Katalog

22 EKİM 2005 CUMARTESJ CUMHURİYET SAYFA U1İ5 dishab@cumhuriyet.com.tr 11 Alman savcı Mehlis'in Hariri raporuna göre suikastta Şam ve Lübnan istihbaratının parmağı var BMsavcısı Suriye'yi suçladıDışHaberierSenıs-Eski Lüb- aan Başbakanı Refık Hariri su- ikastını araştıran Birleşmiş Mil- Jetler (BM) heyetinin raporun- da, Suriyeli ve Lübnanlı güven- lik yetkililerinin eyleme kanştığı yönünde kanıtlar bulunduğu bildirildi. ABD'nin hedef ülkesi Su- riye ile Lübnan'daki Şam yanlısı yönetim, raporu red- detti. Raporda, Suriye yan- hsı Lübnan Devlet Başka- nı Emil Lahud'a da suçla- maJar yöneltiJırken millet- vekilleri Lahud'un istifası- nı istedi. BM tarafindan görevlen- diriJen AJman Savcı Dedev Mehlis'in uzun süren araş- tırmalan sonucunda hazır- ladığı raporda, Hariri'nin Suriye ve Lübnan istihba- rat servislerinin birlikte ha- zırladıkian bir terörist ey- Jem sonucunda suikasta lcurban gıttiği sonucuna va- nldı. Raporda, "14Şubattakisu- ikast kapsamlı bir örgütü, kayda dcğer kavnakJan ve yetenekleri olan bir grup tarafindan düzen- lenmiştir" denildi "Hem Lüb- nanh hem de Suriyeiilerin bu te- rörist eyleme karışnğını gösteren kaıut bulunmaktadır" denilen raporda, suikastın aylan bulan birplanlamadan sonra düzenlen- diği ifade edildi. Bu planJama sürecinde Hari- ri'nin ve beraberindeki konvo- yun hareketlerinin yakından iz- lendiği ve kayıt altına alındığı kaydedildi. Lübnan'a sızmış du- rumda buJunan Suriye ve Lübnan istihbarat servislerinin tam bir • BM tarafindan görevlendirilen Mehlis'in raporunda, Hariri suikastınm Suriye ve Lübnan istihbarat servisleri kanşmadan gerçekleşemeyeceği savunuluyor. ABD'nin hedefindeki ülkelerden Suriye ile Lübnan'daki Şam yanlısı yönetim, raporu reddetti. Ancak Lübnanlı milletvekilleri, raporda suçlamalar yöneltilen Devlet Başkanı Lahud'un istifasını istiyor. RAPOR ESAD'I İŞARET EDİYOR Lahud (solda), Hariri (sağda) suikastına kanşmakla suçlaıuyor. (Fotoğraf: REUTERS) BM raporunun gizli tutulan, ancak BM'deki Ingüiz heyetince yayımlanan bir bölümünde tanjJdığına başvurulan bir Suriyeliye göre, suikasta Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın yakın çevTesi karar verdi. Tanık, BM'nin Suriye'nin Lübnan'dan çekilmesini isteyen karannı yayımlamasından iki hafta sonra, Esad'ın kardeşi Mahir Esad, kayınbiraderi Askeri istihbarat Şefi Aaf Şevket ile başka üst düzey Suriyeli ve Lübnanlı yöneticilerin, Hariri'nin öldürülmesi karannı aldıklannı söyledi. Tanığın, Suriyeli subaylar ve Lübnanlı üst düzey yetkılilerle yakın ilişki içinde olduğu kaydediliyor. Suikasttan 4 gün sonra asken istihbarat şefliğine atanan Tümgeneral Şevket'in suikasttan 2 hafta önce, Filistinli militan Ahmed Ebu Adas'ı, eylemi üstlendiğinı açıklayan bir video kaset çekmeye zorladığı ileri sürülüyor. Suriye Dışişleri Bakanı Faruk el Şara, soruştumıayı saptırmaya çalışmalda suçlanıyor. Lübnanlı Ahbaş örgütü üyesi Ahmed Abdül El'in, suikasta karışan isimlerin hepsiyle cep telefonuyla bağlantı kurduğu belirtiliyor. Abdül El'in kardeşi Mahmud Abdül El'in patlamadan birkaç dakika önce Lahud'u cep telefonundan aradığı iddia ediliyor. Bir tanığa göre eylülde gözaltına alınan Lübnan Cumhuriyet Muhafiz Alayı Komutanı Tuggeneral Mustafa Hamdani, tsrail yanlısı olmakla suçladığı Hariri için "Onu bir geziye gönderecegK». Güle güle Hariri!" diyor. işbirlığı içinde çalıştıklannın be- lirtildiği raporda, böylesine kar- maşık bir suikast komplosunun bu istihbarat örgütlerinin bilgisi olmadan yapılamayacağına işa- ret edildi. Baş şüpheii Lahud'u aramış Raporda, suikast karannm üst düzey Suriyeli güvenlik yetkili- lerinin onayıyla alınmış, Lübnan güvenlik güçlerinin katılımıyla da gerçekleştirilmiş olabileceği kaydedildi. "Başşüpheiinin,pat- lamadan önce Lahud'u cep tele- fonundanaradjğmm betirlendiği" kaydedildi. Rapor, Şam ve Beyrut'taki si- yasi çevrelerde kaygıyla karşı- landı. Suriye, BM raporunu *ta- rafh" buldu. Enformasyon Baka- nı Mehdi DahlaOah,raporun "Su- riye'ye karşı açık siyasi manifes- to" olduğunu söyledi. Şam reddetti Mehdi Dahlallah, "gerçekler- den uzak" ve siyasi olarak nite- lendirdiği BM raporunun "Suri- ye've diişmaıüıklanyia tanınan tanıklann iddialanna dayanıla- rak hazuianmış olduğunu" öne sürdü. Lübnan Devlet Başkanı Lahud, şüphelılerden Mahmud Abdül El ile telefon görüşmesı yaptığını yalanladı. Lahud, göre- vinden aynlmayı düşünmediği- ni belirterek suikasttan dakikalar önce kendisinin telefonla arandı- ğı savında hiçbir doğruluk payı olmadığuu söyledi. Lübnan Eğırim Bakanı Hah'd Kabbani ise raporun kanıtlara da- yandığını ve siyasileştirilmediği- ni söyledi. Kabbani'nin üyesi ol- duğu Başbakan FuadSinyora hü- kümeti, Hariri 'nin oglu SaadHa- riri ve siyasi müttefiklennin za- feriyle sonuçlanan genel seçım- lerden sonra kurulmuştu. Lüb- nan'da çoğunluk milletvekılleri de, Lahud'un istifasını istedi. ABD 'biryolunu' anyor ABD Başkanı George Bush, BM'nin, Hariri ile ilgılı raporu- nun "ciddi biçimde rahatsız edi- ci" olduğunu söyledi. Bush, Güney Kalifomiya'da gazeteci- lere yaptığı açıklamada, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'dan, BM'den konuyla ilgi- li olarak mümkün olan en kısa za- manda toplantı yapması talebin- de bulunmasını istedığini kay- detti. Bush, ABD'nin konuyla il- gilı olarak atılması gereken adımlar konusunda BM yetkilileri ve Arap ülkele- riyle görüşmeye başladığı- nı belirterek, "Bugün, dün- vanın çok dikkatli bak- masını ve ona göre yanıt vermesini gerektiren bir rapor ortaya çıktı" diye konuştu. ABD Dışişleri Bakanı Rice da, uluslararası top- lumun, Hariri 'nin öldürül- mesinden Suriyeli yetkili- leri sorumlu tutmanın bir yolunu buünası gerektiği- ni söyledi. Rice, "Raporu ilk kez okumanız bile de- rin kaygı yaratıvor. Açık- ça Suriyeli yetkililerin Ha- riri suikastına kanşnğım gösteren bir durum söz _J konusu. Aynca Suriye hü- kümetinin işbirliği yap- madığının işaretlerini görüyor- sunuz" dedi. ABD Dışişleri Ba- kanlığı da, rapordaki bulgulan "son derece vahim'' olarak nite- lendirdi. Washington, hedef lis- tesindeki Suriye'yi, suikasta ka- nşmakla, Filistinli militanlara ve Irak'taki direnişçilere destek ver- mekle suçluyor. Öte yandan, Suriye 'ye ekono- mik ve siyasi yaptınmlann gün- demde olduğu belirtilirken bu konuda ABD ve Fransa'nın bir karartasansı sunma hazırhğı için- de olduklan kaydediliyor. APOR KANITLARA DAYANMIYOR' Emperyalizmin bildik oyunlan ÖZGÜR ULUSOY Suriye asıllı gazeteci Hüsnü Ma- haBL eski Lübnan başbakanlann- dan Refik Hariri'nin öldürülmesi- ne ilişkin Birleşmiş Milletler ra- porunun kanıtlara dayanmadığmı söyledi. Cumhuriyet'in raporla il- 2İli sorulannı yanıtlayan Mahal- li'ye göre, emperyalizm bildik oyunlanm sahneliyor. - BM'nin raporu Hariri suikas- nnda Suriye'yi işaret ediyor. Suri- ye'nin, ABD'nin gözlerini üzerine çevirdiği bir sırada bu suikasta ka- nşmasının sebepleri nelerolabilir? MAHALLt: Ahnan savcı Det- levMehlis'in raporunda Suriye'nin suikasta kanştığına dair kesin bir kanıt yok. Bütün dünyada savcıla- nn görevi kanıt toplamaktır. Gör- düğüm kadanyla 53 sayfalık rapor, tamamen olasılıklardan, yorumlar- dan söz ediyor. - Raporda, suikastm, Suriye'den istdüzeyyetkifilerve — _ — — Lübnan isrihbaratı otmakszzmyapdama- racağı sövleniyor. - Peki öyleyse, Ocak 2002'de, Lüb- nan'da Sabra ve Şa- tlla katliamından so- rjmlu eski faşist fa- Imjistlerin liderlerin- cen tlyas Hubeyk, Brüksel'de Şaron aieyhine tanıklık ya- pcağını açıklama- saıdan bir gün sonra ŞTU şekilde öldürül- - ^ ^ — — nüştü. Beyrut'ta arabası havaya ıçurulmuştu. Bundan da mı Suri- f. ya da Lübnan istihbaratı suçlu? Böyle bir suikast mutlaka büyük (Evletlerin işidir deniyor. İyi peki, kanbul'daki patlamalar mı daha biyük, Hariri'nin ölümüneyol açan pdtlama mı daha büyük? Istanbul ptlamalanmn arkasında da MIT \ırdı mı diyeceğiz, böyle aptalca hr şey olabilir mi? En önemli ta- nk dedikleri Muhammed Zuheyr eSıddık, soruşturmayı yanıltmak- tn ötürü Paris'te tutuklandı. Lüb- on medyasma göre adam ruh ça- ğnnakla, falcılıkla meşgul. Hatta Vehlis onu sorguya çekerken ver eıni falma bakayım demiş. Lübnan'da Kofi Annan'ın basın Ş.ZCÜSÜ vardır. Bu eskiden Trnıur Coksel'di. Yerine bir Tunuslu atan- a ancak Lübnan basınına göre ge- çn hafta gizlice Afrika'nın batısın- & bir yere gönderildi. - Sizce Birleşmiş Milletler, ikfahalli'ye göre Fransa, Ingilizlere Irak'ın güneyini veren ABD'nin yanında yer alarak eski sömürgeleri Suriye ve Lübnan'a dönmeyi hesaplıyor. ABD'nin oyuncağı mı oldu? - Ben bu raporun tümüyle düz- mece olduğuna inanıyorum. ABD nasıl ki, Irak'ı işgal ederken bir doktora tezinden aldığı fotoğraf- lan BM'ye kanıt olarak sunduysa, şimdı de yine düzmece bir rapor ha- zırlattı. Irak'ta batağa saplanan ABD, yeni bir kargaşayla, Irak'ı, olası bir Şii devletini, Kürt devle- tini unutturma peşinde. Böylece 3- 5 yıl Suriye konuşulacak. ABD so- nunda yine rezil olacak ama iş iş- ten geçmiş olacak. Şimdi Irak'ın he- sabım soran var mı? Varsa da iş iş- ten geçmiş oluyor. - Raporun açıklanmasına kısa süre kala Surhe İçişleri Bakanı Ga- zı Kenan intihar etmişti? - Bütün dünya medyası, Gazi'nin Hariri suikastıyla yakın ilgisi oldu- ğunu söyledi ama raporda adamın adı geçmiyor. - ABD, niçin Beşar Esad yöneti- minin üstüne gidiyor? — — — - Ikf nedenden ötü- rü. Ortadoğu'da Fi- listin davasına sahip çıkan tek ülke Suri- ye. Üstelik Suri- ye'nin kendi toprağı işgal altında. Golan BM'ye rağmen 32 yıldır işgal altında. Kimse buna bir şey söylemiyor. Bir delrak konusu var. ABD Irak'ta ba- tağa saplandı. Kan gövdeyi götürüyor. ~~~~"~""~ Neymiş, Suriye'den sızma oluyormuş. Şu anda Irak'ta- ki direnişin tümünü Ürdünlü, Su- udi Arabistanlı, Katarlılar oluştu- ruyor. Usame bin Ladin'ı yaratan ülke Suudi Arabistan. Bin Ladin'i bizzat yaratan kişi Türki el Faysal VVashington'a büyükelçi oldu. Kaldı ki Suriye, Irak'a kanşabi- lir de. Sen gelmişsin komşu bir Arap ülkesini işgal etmişsin, her günTelafer'i bombalıyorsun, ama ben buna kanşamam. Olacak iş mi? - Fransa da Suriye ve hatta ABD'yle birKkte hareket ediyor™ - ABD Irak'ı işgal ederken ge- leneksel müttefiki Ingilizleri yanı- na aldı. Eskiden orası Ingiltere'nin sömürgesiydi. Fransızlar ise Suri- ye ve Lübnan'ı sömürüyorlardı. ABD, Irak'ın güneyini giizel bir lokma olarak tngilizlere verirken Fransızlar da biz de dönelim böl- geye dedi. Bunun karşılığı Lüb- nan ve Suriye. KJasik emperya- lizm oyunlan bunlar. • Saddam Hüseyin davasınm, başından iki kurşunla vurularak öldürülen avukatlanndan Canabi'yi kaçıranlar içişleri Bakanlığı'nda görevli olduklannı söylemişler. (Fotoğraflar.AP) Kaçınlan avukat Sadun Canabi'nin cesedi Bağdat'ta bir caddede bulundu Saddam davasmda suikast DışHaberferSenia-Irak'ın devrik Devlet Başkanı Sad- dam Hüseyin'in ve 7 eski Ba- as yetkilisinin yargılandığı davanın önceki gün kaçınlan savunma avukatlanndan Sa- dun Canabi ölü bulundu. Avukatlar sendikasının üst düzey yetkilisi Diaa El Sa- adi, avukatın ailesi ile görüş- tükten sonra yaptığı açıklama- da, Canabi 'nin öldürüldüğü- nü ve cesedinin bulunduğu- nu söyledi. El Saadi, Cana- bi'nin cesedinin, Bağdat'ta- ki bir cadde üzerinde bulun- duğunu kaydetti. Başından iki kurşunla vurularak öldü- rülen avukatı kaçıranların tçişleri BakanhgYnda görev- h olduklannı söyledikleri id- dia edildi. Görgü tanıklan, Canabi'yi kaçıran takım el- biseli, kravatlı, silahlı kişile- rin. kendilerini İçişleri Ba- kanlığı çalışanlan olarak ta- nıttığuıı söyledi. 'Yardım etmek istedik' A\r ukatm kaçınldığı büro- sunun bulunduğu Şaab bölge- sinde çahşan tanıklardan Mu- hammed tbrahim, "Onaj-ar- dmı etmek istedik, ancak si- lahh kişflerbizegiOnemizi söv- ledfler.lçişleriBakanhğı'ndan olduklannı betirttiler'' dedi. içişleri Bakanlığı'ndan bir sözcü ise, avukatı kaçıranlar- la ilgili hiçbir bilgileri bulun- madığıru söyledi. Bağdat'taki bürosundan ka- çınlan Canabi, Saddam Hü- seyin ile birlikte Duceyl da- vasında yargılanan 7 sanıktan Baas yetkilisi Avad El Ban- der'in avukatlanndan biriy- di. Canabi, geçen çarşamba başlayan davanın ilk duruş- masmda hazır bulunmuştu. Hükümet sözcüsü Lays Kubba, davanın çıkarlanna ya da siyasi sürece hizmet et- meyen bu cinayeti kmadıkla- nnı bildirdi. Bu operasyonun arkasında kimin olduğunu bilmediklerini belirten söz- cü, "Bu, davıa sürecini engel- lemek için mi yapıldı, yoksa bir kan davası mı, bilmiyo- ruz"dedi. 4 ABD askeri öldürüldü Öte yandan, dün ülkedeki saldınlarda 4 Amerikan aske- ri öldürüldü. Nasır ve Selam köyü yakı- nında, devriye gezen bir Ame- rikan askeri aracı geçtiği sı- rada yola yerleştirilen bir bombanın patlaması sonucu 3 asker öldü. Hit'te ise roket saldınsı sonucu bir asker ya- şamını yitirdi. EKPROTOKOL Rumlardan müzakereye liman koşulu • Rumlar AB'ye, ek protokol TBMM'de onaylanmadan, Türkiye'nin "müzakerelere başlangıç raporlannı onaylamayacağını" bildirdi. MAHMUTGURER ANKARA - Kıbns Rum yönetiminin Brüksel'deki daimi temsilciliği aracılığıyla 25 üye ülkeye, "Türldye, limanlannı Rum uçak ve gemilerine açmadan müzakere başhklanna geçflnıesini onaylamayacağuıı" bildirdiği öğrenildi. Dıplomatik kaynakJardan edinilen bilgilere göre, Rum kesimi, AB ülkelerinin Brüksel'deki temsilcilerine ek protokol TBMM'de kabul edilmeden Ankara'ya ilişkin "müzakere açış befeelerini" imzalamayacağuu sözlü olarak bildirdi. Buna göre, Kıbns Rum kesimi Türkiye'nin gemi ve uçaklannı limanlanna alıncaya kadar tarama sürecinin başlamasına izin verecek, ancak önüne 35 kez gelecek olan -müzakere açış raportannı" imzalamayacak. AB diplomatlan ise konuya ilişkin tutumun Rumlann bir diplomatik manevrası olabileceğini, ancak birliğin buna karşı bir tutum belirleyeceğini söylediler. Diplomatlar ek protokolün TBMM'de en İasa sürede onaylanmasmı beklediklerini de belirttiler. Ankararahat Dışişleri Bakanhğı kaynaklan AB'nin bu tür siyasi bir tutuma izin vermeyeceğini ifade ederken en geç 2006'nın ocak ayında Bilim-Araştırma başhğında resmi müzakerelerin açılacağını belirtiyor. Dışişleri Bakanlığı kaynaklan, "AB'nin bu tür bir tutumun arkasuıda durabihnesi için, ilk önce Kıbns'ta çözüm için adun atması gerekiyor. Türkiye'nin tutunıu beUL Biz tüm iyi niyetimizi gösteri>'oruz. Bu nedenle Rumlara bu konuda baskı yapılacağuu sanıyoruz" diye konuştu. Tarama süreci biten başlıkta müzakerelerin başlaması için büyükelçiler düzeyınde hükümetlerarası konferansın toplanarak üye ülkelerin onaylannı verdiklerini açıklamalan gerekiyor. Daha sonra ise tarama süreci biten ve hakkında rapor hazırlanan müzakere başlığı açılıyor. Başlığın açılması için tüm üye ülkelerin onayı gerekiyor. J\KTC'YEALINMADILAR 106 Türk üçgün denizdekaldı REŞATAKAR LEFKOŞA - Kuzey Kıbns Türk Cumhuriyeti (KKTC) hükümetinin, Türk yurttaşlanna yönelik çalışma yasağı yürürlüğe girdi. Yeni önlemler çerçevesinde, Türkiye'nin Taşucu Limanı'ndan gemi ile Girne'ye giden 106 Türk vatandaşına ülkeye giriş izni verilmedi. "Muhaceret koşullanna uymadıklan" gerekçesiyle geri gönderilmeleri kararlaştınlan işçiler, bu kez hava muhalefeti sorunuyla karşılaştılar. Meteoroloji Müdürlüğü'nün, işçileri taşıyacak gemiye hava koşullan yuzünden hareket izni vermemesi üzerine 106 yolcu geçen salı gününden düne kadar geminin içinde beklemek zorunda kaldı. Cumhuriyet'e ulaşan bilgilere göre, çok zor koşullar alnnda kalan yolcular, tuvalet ihtiyaçlanm gidermekte dahi zorlandılar. KKTC Muhaceret Müdürlüğü'nden bir yetkili, Türk işçilerini taşıyan geminin limana geçen salı girdiğini ve muhaceret koşullanna uymayan 106 kişiye giriş izni verilmediğini doğrularken "Gîiriş yapamayanlan geri göndennek zorundayu" dedi. Ancak hava koşullan yuzünden Taşu,cu'na dönemeyen yolcular için herhangi bir bannağın bulunmaması, tuvalet ve yiyecek ihtiyaçlannın karşılanmaması sert tepki gördü. Giriş yapamayan işçilerin yakınlan bu tür hareketlenn KKTC-TC ilişkilerini olumsuz yönde etkileyeceği uyansında bulundular. Cumhuriyet Kıbns Bürosu'nu arayan bir yolcu yakını, geri gönderilenler arasmda turistik gezi amaçlı gelen Türk vatandaşlannın da olduğunu iddia ederek şöyle dedi: "Yeğenimin cebinde nakit 1000 YTL civannda para varth. Fakat onun turist olduğuna inanmadılar."