Katalog

8 EKİM 2005 CUMARTESİ CUMHURİYET EKONOMI ekonomi@cumhuriyet.com.tr AB, uyum için yapılması gerekenlerin maliyetini 2014'ten sonra karşılayacak 10yıl dahaparayok PERFORMANS MURATKIŞLALI ANKARA - Ankara Üniversı- tesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretım üyesı Prof. Dr. Bilsay Kunıç, Müzakere Çerçeve Bel- gesi'nin 13. maddesı ile AB'nin Türkiye'ye 2O14'e kadar kayda değer bir maddi destek vermeye- ceğinin anlaşıldıgını belırterek "Uyum içingerekli kaynak,2014 sonrasmda,yineçetin müzakere- lerie belH oLacak" dedı. Kuruç, 14. madde ile de "AB'nin Türki- ye'yi üyetiğe kabul etmeden, Avro'yu geçid milli para birimi haline getirebileceğp mesajmı verdığinı söyledi. Prof. Dr. Kuruç, Müzakere Çerçeve Belgesi'nın 13. madde- sinde yer alan "Türldye'nin ka- tüunı öziü mali sonuçlar doğura- büeceğinden, müzakereter, sade- ce 2014 yıh ve sonrası dönem için geçerü olacak finansal çerçeve bdgesinin hazırianarak vürürlü- ğe girmesinden sonra ve muhte- md önemli mali refonnlan taki- ben sonuçlandınlabilecektir" O 1 fBF öğretim üyesi Prof. Dr. Bilsay Kuruç, Çerçeve Müzakere Belgesi ile AB 'nin Türkiye 'ye 2014 'e kadar mali destek sağlamayacağımn anlaşıldıgını söyleyerek "Ondan sonra Türkiye 'nin uyum sağladığı kabul edilirse, mali yük yıllara yayılacak" dedi. B ilsay Kuruç, Müzakere Çerçeve Belgesi 'yle yabancıların kalan malları ucuza almaları için Türkiye 'nin tam üyelikten önce ulusal para birimi olarak Avro 'yu kabul etmesinin önünün açıldığını da belirtti. ifadesini "Yani AB'de2014'e ka- dar Türkiye için aynlmış bir kay- nak yok. Maddeye göre üyeliğin finansmanına uişkin müzakere- ler de ancak o zaman yapüacak" diye değerlendirdı. Kuruç, "Üyeüğin finansmanı obnadan üyelik olmaz. Üyeliğin fînansmanı 2014'ten sonraya ka- hyor. Yani üyelik de her halükar- da. ağzınla 10 sene kuş tutsan, 2014'ten sonraya kafayor. Bunu kabul ediyor bizimkiler. Bu ne de- mektir? 2014'e kadar onlar bize bir şey vermeyecek, ama biz on- lara istediklerini vereceğK" diye konuştu. Kuruç, durumu bir ör- nekle şöyle açıkladı: "Mesda AB, müzakereter sü- rednde, 'Balıkçıhk ile ilgılı stan- dartlannı bizimle uyumlu hale getir' diyecek. Bu balıkçı ban- naklannın kurulmasL, türlerinin aynlması, bunun için gerekli bü- tün projelerin yapılması demek- tir. Bunun için gerekli maliyeti hep biz üsdeneceğiz. Belki arada bize proje baznıda destek çıkar- lar ama bu dedikleri gibi öziü, ciddi miktarda oknayacak." Bu madde ile sadece tanmın değil, tüm konulann finansma- nın 2014 sonrasına bırakıldığını söyleyen Kuruç, tt O tarihe ka- »_,' f darmevzuatuyumu- nun oturduğundan emin oiacaklar, o tarihte de 'Peki üye- lik belki olabilir", diye oya koya- caklar. 'Kaynak ayırabilir miyiz' diye bakacaklar, o tarihte de ye- niden bir süa çeldşme olacak de- mektir." Geçici para birüği Prof. Kuruç, belgenin 14. maddesinde yer alan "Türkiye ekonomik ve parasal büüğe, üye bir devtet olarak katüım üzerine bir istisnayla dahll olacakür" cümlesini de "İstisna, ekonomik ve parasal büüğe girmeden, staj TV İZLEYÎCİ DERNEĞÎ Star Medya ihalelerine iptal davası ANKARA (ANKA) - Eskı RTÜK uzrnanı îbrahim Dumrul'un yönetımınde olduğu ve yeni lcurulan Radyo ve Televizyon îzleyicileri Demeği, TMSF'nin Star Medya Grubu şirketleri ihalelerine katılanlardan "Ulusal Güventik Belgesi'' istemediğıni ileri sürerek satış ışlemlerinin yürürlüğünün durdurulması ve iptali istemiyle Istanbul Idare Mahkemesi'ne başvurdu. Radyo ve Televizyon tzleyicileri Derneği'nin başvuru dilekçesinde, Star Medya Grubu kapsamındaki şirketlerin satışına yönelik olarak gerçekleştirilen ihalelenn yasalara ve yönetmeliklere aykın olduğu ileri sürüldü.Radyo ve Televizyon Kuruluşlanna kanal veya frekans tahsisi şartlan ve bunlara ılişkın ıhale usulleriyle yayın lisansı ve izni yönetmeliğinin 7'nci maddesi gereğince, ıhaleye girecek yayın kuruluşlarının ihale öncesinde başvuru dosyasmda Ulusal Güvenlik Belgesi (UGB) olması zorunluluğu bulunduğu savunuldu. H A B E R - 1 Ş Telekom dagrev 21 Ekimde Ekonomi Servisi - Türkiye Haber-îş Sendikası, Türk Telekom'da aldığı grev karannı 21 Ekim'de uygulamaya başlayacak. Türkiye Haber-Iş Sendikası'ndan yapılan açıklamada, sendika genel merkez yönetim kurulunun aldığı karar gereğince, Türk Telekom ve bağlı ışyerlerinde 21 Ekım 2005 tanhınde saat 8.00'den itibaren grev uygulamasının başlatılacağı bildirildi. Grev karan, Türkıye Haber-îş Sendikası Genel Başkanı Cengiz Teke ve yönetim kurulu üyeleri tarafından gelecek hafta pazartesi günü saat 11 .OO'de ilan panosuna asılacak. Türk Telekom Genel Müdürlüğü önünde grev karanyla ilgili olarak yapılacak basın açıklamasına Türk-Iş Genel Başkanı SaHh Kıhç ve yönetim kurulu üyelerinin de katılacağı bildirildi. süresinin sonunu bek- lemeden, 'Avro'yu ulusal para birimi yapabilirsin' an- lamına getiyor" şeklinde değer- lendirildi. AB'nin Avro'yu Türkiye'nin ulusal parası olarak kabul ettigı anda, Türkıye'nin para politika- sını da AB'nin idare ediyor ola- cağını söyleyen Kuruç, AB'nin niçin böyle bir adım atacağının sorulması üzerine de "Önümü- ze bir havuç aüyorlar. Yabancı sennaye bakımından, yabancı sermayeye bir ışık vakıyor. Hâlâ malın kalmışsa satacak, onlan AB'ye tam olarak girmeden, da- ha ucuz fiyata ahp satmalanm kola> laşOrmak için yapryor" di- ye konuştu. JtL Türk ve Alman iş dünyasının önde gelen isimleri bir araya geliyor Taktikler Damıı ılaıı "*^" Almanya'nın sunduğu yatınm avantajlarıyla ilgili bilgi ve proje hizmeti veren Invest in Ger- many ile TÜSlAD'ın Türk-Alman yatınmcılannı bir araya getirmek için düzenleyeceği toplantıya Fenerbahçe Teknık Dırektörü Chıistoph Daum da katılacak. Türk ve Alman işadamlan arasındakı ilişkileri geliştirmek, yeni yatınm imkânlannı görüşmek ve kar- şılıklı diyaloglan güçlendirmek ama- cıyla düzenlenecek toplantıda iki ül- kedeki yatınm olanaklan anlatılacak. Almanya Başkonsolosluğu'nun Ta- rabya'daki mısafirhanesinde bugün düzenlenecek toplantıda çok sayıda Alman ve Türk işadamının yanı sıra TÜSlAD Başkanı Ömer Sabancı, Sa- kosa Genel Müdürii Bekir Soytürk ve Öger Holding Yönetim Kurulu Baş- kanı Viıral Öger de konuşmacı ola- • Türk ve Alman işadamlanm bir araya getirip karşılıklı ilişkileri güçlendirmek amacıyla düzenlenecek olan toplantıya Fenerbahçe Teknik Direktörü Daum da katılacak. Daum 'un, yatırımcılara uluslararası futbol turnuvalarının ekonomik ilişkilere olan etkilerini anlatması beklenirken toplantıda iki ülkedeki yatınm ve işbirliği olanaklan ele alınacak. rak yenni alacak. Alman Ekonomi Ba- kanlığı'na bağlı olarak hizmet veren Invest ın Germany Proje Müdürii Dr. Rainer Müfler, Türkiye'nin, Avrupa Birliği konusunda attığı tutarh adımlar sonrası gerek ekonomik gerekse poli- tik olarak önemli kazançlar elde ettiği- ni belırterek "Ahnanya'nm da genç nü- fusa sahip olan Türkrye'ye ihtiyacı var. Yaşh insanJann sahip olduğu Alman fabrikalannın genç yaünmcdar tara- findan satuı ahnıp üretime devam etme- teri gerek" dedi. Almanya'nın yüksek teknolojı üreten zengin bir ülke oldu- ğunu vurgulayan Müller, böyle bir pi- yasanın Türk şirketleri açısından bü- yük önem taşıyacağınının altını çizerek "Ahnanya yaşh bir nüfusa sahip ve ölü- me yaklaşan fabrikatörler firmalarnu satacak genç yaünmcı bulamıyor. Bu durumda da ya fabrika tüm birikimle- riyle kapamyor ya da istenilen perfor- mans elde edüemiyor" ifadesini kul- landı. Genç Türk yatınmcılann Alman piyasasına el atması gerektiğini kay- deden Müller, "Ahnanya gerek tekno- lojisi gerekse otunnuş yapısryla örnek alınacak bir ülke. Türkiye'nin her alan- da nıarka olabihnesi, Ahnanya'ya ya- pacağı yaünmlaıia da oranöh" dedi. Türk şirketlerinin Almanya'ya yatı- nm yaptıklannda her türlü teşviki alacaklannı söyleyen Müller bu konu- da Avrupa Birliği'nin de vereceği yatuım fonlannı hatırlattı. Almanya'nın az gelişmiş bölgelerin- den olan Doğu Almanya'ya ticaret ve turizm alanlan dışında her türlü yatınm yapanlann önemli oranda teşvik fonu alacaklannın altını çizdi. Verilen teş- viklerin genellikle istihdam yaratacak projelerin desteklenmesi bıçimınde ol- duğunu dile getirdi. Piyasalardaki AB bayramı iki gün sürdü. İMKB başladığı noktaya döndü Borsa 3 Ekım'i 'hazmetti'Ekonomi Servisi - AB ile müzakere belirsizliği- nin aşılmasıyla hareketli günleri geride bırakan piyasalarda "ABbalonu" söndü. Hafta içinde ulaş- tığı 35 bin 624 puanlık rekor kapanışın ardından başlayan kâr satışlan dün de sürdü. Istanbul Men- kul Kıymetler Borsa- sı'nda (tMKB) Ulusal 100Endeksi97puandü- şüşle 33 bin 414 puana geriledi. 1 milyon 187 bin YTLTik işlem hacmi- • Müzakere belirsizliğinin ortadan kalkmasıyla hafta içinde 36 bin puanı zorlayan Ulusal 100 Endeksi, kâr satışlan ve uluslararası piyasalardaki gelişmelere bağlı olarak geçen haftaki düzeyine kadar geriledi. Endeks iki ile bir geri nin gerçekleştiği tstan- bul Borsası'nda hisse se- netlerinin günlük ortala- ma değer kaybı yüzde 0.29 oldu. Özelleştirme ihalesinin yapılmasının ardından hareketli gün- ler yaşayan ERDEMÎR hisseleri de dün yüzde 1.95'lik artışla 7.85 YTL'ye çıkü. Brezilya'da Merkez Bankası'nın dövize yap- tığı art arda müdahaleler uluslararası piyasalarda olduğu gibi Türkiye'de de serbest dövız piyasa- sını yakından etkiledi. Dolar, 1.3610 YTL'den 1.3520 YTL'ye; Avro ise 1.6460 YTL'lik değerin- den 1.6390 YTL'ye geri- ledi. Merkez Bankası'ndan faiz indirimi beklentisi- nin hâkim olduğu bono piyasasında ise en çok iş- lem gören 9 Mayıs 2007 vadeli devlet tahvilınin bileşık faızı yüzde 14.76 seviyesine kadar ındi. Uzmanlar, faizle ilgili olarak Merkez Banka- sı'nın 11 Ekim Sah günü vereceği karann etkili olacağını belirtiyorlar. 3562 33333 33414 30 EytCM 03 04 Ekim Ekim 05 Ekim 06 Ekim 07 Ekim Yeni Mitsubishi Colt DİZEL 1.5DI-D 95 PS mww.temsa.com.tr İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Çökertme Operasyonu Sosyal güvenlik sistemlerini çökertme operas- yonunun birinci bölümü başan ile yürütülüyor. Biz- ler bindiğimiz dalı kesmekte olduğumuzu bileme- den bu operasyona suç ortaklığı bile yapıyoruz. Gerçi sağlıkçılar, Tabipler Birliği'nden sendikala- nna, örgütleri aracılığı ile bizleri uyarmak için ba- ğınp çağınyoriar. Ne yazık ki onların üyelerinin önemli bir bölümü de dahil, kulaklanmızı tıkama- yı yeğliyoruz... önce Başbakan Erdoğan, sonra Sağlık Baka- nı Akdağ bızi sağlık için kuyruk çilesinden kurta- racaklannı müjdelediler. SSK'nin, işçinin mali has- taneleri, sağlık kurumlan bir kalemde Sağlık Ba- kanlığı'na devredildi. Derken SSK'li, Emekli San- dığı, Bağ-Kur'lu hastalann sağlık hizmetleri tümü ile bir elden yürütülür oldu. Aslında sosyal güven- lik kurumlan ile sağlık hızmetlerinin ilişkisi kesildi. Sağlık hizmetlerinin karşılığı bu kurumlar tarafın- dan ödenmek üzere, kamu ve özel sağlık kurum- lanna devredildi. Sağlık hizmetlerimizi istediğimiz özel, kamu hastahanelerinden, ilaçları eczanelerden alma hakkını elde etmiş olmakla sevindirik olduk. Ger- çi kuyruklar çilesi, zorluklar, hastası, derdi olanla- nn yakından bildikleri gibi hiç bitmedi. Zamanla yeni sistemin kolay yollannı öğrendik... örneğin özel hastanenin çapına göre, gidip özel muayene parası ödüyor, sonra ne derdimiz varsa orda çözmeye bakıyoruz. özel hastane açıktan muayene parası ile bağlı olduğumuz sosyal gü- venlik kurumundan harcamalan alma hakkını el- de edince, bize gerekli, gereksiz her tür sağlık hiz- metini sunuyor. örneğin "kalbime doğru birsıkı- şıklık var"dediniz mi, anjiyo gibi çok pahalı tara- malardan geçıveriyorsunuz. Tabii kimi hizmetler sigortadan alınamıyorsa sizden ek ödeme isteni- yor ya da sıgorta fiyat limiti üstünde hastane üc- reti söz konusu oluyor. Sonuçta sizin için ne kadan gerekli olduğunu bilmeden fark ödemeleri ile aldığınız özel hizmet- ten çok memnun kalıyor bile olabilirsiniz. Bu ara- da sigorta sistemlerinin sağlık giderieri hızla kat- lanıyor. Yani bilemeden bindiğimiz dalı kesmekte oluyoruz. Zaten çok yakın bir tarihte kokusu da çıkacak. Erdoğan hükümetinin IMF'ye verdiği söz gereği yeni anlaşma kapsamında ilk yapılacak iş- lerin başında, "Sosyal Güvenlik Reformu" Ya- sası değişikliği var. özetle bu cicim aylan, balayı çok çabuk bite- cek. SSK, Emekli Sandığı, Bağ-Kur'un verdiği sağlık hizmetleri için hem primler, hem katkı pay- lan büyük ölçülerde artacağı gibi, yaraıianılan sağ- lık hizmetleri lyice kısıtlanacak. Üç kurumun da sağlık hizmetlerinin bugünkü sısteme çevrilmesin- den gelen kara delik katlanmasının kokusu çok yakında çıkacak. Şimdiden alıştıra alıştıra, "parana göre, paran kadar tedavi" koşullanna doğru, dönüşü olmayan bir yolda yürüyüp duruyoruz. Gerçı uzmanlar si- yasi iktidanmızın siyasal kimliğine uygun gelişen özel hastane ve sağlık kurumlannın büyük çoğun- luğunun bilimsel ölçeklerde durumlannın vahim olduğunun altını çiziyoriar. Parayı aJmak üzere ge- reksiz tahlil, hatta ameliyatlar cabası, işin vitrini- ne, pazarlamasına yönelik parlak cilanın arkasın- da sağlık hizmetlerinde, etik kurallara uyulması hak götüre. Sağlığımız Allah'a emanet durumla- n var yani. Rahmetli Özal öteki dünyada rahat uyuyabilir. Istediği oldu, otel fiyatının altında yatak ücretine canı sıkılıp duruyordu. Şimdi özel hastanelerin or- ta kalitede olanlannın fiyatlan o ölçülerde. Lüks- leri çok daha yükseklerde. Tabii ki sigortalı vatan- daşın o lüks hastanelerle işi olamaz. Gelin görün ki, sigortalann sırtından kazanan özel orta sınıf hastanelerde de sağlık etiği yerierde. Hastalann başına her tür yanlış iş gelebilir. Bu arada unutmadan, "fiyatı mantıklı, sağlık hizmeti kuyruklar anlamında zorlu olsa da tıbbi anlamda güvenli" diyerek üniversite hastaneleri- nin kapısını kolay kolay çalamıyorsunuz. Hükümet YÖK'e, üniversitelere kızdığı, cezalandınmak iste- diği için mi bilinmez, ıstediğiniz özel hastanelere gidebiliyor, sigortalı olarak doğrudan üniversite- lerin kapılannı çalamıyorsunuz. Üniversitelere an- cak havale ile gidilebiliyor. Yani söz konusu tıbbi hizmetin başvurduğunuz hastanelerde yapılamı- yor olması gerekiyor. Bu kadar olumsuzluğun içinde bir de olumlu müjdem var. AB'li olduk ya. Hasta haklan sözleş- mesinden de yararlanır olduk. Gerçi özellerde bundan haberii olmuyorsunuz. Ama üniversiteler- de hasta haklannıza ilişkin elinize bir broşür tutuş- turuluyor. Sizden izin alınmadan ve gerekli tıbbi güvenlik sağlanmadan değil bayıltma, operas- yon, iğne yapmak bile söz konusu değil. Tabii sevineceğinize küfretmeye başhyorsunuz. Malum orada hem paralı, hem kuyruklu hizmet- ten ancak yararianmanız söz konusu. Yani örne- ğin lokal anestezi ile yapılacak bir operasyon için anesteziyoloji bölümünden alacağınız izin belge- sine, yaptıracağınız kontroller, tahliller sizin bir- kaç gününüzü ve birkaç yüz milyonunuzu götü- rebilir.. soner@cumhuriyet.com.tr HUGO BOSS TAKLİTTEN ŞİKAYETÇİ Hugo Boss Türkiye Genel Müdürii Sezai Kaya, Türkiye'deyatınma girdikleri günden bu yana taklitçilikle mücadele ettiklerim, ancak netice alamayarak "pes ettiklerini" söyledi. Kuruldukları günden beri heyecanla kopyacılığın üstüne gittiklerini belirten Kaya, "Hatırlayamayacağımız kadar dava açtık. Ancak bu konuda yasal düzenlemeler çok yetersiz. Artık uğraşamaz duruma geldik. îzmir 'de daha çok taklit ürünlerin satıldığı Bostanh semtinde kurulu birpazar var. Bu pazarın ismine bile Bosspa diyorlar " dedi. TUVALET MOLflSI MERCEDES'E FAZLA GELDİ Kuzey fVürttemberg ve Kuzey Baden 'de uygulanan bantta çahşan işçilere tanı- nan saat başına beş dakikalık tuvalet molasının kaldmlması istemi, IGMetal ile Daımler Benz firmasını karşı karşı- ya getirdi. 1973yılında IGMetal Baden Württemberg Başkanı olan Steınküh- ler 'in adıyla anılan beş dakikalık mo- la, uzun bir zamandır işverenlerin he- defindeydi. Sendika, işçilerin beş daki- kalık tuvalet molasının özellikle yaşh işçiler için büyük önem taşıdığını ve bantta çahşan işçiler için hsa bir din- lenmenın hayati önemde olduğunu sa- vunuyor. tşveren tarafı isefabrikaların ve birimlerın kendi ihtiyaçlannı ken- dilerinın belirlemesi gerektiğini öne sürüyor. (FRANKFURT- Cumhuriyet Bürosu) KKTC'YE ANAVATAN SUYU Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti 'nin (KKTC) su ihtiyacının Türkiye den döşenecek boru hattıyla karşılanma- sına dönükproje başlatıldı. Devlet Su Işleri (DSİ) Genel Müdürlüğü ileAl- simAlarko şirketi arasmdaki mutaba- katzaptı, törenle imzalandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, Anamur Dragon Çayı 'ndan alınacak suyun, 78 kilometre uzunluğunda, de- nizın 250 metre derinine askıda dö- şenecek 1.6 metre çapındakı boru hattı ile Kıbrıs 'ayılda 75 milyon metreküp su veri- leceğinı söyledi. Alman Frankfurter Rundschau gazetesı ise taşınacaksu- dan Rumlarm da istıfa- de etmesinin düşünüldü- ğiinü vazdı.