptığı açıkJamada "Israil'in çe- kilnıesi bizim için önemli ve tarihi bir ge- lişmedir. Ancak yalnızca bir ilk adımdır" dedi. "ÇekUme işlenıi yalnızca Gazze'de değil BatıŞeria'dada obnabdır'' dıyen Ab- bas, bununla birlikte, Israil'in Gazze'den çekilmesinin bölgede istikrar ve güven- liğe katkıda bulunacağını söyledi. Gazze'den daha 'kutsal' Israil Savunma Bakanı Mofaz ise or- du radyosuna yaptığı açıklamada, "Baü Şeria ve Ürdün vadisindeki yerleşim blok- lan tsrail'in kontrolünde kalacak" dedi. Mofaz, özelliJde Kudüs'e yakın olan Ma- ale Adumim ve Guş Etzion'la, Batı Şe- ria'daki 3 bölgeyle Beytüllahim yakınla- nndaki Efrat yerleşim birimlerinin adını telaffuz etti. Israil Başbakanı Ariel Şaron Israil'i bölen Gazze'den çekilme planını savunur- ken Gazze'deki 8 bin yerleşimcinin tah- liyesinin 245 bin yerleşimcinin yaşadığı Batı Şena'daki Israil kontrolünü güçlen- direceğini dile gerirmişti. YakJaşık 2 buçuk milyon Filistinlinın yaşadığı Batı Şeria'daki 120 yerleşim bi- riminde 230 bin Yahudi yerleşimci bulu- nuyor. Israü'de hem sağ kanattan hem sol kanattan hükümetler bu yerleşim bi- rimlerinin Israil'in güvenlığı açısından şart olduğunu öne sürüyor. Yerleşimcilerin büyük bölümü Batı Şe- ria'nın kayalıklı tepelerini Tann'nm Ya- hudilere bahşettiğine inanıyor. Ancak Gazze'yi aynı "kutsalhkta" görenlerin sayısı az. Neve Dekalim'de direnişle karşılaşan askerler güç kullanmadL Softı Yahudiler, ilahi müdahale için dualar ettiler. Fılistinlilerse kudamaJara basladı. (Fotoğraflar: AFP ' AP) Ankara, Gazze'den çekilme planınm mutluluk verici olduğunu bildirdi Filistin'le ekonomik ilisldANK\RA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye, Israil"in Gazze Şeridi'nden çekilme planını başlarmasının mutluluk verici olduğunu belırtirken Filistin Devleti ile ekonomik işbirliğini arttırma yoluna gideceğini bildirdi. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada. çekilmenin taraflan nihaı çözüm için yol haritası temelinde müzakereleri başlatmaya sevk edecek bir banş dinamiği yaratmasırun beklendiği kaydedildı. Açıklamada, Türkiye'nin çekilme sonrasında Filistin'in yeniden iman için Ortadoğu Dörtlüsü Özel Temsilcisi James VVolfensohn öncülüğünde yürütülen çabalara destek verdiği anımsatılarak TOBB girişimiyle oluşturulan Ankara Forumu çerçevesinde, gerek bu çabalara katkı sağlamakta olduğu, gerekse yeni işbirliği imkânlan yaratarak taraflar arasındaki güvenin arttınlmasına hizmet ettiği bildirildi. Ankara bu çerçevede, Filistin'le ekonomik işbirliğini arttırma yolundaki çahşmalannı yoğunlaştırarak Türk özel sektörünün bu yöndeki faaliyetlerini teşvik edeceğini de belirtti. Açıklamada son olarak şunlar kaydedildi: "Türkiye, karşılaşdan rüm iç ve dış zorluklara rağnıen çekilme plamnın yaşama geçirilmesi yolunda İsrail hükümetinin sergilediği kararlılığı ve Filistin hükümetinin, bölgede kancı banş ve istikraruı tesisi için önemli bir adını teşkü edebilecek bu planın başanh bir şekilde u\gulanmasını teminen bugüne kadar sergilediği yapıcı tutumu takdirie karşılamakitadır." geçişi engellemeye çaiıştı. Dini ör- tülerine bürünen sakallı Yahudiler, ana giriş kapısında ilahi müdahale için dualar ettiler. Insan zinciri oluş- ruran yerleşimciler, askerleri en- gellemek için lastik yaktılar. Asker \epolisin sonderece sabırlı davran- dığı Neve Dekalim'den gelen fotoğ- raflar, yerleşimcilerle birlikte bazı askerlerin de gözyaşlannı tutama- dığını gösteriyor. Bölgedeki AP muhabiri, ağlayan bir yerleşimcinin kendisini tahliye 'etmemesi için askere yalvardığını, daha sonra yerleşimciyle askerin birbirlerine sanldığını aktardı. Yer- leşimcilerin Neve Dekalim'in ana kapısını kapatmasının ardından, askerler arka kapıdan girdi, an- cak burada da bir insan züıciriy- le karşılaştı. Laik yerleşimcilerin bulundu- ğu Nissanit ve Elei Sinai yerle- şim birimlerinde operasyonun da- ha sorunsuz geçtiği bildirildi. Postayla gönderiliyor Gazze Şeridi'nde birkaç bin yer- leşimci, evlerinde kalmaya çalışa- caklanm söylüyor. İsrail Genelkur- may Başkanı Dan Halutz, çekil- meye direnen yerleşimcilere Is- rail ve Batı Şeria'dan yakJaşık 5 bin kadar protestocunun da katıl- dığını belırtiyor. Yerleşimcilerin çoğu, aşın dinci Yahudiler. Yerleşim merkezlerinde kalan- ların bu gece yansma kadar evle- rini boşaltmalan gerekiyor, eğer bunu yapmazlarsa, plana göre, zorla tahliye edilecekler, üstelik ai- le başına 150 bin dolarla 400 bin dolar arasında değişen tazminatın yakJaşık üçte binni kaybedecek- ler. Ancak hükümet açısından yer- leşimcilerle askerlen karşı karşı- ya getirecek görünrüler hiç hoş olmayabilir. İsrail ordusu bu ne- denle direniş beklenen beş yerle- şime celpleri elden değil postay- la gönderiyor. Protestoculann yerleşimcilere katılmasını önlemeye çalışan İs- rail ordusu, yerleşim birimlerinin etrafını kapattı. Ancak yine de yer yer arbede çıktı. Bazı yerleşimci- ler eşyasuıı yaktı. Rafiah Yam'dan çiftçi YaakovMazal-Tari, Reuters haber ajansına yaptığı açıklama- da, "FiKstinülere hiçbir şe>iıni bı- rakmakistemiyorum" dedi. Mevütler okundu Israil kabinesi Neve Dekalim'i de içeren en büyük yerleşim gru- bu Guş Katif'in tahliyesi için ni- hai onayı dün verdi. Kabine daha önce de Gazze'deki 3 yerleşim bi- riminden çekilmek için son ona- yı vermışti. İsrail ilkkez 1967'de- ki Altı Gün savaşında ele geçirdi- ği Filistin topraklarından çekil- miş oluyor. Bölgenin güvenliğini sağlamak- la görevli Filistin güvenlik güçle- ri de Israil 'le vanlan anlaşma çer- çevesinde, Gazze'deki yerleşim birimleri çevresinde me\p zilenme- ye başladı. YakJaşık 7 bin 500 Fi- lisrinli yetkilinin başlıca hedefı, çe- kiJen Israillilere roket saldırüan dü- zenJenmesini önlemek. Çekilme dolayısıyla binlerce Fi- listinli Gazze'de bir yürüyüş dü- zenledi. Hamas örgütünün çağn- sıyla camilerde de çekilme dola- yısıyla mevlitler olamuyor. Yüzlerce Islami Cihad yanlısı, çekihneyi havaya ateş açarak ve tatlı dağıtarak kutladı. Gazze ken- tinin merkezınde toplanan ve ara- lannda silahlı grubun da bulundu- ğu yaklaşık 1500 Islami Cihad yanlısı dua etti. Taslak metnin hazırlanması için süre dolarken federalizm ve kadın haklan görüşmeleri tıkadı. Çalışmalar 1 hafta uzatıldi Irak'ta anayasa düğümü çözülemediDış Haberier Servisi - Irak'ta yeni ana- yasanın sunulması için tanınan sürenin dün dolmasına karşın taraflar metin üzerinde bir anlaşmaya varamadı. Anayasa konu- sundaki görüşmelerin Kürtler ile Şiilerin federalizm talepleri, kadın haklan ve petrol gelirlerinin paylaşunı konusunda tıkandığı bildiriliyor. Taslak metin üze- rindeki çahşmalann bir hafta daha uza- tılması kararlaştınldı. Irak'ta anayasa taslak metninin hazır- lanması için belirlenen süre dün doldu. ABD ve Ingiltere, anayasa taslağının ta- mamlanarak meclise sunulması için Irak- lı liderlere baskı yaparken dünkü görüş- meler taraflann metin üzerinde anlaşa- maması nedeniyle 2 saat gecikmeli ola- rak başladı. Görüşmelerde dün parla- mentoya sunulması gereken taslak me- tin üzennde anlaşmaya vanlamadığı kay- dediliyor. 'Erteleme güveni sarsmayacak' Irak parlamentosu, anayasa taslağmm meclise sunulmasının bir hafta ertelen- mesini kabul etti. Taslağın sunulmasıy- la ilgili sürenin sona ermesine 20 dakıka kala, millet\ r ekilleri, meclis başkanının tas- lağın sunulmasınm 22 ağustosa ertelen- mesi önerisini üçte iki çoğunlukla kabul ettiler. Irak Meclis Başkanı Haşim el Ha- sani, oylama öncesinde yaptığı konuş- mada. Iraklı yetkililerin anayasa taslağı üzerinde anlaşmaya varamadıklannı söy- ledi. El Hasani, bazı meselelerde anlaş- maya vanldığını, bazılannınsa hâlâ askı- da olduğunu belirterek, "Tüm çabalara rağmen herkesi nıemnun edecek bir an- laşmaya \aramadik'' dedi. Iraklı Kürt ba- kan Berham Saüh de El Arabiya televiz- yonuna yaptığı açıkJamada. "ÜzüntüyJe belirtiyorum ki hepimizin üzerinde mu- tabakata varacağı bir taslak yapamadık" diye konuşru. Devlet Başkanı Talabani ise "Bu erteleme,Irak halkının güvenini sars- mayacak" dedi. Taraflar arasındaki pazar- lüdar sürerken tartışmah konulann başın- da federalizm geliyor. Kürtlerin kuzeyde- ki federalizm taleplerinin yanı sıra Şiiler de güneyde federal bir Şii devleti kurul- masrnı istiyor. Sünniler ise federalizmi ka- bul etmemekte ısrarlı. Sıkıntıh bir diğer konu da petrol gelirlerinin paylaşımı. Her eyaletin nüfusuna göre petrolden pay al- masını öngören düzenleme üzerinde pren- sipte anlaşıldığı, ancak pürüzlerin devam ettiği belirtilıyor. Ülkedekı en büyük Sünni grup olan Irak Islam Partisi'nin Genel Sekreteri Ta- nk El Haşimi ise anlaşmazlıkların Sün- mlerle diğer gruplar arasındaki sorunlar- dan çok daha geniş olduğunu savundu. 'Kürt gruplar birleşiyor' iddiası Öte yandan Irak'ın önde gelen iki Kürt grubu Irak Kürdistan Demokratik Parti- si (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Bir- liği'nin (KYB) birleşme karan aldığı id- dia edildi. Kuzey Irak'taki Havalati ga- zetesinin haberine göre. birkaç haftadır devam eden birleşme konusundaki tek- nik aynntılar tamamlandı. Kesin karann Irak Anayasası 'nın tamamlanmasının ar- dından Erbil'deki özerk parlamentoya sunulması bekleniyor.