Katalog

26 MAYIS 2005 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA HABERLER ARSEN LÜPEN TURHAN SELÇUK DIIRUST TABİATLI İSTANBUL EFENDİSİ ABDİTLCANBAZ 1 IN HARİEULÂBE MACERALAEI KISIM HEKMİLİ BİRDEN PoHÜK VE ÎZJ-E MtlMJ-ETRJNÎ ANIATMA ELlN k. »- -%^, . Bakû-Tiflis-Ceyhan hattma ilk petrol dün Sangaçal tesislerinden pompalandı Dünyayı değiştirecek günSANGAÇAL (AA)-Hazarpet- rollerini Türkiye üzerinden dünya pazanna ulaştır- mayı amaçlayan Bakû-Tiflıs-Cey- han(BTC) Petrol Boru Hattı'na Bakû yakınlann- daki Sangaçal te- sislerinden ilk petrol dün pom- palandı. Azer- baycan Cumhur- başkanı İlham AByev, Gürcıstan Cumhurbaşkanı Mikhail Saakaş- viB ve Kazakis- tan Cumhurbaş- kanı Nur Sultan Nazarbayev'inde katıldıgı törende konuşan Cum- hurbaşkanı Ah- met Necdet Sezer, Kazakisfan projeye foıtıhlı Boru hattına atılan imzalarla Kazakıstan'da katıldı. Ilgili protokole Türkiye adına Enerji ve Tabiı Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler. Gürcistan, Azerbaycan ve Kazakistan adına Dışişlen bakanlan, ABD adına ise Enerji Bakanı Samue) Bodman imza koydular. Daha sonra Kars-Tiflis- Ahalkeleki (Gürcistan)-Bakû demiryolu inşaatına ilişkin imzalar atıldı. Projeye Türkiye adına Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Gürcistan adına Cumhurbaşkanı 3 ve Azerbaycan adına Cumhurbaşkanı tlhanı AHyev imza koydular. söyledi. Sezer, boruhatnnıngün- de 1 mılyon varil ve yılda 50 mil- yon tonluk kapa- siteyle, dünya enerji sunum gü- venliğinin geliş- tirilmesine önem- li katkıda buluna- cağını vurguladı. "Aynı zamanda TürkboğazJann- dan taş4nan tehti- keu'maddeyükü- nü azaltacaknr" diye konuşan Se- zer, ilk petrolün verildiğiboruhat- tının, Kazakistan ayağının eklen- mesiyle daha da verirnli hale ge- leceğine dikkat çektı. Azerbaycan Cumhurbaşkanı "Bir mühendis- likbaşyaprtT olarak değerlendirdi- ği Sangaçal'da düş olarak tanımla- nan, ancak bugün dünyanın en bü- yük enerji tasanlanndan Bakû-Tif- lis-Ceyhan Petrol Boru Hattı'run gerçeğe dönüştüğüne gururla ta- nıklık ettiklennı belirttı, emeğı ge- çenlere teşekkür etri. ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman'ın Bakû- Tiflis-Ceyhan petrol boru hatûna ilk petrolün pompalanmasını "dünya- yı değiştirecek gün olarak" nıtelen- dirmesi dikkat çekti. Sezer, BTC' ye ilk petrolün veril- dığı başlangıç noktası Sangaçal ter- minalinde düzenlenen törende yap- tığı konuşmada, hattın bölgenin is- tikran ve ekonomikkalkınması açı- sından yaşamsal önem taşıdığım Alıyev, BTC Pet- rol Boru Hattı projesinin gerçekleş- tirilme sürecınde "çok uzun ve çe- tin bir yoldan geçildiğini, birçok güçlük ve tehlike meydana gektiği- ni, dış baskılann yapüdıgıru" söy- ledi. Gürcistan Cumhurbaşkanı Sa- akaş%ili de "BTC'ningerçekleşme- si, öncetikk Azerbaycan ve Azer- baycan Ue işbirliği içinde olanlann jeopolitikzaferidir" diyerek kendı ülkesinın de Azerbaycan ıle işbir- liği yapan ülkeler arasında yer al- dığını kaydetti. Kazakistan Cumhur- başkanı Nazarbayev de BTC boru hattının açılmasıyla ülkesinin pet- rol ihraç etme olanagırun artacağı- nı belirterek "BTC projesinin ta- mamlarımasıyiatarihteyenibir say- fa açıhyor" dedi. tmza töreninin ardından katılımcılar butona basarak boru hattma ilk petrolün pompalanmasını sağladılar. Nur Sultan Nazarbayev, Ahmet Necdet Sezer ve İlham Aliyev daha sonra birtikte basın mensuplanna poz verdiler. (Fotoğraf: AA) BAKÛ- TtFLlS- CEYHAN HATTININ GÜVENLİGÎ, SORUNLARI DA GETlRECEK Amerikan üsleri için gerekçe olacak OSMAN ÇUTSAY FRANKFURT - Bakû-Tiflis- Ceyhan (BTC) Petrol Boru Hattı nedeniyle Moskova ile Washington arasındaki gerginlik giderek artarken Azeri siyasetinde yakın dönemde "Portakal Devrimi" türünden ginşimlerin sahne alacağı ileri sürüldü. Moskova, tıpkı Tahran gibi, kendisini tamamen dışlayan ve Hazar petrolünü Batı'ya doğrudan bağlayan bu projeye başından beri kuşkuyla bakarken Washington için hattm ekonomik verimliliği değil, yeni askeri konuşlanma olanaklarma bahane olması önem taşıyor. BTC hattının, Bush yönetiminin bölgedeki Büyük Ortadoğu Projesi için, bir temel olma özelliği taşıdığı ileri sürülüyor. Buna göre, bölgede yeni Amerikan askeri üsleri için önemli bir gerekçe olarak BTC hattı, varlığını güvenlik politikalanna borçlu olacak. Bush hükümetinin hattm güvenliği için özel bir muhafiz birliği kurma hazırlığı içinde olduğu. daha önce gazetemizde yer ahnıştı. 62 ıııil\oııdolarbk proje Çelebi Holding'in iki yabancı ortağıyla beraber 'yap-işlet-devret' modeliyle inşa edeceği Uluslararası Tiflis Havaalanı'nın temeli Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili tarafmdan törenle atıldı MEHMETFARAÇ TİFLİS - Bir Türk şirketi ilk kez yurtdışında havaalanı işletmecüiği iha- lesini kazandı. Çelebi Holding'in iki ya- bancı ortakla, yap-işlet-de\xet mode- liyle inşa edeceği Uluslararası Tiflis Ha- vaalanı'nın temeli Gürcistan Cumhur- başkanı Mihail Saakaşvili tarafindan törenle atıldı. 62 milyon dolarlık pro- je 11 ay içinde tamamlanacak. Çelebi Holding Yönetim Kurulu Başkanv ekili Canan Çekbioğhı Tokgöz, temel atma törenınden önce Tiflis She- raton Oterde düzenlediğı basın top- lantısında, Gürcistan'da ilkprojelerinı gerçekleştireceklerini söyledi. Tiflis'te- kı havaaîanının geçen yıl 400 bin ci- vannda yolcuya hizmet verdiğini, in- şa edecekleri terminalle kapasitenin 1 milyona ulaşacağını belirten Tokgöz, yeni havaalanında trafik kontrolü dı- şındaki bütün işletmeyi üstlenecekle- rinı ifade etti. Havacılık yönünden yoğun potansi- yel bulunan Tiflis'te yılda 5 bin ticari uçuş gerçekleştiğini ve yıllık yüzde 6 büyüme beklendiğini anlatan Tokgöz, havaaîanının yatınm tutarının 62 mil- yon dolar olduğunu, bunun geri dönü- şüyle ilgili olarak konaklama, termi- nal gelirleri ile yolcu ve güvenlik ver- gilerinin konsorsiyuma bırakılacağını tan'ı ziyareti sırasında, Uluslararası bildirdi. Tokgöz şu bilgileri verdi: "Inşaatfaanyetieri vefinansmanıdi- ğer iki ortagımız ABD'ti A&J ve Bel- çikalı GTS tarafindan organize edile- cek. Biz de denetieyeceğiz. 10.5 yü bo- yunca işletmeyi veyer hizmetierini ger- çekleştireceğiz. Hükümet bütçesinin 600 milyon dolar olduğu Gürcistan için bu yannm çok önemü. Bu nedenle ül- kede bu ihale konuşuhıyor. 10ü sene- nin sonunda 120-130 milyon dolar ci- vannda toplam birciro söz konusu ola- cak. Bunun yüzde 60'a yakın böhımü- nün bankadan saglanan kaynağa ayn- lacağını düşünürseniz, bizim konser- vatif dediğimiz fızibilitemiz sonunda ortaya çıkan değer muhtenıelen 10-15 milyon dolar channda." Tokgöz. "tstikrar sdanusı olan bir ül- kede yatınm yaparken garanti aldınız nu" sorusuna, "Garanti söz konusu olamaz. Zaten Gürcistan çok kısa bir süre önce istikrara kavuşmuş bir nok- tada olduğu için bizim öyle biröngörü- müz yok" yamtını verdi. Azerbaycan'da önümüzdekı dönem- Temel atma törenine Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvilfnin yanı su^ Çelebi Holding Yönetim Kurulu Başkanv ekili Canan Çelebioğiu Tokgöz de kanldı. de özelleştirme ya da yap-işlet-de\Tet modelleriyle bazı havalünanlan konu- sunda yatınm olanaklan çıkabileceği- ne de dikkat çeken Tokgöz, Batum Ha- vaalanı ile ilgilendiklerini belirtti. Tokgöz, tstanbul Dış Hatlar Termi- nali ihalesine girmek için dosya aldık- lannı, 3 Haziran'daki ihaleyle ilgili Al- man Fraport grubu ıle birlikte işbirli- ği yaptıklannı da vurguladı. Çelebi Hava Senisi tş Geliştırme Direktörü trfan Gündüz ise bir soru üzerine, ABD Başkanı George Bush'a Gürcis- Tiflis Havaalam'yla ilgili brifing ve- rildiğini bildirdi. Yeni Curclstan' Havaaîanının önceki gün yapılan te- mel atma töreninde konuşan Gürcistan Cumhurbaşkanı Mihail Saakaşvili ise ıhaleye katılan şirketlerin çok lobi yap- tığını belirterek şunlan söyledi: "Ama lobisiz şirket kazandL Havaalanını in- şa edecek şirkedere, Çelebi Holding'e teşekkür ederim. Havaalanı Gürcistan ekononüsine önemli katkı sağlayacak. Birtikte yeni Gürcistan'ı inşa etmeye başladık. Llkemiz gelecekte yaünmcı- lariçin cennet olacak. Bu, Gürcistan'ın ekononüsine çokbüyükbir y anrundır. İncelediğimiz başka projeler de var." Havaalanı tamamlandıgında günde yaklaşık 50 bin yolcuya hizmet vere- cek. Inşaatında yaklaşık 800 kişınin çalışacağı havaalam, toplam 30 bin metrekare kapalı alan, 40 bin metreka- relik apron, mevcut pistin uluslarara- sı standartlara kavuşturulması ve tak- sı yollarının ınşası, 24 yeni check-in kontuan, yolcu köprüleri, bagaj gü- venlik sistemlen ve 200 araçhk otopar- kı ile oluşacak yeni ünıteleriyle bölge- nin en büyük ve modern havaalanla- nndan biri olacak. GEÇMİŞTEN GELECEĞE ORHAN ERİNÇ Başmüzakerecimiz Var Ama... Başbakan Erdoğan, sonunda Avrupa Birliği (AB) ile yapılacak üyelik görüşmelerinde Türkiye'yi temsii edecek başmüzakereciyi açıkladı. Bir devlet görevinin yerine getirilmesi konu- sunda aldığı kararı, doğrudan kamuoyuna açık- lamak yerine siyasal bir topluluğa hitaben açık- lamasını yadırgayanlar oldu ama bence doğru bir yer seçimiydi. Katılım Belgesi'nin açıklandığı 17 Aralık son- rasında Ankara'ya dönüşte Kızılay'da bayram yapanlar da genelde aynı kişilerdi. Olasıdır ki aynı kişilerin olumsuz gelişmeler karşısında morallerinin bozulmaması için böyle bir seçim yapmıştı. Haklı olduğu da görüldü. Konuşmanın en şid- detli ve en uzun süreli alkışları bu bölüm sırasın- da izlendi. Biz televizyonlardan izlerken pek duyamadık ama "bravo" diye bağıranlar olmuşsa grup tuta- naklarını gelecekte inceleyecek olanlar, stenog- rafların konuşmanın bu bölümüne nokta koy- duktan sonra şunlan eklediğini göreceklerdir: "Dinleyici sıralanndan şiddetli ve sürekli alkışlar, bravo sesleri..." • • • Başbakan'ı televizyon ekranlarında bu kadar gergin bir yüzle izlediğimi anımsamıyorum. Fransa'nın, Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliği- ne karşı olduğu biliniyordu, ama çeşitli neden- lerle önemsenmek istenmiyordu. Bu nedenler- den biri ve en önemlisi de Almanya'nın verdiği destekle Fransa'nın yelkenleri suya indireceğine ilişkin umırtlardı. Çünkü Fransa'yı yönetenlerin Tür- kiye imgesini, AB Anayasası'nın halkoylamasın- dan hasarsız geçirilmesi için öne çıkardıkları id- diasına umut bağlamışlardı. Ancak Kuzey Ren Vestfalya eyaleti seçimleri, Türkiye'nin güvendiği dağlara kar yağdığının da göstergesine dönüştü. Çünkü iktidarda olan ve Türkiye'den yana açık- lamalar yapan Sosyal Demokrat Partisi'nin (SPD) yıllardır kalesi olarak tanımlanan eyalet, bu kez ağırlığı, Hıristiyan Demokratik Birlik (CDU) ve Hı- ristiyan Sosyal Biriik'e (CSU) vermişti. Bu sonuç SPD'nin iktidarı kaybedeceğinin de işaretiydi. CDU ile CSU'nun politikaları ise Türkiye'nin AB üyeliğine karşı olmaya dayanıyordu. Onlar da zaman kaybetmeden, başta Angela Merkel olmak üzere yaylım ateşine başladılar. İlk istekleri de müzakerelerin 3 Ekim'den sonraya er- telenmesini önermek oldu. • • • Bu umut kırıcı gelişme yetmezmiş gibi Cum- hurbaşkanı Jacques Chirac bir adım daha ileri giderek Fransa'daki Ermeni lobisine yazdığı ce- vap mektubunda, Türkiye'nin soykırımı tanıma- sı gerektiğini belirtti. Aksineyaklaşımın "Kopen- hag ölçütlerinin ruhuna aykın olduğunu" vurgu- lamayı da ihmal etmedi. Oysa Türkiye'ye müza- kere tarihi Kopenhag ölçütlerine uymuş olması- nın yüzü suyu hürmetine verilmişti. Böylece ye- niden başa dönülmesinin yolu da açılmaya çalı- şıldı. • • • Ama başa dönülmesi isteği yalnızca bu olum- suzlukla da sınırlı değil. Anımsarsanız, 17 Aralık Katılım Belgesi'ni o günlerde aslından tercüme edenler, belgenin tam üyeliği değil, imtiyazlı ortaklık isteğini yansırtığı- nı söylemişlerdi de suçlamaların bini bir paraya gitmişti. Şimdi aynı konuyu, o günlerin hızlı AB yandaş- ları tartışıyor. Çok değerli saydıkları Huntington da kendi- lerine ihanet ettiğine göre işleri zor görünüyor. • • • Evet, artık bir başmüzakerecimiz var. Var ama kimlerle ve hangi konuları görüşeceği bilinemi- yor. Dileriz başarılı olur... oerincCacumhuriyet.com.tr. İsveç'te hesap krizl Akşüneredeyse rehin kahyordu STOCKHOLIVI (ANKA) - AKP Kadın Kol- lan üyeleri, isveç'te Devlet Bakanı Güldal Akşit'in de katıldıgı bot gezisinde yedikleri yemeğin hesabuıı ödemede kredi kartı li- mitleri yeterli gehneyince sıkıntıya düştüler. AKP ile Isveç Muhafazakâr Parti'nin kadm kollan arasmdaki işbirliği sonucu Stock- holm'de düzenlenen, "Kadırun Toplumdaki Yeri" konulu toplantıya katılmak için Is- veç'e gelen kalabalık AKP kadm kollan ve beraberindeki Türk gazetecilerinden oluşan heyetm, 4 saat süren bot gezisi sonunda he- sap sorunu yaşandı. AKP'li kadmlann gezi- sini düzenleyen \e ödemelerini gerçekleşti- ren yetküi, gelen faturayı ödeme konusunda kart limitlerinin yeterli ohnadığı ortaya çı- kınca "zor anlar" yaşadı. Cinderella adlı botla Stockholm takım- adalan etrafinda 4 saat süren bir bot gezisi sonunda AKP Ka- dm Kollan'nın gezi sorumlusu, yiyecek tu- tannı kredi kartıyla ödemek istedi. Ancak hesapta yeterli miktarda para ohnadığı anla- şıldı. Ödemenin gerçekleşememesi üzerine, botun restoran sorumlusuna ödemenin ya- nn yapılıp yapılamayacağı sonısu üetildi. Yetkiii, Türkiye'yi cep telefonundan araya- rak hesabma hemen para konmasını istedi. Devlet Bakanı Güldal Akşit'in de katıldıgı gezide yaşanan hesap krizi Bakan'a yansı- tılmadan THY'nin Pazarlama Müdürü Ser- ver Aydm'm de\Teye girmesi ve hesabı kre- di kartiyla ödemesiyle büyümeden çözüldü.