Katalog

25 MAYIS 2005 ÇARŞAMBA 12 !b M1TII !iii EKONOMİ Türkiye'nin AB üyeliği şansı sıfir Turkne\e Islamdumasındahderlık' mlıı btçen Hunttngton 'ın aırett Atatıırk'un tammlan değışmelı • Huntıngton un Turkı>e ıle ılgıh konuşmasi dınleyıcıler arasmda tepkj yarattı Bırçokdınleyıcı Bılınçlı bır şekdde Turkıye nın Musluman kımlığı ve Ataturk un laık modem Turkıvesı uzerınde bır tartışma plaîformu yaratılmava çahşılıvor yoruniunu vaptı Ekonomı Senıa "\taturk un7^ \il once ortsva kmdugu tanınüann gozden geçınlme zaıoam gcidı" dı \en \BD lı tanhçı Samuel Huntınfton un Turkıve ıçın onerdıgı mode) lsJam dunyasına lıderlık etmeM Huntıngton Turkıye nın • B uyelığı V ıçınse tııçbır şans \ermivor \e ABD run Turkne nın melıgını ne den desiekkdıgi sorusunu "AMTI pa vı guçsuz laîmak ıçın" dı\e va nıüıyor "MedeaıvederÇaHşraası'adlı kı tabı buvuk \ankı varaıan Hanard Polıtık Bılımler Akademısı Oğrenm Uyesı Proi Dr Samuel Huotınglon Turkıve nın AB ve gıreraeyeceğını savundu Hunııngıon "Çunkıı \\rupaular Turkne'u tsteumur Ellennden geten her şe\ı vapacaklar Turlave nın uvetıgı \vrupa da daha çok bolunmelere vol açar" dıve ko nujtu \khank uıdavetlısiiîlarakls tanbul a ıjelen \e "Vnı kııresd pobtikaUnla Turiave ain rollen neler dır 1 '" konulu bır kunuşma \apan Huntıngton Turkıye nm Islam dun yasına lıder olma seçeneğım de du şunmesı gerektığını belırterek "Turg gtnşunıne odaklanır Turiu\ e gerçeklen tehuken bır bolgede buluauvor Onıunuzdekı 10 vıl tçınde bdşedeta \rap olmavan ^ oJke, Rus\% hraıl, lran, Pakutan ve Hıadtstaa nukleer alaha sahıp olacak. Buolan bır va da daha fazla \rap ulkesı (\|ısır Ceza\ır Sume Ltbva) takıpedebılır Bovlesı bır durumda Turiave kaçınılmaz olarak, kendısınm de bunlan edınıp edmmemesı koousu> la karşılaşacaktır" dedı Samuel Huntuıeton Turkıve ABD ılışkılennı dLĞerlendınrken de "Turkn^Me ılgın bırtakım endışeler ^ıır Turtave, kendılen w duır*»dakı rollen konusunda kararsıı. \\ashuıgton dakı ınsanlar da Turkıve oe >one dogru gjdecek onu merak edrvor" dedı \BD nm Irak ı^galıne ıhgkın de deĞerlendumede bulunan Huntmg ton Irak ta goruş avnlüdan bulun duğunu \ e bu durumun de\ am ede Leğını belultı ABD nın Saddam ı devırme gınsımını "GerekhdeğtldT şekhnde degerlendıren Huntınglon Saddam ındevnİmesiyiebırlıkteık tıdardaboşlukoluştugunu farkbJık lann ıktıdar mucadelesı vermeve başladığiDi anlattı Huntıngton Amenka nın Irak ta kı sorunlarla baj eane konusunda hazırlıksLZ yakalandığım soyledı Huntıngton un Turkıye ıle ılgılı konuşması dınlevıcıler arasmda tepkı varattı Bın,okdınIe>ıLı "Buınçtı btr şekflde Turkh* 'nın Musluman kımlığı *e \tatnrk un laık modern Turknea uzennde bır tarOşma platrormu\araülma\^çalışdı\or" \oru SÖYLEŞİLER KORKLT BORAT4V Ali Kadri'ye Göre Ortaduğu Bu koşenın devarnlı okurian zaman zaman en temasyonalıst dostum Alı Kadn den aJdig m elekt ronık ıletılerden aktarmalar yaptığımı hatıriayacak laröır Alı Kadn her telden çaJar ve "dunyanın ha lı uzennde ahkam kesmekten hoşlanır lletıler bır hayl dağınıktır ama ılg çekıcı duşundurucudur s k sık ozgun ogeler çer r Son gunierde Alı Kadn benı (ve başkalannı) Or tadoğu uzennde b r dızı eiektronık posta bombar dmanınatuttu Bunuyadrgamıyonjm zırataşıdı ğı uç pasaporttan bır de Ortadoğu dan ü j b nan dandır Son letılen Yemen dek Dunya Ban kası uzmanlanna saldırarak başlıyor •is. « â i A a , ÎŞ «j a ^ .« „ .., .» S I? . 1 '4 ' +** ssri'i S3 ,S ş ii ;s".? üİa ü S 'I SuI. Huntuıgton un Turkne \e bıçtığt 1 vcnıdcn vapılanma Ivunıaşı ısc kendı devinuvic mıHnetçı drve nıteiendınlebılecek bır seçenek. f VA) krveburolug&vetıvıustJeneİHİır 411onundekı dıger se^eneğı \vntpa eakburada sorun, Ataturk un mtraBırlığı uyebğı kapısını zorlamak ola st olan Baolı (Atnıpalı anüunında), rak vurgularken bunun Turkıve nın laık, modem 1 urkı\e tanınu. AtaOnadogu ve başka bu bolgede yu turk rurkH e ıçın ooğorduğu 6 temd rutnıek ısteveLegı bağımsız bır dış nuddevi 7S MJ o n c e formuie rtmjşü. polılıka dusunı.esını lamamen orta Bu oğredlenn uzennde bıraz duşudan kaldıracağını belırttı nuimesı. degışoniıp duzdöimea zaHuntıngton un Turkıye ye bıçtıgj manı muhakkak kı geimışür" dedı 3 venıden vapılanma kumaşı ıse Turkıve nın Islam lıderlığmı usi k.cndıdevırru\leınıllı\elı,ıd:vcnıle lenmesı halmde kendıını bekleven lendıntebıİLLtk bır seı,enek HÜÎIB ıkıncı sonınu da Muslumanulkeletınton Bu. Turimî nm daha oneenn bu lıdertı^ kabuDenmedekı tstek kı ıkı seçenegı lamamen unutmaa ve sijdığı" larak tanınılavan Huntına ne \B vekatılmdknedeMudııman ton Turkıve nındıyalogvoluvlabu dumasma lıderhk rtmek ıçın gınşım ı aşmasınıo mumkun oldugunu • \undu Huntıngton Turkıve nm de bulunmaması anlamına gelı^or Bunun venne Türlave kendı gmto "Yemen de nufusun yuzde 401 mutlak yoksul tuk sınırtnın altında ışsızlık tafım nlen yuzde 34 e* kadar çıkıyor Kamu aç ğı var ama mıllı gelıre ora •* nı ABD nın açığının altında Geçen yılın buyumesı nufus artışına ulaşamamış "Derken başkent Sana ya bır Dunya Bankası heyetı gelıp Yemen ın derdıne deva olmaya kaiktşı yor Adamlar hastal k kapmaktan pek korktuklan ıçın yeıieş tıklen beş yıldızlı otelden nadıren sadece resmı göruşmelere gıtmek ıçın emıhenne venlmış araçlarta çıkıyorlar Fakat onenlennıpeşınen hazıriamışlar lyı yonetışım yolsuziukla mucadele, bankacılığın lıberalleşmesı, butçe açığını azaltmak ıçın yuzde 10 luk bır ek tuketım vergıst, tuketım mallannda subvansıyonlann kaldınlması, ıstıhdamda kadınlar lehıne kota konması "Tuketım vergılennı arttrp talebı ve ıstıhdamı aşağıya çekerken kadınlara kota Tıpık bır aymaz lık Wash<ngton dan gelenler kentte bıraz dola şıp Sana Unıversıtesı nın aydınlarıyla konuşsalar dı artan yoksullukla bırlıkte hem radıkal tsiamcı lann hem de çarşafiı kadın sayısının yukselmış o/ duğunu hem gözleyecek hem de oğreneceklerdı " +*+ i 1 sâ 13 • 15 B 9ILGÎ TOPLUMUNA DOĞRU/ÖZLEM Yl ZAk jvuakîfi cumhunveLconi.tr I ıs SSt. îi il "1 . . S . J S3 3 İİİ1 il s « Ji Sl a 11 m SSK5. Ü! S ^ I 2 i »H ÎH IS g |Ş îS gs « i H ^ ^ ssr». S 13 M » '!!Ϋ Ik sosya! bdım ınsan Bın ABO lı ta mopol t duşunmekte suçlamas Un!u tanh prDfesoru ıle aun ögle yenhçı şu m^hur Meden yetler Tezı n megınde bır araya geldığımızde 1998 ortaya atan SamueJ Huntıngton dıgen Franszsosyolog Alaın Touraıne To ka nın Ulusal K mlık Amyış " adlı son kı duşmanlan dının yonlendırdığı mtlıtan vı ndaılensurdugutezın savunmak ıçtn buyuk çaba harcadığın gözled k Hun uraıne geçen ay fstanbul da Bılgı Unı tabı ıle tum dunyada tartşma yaralan Istam ve ıdeolojık olmaktan butunuyle t ngton Turkıye nın AB uyesı olma versıtesı ne gelerek "Islam Latın Dun Medenıyetler Çattşmast" tezını daha uzak Çın ulusçuluğudur " yası ve Modemlık" temalı bır konferan da beslıyor Huntıngton un saptamalan çarpıcı şansı sıfır" dıyor ve Islam dunyasına ı sakatıd HuntıngtonısedunAkbank n ABO de çok kulturluluk ve çeşıtlılık ABD nın ulusal kıml gını ve vari gını ku defiık etmesın bır altematıf olarak su nuvor Ustelıkkendıs/nesonjsoranlann davetlıs olarak buradaydı Bırgrupga ıdeolo)ilenn n Amenkan kımlığ nın meş resel arenadskj hegemonyasını surdu hep kadın gazetecıler olmasın n fark n zetecı hemkendısııleoğleyemeğinde ruluğunu erozyona ugratt ğını savunan rebtlmesı ıçın deai ve guçlu bır duşma da olduğunu da vurguluyor Huntıng na ıhtyaa var Zaten kendısı de kıtabın sohbet ettık hem de konferanstakı ko Huntıngton n Eylul saldınlannın ulu sal kjmlıgın guçlendınlmesı ıçın bır fırsat da ABD n n daha oncek lıderlenne ağır ton un 'Pekt ABD yonetımı neden Tur nuşmasnı dınledık B rbınne taban ta olduğu goruşunde Getın kıtaptan bazı eleşttnler yapıyor "Bır ulusun lıderien kıye nın AB uyelığını desteklıyor" soru bana zrt ıkı sosyal btlımcınm buluştuk nm yonettıklen ulusu bölumlere ayıra suna verdtgı yanıt ıse "Neden olacak ian ortak nokta modemızasyon ekono almtılar yapalım SSCB nın dağıltşı ıle rakyenıdentanımlamayaçaitşttğı tanh Avrupa y> guçsuz kılmak ıçın" otuyor mık kalkınma kentleşme ve kureselleş ABD ötekı nden yoksun kaldı Fransız sosyolog Alaın Touraıne e geme sonucu gelınen noktada ulusal kım Ideoiojik bır tehdıdtn eksıkl ğı hadef te daha once buyuk olasılıkla hıç gorul memıştır" n donersek o Turkıye n n AB uyeltğ nı (ığın artık tnrreferanskımlık ozeJlığı ta eksıklığtne yol açmıştı ABD ıçın ıdeal şımaktan gıdwek uzaklaşması ve çok duşman ıdsotojik açıdan karşıt ırksal Huntıngton bu sefer Medemyeöer stemesın n gerekçesın "Avrupa 6 rtığı ve kutturel açıdan farklı ve asken açıdanÇatışması ndan farkl olarak Batı y da gercek bır guç olmak ıçın sahıp olması kultunulugun gıderek önem kazanması Ancakgerekkonuyuışleyıştarzlan ge Amenka nın guvenlığıne yonelık tehdıt kendııçınde Amenka vedığerBatı ola geraken kuresel sıyasetı ancak Turkı rakayınyor "Dındari k Amenka yıdığer ye yı bunyesıne alarak oluşturabıiır" dı rekse çok kutturiulukten yola ç karak le oluşturacak kadar guçlu otmalydı n surduklen tezler araanda devasa bır 1990 lı yıllann dış polıtıka tartışmaian 0 rçok Batılı toplumdan ayınr Amenka yeozetiıyor Dığerbırdeyışle Turkıye yı ıçeren b r Avrupa Amen uçunjm soz konusu Touraıne e gore buyuk oranda bu duşmanın kım otab lılaraynı zamanda BZICI çoğunlukla Hı nstıyandır Dtndariıklan Âmenkaltlan kan kureset sıyasetıne altematıf oluştu farklı kulturlerın bır arada olması bır leceğıne odaklantyordu 11 Eylul ıdeoloıı ve tdeolojık çatışma dunyayı lyılık ve kotuluk çerçevesınde rabılecek |eopol tık bır bıleşen olabıl r şans modem dunyanın geleceğı açı dığeriennden daha belırgın daha genış Bın Avrupal dıgen Amenkal ıkı bılım açısından 20 yuzyılın sonunu ve ınsansından bır zengınlık kaynağı Hurıtıng bıçımde algılayaDilmelennı sağlar " nsanının Turkıye ye çokkülturlulugeve ton a gore ıse onemlı bır tehdıt ulusal iann kendılennı once! kle kultur ve dın kuresel gelecege bakışın karşılastrma Huntıngton unsaptamalanndabırd kımlığın erozyona uğramasının en bu ie tanımladıklan yem bır çağın bapan g cını çarpıcı bıçımde sımgeledı Qer Agı çekic unsur Amenkan elıtlennı ya çaJ ştık Bakalım stz ne duşunecek yuk nedenieröen bın 78 yaşındakı Sa snız? Biigtın ABD nın gerçek ve potansıyel de ulusal kımlıg savunmak yenne koz muel Huntıngton 'Bız Kmz^> Amen Huntington'dan Touraine'e.... Anlaşılan Alı Kadn Dunya Bankası nın Yemen dekı toplum muhendıslıgı gırışımlertyie Amenkalılann Irak ta radıkal Islamla baş etme ça baları arasmda benzeriıkler goruyor Bırkaç gun sonra bana ulaşan ılet sınde bunun ızien var "Amenkalılar Irak ta koktendıncı Islamın ıktıda ra gelmesını Önlemek ıçın ıkı sıyasetçıyı pazarta maya çalıştılar Ahmet Çelebı ve lyad Allavı Seçımlerden öncekı yonetımm başına getınlen Alla vı ye Felluce kathamının faturası yuklendı parttst seçımlen yıtırdı Ahmet Çelebı nın ıse hemen hemen tum Iraklıların nefretını kazanmış olmak aıbı bır Özellığı vardır Sonunda Amenkalılar ılımlı ısla mın temsıicısı olarak görduklen Ayetullah Alı &Btanı ıle tşbtrtığını yeğledıier ve seçımlerde onun destekledığı Ibrahım Cafen nın hukumetı kunnasını onayladılar Yem başbakan Cafen Irak Anayasası nın şertata dayanması gerektığını savunuyor Şııyorumuyla şenat kadın haklanna nasıl bakıyor^ fşte bır ör nek Kıbarca zevkevlıiığı açıkçası seks tıcaretı ne kılıf olan mutaa Saddam dönemınde kesın lıkle yasaktanmış olan mutaa bır ımam pnayıyla yururtuğe gıren geçıcı bır evlılık sozleşmesı Bekâr evlı tum erkeklere açık evlı kadınlara yasak Kadına odenecek bedel mutaanın suresıne göre belırlenıyor Erkek ıstedığı anda (aynı gun veya btr ay sonra) son buluyor Ayetullah Sıstanı nın web sıtesı mutaa evlılığıne onay venyor koşullan ta mmlıyor omeğın kadına mıras hakkı doğmayaca ğmı behriıyor Necef ve Kerbeia gıbı Şıı çoğunluk lu kentlerde oteller mutaalı çıftlere açık " ••* ERDEMİR'DE İHAIİ İLANI •JİO ellesttrmenın onemlı kııruluslarındtın m Ereglı Demır t e ÇV/ı* rabrıkatarı iER DEMİR) TiŞ nm ıhale ılanına çıkıldı ERDEMlR oetleştırmesınde son lek lıftanhıZ6E\lui:O05 onvelerlılıkı^ın ,on bti}\unı rarıhı ıse H Temmu. ^005 'olarak belıHendı Gaetelere dun \enlen ılaniarla başla\an ERDEMlR ın yuzde 46 12 lıkbolumunun bhksatyına ılıskın ıhalesure ıde kazananfimaERDEMÎR ınvıadeİ l'sı karşılıkgelen Turkne kalkınma Bankası na hısselen de a\nı kosullarlc VWYE TffKl GBJM RBOAM GtTTl gen ın (t W) \a ^™^y zdt methoda bıısuredır (<Jj notosMetsuruculennın VVV/ de kullamldığı rekhm KZJr mutosıklefyilerı sersen saldırgan mnıosıklellerı de gıı ?nsı bır araç olarak gosterdıgı eerekçesn le mocosıklet kulla Motosıklet Kultur Kıırulu nun \ <]ptıgı gınşımler sonucu I !f Tıtrkı\e reklamları gen çekît YATIRIM FONLARI ŞİŞECAM'A KREDİ Ri i : "a M "Alı Kadn bu gozlemlen nasıl bırteştır&cek'?" dıye duşunurken Ortadoğu konulu ıletılennden so nuncusugeldı Bırdebaşlıkatmış ' Amenkan kafasıyia Arap dunyasına demokrası ıhracı" "Seçımle demokras getırdıgını duşunursen ın san haklanm unut zıra ıktıdara köktendıncıler gelır ve onlann gundemınde kadın haklanna yer yok Mutaa evlılığı ömektır Kadın haklanna oncelık vereceksen seçımlen unut Baas rejimını yenıden ıkîıdara getır Zıra Saddam I Baas ıktıdan Or tadoğu nun en laık repmlennden bırıydı Kızlara zorunlu egıtım kadınlara eşıt haklar çalışanlann yuzde 40 mın kadın olduğu bır kamu SBktöru vardı Petrol peşınde koşuyorsan ınsan haklan >Ja\ erleşık Ruscam Üfa Ltd nm \ em demokrası palavralannı bırak banka dolan11 n \alınmında kuUanılmak uzere I dıncılığından Urdun de mahkum edılmış olan es ~* "• mıhondolarlıkkredıalnor Şı I kıCIAa/an Çelebı ıçın önce bır af çıkan sonra da eıamdan İMKB ve gondenlen onu petrol bakanlığ na getır Seçımlerden sonra ı^ıldamada Ruscam Ufa Lld nın \ Çelebı hukumete tam da boyle gırdığıne gore du rum açıktır \enıJinfi \ünnnunaJınu ğ l l 4 p tmm ı c kalkınma Bankası ndan Alı Kadn nın ıletıienndekı bılg ler dogru mudur İEBRD) \e EBRD nın aracılığı\ kaynaklan nedır 7 Bılınemez Yıne de yer yer kara la uluslararası bankalardan top mızah oğelen ıçeren bu gozlemlen ılgınç buldum lam 32 S mıhon dolarlık kredı ve okiiriaomla paylaşroak ıstedım. alînaLağı beJîriıIdı I ** + 24 MAYIS 2005 (flRW fet Fanjkd tâ S1*? ^5 jwBr İBM lfi«î £9% tâCMA4» vZJCK' !**• manii^ DE1SKI