Katalog

24 TEMMUZ 2005 PAZAR CUMHURİYET SAYFA DIZI Küresel EL KAIDE Mehmet FARAC 11 Mart 2004: Ispanya'nın başkenti Madrid'de ana istasyona giden 3 trende meydana gelen patlamalarda 198 kişi öldü, 1400 kişi yaralandı. Atocha Garı'na giren trende 2, Santa Eugenia ve El Pozo istasyonlarındaki trenlerde ise birer patlama olduğu belirlendi. ElKaide dünyanın dört biryanındaki örgütlerle şeriat uğruna işbirliğiyapıyor, şiddeti Avrupa 'ya yoğunlaştırıyor Ladin'in serveticihadagazetecı Ahmet Zey- dan'ınverdiğıbilgıyegöreUsa- mebinLadin'in 11 Eylül önce- sınde Batı'ya karşı savaşında 33"ü Türk. 62'si Ingıliz, 30'u Amerikalı ve 8'i Fransız olmak üzere 2742 milita- nı bulunuyordu. Günümüzde militan sayısı 70 ile 200 bin arasında tahmın ediliyor. Ladin'i bu kadar güçlü ve çekici kı- lan neydi? Cihat ateşını nasıl bu ka- darbüyütebildi, bu ateşı körükleyen mı- litan gruplan nasıl saflanna çekerek dev bir orduya dönüştürdü? Radikal dinciler destekliyor El Cezire Televizyonu'nun tslama- bad muhabiri de olan Ahmet Zeydan, Ladin'in. "Arap ve İslam ülkeJerinin tek başlanna bağunsız olmadıklan ve olamayacaklan, Arap ülkelerinin sı- nırlanmn Baü dünyası taranndan çi- zilerek Arap dünyasının bölündüğü, Arap ve İslam birliği sağlandıgı takdir- de eskiden olduğu gibi yüzlerce yıl ba- nşiçerisindeyaşanabueceğr görüşle- rine sahip olduğunu belirtiyor. Belki de bu görüşü onu radikal dinciler ara- sında vazgeçilmez kılıyor. El Kaıde ile ilgili kitap yazanlardan biri olan tngiliz gazeteci Jason Bur- ke, Ladin'in çekim merkezi olmasına başka bir yorum getiriyor. Burke bir yandan bugün dünya Müslümanlan arasında. Batılı sömürgeci güçlerin 80 yıl önce islam imparatorluğundan ar- ta kalanlan parçaladığı günlerden bu yana görülmemış, çok güçlü bir cema- at duygusu, çok köklü bir ümmet kav- rayışı olduğuna dıkkat çekerken, bu- nun Bin Ladin'in temsil ettıği radi- kalliğin hitap ettiği kesımin daha ge- niş olduğu anlamına geldığinı de söy- lüyor. El Kaide'ye bağlı örgütler... El Kaıde son 10 yıl ıçınde, bir yö- nüyle radikal îslamcı gruplann toplan- ma noktası ya da Cemaat-i Islamiye, Özbekistan tslami Hareketi ve Hare- ket-ül Mücahidin gibi dünya çapında faaliyet gösteren radikal Islamcı örgüt- lerin içinde yer aldığı geniş bir yelpa- ze olarak nitelendirilebilecek yapıya sahip bir örgüt haline geldı. El Kaide'nin desteklediği diğer ör- gütlerse Mısır'da El-Cihad, Filistin'de Hamas ve tslami Cihad, Cezayır'de Silahlı Islami Grup, Sudan'da Ulusal islam Cephesi. Örgüt aynca Suudi Arabistan'daki muhalif gruplara da destek sağlıyor. Dünyanın süper devletlerinin istih- barat ağlannı bir kâğıt gibi delen ey- lemleriyle özellikle ABD ve Avrupa ülkelerinde kaos yaratan El Kaide, yakıızca bu örgütlere destek verip des- tek abnıyor. El Kaide eylem yaptıkça Ortadoğu'da ve Asya'da destekçileri ar- tıyor, her eylemin arduıdan moral bu- lan radikal dinciler, düzenle olan sa- vaşlannda El Kaide saflarını üs tutu- yor. El Kaıde ile bağlantılı diğer ör- gütler ile kuruculan şöyle sıralanıyor: Taliban (MoDa Muhammed Omer). Mısır El-Cihad- Cihat Tala El Fatih (Ay- man Al Zevahiri, Genel emir Kör İmam-Ömer Abdurrahman). Beyyi- at-ı El tmam-Imamlar Birliği (Abu Mus' ab El Zarkavi), MJSIT Cemaat-i tslamiyye-tslamiCemaat-Grup (Ma- nevi Bderi Şeyh Ömer Abdurahman). Ensar El Islam-Islamın Destekçileri (Necmettin Faraj Ahmet). Silahlı Is- lamı Grup-Cemaatı GIA (Şerif Gus- mi-Abdulhak Layada, öldürüldü yeri- ne Abu Abdurahman Emin-Cemal Zeytunigeçti), Selefi Çağn ve Müca- dele Grubu (Hassan Hattab). Lübnan Hizbullahı (Ayetullah Mahmud Gaf- fari-Günümüzdeki manevi lideri Şeyh Muhammed Hüseyin Fadlallah), HA- MAS-Islamı Dırenış Hareketi (Şeyh Ahmet Yasin-Şubat 2004'te tsrail sal- dınsında öldürüldü), Filistin Islami Cıhad Hareketi- ÖrgütüTlCH (Dr. Fethi Şakaki-1995'te Israil ajanlann- ca öldürüldü), Özbekistan-Türkıstan Islami Hareketi (Muhammed Salih Medeninov ile Tahir Yoldaşev), Moro tslami Özgürlük Cephesi (Fiüpinler), Abu Sayyaf Grubu- Örgütü (Abdu- rajak Abubakar Janjanali), Ogadin- Ittıhad-Islam Hereketi (Etiyopya- Ku- nıcusu Muhammed AbduÜah Hasan. lideri Ebu Abdullah). Ceyş-i Muham- med-Muhammed'in Ordusu (Pencap eyakti-Mevlana Mesud Azhar). Las- kar-ı Tayyıba Kutsal Asker (Hafiz Se- yid), Hareket-ül Ansar-Mücahıdın (Pencap eyakti, Fazhır Rahman Ha- BI), Hızb-ül Mücahidin (Keşmir, Seyki Salahuddin). Cemaat-ül Ulema-e (Pa- kistan). El Cihat (Bangladeş), El Ci- hat Grubu (Yemen), Lübnanh Partizan- lar Birliği, Libya Islami Grup, Parti- zanlar Hareketi (Keşmir). Afganistan Ulema Meclisi, Hızb-ul Mücahitler (Pakistan), El Hadit (Pakistan), Esbat el Ensar (Lübnan). Örgütün amacı El Kaıde, dünyadaki tüm Müslü- manlann katılımı ile silahlı mücade- le yönteminı kullanarak şeriat yasala- nnca yönetılen bir devlet kurmayı amaçhyor. Sonuçta ise Batı güdümündeki tüm Müslüman hükümetlen yıkmayı, sı- nırlan kaldırmayı ve böylelikle bir halife yönetiminde Panislamizm doğ- rultusunda kendısine yakın aşın Is- lamcı gruplarla ışbırlıği yaparak Ba- tılı güçleri islam ülkelerinden, özel- likle de Suudi Arabistan topraklann- dan çıkartarak dünya çapında bir dın devletı kurmayı hedeflıyor. Dünya çapında hücre yapılanmasına sahip El Kaide'nin başlıca amacı Amen- kalılan ve Amerikan etkilerini Müs- lüman ülkelerden özellikle de Suudi Arabistan'dan dışan atmak, Israil'i yok etmek ve Ortadoğu'da ABD gü- dümündeki yönetimleri devirmek. Dünya çapında hücre yapılanması- na sahip bir örgüt olan El Kaide, bu amaçlar uğruna radikal Islamcı grup- larla bağlantısını giderek güçlendiri- yor ve bu gruplar tarafindan sürekli desteklenıyor. Orgüt Afganistan'da. Bosna'da, Çe- çenıstan'da, Tacikistan'da, Somali'de, Yemen'de, Kosova'da ve Filistin'de sa- vaşan Islami gruplara destek sağlıyor Aynca Endonezya, Mısır. Sudan, Filipinler, Türkiye, Cezayir ve Eritre gibi çeşitli ülkelerde faaliyet göste- ren terör örgütü mensuplannın eğiti- mine ısrarla önayak olmayı sürdürü- yor. 7 Temmuz 2005: Londra'da üç metro istasyonu ve bir otobüste meydana gelen patlamalarda 55 kişi ölmüştü. Çokuluslu biryapıya sahip Örgütün altyapısı küçük, mobil ve adem-i merkeziyetçi nitelik taşıyor. ElKaide üyeleri, daha çok Araplar ve diğer Müslüman milletiere ait radikal anlayışa sahip, daha çok dünyada devam eden bölgesel savaşlara katılmış kişilerden oluşuyor. Bu kişiler genellikle bulunduklan ülkelerde önemli güvenlik sorunları yarattyor, düzenle çatışıyor, toplumun huzurunu bozuyor. Bu nedenle El Kaide 'nin eylem timleri haline gelmekten kaçmmıyor. Bu yönüyle El Kaide 'nin çokuluslu biryapıya sahip olduğu söylenebilir. 11 Eylül'de uçaklarla Pentagon ve İkiz Kuleler 'e, Türkiye 'de sinagoglar, HSBC Bank ve İngiltere Başkonsolosluğu 'na, İspanya 'da trenlere, son olarak da Londra 'da otobüs ve metro istasyonlartna yapılan saldıların niteliğine bakıldığında, bu eylemlerin, hiçbir terör örgütünde görülmedik şekilde çok sabırlı, titiz bir istihbarat çalışması ve ön hazırlık gerektirdiğini gösterdi. Bu durum El Kaide 'nin ne kadar tehlikeli bir örgüt olduğu konusunda ciddi ipuçları içeriyor. Dolar milyarderi terörist E l Kaide'nin finansmanının, La- din'in kişisel serveti ve ricari geliri, cami. okul ve yardım ku- ruluşlannın bağışlan. zekât paralan. Suudi Arabistan gibi Ortadoğu'daki petrol ülkelerindeki zengin bazı işa- damlanndan elde edilen gelirlerden oluştuğu belirtiliyor. Bu yapı, dünya- nın çeşitli ülkelennde faaliyet göste- ren örgütlerin ayakta durmak için kul- landığı stratejiyle ciddi benzerlık gös- teriyor. Örgütün gelir kaynaklanyla ilgili çeşitli iddialar da bulunuyor. Örneğin 25-26 Ekim 2001 tarihlen arasında Almanya'nın Münih kentinde basına açık olarak düzenlenen "KaraPara Ak- lama ve Terorizmin Finansmanı" ko- nulu bir konferansta, El Kaide'nin fi- nans kaynaklanyla ilgili bir cetvel de ortaya çıkanhnıştı. Buna göre örgü- tün malvarlığı 5 miryar dolar, cari yıl- lık bütçesi 20-50 milyon dolar arasın- daydı. Bu cetvele göre örgüt, gelirini yüzde 30-40 oranında uyuşturucu ti- careti ve kurye hizmetlen, yüzde 20- 30 oranında hükümet, şahıs ve dini top- luluklardan alınan bağışlar. yüzde 10 oranında haraç gibi klasik suçlardan karşılıyordu. Fetvalar... ABD'nin Afganistan'da Rusya'ya karşı savaşında desteklediği yolunda iddialar bulunan Ladin, kanlı eylem- lerin fitiüni fetvalarla yaktı. Afganis- tan'da Ruslara karşı savaşırken yara- lanan. şeker ya da böbrek hastası ol- duğu konusunda iddialar da bulunan Ladin tarafindan yayımlanan bildiri- lerde özellikle Arap yanmadasına vur- gu yapılıyor. Usame bin Ladin 1998 yüında yayımladığı fetvada, Amerikan vatandaşlaraıı ve Yahudıleri öldürme- nin Müslümanlar için bir görev oldu- ğunu, bu görevden kaçanın islam di- ninden çıkacağını açıkladı. 1993 yüında Somali'de ABD güven- lik güçlerine karşı girişilen saldmlar- da yer aldığı ıddia edilen Ladin, 1994 yüında Cezayir. Suudi Arabistan ve Ye- men yönetımlennce yıkıcı örgütlere yardım etmekle suçlandı. 1996 yılından itıbaren bazı radikal dini örgüt liderleriyle birlikte Ameri- ka'ya karşı savaş açtığmı ilan eden Usame bin Ladin. yayınladığı bildiri- lerde "DümanmheryerindesrviDerde dahil olmak üzere Amerikahlara ve müttefıkkrine sakunlar düzenlemek" ifadelerine >er verdi, bu nedenle de ba- zı cephe ve gruplar oluşturdu. ABD giderek dünyanın başına bela olan La- din'i öldürmek için çok sayıda ope- rasyon yaptı. Bunlar arasında, Cela- labad'da. aralannda 19 Şubat 1997'de bir polis karakolunun imhası, 50'den fazla kişınin ölmesı ve yaklaşık 150 kişinin yaralanması eyleminin de yer aldığı saldın ile iki büyük suikast gi- nşımı de vardı. VAHŞETE POYMUYOR El Kaide'nin kanlı bilançosu El Kaide son olarak Londra'dakı kanlı saldınlar- la gündemi ışgal etmeye devam edıyor. Oysa örgü- tün 13 yıl öncesinde baslayan bir eylemsellik çızgi- si bulunuyor. Bu çizgiyi oîuşturan kan giderek vah- şetin haritasını da genişletiyor. 1980'li yıllardan itibaren altyapısı sürekli geliş- tirilen ve gerilla savaşı, suikast, sabotaj ve intiharey- lemlen konusunda eğitılmiş bınlerce militanı bün- yesinde tutan El Kaide, 1992'den itibaren korku saç- maya başladı. Özellikle ABD'nin dünyanın çeşitli ülkelerindeki varlıklannı hedef aldı: 29 Arahk 1992: Yemen'de ABD'lı askerleri hedef alan bir otel bombalandı. Patlamada 2 Avustralyalı turist öldü. 26 Şubat 1993: New York'taki Dünya Ticaret Mer- kezi'nin alnnda bir bomba patladı, 6 kişi öldü, bin- den fazla kişi yaralandı. Binada 300 milyon dolar- lık hasar oluştu. 3-4 Ekim 1993: Somali'nin başkenti Mogadişu'da 18 Amenkalı öldürüldü. Patlamadan sonra ABD, Mogadişu'daki güçlerini çekn. Bu gelişme üzerine Usame bin Ladin, bu eylemi Afgan Araplann yap- hğını ifade ederek, ABD'yi kâğıttan kaplana ben- zetti. Ladin, terörist faalıyetleri desteklediği ve kral- lığın çıkarlannın ve komşu ülkelerie olan ılişkileri- nın zarar görmesıne neden olduğu gerekçesiyle Su- udi Arabistan yönetimınce, Şubat 1994'te vatandaş- lıktan çıkanldı. 26 Haziran 1995: Etiyopya, Addis Ababa'da Mı- sır Başbakanı Hüsnii Mübarek'e suikast girişimin- de bulunuldu. 13 Kasun 1995: Suudi Arabistan' ın başkenti Ri- vad'dakı Ulusal Suudi Muhafız Binası önünde bom- ba yüklü araç havaya uçtu. Saldın sonucu 5 ABD asken ile 2 Hıntli asker yaşamım yitirdi. Kasun 1995: Pakistan'dakı Mısır Büyükelçiliği bombalandı, 15 kişi yaşamını yitirdi. Ladin ise va- tandaşlıktan çıkanlmaya misilleme olarak 1995 'te merkezi Londra'da olan Ögüt ve Islah Komitesı adın- da muhalif bir organizasyon oluşturdu. Bu gelişme- lenn ardından Ladin, Sudan'ın Khartum şehrinde El Kaide için bir asken üs kurdu. 25 Haziran 19%: Suudi Arabistan'ın Hobar ken- tinde 19 Amerikan askerinin ölümüne yol açan bir bombalama eylemi gerçekleştirildi. Aynı yıl Ame- rika'nın ve Suudi Arabistan'ın baskısı, Birleşmiş Milletler'in uyguladığı yaptuımlar sonucunda Su- dan yönetimı Ladin"i 3 kansı ve 10 çocuğuyla bir- likte sınır dışı etti. Ladin buradan Afganistan top- raklanna geçerek Taliban yönetiminin mısafiri ola- rak El Kaide'ye aıt askeri eğıtim kamplannda kal- dı. 1996 yılı Agustos ayında Usame bin Ladin Ame- rika'ya karşı savaş deklarasyonu yayımladı. 23 Şubat 1998: Londra'da Arapça yayımlanan El Kudüs El Arabi gazetesinde, Şeyh Usame bin Mu- hammed bin Ladin, Mısır Cihad Örgütü lideri Ay- man el Zevahiri, Mısır Islami Cihad örgütü hderi Ebu YasirRifaiAhmedTaha, Pakistan Cemiyet-ül Ule- ma yönetıcisı Şeyh Mir Hamzave Bangladeş Ci- had Hareketi lideri Faz- lul Rahman ın, "Dünya lsbm Cephea" adı altüı- da kaleme aldıklan fetva- da "Haçhlara ve Yahu- dilere karşı cihat" çağn- sı yapıldı. '7Ağustosl998:Ken- ya ve Tanzanya'daki ABD büyükelçilİklerine bombalı saldın düzen- lenmesi sonucu 301 kişi öldü, 5 bin kişi yaralan- dı. Bu patlamadan sonra ABD, 20 Ağustos 1998'de Afganistan'daki El Kaıde kamplannı bom- baladı. 1998 yıh Kasım ayuıda, ABD yaptığı bir açıklamayla bu saldınların sorumlusunun Ladın ol- duğunu açıkladı. Los Angeles Uluslararası Havaala- nı'nda, mılenyum kutlamalan suasuıdabombalı sal- dın düzenlemeye çalışan Cezayü- asıllı Ahmed Res- sam ısınıli bir kişi yakalandı. 12 Ekim 2000: Yemen'in Aden Limanı'nda USS- Cole destroyerine yönelik intihar saldınsında 17 Amerikan denizcisi öldü, 39 kişi yaralandı. 11 Eylül 2001:0 gün, El Kaide ve Usame bin La- din'i dünyanın gündemine oturttu. 19 kişi dört uçak- la ABD'dekı İkiz Kuleler ve Pentagon binasına çar- parak 2 bin 500'den fazla kişinin ölümüne yol açü. 11 Eylül terörist saldınsmdan sonra El Kaide. dün- yanın en ünlü örgütlerini eylemlennın büyüklüğü ve dünyada meydana getirdiği etki yönüyle geride bı- raktı. 20 Mart 2002: Lima'daki ABD Büyükelçiliği ya- kınlannda bomba yüklü bir aracın patlaması sonu- cu 9 kişi öldü, 30 kışı yaralandı. 11 Nisan 2002: Tunus'un tatil beldesi Cerba Ada- sı'nda bir sinagoga düzenlenen saldında 14'ü Alman turist 21 kişi öldürüldü, 22 kişi yaralandı. 6 Mayıs 2002: Yemen Fransız petrol gemisi Lim- burg, Yemen acıklanndaki saldında hasar gördü, mürettebattan bir kişi öldü. 8 Mayıs 2002: Pakistan'da, tersane çalışanlannı ta- şıyan otobüse bomba yüklü araçla düzenlenen sal- dırı sonucu 11 "i Fransız 14 kişi öldü, 20'den fazla kişi yaralandı. Bu saldınyla ilgili olarak Hareket-ül Mücahidin grubunun 3 üyesi suçlu bulundu. 14 Haziran 2002: Pakistan'ın Karaçi kentinde .^menkan Konsolosluğu önünde bomba yüklü araç- la düzenlenen saldında 9 Pakistanlı öldü, 50 kişi ya- ralandı. Hareket-ül Mücahidin grubunun 4 üyesi suçlu görüldü 12Ekim2002: Endonezya'nın Baü adasında, dis- kotek ve bar-restorana düzenlenen saldında çogu tunst 203 kişi yaşamını yitirdi. 15Kasım20Ö3: istanbul'daBeth Israil veNevaŞa- lom sinagoglannı hedef alan eşzamanlı intihar sal- dınlannda 22 kişi öldü, >-üzlerce kişi de yaralandı. 20Kasım2003: tstanbul'daîngiltere Başkonsolos- luğu ve HSBC Bank Genel Müdürlüğü'ne bomba yüklü kamyonetlerle düzenlenen saldında 32 kişi ya- şamını yitirdi, vüzlerce masum vnrttaş da yaralan- dı. 9Mart2004: tki intihar komandosu, Istanbul Kar- tal'daki mason locasına bombalı saldın düzenledi, biri saldırgan iki kişi öldü. 11 Mart 20O4: Ispanya'nın başkenti Madnd'de ana istasyona giden 3 trende meydana gelen patla- malarda 198 kişi öldü, 1400 kışı yaralandı. Atocha Gan'na giren trende 2, Santa Eugenia ve El Pozo ıs- tasyonlanndakı trenlerde ise birer patlama olduğu beiirlendi. 7 Temmuz 2005: Londra'da üç metro istasyonu ve bir otobüste meydana gelen patlamalarda 55 ki- şi öldü, 700 kişi yaralandı. SURECEK