Katalog

HAZİRAN 2005 PERŞEMBE CUMHURİYET EKONOM ekonomi(2 cumhuriyet.com.tr Yaş meyve sebze ve çiçek ihracatının durdurulmasının Türkiye'ye günlük maliyeti 10 milyon dolar Rusya yasağı üreticiyi ezdi• Özellikle Antalya ve Karadeniz bölgesi üreticilerinin zarar gördüğü yasaktan aüeleriyle birlikte 10 milyon üretici etkilenirken yurtiçinde fıyatlar düştü. AHMET ŞEFtK TRABZON-Türkiye'yi ithal ettiği yaş meyve ve sebzedeki zararlı maddeler ko- nusunda çok önceden uyardığı halde ge- rekli önlemlerin alınmaması nedeniyle Rusya'nın 30 Mayıs'ta aldığı yasak kara- rının üreticiye günlük maliyeti 10 milyon dolara yaklaşıyor. Ağırlıklı olarak Akde- niz bölgesinde üretikn çiçek, sebze ve meyve ihracatına gelen yasak aynı za- manda aüeleriyle birlikte 1 milyona ya- kın üreticinin canıru yaktı. Doğu Karadeniz îhracatçılar Birliği (DKİB) Yönetim K-urulu Başkanı Ahmet Hamdi Gürdoğan, Rusya Federasyo- nu'nun sebze ve meyvede ithalat yasağı koyması sonucu her gün yaklaşık 10 mil- yon dolarlık zaraT meydana geldiğini açıkladı. Gürdoğan, Rusya'nın yasak koymasına bir anlam veremediklerını ıfa- de ederek "Yasağuı konulmasına neden olan Akdenizsineği adlı hastahkdomates- lerde çok nadirgörülür. Burada bizim Ta- nm Bakanhğumzuı da suçu var. Çünkü Rusva'dan geten uyan yazüanna hiç cevap vennediler'" dedi. Yasağa sadece ihracatçılar açısından bakılmaması gerektığini vurgulayan Gür- doğan, "Türkiye'de yaş sebze meyve üre- tinü iie ugraşan yaklaşık 10 milyon insan var. Bu meyveter satüamazsa üreticiler ne yapacak. Yasak devam ederse sosyal bir patlatna meydana gelebilir" dedi. Karar yurttaşa yaradı • IstanbuPda enginar30 kuruş (YTt(Y1 Sebze Endöşök Bezelye Kg Biber (Dotroaj Kg Domates Salkım Kg Fasutve (Calıî Kq Havuç (Beypazan) Kq Ispanak Kg KabakJSakız) Kg Lahana (Beyaz) Kg_ Patates Kg Patlıcan Kg Salata (Antalva) Kq 0.50 0.40 1.00 0.50 0.40 0.20 0.35 0.40 0.23 0.50 0.20 ^y En yüksek 1.20 0.80 1.30 1.00 0.70 0.60 0.80 0.80 0.35 0.80 0.40 cn Meyve EndüşükÇitek Kg DutKg Elma (Bodur) Kg Erik (Papaz> Kq Karpuz (1. kalıte) Kq Kavun Kg KirazKi Umon Kq Manda!inalKıbns^ Kg Muz (Yerli) Kg Portakal (Çıkma) Kg_ Şeftalı Kg 0.50 0.50 0.50 0.60 0.35 0.60 0.50 0.50 1.00 1.00 0.30 0.50 ni En yüksek3.50 1.00 1.60 2.00 0.50 1.50 3.00 0.90 1.50 1.80 0.40 2.50 ..J Dev pazar elden kaçıyor İZMİR/ ANTALYA (AA) - Yaş üzümde ikincı büyük pazar olan Rus- ya Federasyonu'nun, Türkiye'den yaş sebze meyve ithalatım durdurma ka- ran, ıhracatçılan sıkıntıya soktu. îhracatçılar Birligi Yönetim Kuru- lu Cyesı ve Cena Dış Ticaret şirketi sa- hibi Cengiz Bahk, Ege bölgesinden Rusya'ya özellikle yaş üzüm ve naren- ciye ürünleri ihracatı yapıldığım be- lirtti. Balık, Rusya'nın son dönemde birçok üründe en önemli pazar haline geldigine dikkat çekti. Yaş üzümde Rusya'ya ihracat geçen yıl 9 bin 260 tona yükseldi. Ihracattan geçen yıl 4 milyon 725 bin dolar gelir elde edildi. Domates çöpe gidiyor Antalya Ziraat Odası Başkanı Ha- lil Ordu da Rusya'mn yasak koyma- smın ardından milyonlarca dolar za- rann oldugunu, ürün fazlalığı nede- niyle domatesin çöpe gittiğini söyle- di. Domatesin 15-20 YKr'den satıldı- ğını belirten Ordu, "Durum bö\1e gi- derse, üretici getecek yü domates ek- mez. Domates ekmediği için de fıyat- lar iç piyasada da artar" dedi. TÜRKİYE'DEN HEYET GİDİYOR ANKARA (Cumhuriyet Biirosu) - Tanm ve Köyişleri Bakanı Sami Güçlû. Rus- ya'nın Türkiye'den sebze-meyve ithalatım durdurmasına ilişkin sorunun çözümü için Rusya Büyükelçisı Petr Stegny ile gö- rüştü. Güçlü, görüşmede, teknik aksakhk- laruı en kısa sürede giderileceği konusun- . da taahhütte bulundu. Konuyu görüşmek üzere ise Bakanhk Müsteşar Yardımcısı Vekili Nihat Pakdil ve Koruma Kontrol Genel Müdürlüğü zirai karantinadan so- rumlu Genel Müdür Yardımcısı Ramazan Canhilal bugün Rusya'ya gidiyor. Tanm Bakanhğı'nın Akdeniz meyve sineğiyle kontrollü mücadele yapacağı ögrenildi. KESME ÇİÇEKTE SIKINTI YOK ANTALYA (AA) - Antalya Kesme Çiçek Üıracatçı Birliği Başkanı Lütfu Göbüş, kesme çiçek sezonunun kapanmış olma- sından dolayı Rusya'nın Türkiye'ye yö- nelik ithalat yasağından sektörün şimdüik olumsuz etkılenmedığını açıkladı. Gö- büş'ün verdiği bilgiye göre, sezon kapan- dığı için yalnızca Rusya'ya gönderilen son 2 TIR kesme çiçekte sıkınn yaşandı. Türkiye toplam 50 milyon dolarlık kesme çiçek ihracatının 15 milyon dolarlık bölü- münü Rusya'ya yapıyor. Ancak yasağın sürmesi halinde yeni sezonla birlikte özellikle Isparta üreticilerinin karardan olumsuz etkileneceği belirtildi. EKONOMÎK İŞBÎRLIĞİ KKTC ile ek protokolyapılıyor ANKARA (AA)-Dev- let Bakanı ve Başbakan Yardımcısı AbdüDatif Şe- ner, Türkiye ile KKTC arasında, cumartesi günü, daha önce imzalanan ma- lı ve ekonomik işbirliği protokolüne ek bir proto- kol ımzalanacağını bildir- di. Şener, daha önce KKTC üe 3 yıllık dönem- de 450 milyon dolan içe- ren mali ve ekonomik iş- birliği protokolünün im- zalandığını hatırlattı. KKTC'de yapılan se- çım sonrası, yeni bir hü- kümetin işbaşına geldiği- ni ve bu hükümetin kendi ekonomik programı oldu- gunu hatırlatan Bakan Şe- ner. bu programın daha önce imzalanan protoko- lün gözden geçırilmesi zorunluluğunu ortaya çı- kardığuıı söyledi. ÜST LÎMİT 15 BÎN YTL Denizbank'tan TSK için özel kredi EkonomiServisi- Denfe- bank, Bıreysel Bankacılık Grubu'nun farklı meslek gruplanna yönelik olarak başlattığı kredilendirme uygulaması çerçevesinde, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) mensuplanna özel kredi paketi uygulamasını yürürlüğe koydu. Söz ko- nusu özel kredi paketi çer- çevesinde, TSK mensubu subay, astsubay ve emekli- lerine 24 ay vade, yüzde 1.90 faiz oranı ile 5 net ma- aş tutanna kadar, üst limi- ti 15 bin YTL olmak üze- re kefılsiz tüketici kredisı kullanma imkânı sağlanı- yor. Bu kredi paketıne baş- vuran TSK mensubu su- bay, astsubay ya da emek- lileri, kredilı mevduat he- sabını da tercih ettikleri takdirde, hesaplannda ye- terli bakiye olmasa da na- kit ıhtiyaçlanm anında karşılayabilecekler. Artışın mayısta da sürdüğü dışsatım, yıllık bazda 70 milyar dolara yaklaştı Beş ayda 29 milyar dolar AKES BODUR tSKENDERUN - thracatçı Birlikleri verilerine göre, mayısta geçen yıla gö- re ihracat yüzde 21.1 orannıda artarak 5 milyar 983 milyon dolar oldu. Böylece yılın ilk 5 ayındaki ihracat, yüzde 22.5 artışla 29.4 milyar dolara çıkarken ma- yıs sonu itibanyla son bir yıllık ihracat ise yüzde 28.5'likbüyümeyle 69 milyar 419 milyon dolara yükseldi. Türkiye thracatçılar Meclisi (TİM) tarafindan Iskenderun'da açıklanan ih- racat verilerine göre, mayısta taşıt araç- lan ve yan sanayi ihracatı yüzde 35.47 artarak 1 milyar 182 milyon 321 bin do- larla ihracatın "lokomotiOiğiııi'" üstlen- di. Liderliği devreden hazu: giyim ve konfeksiyon sektörünün ihracatı ise yüzde 9.51 artışla 1 milyar 52 milyon 110 bin dolar olarak belirlendi. Mayıs- ta toplam ihracattan taşıt araçlan ve yan sanayii yüzde 19.76, hazırgiyim ve kon- feksiyon ise yüzde 17.58 pay aldı. Ge- çen ay sanayi sektörü ihracatı yüzde 18.09Tuk büyüme ile 5 milyar 140 mil- yon 375 bin dolara çıktı. Sanayi mamul- leri ihracatı, toplam ihracat içinde vüz- de 85.91 pay aldı. Öte yandan Toyota geçen ayın ihracat şampiyonu oldu. OLUMLUYA DÖNDÜ Fitch, POAŞ'ın notunu yükseltti Ekonomi Servisi - Ulus- lararası kredi derecelen- dırme kuruluşu Fitch Ra- tıngs, Petrol Ofisi'nin (POAŞ) görünümünü olumluya çevırdi. Fitch'in şirketin görü- nümünü faaliyet ve finan- sal performanstaki olum- lu gelişmeleri dikkate ala- rak durağandan (stable) olumluya (positive) ç^ir- diği belirtildi. Şirketin mevcut notu da "B arü" olarak teyit edil- di. Aynca, Fitch. şirkete ilk kez ulusal not verdi ve bu notu A eksı, görünü- münü ise olumlu olarak belirledi. YÜZDE 1 9 . 9 9 ' U N U A L D I Satıcı: TtM Başkanı Oğuz Saücı, teksdl ve haor giyim sektörterinin ihracatın halen en güçlü sektörkri oldugunu bebrtirken kararb ve hızla almacak LJfCtlfHl fî tedbuier sayesinde 50 müv^r dolarlık ihracat sözünü 5 >ılda yerine ge- fifji'j tireceklerini bildirdL Devletten maddi teşvik değü, üretimin önünü aç- masını istediklerini kaydeden Saücı, Lsuhdamın enerji ve diğer üretim ClÇl ISITI gtrdilerinin üzerindeki vergi yüklerinin azaltümasını istedi. Ciner Grubu, HAVAŞ'tan çekiliyor AV,yüzde 60 lıkhisse ile Havaalanlan YerHizmetleri AŞ 'nin büyükortağı oldu Ekonomi Servisi - HAVAŞ'ın (Havaalanlan Yer Hizmetleri AŞ) yüzde 60 hissesinin Ciner Grubu tarafindan Tepe - Akfen Grubu'na (TAV) devredilmesi sürecinde anlaşmaya vanldı. Ci- ner Grubu tarafından yapılan açıklamada. devir işleminin HA- VAŞ'ta yüzde 40 hisseye sahip olan ikinci ortak S\vissport'la da uzun zamandır değerlendirildiği ve çok sayıda talip arasından en uygun teklifı veren TAV'ın ter- cih edildiği bildirildi. Açıklamada. "Ahnanbukarar Ciner Grubu açısından; bir yıl • Ciner Grubu kurumsal strateji çerçevesinde enerji, madencilik ve medya sektöründe odaklanma, bunun dışındaki sektörlerdeki şirketlerini. bu alanlarda uzmanlaşmış gruplara devretme karan almıştı. öncesinden hazırtıklannabaştan- nuş stratejik planda getinen yeni bir aşamayı simgelemektedir T< denildı. Ciner Grubu kurumsal stratejileri çerçevesinde enerji. madencilik ve medya sektörün- de odaklanma ve entegrasyon karan almış; bunun dışındaki, kendi içinde son derece başanh operasyonlan, bu alanlan da uz- manlaşmış gruplara devretmeyi planlamıştı. HAVAŞ, 1933'te Devlet Hava Yollan (bugünkü THY) ile birlikte devlet tarafın- dan yer hizmetleri vermek üzere kuruldu. Şirketin ikram bölümü 1987'de USAŞ adı altında aynl- dı. Yer hizmetleri bölümü ise HAVAŞ adı altında hizmetlerini sürdürdü. 1995 Nisan ayında gerçekleştirilen özelleştirmeyle, Türkiye'dehızlabüyümekte olan Ciner Grubu tarafından satın alındı. HAVAŞ'ın bugün portfö- yünde British Ainvays, Delta, Olympic, Finnair, Singapore Airlines, Cathay Pacifıc. KLM, Aeroflot, Swiss International Airlines, Austrian Airünes ve SAS gibi dünya devlerinin de aralannda bulunduğu yaklaşık 224 uluslararası havayolu şirke- ti yer alıyor. H.\VAŞ'ın simgesi haüne gelen otobüs ve otopark işletmeleri ise halen yedi havali- mam ile kent merkezi arasmda yılda yaklaşık 1.5 milyon yolcu taşıyor. İŞÇENİN EVllENİJNDEN ŞÜKRAN SONER Hayın Hıfzı Veldet Velidedeoğlu Hoca, Atatûrk ün Söylev'indeki, "gafiet, daialet, ihanet" içinde olaniar. sözcüklerini öztürkçeleştirirken, (aymaz- lık, sapkınlık, hayınlık) olarak kuilanmış. Doğrusu kimilerinin yaptıklannı, konumlannı vurgulamaya çalışacak bir yazı için, aymazlık vurgulaması hafrf kaldı. Başlıkta hayın ı kullanmak zorunda kaldım. Arkadaşımız Zeynep Oral, dün Afganistan ge- zisinden, ayağının tozuyla gazeteye uğramıştı. In- sanlık adına olup bitenlerie gördüklerinin bir sen- tezinde tepkisini koymaya çalışırken tek bir söz- cükle '7<5renç"diye haykırdı. Dün sabah Afganistan'dan gelen son haberde insan bombalı cami eylemi vardı. Taliban militanı olduğu varsayılan intıhar eylemcisi üstündeki bombayı camide patlatarak ilk haberiere göre, Ta- libana yakın olmayan bir imama ait camide 27 ki- şinin öiümüne yol açmıştı. ABD işgalınde, sözde BM denetiminde, Afganistan'da aşiret-tarikat ek- seninde, sonuçta Afganın Afganı öldürdüğü kan- lı eylemler yeniden yoğunlaştı. Irak'ta ABD işgalcileriyle işbirliği içindeki yöne- time karşı, direniş gerekçelı, yıne radikal Islamı ör- gütlere bağlı eylemlerde son haftalarda intihar bombacılan ortalama bırkaç onla, ölenler birkaç yüzle sayılmakta. ABD'nin kayıplan gıderek daha az sayılara ulaşmakta. Islam dünyasında, akıl al- maz boyıjtlarda radikal Islami akımlann güçlenme- si, kanlı hesaplaşmalar, şeriat adına bölünme sü- reci yaşıyoruz. Ulusal Kurtuluş Savaşı destanının ardından, Atatürk devrimleri, laik Cumhuriyet ılkeleriyle çağ- daşlaşmaya çalışan Türkiye, 80 küsur yıllık bir ça- banın ardından, emperyalızmin çıkarian adına oy- nanan büyük oyunlann kıskacında, bu kanlı şeri- at hesaplaşmalannın, siyasal Islami tehdidin ne kadar uzağında?.. Hizbullah uzantılıTürkiye'deki kanlı teröreylem- lerinin kadrolarının tümünün bu ülkenin vatanda- şı çıkmış olması, çarpıcı, ürkütücü bir gerçek. Az sayıda yakayı ele vermiş, radikal Islami terör ör- gütlerinin hücre evlerinin bodrum katlarından çı- kan cesetterin anlatmakta olduğu vahşet, tehdit boyutu başkayana. Sermayemizin, ABD ve AB ta- pınmacısı aydınlanmızın, radikal Islami terör ha- reketleri dışında görmekte direttikleri, pek sevdik- leri, siyasal ittifak ve dayanışma içinde olduklan, ılımlı Islam, modernite yorumlu, kendilerini de- mokrat olarak bile tanımlayan Islamcı kadrolann, Türkiye'nin geleceğinde sözsahibi olmalan en bü- yük tehdit değil mi? Dikkatinizden kaçmış olabilir. Önceki gün yürür- lüğe giren TCK'nin son şeklini almasına en fazla bir hafta kala, kimi ünlü Islami tarikatlann temsil- cisi, modernite görünümlü yazarlar, avukatlar damdan düşercesine bir gündem yarattılar. TCK'nin demokrasi ve özgüıiüklere aykın, Sslam için tehdit oldugunu söyledikleri kimi maddelerini saydılar. Masum, inanmış Müslümanların inanç özgürlüklerinin(!) nasıl tehdit altında oldugunu an- lattılar. İnsan hakları, AB, İnsan Hakları Mahkemesi, hak, hukuk.. sözcüklerinin sık sık geçtiği bu ka- muoyu oluşturma bombardımanının ardından, damdan düşercesine, AKP'nin komisyonlara ge- tirdiği, sonra Meclıs'ten geçirdiği madde değışik- likleriyle yasalara aykın, siyasal Islamın suç niteli- ğindeki örgütlenmelerinin eğitim çahşmaları, ço- cukları suç örgütü militanı yapmaları etkinlikleri, ceza yasası maddelerinde suç olma niteliğinden çıkanldı. Yasadışı örgütfaaliyetleri, yasadışı Kuran kurslan faillerinin hapse girmesinin önlenmesi sağ- landı. AKPTılerin başta Başbakan Erdoğan'ın, şeriat- çılann, tarikatlann yasadışı, suç eylemlerini suç olmaktan çıkaran değişiklikleri, inanç özgürlüğü, hak kavramlanylasavunmaya çalışmalan üzerine söylenecek sözün kaldığını düşünmüyoaım. TCK'yi AB kriterleri adına denetlemekle kendile- rini görevli, sorumlu gören AB uzmanlarının, Kopenhag kriterleriyle bağlantısı kurulamayacak, ancak Türkiye'yi zora sokacak pek çok konuda ukalaca çıkışlan ortadayken, "bu tartışma Tür- kiye'nin iç sorunu" diyebilmelerindeki oyunu an- layamıyorum. Yoksa Bekir Coşkun'un dünkü yazısının başlığında yer alan,"Karanlığın sahibi var" vurgulaması, onlan da mı kapsıyor? 80 yılı aşmış laik Cumhuriyetin, devrimlerin birikimini, toplumsal kazanım ve bilincini yıkmak elbette kolay değil. Türkiye'yi Afganistan, Iran, Pakistan, Irak.. aşiret-tarikat-şeriat-mezhepler kıs- kacında, çağdışı şeriat düzenine sokmak, şeriat yorumlart çatışmasının odağında, kanlı hesap- laşmaların içinde bir ülke yapmak hesaplarının mayası kolay tutmaz. Ama giderek boyutları büyüyen tehdidi yok saymak, artık aymazlık, sap- kınlık bile değil doğrudan hayınlık oluyor. soner@cumhuriyet.com.tr D e U t S C İ i e B a n k , ! KOH«S(YONMAKÎNBBÛ FUARI AÇHJM TÜVASAŞVAGONÜieİIVMHIZUNDIRDI YAPtKROİDBV 79.6 MİLYON YTLKÂR Doğan TV'ye ortak tST\NBUL(ANKA) - Doğan Yayın Holding, Doğan TV'nin yüzde 19.99 hissesini Deutsche Bank'a 150 milyon dolara satn. Doğan TY DYH'in tüm TV ve radyo varlıkla- nnın tek çatı altında top- landığı, Kanal D ve CNN Türk'ten oluşan iki ulusal kanalve Dream TV Müzik kanalının içinde bulundu- ğu 4 kablo TV ile 3 radyo kanalı ve ANS Productıon (Produksiyon şirketini) bünyesinde bulunduruyor. Doğan Grubu"ndan yapı- lan açıklamada, Doğan TV'nin 7 kişilik yönetim kurulunun bir üyesinin Deutsche Bank tarafindan atanacağı bildirildi. 20. Konfeksiyon Makineleri, Nakış Makineleri, Konfeksiyon Yan Sanayi ve Aksesuvarlan Fuarı (Konfeksivon Makineleri 2005 Fuarı), Beylikdüzü TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi 'nde açıldı. Fuara İO ülkeden 592firma vefırma temsilcisi katüı- yor. Avrupa ve Asya 'nm alanındaki en büyükfuarı olma özel- liğine sahip Konfeksiyon Makineleri 2005 Fuarı 'nı 40 ülke- den yaklaşık 30 bin kişinin ziyaret etmesi bekleniyor. Konfek- siyon. dikiş. nakış makineleri, kesim makine- _JM> ıerj kaiitç kontrol makineleri, ütü makine I ve preslen, desen yapma sistemleri. dıkiş %jjp* ve nakış iplikleri, makine yan sanayi ve ak- ^m sesuvarlannın sergilendiği fuar, 5 Hazı- • <JH,' ran 'a kadar zıyaretçilere açtk olacak. Türkiye Vagon Sanayi AŞ (TÜi'ASAŞ) bünyesinde Güney Koreli ROTEMfirması ile üretilecek olan metro ve tramvay aracı imalatı için detay çalışmalan başladı. Yan sanayifırma- larıyla Istanbul Büyükşehir Belediyesi için TÜTASAŞ 'ta üre- tilecek 92 adet metro ve 34 adet tramvay aracıyla ilgili görüşmeler vapüdığı ifade edilen açıklamada, TU- VASAŞ 'ın biryandan 2005 programına aldığı 477 adet vagon onarımı, 63 adet TVS 2000 imalatı ve 48 adet vagon modernizasyonunu [ gerçekleştirirken. diğer taraftan da Güney Ko- re ROTEMfirması ile TÜİ'ASAŞ tesislerinde ! hafifrayh sistem metro ve tramvay araçlarmı i yapmak üzere çalışmalara başladığı belirtildi. Yapı Kredi, buyılın ilküç ayında 79.6 mil- yon YTL net kâr elde etti. Yapı Kredi den yapılan açıklamaya göre toplam aktifleri, geçen mart ayı sonunda 24.7 milyar YTL düzeyıne ulaşan Yapı Kredi nın toplam kredi bü- yüklüğü 10.4 milyar YTL'yeyükseldi. Bilançoda kredilerin toplam varlıklara oranı vüzde 42 oldu. Yapı Kredi, bılanço dışında izlenen gayn nakdı kredilerde de 9.1 milyar YTL'lik tutara ıılaştı. llkçeyrek sonunda bankanın toplam mevduat bü- yüklüğü 14.5 milyar YTL'ye yükseldi.