Katalog

9 AfcJSTOS 2004 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur(5 cumhuriyet.com.tr 15 Wazanmız Ayşe Emel Mesci ytlhk izninin bir kısmını kullandığından yazılarına bir süre ara vermiştir. 'Fetiş-Kupni-Kongo'- Epstein Koleksiyonu'ndan Modern Sanatta Muamma • Kültür Servisi - Eczacıbaşı Sanal Miizesi. ağustos ayında 'Primıtıvızm ve Çağdaş Sanat' temasına odaklanıyor. Küratörlüğünü Burcu Pelvanoğlu'nun ~ yaptığı Modern Sanatta Bir Muamma: Primitivizm' başlıklı 19. yüzyıl sonunda Gauguin'le başlayarak 1970'lere uzanan bir süreçte modern sanat ve primitivizm arasındaki ılışkiyi irdeleyen sergi, primitivizm akımının çarpıcı yapıtlannı bir araya getiriyor. Gauguin, Matisse, Picasso, Modigliani, J. Epstein, Henri-Gaudier Brzeska, J. Lipchitz, gibi sanatçılann hem koleksiyonlannda yer alan pnmitif sanat ömeklerine hem de kendi yapıtlannda yararlandıklan tespit edilen masklar. tören başlıklan, totemler, ata külrüne ilişkın simgeler, fetişler, kültsel oyun tahtalan gibi primitif örneklere yer veren sergı www.sanalmuze.org adresinden izlenebilir. TÜPk-KoreH yazarlar buluşuyor • Kültür Servisi - Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS), Türk-Kore Kültür Derneği ve Kore Yaratıcı Yazarlar Topluluğu'nca bugün 10.00 ile 18.00 saatleri arasında TYS Genel Merkezi'nde 2004 Türkiye Uluslararası Yaratıcı Yazma Sempozyumu düzenleniyor. Halk Kültürü, Halk Masallan ve Mitoloji, Geleneksel Sanatlar başlıklan altmda gerçekleştirilecek sempozyuma Kore'den gelen yazar ve bilim insanlannın yanı sıra Türkiye'den yazarlar da katılacak. Sempozyumda aynca Kore'den ve Türkiye'den şairlerin katılacağı şıır sunumlan gerçekleştirilecek. Türkiye'den Cengiz Bektaş (TYS Genel Başkanı), Prof. Dr. Şadan Gökovalı, Sabahattin Türkoğlu, Sabri Koz, Prof. Dr. Tahsın Yücel, Kemal Özer, Sennur Sezer, Refik Durbaş, Gülsüm Cengiz. Egemen Berköz ve Yaşar Miraç; Kore'den Yong-Durk Park (Türk-Kore Kültür Derneği Başkanı), Prof. Dr. Soo-hok Kim (Kore Yaratıcı Yazarlar Topluluğu Başkanı), Prof. Dr. Fun-chang Yang, Prof. Dr. Wan-kyum Han, Prof. Dr. Yong-gil Chong, Duk-kyu Park, Prof. Dr. Wan-kyun Han, Prof. Dr. Yong-gil Chong, Prof. Dr. Okryon Kim katılacaklar. (0 212 259 74 74) Povvep FM'le yaz dansları • Külfür Servisi - Power FM j sponsorluğundaki Summer Dance Hits Party, 12 Ağustos'ta 22.00 ıle 02.00 saatleri arasında Istanbul buzADA'da başlayacak. Eğlence, tstanbul'dan sonra 13 Ağustos'ta Kemer-Clup Aura Moonlight, 14 Ağustos'ta Çeşme -Le Bouquet ve 15 Ağustos'ta Bodrum- Clup Catamaran'da sürecek. Etkinlikte Pump It Up ile Danzel, Do You Wanna Dance ile The Bitch Hotel, Summer Jam 2003 Saturday Night ile The Under Dog Project ve Londra ve Ibiza partilerinden DJ Eve müzikseverleri çılgın dans müzikleriyle coşturacak. (0 212 449 09 00) 7. Nüzfıet Erman Şiir Yarışması • Kültür Servisi - Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca, 1996'dayitirdiğimiz Hisar şairlerinin arusına düzenlenen 7. Vali Nüzhet Erman Şiir Yanşması baş\Tirulan başladı. Ödül için aday gösterilen yapıtlarla birlikte adaylara ait bilgilerin, 31 Ağustos günü saat 17.00'ye kadar yanşma adresine gönderilmesi gerekiyor. Yaşayan Türkçeyle toplum planında gerçeği ve estetikte mükemmeli yakalamak isteyen yaratıcı düşünceleri yüreklendirerek şiir sanatına katkıda bulunmayı hedefleyen yarışmada, ödüllendirmede 40 yaşın altındaki şairlerin 2003-2004 yıllan arasında yayımlanmış şiir kitaplan değerlendinlecek. Ödül kazanan şaire 1.5 milyar TL Nüzhet Erman Şiir Ödülü Simgesi verilecek. (0 312 309 08 50) Genç pessamlann renki dünyası • EDtRNE (AA) - Edırne Valiliği'nin düzenlediği 'Çocuklann Renkli Dünyası' adlı yaz döneminde açılan resim kursunda yeteneklerini ortaya koyan öğrencılerin çalışmalannın yer aldığı resim sergısi açıldı. Yağlıboya, karakalem ve pastel çalışmalardan oluşan 60 resmin yer aldığı sergi, Deveci Han Kültür Merkezi Ressam Hasan Rıza Salonu'nda, 1 hafta süreyle açık kalacak. Hıfzı Topuz'dan bir anı-roman... Cumhuriyetin kurucu kuşağının bilinmeyen özel yaşantılan... Devrim yıllannın özleyişiÖNER CİRAVOĞLU Onu ilk kez o gün çok yakından görüyor- dum. Eski Dostlar'ın, hatta Şükran Kurda- kul'un Ataç Kitabevi'nden yıllar önce çıkan Kongo Ulusal Kurruluş Savaşı kıtabının ya- zannı... Cengiz Bektaş ile yürüyorlardı. Bir- kaç hafta geçti aradan. Remzi Kitabevi'nde Ömer Erduran'ı ziyaretim sırasında tanış- tım. O gün kafama koydum Hıfzı Topoz'la bir söyleşi yapmayı. Devrim Yıllan çıkınca sorulanmı hazırla- dım. - Devrim Yıllan, yeni kitabınız... Bir ro- man... Ve bir hafta içinde üç baskı yaptı. Bu Ugiyi, okuriarın Cumhuriyet döneminin ilk yıllarına duyulan özleme nıi bağlamak ge- rekir? HIFZI TOPUZ - Devrim Yılları'nı, imza günlennde ve çeşitli toplanhlarda okuyucular- dan gelen önerilerin ışığında yazdım. Daha önce Gazi ve Fikriye'de Kuvay-i Milliye'nin ve Istiklal Savaşı'mn nasıl hazırlandığını, Er- zurum ve Sıvas Kongreleri'ni ve Birinci Mec- hs dönemindeki dalgalanmalan anlatmıştım. Okuyucu buna büyük ilgı gösterdi. Arkasından Çamlıca'nın Üç Gülü'nü yaz- dım. O da 1919-22 yıllannda tstanbul'da dire- nişin romanıydı. Bu dırenişin nasıl bir kitle eylemi olduğunu ve halkın cephe gerisinde Is- tüdal Savaşı'na nasıl yardımcı olduğunu belirt- tim. Okuyucular, özellikle gençler bana "Bize tarihi sevdirdiniz. Yakın tarihimize ışık fut- tunuz" dediler. Bazı okullarda bu kıtaplar öğrenciye ödev olarak verildi. Ögretmenlenn ve okuyuculann bu konularda büyük bir bilgi özlemi vardı. fnsanlar Cumhuriyet'ın ilk yıllannın açlığı ıçındeydıler. Ben bütün romanlanmda tarihi herkesin anlayacağı sade ve sürükleyicı bir dil- de yazmaya çalışıyordum. Bu bakımdan da ki- taplanm bir gereksemeyı karşıladı. Okuyucu, devrimlerin hangı koşullar altın- da nasıl bir özveriyle yapıldığını merak ediyor- du. Bunların bilinmesinde bugün nasıl bir zo- runluluk olduğunu çok iyi biliyoruz. Örneğin Atatürk "Biz Cumhuriyet'i hacılara ve ho- calara bırakmak için kurmadık" demiştı. Bu sözlen değerlendirmenın şımdı tam zama- nı. Mustafa Kemal "Cumhuriyet müessesesi- nin bir müstebirin (zorbanın, diktatörün) eline geçeceğini mezarımda bile duysam kalkıp haykırmak isterim" demiştı. Bu söz Atatürk'ün nasıl bir demokrasi anlayışını be- HIFZI TOPUi ıfzı Topuz, bu kez çeşitli tanıklıkların ışığında, harf devriminden şapka devrimine, eğitimin laikleştirilmesinden Sovyetler'le ilişkileri yorumlayıp resmi belgelerin ötesinde faklı bir bakış açısıyla yorumluyor yakın tarihimizi... nünsediğını göstermıyor mu? Mustafa Kemal medrese-okul çelişkisine son verdi, eğitımi laıkleştirdı, boş inançlara ve hurafelere dayalı bir sistemi yok ettı. Son za- manlarda bunlan unutur gibi olduk. Atatürk "Şimdiye kadar geç kalmamızın en büyük nedenlerinden biri medreselerdir (yani dinsel eğitimdir)" demiştı. Bunlan anımsatmakta yarar yok mu? Atatürk gençli- ği bu sözlerin özlemini duyuyor. Devrim Yıl- lan'nda bunlan yansıtmaya çalıştım. Cerçek kahramanı Mustafa Kemal - Roman kahramanlannız Samim Bey ve Colette olarak sivriliyor... Ancak sanırım asıl kahraman devrim yıllannın mimarı Mustafa Kemal... TOPUZ - Doğru, Samim Rıza, Colette, Ce- mile birer sımge. Ben gençliğimde onlara benzer çok insan tanıdım. Onlann bir sente- zinı yaptım. Ama, dediğim gibi, romanın ger- çek kahramanı Mustafa Kemal ve onun ya- nında yer alan devnmcı arkadaşlandır. Atatürk, devrimleri yaparken onlarla sabah- lara kadar tarhştı, onlara değer verdı. Onlar devrimlerin adsız kahramanlanydı. Hepsi dev- rim coşkusuyla tutuşan gençlerdi. Düşünün, Cumhuriyet'ın ilk yıllannda Mustafa Necati, Falih Rıfla Atay, Mahmut Esat Bozkurt, Re- şit Galip, Vasfi Raşit, Hikmet Bayur, Ruşen Eşref Ünaydın, Fuat Carım, tsmail Habip Sevük, Necip Ali Küçüka gibi devrimcilerin yaş ortalaması 30'dur. Atatürk, devrimleri bu gençlerle gerçekleştırdi. - Bir başka deyişle çalkantılı bir dönemi, insan ilişkilerinin sonsuz çeşitliliği içinde ir- deliyorsunuz. Düşünüyorum da, bir yandan Sovyetler'le komşuluk, anti emperyalist bir eksende ortak tavır. TOPUZ - Mustafa Kemal anti emperyalist savasta, özellikle îngilızlere karşı gınştiği sa- vaşta Sovyetler'le tam bir işbırhgi içindeydi. tki devlet de emperyalizme ve sömürgeciliğe karşı savaşıyordu. Aralannda sağlam bir dost- luk ilişkisi kuruldu. Ama Atatürk Bolşevıklığın yurtiçinde ör- gütlenmesıne kesınlıkle karşıydı. Işçı sınıfı diktatörlüğünden yana değildı. O, ülkeyi bir halk hükümetinın yönetimınde Batı emperya- lizminin ve kapıtalızminın boyunduruğundan kurtararak ulusal, demokratik ve laik bir dev- let kurmaya yönelmiştı. Mustafa Suphinın. Ethem Nejat'ın ve Şe- fik Hüsnü'nün izledıkleri yol onunkinden çok değişikti. Atatürk o yolun gelışmesine olanak tanımadı. 'Devrimlerin adsız kahramanları' - Yine bu bağlamda, örneğin 20'li yıllar- daki gençlerden Nâzım Hikmet ve iki arka- daşı ulusal bağımsızlık savaşımında görev almaya koşuyorlar... TOPUZ - Nâzım Hikmet ve Vâlâ Bey An- kara'ya gıttikleri zaman yaklaşık 20 yaşlann- daydılar, komünist de değillerdi. Gazi onlan dışlamadı. Onlara öğretmenlik vermekle yetin- di. Ben bu davranışta hiçbır art niyet göremi- yorum. - Romanınızda şimdiye dek pek öne çık- mayan kimi adlara da rastlıyoruz. Örneğin tbrahim Süreyya Bey bunlardan biri... Baş- ka adlar da var... TOPUZ - Gazı'nin çevresinde yer alan bir- kaç kişiyle yakın akrabalık ilişkilenm vardı. Bazılannı da 1950'li yıllarda yaptığım röpor- tajlarda yakından tanıma mutluluğuna ulaş- tım. Onlar benı etkıledi. Bu romanın adı "Devrimlerin adsız kah- ramanları" da olabılırdi. Devrim yıllannda yer alan tbrahim Sürey- ya Yiğit'i Vasfi Raşit Sevıg'i, Ruşen Eşref Ünaydın'ı, Mustafa Necati'yi. Reşit Galip'i, Mahmut Esat Bozkurt,'u, hatta hatta Tevfik Rüştü'yü gençlerimızın yüzde kaçı tanıyor? Ben, onlann devnmlere katkılanna ışık tut- maya çalıştım. Bugün adlan unutulmuş daha nıce adsız kahramanlar olduğuna inanıyorum. Bu da tarihsel roman yazarlannın görevi sayıl- mazmı? [email protected] 'Don Quichotte' adlı mizah dergisinin üçüncü sayısı çıktı NecatiAbacı ve Oğuz Aral 'ayer verildi Kültür Servisi - Avrupa'da yayımlanan tek Türkçe- Almanca mizah dergisı 'Don Quichotte'un üçüncü sayısı çıktı. Art arda yitirdiğimiz mizah dünyasının ünlü çizerleri Necati Abacı ve Oğuz Aral'a ayrılan sayfalan ile hüzünlü ve düşündürücü yanı ağır basan Don Quichotte, ön kapakta Necati Abacı'nın 'Don Kişot' konulu karıkatürüne yer verdi. Arka kapakta ise Bertrand Born'un 'Türkiye-Almanya ilişkisinin EU'ya yansıması' konulu çalışması yer alıyor. Oğuz Aral'ın 55. sanat yılında ona armağan olarak yayın hayatma başlayan Don Quichotte sayfalannı ustaya ayırdı. Genel yayın yönetmeni çizer Erdoğan Karayel'in geçen ay 2. sayısını vermek için ziyaret ettiği büyük ustayla olan konuşmalanndan özetleri ve fotoğraflan bulacağınız dergide aym konuları; geçen ay yapılan NATO zirvesi ve Euro 2004"ün ardından. Derginin bu sayısında yeni yazar ve çizerlerin imzalarına rastlanıyor. Bu sayıda da köşe yazarı olarak, Amerika'da yaşayan Muammer Kaylan (eski Hürriyet G. Müdürü) DON...._. ^ 1 ULCHOİTEK orwelt trauert.. Mizah dünyası yasta.. ve Ankara'da görevli Alman Büyükelçisi Wolf Ruthart Born'un çizer oğlu Bertrand Born taze kan olarak yazıp çiziyorlar. Yaz tatili nedeniyle temmuz ve ağustos sayısı çıkan Don Cjuıchotte, sürekli yayını ve Almanya geneline yayılabilmesi için gereken sponsor araştırmalanna devam ediyor. Bu sayısı yazar ve çizer kadrosunun maddi ve manevi desteğiyle çıkan Don Quichotte, mizah severlerden abone olmalannı ve iş dünyasından da finansal destek vermelerini istiyor. Türk ve Alman medyasının ilgi gösterdiği, tek Türkçe-Almanca mizah dergisine aynı zamanda internet kanalıyla da ulaşabilirsiniz. Stuttgart merkezli hazırlanan Don Quichotte, yeni yayın döneminde yeni projelerinın hayata geçmesini beklıyor. Bazı kurum ve kuruluşlarla işbirliğı içinde olan derginin yayın yönetmeni Erdoğan Karayel, gelecek yıl bir karikatür okulu açıp gençlerin bu sanata yönelmelerini sağlamak istiyor. Aynca, uluslararası bir karikatür yanşması ve Don Quichotte'un adına bir tanıtım gecesi düzenlenmesı düşünülüyor. (www.donquichotte. biz) TÜRKİYE JOKEY KULÜBÜ Geleneksel resim yanşması başladı Kültür Servisi - Türkiye Jokey Kulübü'nün (TJK) düzenlediği 6. TJK Geleneksel Resim Yanşması başladı. Sonuçlan 22 Eylül'de açıklanacak olan yanşmanın konusu 'At, At Yanşı, At Yetiştiriciliği ve Hipodromlar'. Yanşma Türkiye'nin uluslararası düzeyde sanatsal ve kültürel birikımine katkıda bulunmayı, Türk sanatçılannı özendirmeyi ve Türk sanatına özgün yapıtlar kazandırmayı hedefliyor. Türk kültür geleneğinde önemli bir yeri olan at ve at sevgisini gündemde tutmak, son derece estetik görünümü ıle at ve at yanşı heyecanını \iirgulamak, sanat dünyasına çağdaş yapıtlar kazandınrken sanata ve sanatçıya verilen desteğı sürdürmek de yanşmanın diğer hedeflen arasında. Yapıtlar 1-15 Eylül tarihleri arasında TJK Istanbul Veliefendi Hipodromu Türkiye Jokey Kulübü Müzesi'yle Ankara 75. Yıl, Izmir Şirinyer, Adana Yeşiloba, Bursa Osmangazı, Şanlıurfa ve Elazığ hıpodrom müdürlüklerine teslim edilebılecek. TC vatandaşı amatör ve profesyonel rüm sanatçılara açık olan resim yanşmasında büyük ödül 12 milyar TL olarak belirlenirken ikinci yapıta 8, üçüncü yapıta da 6 milyar TL ödül verilecek. Mansiyon kazanan sanatçılar 3'er milyar TL ile ödüllendirilecek. TJK Yönetim Kurulu üyesi Utku Doğdu, TJK asli üyesi Dr. Ergon Mengi, ressam Mevlüt Akyıldız, sanat eleştirmenı Haşim Nur Gürel, mimar- koleksiyoner Erhan Işözen, Evın Sanat Galerisi sahibi Evin lyem, Artı Mezat Müzayede Şirketi ortağı Can Has'ın da aralannda bulunduğu seçici kurul, TJK Resim Yanşması'nın sonuçlannı 22 Eylül'de açıklayacak. Yanşma şartnameleri, hipodrom müdürlükleri ve www.tjk.org web sitesınden temin edilebilir. (0 212 444 08 55)