Katalog

SAYFA CUMHURİYET 8TEMMUZ2005CUMA SAGLIK Yaz hastaHdarla geçmesin Tatil hayalleri bizleri rahatlatsa dayazın sıcaUığı insanlarda rastlanan başta enfeksiyonlar olmaküzere çoksayıda hastalığa da davetiye çıkarıyor ünyada her yıl 500 milyondan fazla kişi Û yurtdışına seyahat ediyor, ancak yüksek bulaşıcı hastalık riski taşıyan bölgelere seyahat eden 8 bin kişi üzerinde yapılan araştırma, bu yolculann yüzde 64'ünün hiçbir sağlık tavsiyesi almadığını ortaya koyuyor. ŞULEKÖKTÜRK Günümüzde, dünya rurizm hareketlerine ış seyahatleri de eklendiğinde yurtdışına se- yahat eden kişi sayısının yılda 500 milyon- dan fazla olduğu tahmın edılıyor. Oysa yük- sek bulaşıcı hastalık taşıyan bölgelere se- yahat eden 8 bin kişi üzennde yapılan araş- tırmalar, bu yolculann yüzde 64'ünün bu se- yahatler esnasında hiçbir saglık tavsiyesi almadıklannı gösteriyor. Yazın sıcaklığı, tatil hayalleri bizle- ri rahatlatsa da baş- ta enfeksıyonlar ol- mak üzere çok sayı- da hastalığa da da- vetiye çıkanyor. Gü- neydoğu'ya has damdan düşme gibi yaz kazalan yanın- da, piknik ve kamp yapanlann sık rast- ladığı böcek ısırma- lan, güneş çarpma- lan, aşın sıvı ve tuz kaybı nedeniyle başlayan kramplar, yaz ay- lannın tatsızgeçmesıne neden olabılecek has- talıklardan bazılan. Ancak uzmanlar çok basit önlemlerle bu hastalıklardan koruna- bileceğimizi belirtiyorlar. Anadolu Sağlık Merkezi Enfeksiyon Hastalıklan Bölümü Başkanı Prof. Dr. Semra Çabngu, en sık gö- riilen yaz hastahğının bağırsak enfeksiyon- lan olduğuna dikkat çekerek, kaynağı bilin- meyen sulann çoğunlukla "yaz hastahkla- n"nın başhca sebebi olduğunu söyledi. Bu hastalıklar arasında ilk sırayı besin zehırlen- melerinin aldığını ifade eden Çalangu, "IV fo, paratifo, viral hepatit ve yaz ishalleri de bu şekilde bulaşırlar" dedi. Kokan yemek zehlrler Yemeğin kokmasının, o yiyecek üzerin- de mıkroplann aşın şekilde çoğaldığının göstergesi olduğunu vurgulayan Çalangu, " Sütlü ve mayonezti yiyecekler, et, krema bu açıdan oldukça fazla risktaşır. Uzun süre açık- ta kalan yiyecekkrin tüketumesi, mikropla- nn bağmaklara geçerek hastahk yapması- na neden ohır" diye konuştu. Bağırsak enfekslyonunun belirtilerl Semra Çalangu, bulantı ve kusma ile baş- layan bağırsak enfeksiyonunda ishal, hafifka- nn ağnsı gıbı belirtılerin yanı sıra yüksek ateş ve aşın kann ağnsı olabüeceğini, sıvı kay- bı giderilmezse böbrek yetmezliği gelişebi- leceğını söyledi. Çalangu, "Sm kaybı, çocuklarda ve yaşb- larda daha tehliketidir' 1 dedı. Çamlıca Me- dicana Hastanesı îç Hastalıklan Uzmanı Dr. Engin Yurt da birçok bulaşıcı hastahgın ta- tilinizi mahvedebileceği uyansında buluna- rak seyahat öncesi koruyucu aşı yapılabıldi- ğinı, ancak çoğu hastalık için aşının koruyu- cu ohnayabileceğini ifade etti. Hastalıklann genellikle su-yiyecek yoluyla, böceklerle, hayvanlarla, cinsel yolla, kan teması, ha- va veya toprak yo- luyla bulaştığına işa- ret eden Yurt, "He- patit A, tifo ve kole- ra suveyiyeceide, sxt- ma böceklerle, ku- duz ve bruseua hay- vamsnldanveürün- feriyle bulaşıyor. Qn- selyolla bulaşan has- tahklarise hepatitB, hepatit C, AIDS, sifihzdir'' dedı. Enfeksiyon Hastalıklan ve Klınik Mikro- biyoloji Uzmanı Dr. Servet Alan da "Tmist ishah r nın en sık rastlanan seyahat hastahğı olduğunu dile getirerek, "Tenüz ohnayan gı- da ve içeceklerin, mikroplann vttcuda girme- sine neden olduğunu ve dizanteri, hepatit A, tifo, kolera ve benzeri parazit hastahkiannm bu şekilde bulaşabildiğiııi" anlattı. Alan, sıt- manın seyahat sırasında bulaşabilecek en önemli hastahklardan bıri olduğunu belirte- rek "Yılda tüm dünyada 300-500 mflyon kişi srtma nedeniyle hastalanıyor ve 1 miryon kişi yaşanunı yitiriyor. Bundân korunmak için srvTisinek bulunan böigelerden mümkünse uzak durmak, uzun kollu grysiler ve uzun pantolonlar giymek uygun olacaknr" dedi. B İ R H A F T A L I K B E B E Ğ İ U Ç A C A B İ N D İ R M E Y İ N Uzmanlann yaz ve se- yahat hastalıklarından korunmak için önerileri şöyle: • Bebeklerde havayolu ile seyahatlerde kabin içi basınç değişikliği rahatsız- lık verebilir, bu yüzden 7 günlükten küçük bebekle- ri uçağa bindırmeyın. • Hamılelerde, ılaç kul- lanunı ve aşılar bazı du- nımlarda sakıncalı olabı- leceğinden, enfeksıyonlann olduğu yerlere zorunlu ol- madıkça seyahat etmemeleri öneriliyor. • Kronık hastalıklan olan kışüer ılaçla- nnı gerekli miktarda yanlannda taşımalı. • Eğer bölgesel olarak enfeksıyonlann yo- ğun olduğu bir yere seyahat edecekseniz, seyahat öncesi gerekli aşılan yaptınn. • Şüphelı cinsel ilişkı sırasında mutlaka prezervatifkullanın. • Güvenli ohnayan yiyecekleri yemeyin. • Hayvardarla yakın temastan kaçuıın. • Böcek sokmalannda, agn ve şişlik artıyorsa hemen bir sağlık kurulu- şuna başvurun. • Salata, pışmemiş sebze, pastönze edilme- miş süt ve süt ürünlerin- den kaçının, sebzelen pi- şirerek, meyveleri soya- rak, sütü kaynatarak tü- ketin. • Özellikle uluslara- rası yolculuk yapan kışı- lerin yola çıkmadan ön- ce mutlaka gıdecekleri yere göre hangi hastalıklann tehlike arz et- tığıni araştırmalan ve gerekli aşılan yap- tırmalan öneriliyor. ("wwwjanofipasteur.com.tr" adresınin Seyahat Aşılan bolumunden bılgı alınabılır.) ÜLKEMİZDETÜP BEBEKTEDAVİSİBAŞVURUSUNDA YÜZDE 20-30 ORANINDAARTIŞGÖZLENİYOR 'Insan nesli tehlike altında' rürkiye Jinekoloji Derneğı Başkanı Prof. Dr. BülentTt- raş 10 yıl içinde kısırlık ora- nının ıkı katuıa çıkacağını belırte- rek "Insan nesli tehlike altında" dedı Prof Dr.Tıraş gazetemıze tüp be- bek tedavisi ile dgili gelişmeleri ak- tardı. Tüm dünyada kısırlık oran- lannın yüzde 15 olduğunu anım- satan Tıraş, obezite, cinsel yolla bu- laşan hastalıklar ve çevresel fak- törler nedeniyle sperma ve yumur- tanın kalıtesııun bozulduğunu ve bebek sahıbı olma oranlannın düş- tüğünü vurguladı. Tıraş, "Bebeği ohnayan çiftlerin gerekli tedavileri yapıknktan son- ra, tüp bebek tedavisine başvur- maa gerekiyor.Ancak bütüntetkik- ler yapıknktan, tüp bebek tedavi- sinin gerektingi anlaşıldıktan son- ra bektemenmde arüamıyok.35ya- şına kadar bu tedavilerin tamam- lanması gerekiyor" dedı Emeklı Sandığı'na bağlı hasta- lann tüp bebek tedavi maaliyetle- nnın ödenmeye başlamasından sonra bir patlama yaşanmadığını ifade eden Tıraş, "Yüzde 20-30 oranında bir aroş söz konusu. An- cak, devietin tüp bebek için 1 yılda ödeyeceğipa- ra gözlük için ödeveceği para ile aynı.Turkije'de yılda 18bin tüp be- bek teda- visi ya- -• * püıyor. Tüp be- bek tedavile- ri deyaklaşık 3 binfle3bin500 dolararasmda değişiyor. Devlet bunun hepsini ödese bile Türkiye'de 50 trirvon kadar para ödeyecek" diye konuştu. 60'tan fazla tüp bebek merkezının bulun- duğunu ifade eden Tıraş şöyle de- vametti: "Bu tüp bebek merkezlerinin Sağhk Bakanhğı'ndan ruhsat ala- bilmesi için çok sayıda kritere uy- ması gerekiyor. Bu merkezlerin başanoiasıhğı en iyikoşuDardabüeyüzde50civann- da seyrediyor. Bunlarm kullandıklan yöntem- ler, personelin eğitim düzeyi, başa- nlan tarüşma konusudur. Hatta her merkezin verdiği başan oran- iannın doğruluğu da tarûşma ko- nusudur. Bu nedenle seçilecek mer- kezler konusunda dikkadi ve uya- nık olunmahdır" diye konuştu. KEMİK ERİMESİ 'Osteoporozda fiziksel aktivite çok önemli' SİBEL BAHÇETEPE Kemıklenn son derece kolay kınlabilecek ka- dar zayıflaşmasına neden olan osteoporoz (ke- mık ennıesı) çoğunlukla farkına vanlmadan ıler- lıyor ve dünyada yaşlı nüfusu arttıkça osteopo- rozlu hasta sa>ısı da artıyor Uzmanlar, osteopo- rozun, dünyada 50 yaşın üzerinde her 3 kadından ve her 5 erkekten bırınde gönildüğüne dikkat çe- kerek fiziksel aktıvıte, dogru beslenme ve kalsi- yum alımının kemıklen güçlendırdığıni belirtiyor 84 ülkeden 179 ulusal osteoporoz derneğıni bün- yesinde banndıran Uluslararası Osteoporoz Vak- fi'nın aOF) Genel Dırektörü Dr. DanielNavid, os- teoporozun onlenmesı, tanı ve tedavisi konusun- dakı çalışmalan desteklemek amacıyla Türki- ye'ye geldı Osteoporoz Hasta Derneğı, Türkiye Osteopo- roz Derneğı tarafrndan ve Sanafi-Aventis işbirlı- ğı ile Istanbul Kemer Country Orman Evı'nde dü- zenlenen toplantıya katılan Navid, osteoporoz hastahğuıda fiziksel aktıvıtemn önemını vurgu- ladı Yogo seansının da yer aldığı toplantıda ko- nuşan Navid, dünya nüfusunun hızla yaşlandığı- nı ve osteoporoz hastalannın sayısının gıderek art- tığını belırttı Hastalann ûçte biri ölûyor Kadınlann osteopotık kınkJarla karşılaşma rıs- kının, kalp knzı, ınme ya da göğus kansenne ya- kalanma nskınden fazla olduğunu vurgulayan Navıd, "Osteoporoza bağlı kenük erimesi ve so- nucunda gelisen kalça kınklan nedeniyle 1 yılda hastalann üçte biri öhiyor" dedı. Turkıye Osteoporoz Derneğı Yonetun Kurulu üyesı Prof. Dr UlcüAkanrmak da osteoporozhas- talannın fiziksel aktıvıtelen sırasında dıkkatlı ol- malan gerektığını belırterek anı ve zor hareket- lerden kaçınılmasını önerdı. Osteoporoz Hasta Derneği Başkanı Prof Dr GüberenAkyüz ıse "Os- teoporoz ile mücadelede. ilaç tedavisinin yanı sıra fiziksel akthite, sağlıkta \e dengeli beslenme çok önemhdir. D \itamini ve kalshıun osteoporozun önlenmesini sağlarken, sigara, alkol ve kahve os- teoporoz riskini artnnyor" dedi 10 MİLYON HASTA VAR Guatr hastahğı rant kapısı oldu tstanbul Haber Servisi - Türkiye'de mılyonlar- ca kışıyı etkıleyen guatr hastahğı, artan stresli yaşam koşullan, toplumun bilinç düzeyinin yük- selmesı ve gelışen tanı yöntemleri ile daha sık kar- şımıza çıkmaya başladı Ancak uzmanlar, yurt- taşlan guatr hastalığınuı rant kapısı olduğu ko- nusunda uyanyorlar. Guatrve Tiroıt Derneğı kurucusu Prof. Dr. Cu- maH Aktolun. son 2-3 yıldır kamuoyunun tiroit konusunda bılınçlendırme çalışmalan su^sında bazı kişılerın konuyu adeta "rant kapısı" olarak gördügunü belırterek bu konuda yeterlı çalışma, eğıtım ve tecrube sahıbı olmadan "troidoloji uz- manı", "guatr uzmanı" gıbı sıfatlarla hastalann dıkkatını çekmeye çalıştığmı söyledi Guatr basit bir hastahk değfl Guatnn basit bir hastalık olmadıgını, "hasta- hk gnıbu" olarak algılanması gerektığını belır- ten Aktolun, "Türkiye'de \aklaşık 10 milyon ti- roit hastası olduğu tahmininden yola çıkarak bu hastahk konusunda resmi \« bihmsel çahşmalar yapmak, kamuoyunu bilgilendirmek, bu konuda oluşabilecek suüstimalkre karşı kamu sağhğını korumak şekünde kısaca özetlenebilecek amaçlar- la 'Guatr ve Tiroıt Hastalıklan Derneğı' (TİRO- DER) kuruldu" dedı Aktolun, yurttaşlann "^Tvıv^uatKorg" sitesin- den ve "0 212 3515139" numaralı telefondan gu- atrla ılgili bılgi alabıleceğim ve "dernek@go- ateorg.tr" e-posta adresıne mesaj gönderebılecek- lerini söyledi. Rahiın ağzı kanseri aşısı 2 yıl sonra Human Papilloma Virüs 'ün (HPV) kadınlarda serviks (rahim ağzı) kanserine neden olduğunu keşfeden Prof. Dr. Ralph Richard, bugün kanser aşısı geliştirmek için çalışıyor T^admlarda Human Papilloma §C Virüs'ün(HPV)servıks(rahım J. \.ağzı) kanserlenne neden ol- duğunu keşfeden Prof. Dr. Ralph Ric- hard, bugün serviks kanseri aşısı ge- liştirmek içın çalışıyor New York Columbia Üniversitesi Patalojı De- partmam Başkan Yardımcılığı yapan Richard, ABD ve Avrupa'da yapılan çahşmalarsonucu gelıştınlen, kaduı- lan serviks kansennden koruyacak aşının yaklaşık 2 yıl içinde Amerikan Gıda ve Üaç Dau^sı'nce (FDA) onay- lanacağmı söyledi. Anadolu Sağlık Merkezi'nde ger- çekleştirilen, •'Kadın Doğum Senü- nerieri"nde sunum yapmak için Tür- laye'ye gelenProf. Dr. Ralph Richard, Cumhuriyet'in sorularmı yamtladı. Semks kansernin, dünyada kadın- larda kanserden ölüm nedenlen ara- smda ikmcı sırada yer aldığını, gehş- mekte olan ülkelerde ıse ük suada bu- lunduğunu ifade eden Richard, bütün semks kanserlennm nedenuun, cuı- sel ilişkı ile bulaşan bu- virüs olan HPV olduğunu söyledi. HPV aslmda ellerde ve ayaklarda- kı sığıl ve nasırm da nedem. Yakla- şık 200 çeşidı olan HPV'lenn 35'i er- kek ve kadın gemtal organlarmı en- fekte ederken özellikle 4 çeşidı kan- sere neden oluyor. Serviks kansen- ne neden olan tür nadiren ağızda, tır- nak altmda ve gözde bulunabılıyor Prof. Dr. Richard, servıks kansen- nm sık partner değıştırrnekle yakın- dan üışkilı olduğunu behrterek, "Hiç cinsel ihşkide bulunmadrvsanız, hiç- bir zaman seniks kanseri ohna ris- kiniz yoktur. Eğer erkek de kadın da başka hiç künseyle cinsel ihşkide bu- lunmamışsa.o kadın da hiçbirzaman rahim ağzı kanseri olmaz. Çünkü HPV almaymmy serviks kanseri ol- Yeni test HPV'nin DNA'sını yakalıyor Prof. Dr. Ralph Richard, teşhis yöntemleri ile ılgili gelişmele- ri de aktardı: "SOyüdır en çok kullandan yöntem PAP Smear TestL Buyöntemde, doktar, birfirçayla rahim ağzından stvı altr vebunu la- boratuvardaincdemeyegöndair. TüHriye'dekuIIanıhyor.ABD'delad- landığımız, Udndjenerasyon testte, hekün birfirça ile rahim ağzın- dan ömeği ahr ve stn dolu bir tüpün içine koyar. Smear testi, kanser varisebunlannyüzdeSO 'siniteşhis edebiür. Sm bazh testyüzde85 'ini tespiteder. En sonyaniüçüncüjenerasyon testiseortamdaHPV'nin DNA'suu tespit ediyor. Bunun hassasiyet derecesi ise yüzde 99.9. ABD 'de2yd ö'nceFAD tarafindan onaylandıT mazsınız* dedi. Prof. Dr. Ralp Ric- hard, en önemli gelışmelerden bıri- nın aşı gınşımı olduğunu belirterek şoyle devam etti: "Bu aşı ABD ve Avrupa'da khnik deneme aşamasmda ve virüsün kan- seryapan 4 tipi için üretüiyor. Rahim ağzı kanserinin erken teşhis edilmesi dunımunda virüs yüzde 100 önlene- bffiyor vetedaviedifcbünor.Ancaker- ken teşhis edihnevenler de oldukça fazla. Bu aşı rahim kanserinden yüz- de 100 koruyacak. Seksüel aktivite başlamadan önce yapılacak. 10-12 yaşmdaki bir kızçocuğunun tetanoz, difteri aşısı ounası gibi HPV aşısı da olacak."