Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 NİSAN 2005 CUMARTESİ 14 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr RBffde 'savaf bütçesi onaytamfe • WASafflNGTON (AA) - ABD Senatosu, Başkan George Bush'un, Irak ve Afganisian'daki askeri operasyonlar için istediği ek önlenn bütçesini kabul etti. Yöoetimin Afganistan ve Irak'faki savaşlann giderini karşılamak için acil ihtiyaç olarak belirtnğa81müyar dolarhk fon, Senato'dan oybirliğiyle geçti. 81 milyar dolarla birlikte, Bush yöceûminin savaş ve yeniden yapılanma çahşmalLannın toplam maliyeti 300 milyar dolara çıktı. DÖKtefi Ermeni mektubu • Dış Haberler Servisi - Turk-Annerikan îş Konseyi (TAlK) ABD Kongresi'ne bir mektup jgöndererek "Ermeni soykınmının" tanınmamıasını istedi. DEtK adına Başkan Dr. Yılrnaz Ergüden tarafindan gönderilen mektupta şöyle denildi: "'TAÎKve Türk işa«iamlan bu savlann geçmişe ait hassai bir konu olduğuna ve ancak tarafsız tarihçiler tarafindan adıl şekilde çözülebıleceğine inanıyormız. Siyasi kaygılar ya da tek yanlı savlarla tarih çarpıhlmamalıdır. Özellikle Türk-Amerikan ilişkilerunin hassas olduğu bir dönemde, Kongre'nin yetersiz ya da çarpıtılmış bilgilere dayanarakbir yargıda bulunmayacağına, çözümü aızmanlara bırakma karan alacağına inanıyoruz." Pokmya işizorasoktu • AMCARA (Cumbmriyet Bürosu) - İurldye 'nin Ermenistan'a önerdiği ortak tarîhçiler komisyomına yanıt gelmeden Polonya'da soykınm savlannın kabul görmesi Ankara'yı zora soktu. Polonya'nın Ankara Büyûkelçisi Grzegorz Michalskı, Dışişleri Bakanlığı'na çağnlarak Ankara'nın protestosu iletildi. "-a ^ - Fransa'da Tıayır* artıyor • Dış Haberler Servisi- Fransa'da, A\Tupa Birliği Anayasası için yapılacak halkoylarnasında "hayır" oyu vereceklerin sayısı artıyor. 29 Mayıs'ta yapılacak referanduma ilişkin son kamuoyu yoklamasına göre hayır diyenlerin oranı ilk kez yüzde 60'ın üzerine çıktı. MarketTools'un Metro gazetesi için yapnğı araştırmaya göre halkın yüzde 62,3'ü anayasaya karşı oy verecek. tranb gazetea* Gena çok hasta • PARİS(AA)-Sınır Tanımayan Gazetecüer (RSF) örgûtü, 5 yıldır cezaevinde bulunan tranlı gazeteci Ekber Genci'nin çok hasta olduğunu açıkladı. RSF açıklamasmda, "Iran medyasnun büyük ismı Genci, yıllardır cezaevinde. Adli makamiardan, 3> yıldır Genci'nin dışanda tedavi görmesi gerektiğini soyleyen cezaevi dottorlanna kulak tıkamayı bırakmalarmı istiyoruz. Genci'nin bir an ömce hastaneye taldınlması gerekiyor. Yetkililer, bu eylemin souuçlanndan sorumlu »lacaktır" denildi. ÖZÜR: Gazetemizin Jüakü 10. sayfasındaki grafikte Ekvador yan- lışlıkla Afrika'da gösteril- miştir. Okuyuculanmız- dtan özür dıleriz. 'Sünni direnişçilerce öldürülen 300 kişinin cesedi Dicle'ye atıldı' Maden'de Şiikatliamı• Ingiliz The Times gazetesine konuşan bir kasaba sakinine göre ABD askerlerinin Felluce'ye operasyon başlatmasının ardından kasabaya gelen direnişçiler, ABD'lilerle işbirliği yaptıklan gerekçesiyle her gün Şiilerden birkaçını Öldürmeye başladı. Dış Haberler Servisi - Irak'ta rehi- ne olaylannm yaşandığı Maden ka- sabasında direnişçilerin 300 Şiiyi öl- dürerek Dicle Nehri'ne attıgı iddia edildi. Sûnni direnişçilerin geçen hafta Maden'de aralannda kadınlarla ço- cuklann da bulunduğu çok sayıda Şi- iyi rehm aldığı bildirilmiş, ancak re- hine sayısı ve olayla ilgili çelişkili ha- berler gelmişti. Kasabada Sünni dire- nişçilerce rehin alınan ancak bir tür- lübuhınamayan Şiilerin cesetleri Dic- le Nehri'nde ortaya çıkarken, Maden sakinleri olayı Ingiliz The Times ga- zetesine anlarh. Devlet Başkanı Celal Talabaıu. ge- çen çarşamba nehirden çıkanlan 60 ce- sedin Şiilere ait olduğunu söylemiş- ti. 53 'ünde kurşun yaralan bulunan, ikisinin başı, ikisinin de boğazı kesik olan cesetlerin arasında 2 kadınla 2 ço- cuk cesedi de bulunuyor. Cesetlerden sadece 7'sinin kimliği belirlenebildi. Fotoğraflan gösterdi The Times'a yâşananlan anlatan kasaba sakinlehnden Ebu Kaddum, cesetlerin fotoğraflannı da gösterdi. Resimlerde, bazılannın elleri ya da baş- lan kesilmiş, kimileri yakılmış ceset- ler görülüyor. Ebu Kaddum'a göre ABD askerle- rinin kasımda Felluce'ye operasyon başlatmasının ardından büyük bölü- mü Ensar el Sünnet üyesi çok sayıda direnişçi Maden'e gitti. Direnişçiler Dicle'den çıkanlan 60 ceset Necef'te toprağa verildL (Fotoğraf: AFP) kasabanın tek karakolunu yakıp çok sayıda güvenlik görevlisini öldürdü. Sağ kalan polisler kaçtı. Kasabanın dı- şındaki çiftlik evlerine yerleşen dire- nişçiler şubattan başlayarak Şiilere saldınlan arttırdı. Dırenişçiler, ABD'li- lerle işbirliği yaptıklanru ileri sürdük- leri Şiilerden her gün birkaçını öldür- meye başladı. Direnişçiler çok sayıda hükümet görevlisiyle Şii partilerin üyelerini de öldürdüler. 10 Şubat'ta kasabaya ge- len ilk polis konvoyu da pusuya dü- şürülerek pek çok güvenlik görevlisi öldüriildü. Şii camisine saldın Son olarak Şiilerin kenti terk etme- si istendi, kabul etmeyenler de öldü- riildü. Dicle Nehri'nden çıkanlanla- nn. öldürülenlerin çok küçük bir bö- lümü olduğunu, nehre en az 300 ce- set ahldığını iddia eden Ebu Kaddum, nehre dalan bir dalgıcın dipte çoğu- nun ayaklanna beton bloklar bağlı onlarca ceset gördüğünü söyledi. Bağdat'ta dün Şiilerin gittiği El Su- beyh Camisi'nin önünde cumanama- a sırasında bomba yüklü biraracın pat- laması sonucu ilk belirlemelere göre 9 kişi öldü, 26'sı yaralandı. Görgü ta- nıklan, içinde bir kişinin bulunduğu BMW marka biraracın camininönün- de patladığını söylediler. 19 askerin cesedi bulundu Bağdat'ın kuzeyinde önceki gün füzeyle düşürülen helikopterin gö- rüntüleri yayımlandı. Bir internet si- tesinde Irak tslam Ordusu'nun saldı- nyı üstlendiği açıklamasıyla birlikte yayımlanan video kasette, saldından kurtulan bir adamın militanlarca vu- ruluşunun görüntüleri yer aüyor. Ya- nan enkaza doğru kameramanın koş- masıyla başlayan kasette, daha sonra başından kan akan bir kişi görülüyor. Militanlann bu kişıye Ingilizce "Aya- ğa kalk" dedıği, yaralının "ayağuun kmkoJduğu" sözlerinin duyulduğu gö- rüntülerde, militanlar ateş açarak bu kişiyi öldürüyor. Saldındaölen 11 ki- şinin ABD Büyükelçiliği'ndeki dip- lomatlan konıyan Blackwater güven- lik şirketindegörevli 6 ABD'li, 3 Bul- gar mürettebat ve 2 Fijili güvenlikçi olduğu belirtildi. Beyci 'de, birkaç gün önce kaçınlan 19 Iraklı askerin cesedi bulundu. Po- lis, cesetlerin kafalannda ve kannla- nnda kurşun yaralan olduğunu kay- detti. Tel Afer'de yola yerleştirilen bom- banuı patlaması sonucu bir ABD as- keri öldü. Ramadi'de de bir bomba- mn patlaması sonucu 2 ABD askeri yaşammı yitirdi. Kentte, Blackvva- ter'da çalışan 1 ABD'li, Bağdat'ta da Aegis güvenlik şirketinde çalışan bir tngiliz öldüriildü. ABD askerleri yo- la bomba yerleştirmeye hazırlandığı- nı öne sürdükleri bir kadını öldürdü. RTAKLIK KONSEYİ AB 'nin eleştiri oklanyine Türkiye'ye ELÇtVPOYRAZLAR BRÜKSEL-AB ile Türkiye arasındaki en üst düzey karar organı olan Ortaklık Konseyi top- lantısında AB, Türkiye'ye sert eleştiriler getir- meye hazırlanıyor. Toplantıda Türkiye tarafina sunulacak olan ve 33 sayfayı bulan ortak tutum belgesinde Ispar- ta'nın Sütçüler ilçesinde Orhan Pamuk'unkitap- lannın toplatılması, Trabzon'daki linç girişimle- ri gibi Türkiye'de son dönemde gelişen olumsuz olaylann gündeme getirileceği öğrenildi. Türki- ye'nin siyasi reforrnJan surdürmederitminiko- ruması gerektiğine dikkat çekilen belgede, mü- zakerelerin hızınınrcformsürecindeki ilerleme- ye bağlı olacağına vurgu yapıldı. Türkiye'nin 3 Ekim tarihinde müzakerelere başlayabilmesi için yeni Ceza Yasasf nın yürürlüğe sokulması ve Ankara Anlaşmasfndan doğan ek protokolün imzalanması konusunda iyi bir zamanlama yap- ması gerektiğine dikkat çekilen belgede AB ta- rafinın işaret ettiği unsurlar şöyle süralanıyor: # Türkiye siyasi reformlannritminikoruma- h. Müzakere sürecinin hızı buna bağlı olarak ge- lişecektir. # Müzakerelerin başlamasından birkaç haf- ta sonra Avrupa Komisyonu'nun 2005 yılı iler- leme raporunun olumsuz olması büyük bir ba- şanzlık olacaktır. # Gayrimüslim azınlıklann dini özgürlükle- rinde hâlâ sorunlar yaşanıyor ve bugüne kadar çok az ilerleme sağlandı. Bu sorunlar arasında Heybeliada'daki Ruhban Okulu'nun açılması da yer alıyor. # Türkiye'de yaygın olarak görülen kadına kar- şı şiddet ve kadın haklan konusunda çabâlar sür- dürülmeli. # Güneydoğu'da köye dönüs konusu önenü- ni koruyor. Bu çerçevede, insanlann ihtiyaçlan konusunda sosyal ve ekonomik bir stratejinin belirlenmesine ilişkin çok az adım atıldı. # Türkiye ve Kıbns arasındaki ilişkilerin nor- malleştirilfnesi konusunda olumlu bir adım olan Türkiye'nin Ankara Anlaşması'ndan doğan ek protokol metnini kabul etmesini memnuniyetle karşılıyoruz. Türkiye'nin ek protokolü bir an ön- ce imzalamasını bekliyoruz. Ek protokolün uy- gulanması, Türkiye'nin Kıbns Cumhuriyeti'nden gelen mallara ambargoyu kaldırmasuıı gerekti- riyor. # Türkiye'de askeri güçler gayri resmi meka- nizmalaryoluyla etküerini sürdürmeye devam edi- yorlar. Askeri güçler üzerinde sivil kontrolün sağlanması konusunda daha fazla çaba harcan- malı. # Işkence ve kötü muamele devam ediyor. Sıfir tolerans politikası devletin her katında uy- gulanmalı. •Yargının bağımsızhğı ve etkinliği, reform- lann uygulanması yoluyla sağlanmalı. Chirac çelenkkoyduFransa CumhurbaşkanıJacquesChiracve Er- menistan Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan, sözde Ermeni soylanmı anjtına giderek bu- rada saygı duruşunda bulundu ve anıta çelenk bıraktı. Fransadaki Ermeni derneklerinin temsilcileri ile Paris'teki Katolik ve Protestan kiliselerinin temsilcflerinin de törene katıkuğı gözkndL Cumhurbaşkanı Chirac, Koçaryan ile anıta çelenk koyduktan sonra, Ermeni derneklerinin temsilcikrrvk lasa süre sohbet etti. Paris Belediyesi tarafindan Ermeni asüh kompozitör Komitas anısına ithaf edilen ve kaidesinde, "1915"teOsmanlı tmparatorluğu'nda Gerçekleştirilen Yirminci Yûzyıhn tlkSo>kınınının Kurbanlan 1 mihon 500 bin Ermeninin Anısına'' ifadeleri yer alan anıt heykel, 2003 yıhnda açılmıştı. (Fotoğraf: AFP) Bandung Konferansı'nın .... altın yıldönümüDış Haberler Servisi - Endonez- ya'nın başkenti Cakarta'da 80'e yakın ülke liderinin kanhmıyla ger- çekleştirilen Asya-Afnka Zirve- si'nde Japonya Başbakanı Juniçi- ro Koizuml Asyah komşulanndan Ikinci Dünya Savaşı'ndaki Japon saldırganlığı nedeniyle özür dıle- di. Bu yıl 50'ncisi yapılan ve dün başlayan Asya-Afrika Zirvesi'nde iki kıta arasında bir köprü inşa et- me girişimi olan Yeni Asya ve Af- rika Stratejik Ortaklığı'nın kurulu- şunun ilan edilmesi bekleniyor. Altın yıldönümü nedeniyle göz- lerin çevrildiği Asya-Afrika Zir- vesi'nin ilk gününde, Japonya Baş- bakanı Koızumi, ülkesinin Çin'le yaşadıgı gerilimi yatıştırmak yö- nünde biradım atarakJaponya'nın, savaş dönemindeki saldırganlığın- dan dolayı "derin pişmanbk" duy- duğunu söyledi. Koızumi, "Japonya geçmişte, sö- mürgeidaresivesakhrganhğı yoluy- la başta Asya ülkeleri olmak üzere çok sayıda ülkede zarar ve acna neden oldu" dedi. Japonya Başba- kanı, ülkesinin düriistçe ve alçak- gönüllü bir ruh haliyle bu tarihi gerçekleri kabul ettiğini kaydetti. Koizumi'nin konuşması üzeri- ne gazetecilere açıklama yapan Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Kong Kuan, "60 yıl önce Japonya'nın Çin ve diğer Asya ülkelerine verdi- ği zaran düşünerek Koizumi'nin tutumunu memnunnetk karşüıyo- ruz" dedi. Çin-Japon gerginliği Çin ile Japonya arasındaki geri- lım, Pekin'in Tokyo yönetiminin onayladığı bir tarih kitabındaki bil- gilerin tarihi gerçeklerin çarpıtıl- ması olduğunu iddia etmesinin ar- dından, Çin'de halkın sokaklara dökülmesiyle başlamıştı. Koizu- mi, Çin Devlet Başkanı Hn Cin- tao'yla da bir araya gelmek istedi- ğini söyledi, ancak bu konuda Çin yönetiminden herhangi bir yanıt gelmedi. Japon yetkililer, Japonya Başbakanı ile Çin liderinin arala- nndaki diplomatik gerilimi ele al- mak üzere bir araya gelmelerini umut ediyorlar. Ülke liderlerinin buluşmasında ağırlıklı olarak küresel ticaretin gündemi belirleyeceği ve bu yılki toplantılarda, yeni oluşturulması tasarlanan Asya ve Afrika Strate- jik Ortaklığı 'nın tarhşmalann mer- kezinde yer alacağı belirtiliyor. Bu zirvenin aynca, 1955'te yine En- donezya'da gerçekleştirilen "Ban- dung Konferansı"nın 50'nci yıl- dönümü olmak gibi birözelliği var. Soğuk savaş döneminde gerçekle- şen bu ilk buluşma, 1961 'de kuru- lan Bağlannsızlar Hareketi'nin ateş- leyicisi olmuştu. İRAN'A KARŞI KULUVNILMAYACAK 'ABD tien Indrlik açıklaması AlNKARA(Cumhııriuer Bürosu) - Hükümet Incir- lik konusunda sessizkalır- ken açıklayıcı bilgiler ABD'nin Ankara Büyü- kelçiliği'nin internet site- sinden duyuruldu. Büyü- kelçihk tarafindan hazırla- nan kapsamlı bilgi notun- da, "Yapdan tektif, destek malzemesi taşıyan ticari uçaldarıntndrİikHavaÜs- sü'ne inmesine izin \erfl- mesi şekBndedu-" denildi. Açıklamada şunlar yer al- dı: "Türkiye ik ABD ara- sntdaki uzun süreJi işbirfi- gnin parcaa oiarakve her iki ülkenin NATO uyetigi doğrultusunda, ABD hü- kûmeti, Irak'ın özgürtü- ğü veAfganistan 'daki ope- rus>onlanna destek sağla- ma amacrvia 20O4"teTürk hükumetnıdentncnük Ha- va Üssü'nü kargo transit geçişteriiçinkuOanmayet- ldsiistedi Mevcutdüzenle- meierçercevesffideyapılan tek&t,destekmalzemesi ta- şıyan ticari uçaklann In- dıük Hava Üssü'ne inme- sine izin verihnesi şeklin- dedir. Bu nuüzeme daha sonra askeri kargo uçakla- nyfatABDoperasyonlannı destektemekamacrvialrak veAfganistan'a taşınacak- nr.Aynı şekflde, operasyon bölgelenDden askeri ucak- tatatndrik'egetiritoıkar- gommdaticariuçakbria ta- şDimaanaizinvçrimesitek- de tarafolduğu diğer ulus- hrarası anlaşmalar ile ay- nca yapılan ikiti anlaşma- lar ve düzenlemelerle be- tuienmektedir. Mevcuthukukidayanak- lara bağh kahnarak ABD'nintransitkargo mer- kezi talebi, uçuş ve kargo onayişlemlerinin kolaylaş- onhrıaaiçnvuKİrtik'einen vetndrlik'ten kalkan kar- goucaldannablokizin akn- masını da içermektedir. ABD,askerigüçkrininkü- resel ölçekte yeniden ko- numlanduıbnası konusu- nn gözden geçirmektedir. Bu gözden geçinne, Indr- tflmesi gerekeo, bu uçuş- larda asker ve cephane ta- şmmayacakoimaâdır. Kar- go, Irak ve Afganistan'da devameden operasyonlan yûrüten koafevon güçJeri- ne destek sağiayacak mal- zeme vedonannnla suurb- dm Kargo uçuşlankan us- teherhangibirdeğişikikva- püması gerekmemektedir. Türkiye 1954 vüından beri ABD Hava Kuvvede- kuüanmaanaizinvermek- tedir. 1980 vihndan bu ya- na, üsteki Amerikan vait- &' Savunma ve Ekonomik Işbirliği Anlaşması' (SE- İA)temeindeolmuştur. Bu Türkûssündeki Amerikan operasvDnlanninçerçeves, NATO ve BM kararian, SEİA,TürkiyeveABD'nin kmbHtatamdegtşikHderde içerivordu. Ancak Türk hü- kümetiyle yaptığımız gö- rüş ahşver^Jerinden son- ra,İncirtikHavaÜssü'nün kullanımına Utskin olarak şimdilik herhangibir deği- şüdik talebinde bulunma- viöngörmüyT>ruz.Geçtiği- miz on ay boyunca. bazı Türkmedyaorganlannda- ki haberlerde hdrBk Ha- va Üssü'nden transit kar- gogeçişine ilişkin ABDtek- Bfı vanhş bir şekilde yansı- übnışbr. Onaylanması ha- önde, söz konusu transit kargogeçişminamaa Irak ve Afganistan'da devam edenoperasyonlaraTürkve Amerikan hükümetleri araandakiaıüaşntalarauy- gun bir şekflde destek sağ- lamakolacakür. ABD'nin önerüen kargo merkeani tran ve Suriye'ye karşı operasyonlar için kuflan- mayı planladığı vohmdaki iddialaragtazdır.ABD'ııin tekttfî yalnızca Afganistan veIrak'taki operasyonlar- la bagTanahAr. Benzerşel* de, ABD hiçbirzaman tn- cnüküzerinde sınırsTzkul- lanımhaktatalepetmemiş- tir. Gerçekte,ABD'nin İn- drfikte birlojistikmerkea teklia Târldye'nin değer- lendrmeaiçinçoknettaiep- lerhaündeortayakonmuş- tur.ABD'nin üicirlikHava Üssü'nü kuuanması her zaman Türk hükümetiyle bir işbirliği çerçevesinde gerçekleşmişar. ABD, tran- sit kargo geçişleriyle Ugtti Türkiye'nin karanna say- gı duyacak, bu karara uvacaktnf MI PAPA MI DAHA ETKİLI Avrupa da yeni papa çatlağı Dış Haberler Servisi - Türkiye'nin AB üyeüğine karşı görüşleriyle bilinen yeni Papa 16. Beoediktus, bazı Avrupalı devletleri şimdiden etkıledi. Finlan- diya Cumhurbaşkanı Tar- jaHakmen, 16. Benedik- tus'un fikirlerinin etkili olacağını söylerken Al- manya Cumhurbaşkanı HorstKöhler. "Karan Pa- pa değilABverecek" dedi Köhler, resmi bir ziyaret amacıyla geldiği Finlandi- ya'nınbaşkenti Helsinki'de, Finlandiya Cumhurbaşka- nı Tarja Halonen ile görüş- mesinden sonra düzenle- nen ortak basın toplanh- sında, "Papa'nın bu dü- şüncesi bize zarar verme- yecektir. Papa'nın, AVTU- pa'nın Hıristiyan kökleri olduğunu Mirgulamasın- dan memnunum. Ancak Avrupa aynca. hümanizm gibi diğer değerlere de da- yah" diye konuştu. Halonen de AB ^tan- daşlannın ne düşündüğü- nün önemli olduğuna ka- tıldığını söyledi. Papa'nın görüşünün biretkisirun ola- cağını belirten Halonen, ancak ABD ve Asya hal- kının fikirlerinin de etkisi- nin olacağım kaydetti. TÜRKİYE'NİN AB SÜRECİ Türk masonlardan destek BRÜKSEL(Cumhuriyet) - Türk masonlan, Türkı- ye'nin AB üyelik süreci- ne destek verdiklerini açık- ladılar. "Hür ve Kabul Edümiş Masonlar Büyük Locaa"nın 95. kuruluş yıl- dönümü dolayısıyla Brük- sel'de etküılikler düzenle- yen masonlar, "Türkldın- liğinL kültüriinü" tanıt- tı.AB'nın başkenti ohna- sı nedeniyle Brüksel'i seç- tiklerini belirten "Büyük Üstat" Kaja Paşakay, für- kiye'nin dışişleri bakanı gibi çahştıklarını ifade ederek diğer AB üyesi lo- calanyla yakın ilişki haün- de olduklannı belirtti. Paşakay, tüm masonlann bu çerçevede bireysel çabalarının sürdüğünü ifade etti.