Katalog

$1 MAYIS 2004 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KULTUR kultur(S cumhuriyet.com.tr 15 CACRISIMLAR AYŞE EMEL MESCİ Farkh dili konuşan fotoğraflar • Kültür Servisi - IFSAK 123 Donem Temel Fotoğraf Semınen mezunu yenı fbtoğrafçılann saydam gostensı 'Zaman Bahane 1 ' adh dıa gostensı 28 Mav ıs gunu saat 19 30'da Turkcell Plaza Konferans Salonu'nda yapıldı Kımı belgesel, kımı soyut. kımı detay, kımı doku fotoğraflan çeken yanı her bın farklı yone bakan % e farklı 'dıl konuşan bu fotoğrafçılar. gostenlenyle beğenıler arası farklılıklara genış bır hoşgoru gulumsemesı gondenrken soz konusu gulumseme fotoğraf dışındakı dibiplınlere de genışleyerek onları da kucaklamaya çalışıyor Onlar, yıllar geçse de cınayetın hâlâ amatorlerın elınde olduğunu duşunuyorlar 'Zaman T ı da, butun bu anlatılanlann bır arada olma bahanesı olarak nıtelendınyorlar (0 212 292 42 01) Miniklerden tören • Kultur Servisi - ttalyan Kultur Merkezı 31 Mayıs ta saat 14 00"de Beyoglu Okçu Musa llkoğretım Okulu oğrencılennın duzenledıklen torene ev sahıplıgı yapacak Oğrencıler Borusan Holdmg Kurucu Başkanı Asım Kocabıyık'a eğıtım \e sanat alanındakı katkılan ıçın bır teşekkur plaketı sunacak Be>oğlu Ilçe Eğıtım Muduru Osman Balcf nın da katılacağı plaket torenınde Okçu Musa llkoğretım Okulu'nun oğrencılennden oluşan Borusan Çocuk Korosu"nun vereceğı konserde mınıkler 5 ayn dılde yapıt seslendırecek ftalya'da seyirci sayısı düştü • Kültür Ser\isi - Italya"da perde açan oyunlann sayısının yuzde 10 artmasına karşın seyırcı sayısı yuzde 4 duştu Rossellı Vakff nın araştırmasına gore, 2002- 2001 sezonundan berı 2-3 oyun goren ızleyıcının ortalaması yuzde 67, 10 oyun gorenlenn vuzde 25 \e 10'dan fazla yapıt ızleyenlenn ortalaması ıse valnızca yuzde " cı\arında Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü • A1NKARA (Cumhurivet Bürosu) - Şaır Aydın Hatıpoglu, Ceyhun Atuf Kansu Şıır Ödulunu bugun duzenlenecek torenle alacak Hatıpoglu, Kansu odulunu "Yalnız ICaranfıl Sokağı" adh kıtabıy la kazanmıştı Ceyhun Atuf Kansu Şıır Odulu torenı. 31 Vlayıs Pazartesı gunu saat 18 30"da Çankaya Beledıyesı Çağdaş Sanatlar Merkezı'nde vapılacak Hatıpoğlu"nun odulunu alacağı torende, metnını Alka Alçora"nın yazdığı \e yapımcıhğını Serpıl Akıllıoğlu ıle Huseyın Taşkın'ın ustlendığı 1979 yapımı bır Ceyhun \tuf Kansu belgeselı ızlenecek Torende aynca, tıyatro sanatçılan Tulay Bursa \e Vun Gokaşan. Kansu'dan şıırler ckuyacaklar Mumyalar salona taşmıyor • AMASYA (AA) - Amasya Muzesı'nde bulunan ve İlhanlı donemıne aıt olan 7 mumya. yapımı tamamlanan Teşhır ^alonu'nda sergılenecek Amasya Arkeolojı e Etnografya Muzesı Muduru Ahmet Yuce, aalen muze bahçesınde bulunan Selçuklu iultanı I Mesud Turbesı'ndekı 7 mumya ;ın salonun uygun ortamı sağlayacak >ekılde duzenlendıgını soyledı Yuce, «londakı nem oranının ıstenılen duzeye şelınce mumyalann taşınacağını boylelıkle tozulmanın mumkun olduğunca nlenecegını belırttı bpi Amos'tan konser DVD'si I Kültür Servisi - Çağımızm onemlı jrumcularından bın olarak kabul slılen Tomı Amos, kanyennın ılk konser BVD'sı olan 'Welcome To Sunny fonda'yla hayranlannı se\ındırmeye tızırlanıyor Bugune kadar 12 mılyondan 2İa albumu satan Ton Amos'un bu ılk .VD sı, sanatçının daha once ' nyımlanmayan 6 yenı şarkısından oluşan '•carlet s Hıdden Treasure' adh mını bır i)um hedıyeh olarak pıyasaya çıkacak unatçının son albumu "Scarlet's »alk'un turnesının son ayağı olan West ılm Beach Flonda'da kaydedılen * VD'de 18 şarkıdan oluşan performansın ojinda sahne arkasından ozel j pjruntuler, soyleşıler de bulunuyor Formatlanmış dünyalarTanhte ıyı bılınen ve bırçok alan- da orneklenne sıkça rastlanan bır fenomen vardır Bır uygarlık yıkı- lırken, bır ınanç sıstemının yennı yenı bır sıstem alırken veya bellı bır coğrafya parçası farklı bır kul- ture'uygarhğa sahıp fatıhler tara- fından ıstıla edılırken 'esld' hemen yok olmaz Kımı zaman 'merkez'de. yenı fatıhlenn ta kalbınde dırenır. kımı zaman 'çevre'ye kayar, ılım, dın. sanat, vb alanlardakı seçkın vara- tımlan. populerleşerek, folklorla- şarak, halk sanatına donuşerek \ ar- lığım korur Aynı şekılde yuzyıllar boyunca toplumsal yapıyla ıç ıçe geçerek şekıllenmış, toplumsal belleğı ve kulturu oluşturan halk ınançlan ve geleneklen de kolay- ca teslun olmazlar Folklor bu anlamda geçmışın seçkın dınsel yaratımlarının popu- lerleşmış bıçımleny le, merkeze dı- renen ozgun halk geleneklerının (\eya onlann doğrudan uzantılan- nın) ıç ıçe geçtığı bır alandır Orneğın Anadolu'nun folklonk kulturundekı zengınlıgın en buyuk nedenı. yuzyıllar boyunca doğu- batı, kuzey-guney eksenlennde bır geçış uzamı olmasından kaynakla- nan uygarlık, kav ım \ e ınanç çeşıt- hhgıdır Batı resmındekı Bruegel veya Bosch. Batı tıyatrosundakı Sha- kespeare veya Lope de Vega gıbı yenıleyıcı ve çığır açıcı oncu sanat- çılann uretımlennın arka planında da benzer bagdaştırmacılıklar ya- tar Onlar da malzeme olarak hem kendı çağlannı, hem de geçmışten gelen gelenek bırıkımlennı kulla- nır ve bunları verılı bır çagdakı kent kulturu pnzmasından başka- laşıma ugratırlar Kısacası tarıhın uzun soluklu açısından bakıldığında, ınançta. kulturde. sanatta "seçkin'ın nere- de bıtıp 'popüler'ın nerede başla- dıgı her zaman çok kolay belırle- nemez Neo-llberal çağ ve format Ancak neo-lıberal çagın '\ara- tılmış, uvdurulmuş güncel söv- lenceler'e dayanan genel kultur yapısı ıçındekı temel kavramlar- dan bınnı oluşturan 'popüler kül- tür', bu kapsamda degerlendınle- Jheronimus Bosch B1 ugün sanat ürünlerının piyasaya çıkabilmesınm en belırleyicı aracı kamuoyu nezdınde görünürlük kazanmalan, bunun da tek yolu medyada kendilenne yer bulabılmelerıdır. Oysa medya süzgecınden ancak 'formatlanarak', yanı 'yaratılmış uydurulmuş güncel geleneklere" uyarak. uyum sağlayarak geçılebılir. Türkıye'nm en ıyı yazan ya da Fransa'nın en önemli tiyatro yönetmeni olmanız bu gerçeklen değıştirmez. Sıze bır yer bıçılmış, bir kutu aynlmıştır ve siz ne yapıp edip o yen doldurmaya, o kuruyu boyamaya bakarsınız. mez Ilk ozlen tamamen boşaltıla- rak yan yana getınlmış ıkı kavram- dan 'popüler'le halk kıtlelenne. 'kültür'le seçkın takımma goz kır- pan bu terım ne denırse densın ve- nlı bır çagın (neo-lıberal çağ) ve venlı bır kesımın (medyokrası hem medyanın, hem de vasatlann egemenlıgı anlamında) urunudur Gerek bızımkı gıbı modernıte açlığı çeken, gerekse Batı'dakı gı- bı modernıte yorgunu dunyalarda, serbest rekabetle artık hıçbır ılgısı kalmamış neo-lıberal pıyasanın kurallanna gore behrlenen kultur v e sanatın (hatta genelde duşun ya- şamının) ortak nıtelığı bır sozcuk- le somutlaştınlabıhr Format. Gunumuzde "programın for- matı bu"; "ne vapalım, formatı- mıza uymadı"; "gazetenin for- matını değiştirelim" gıbı çeşıtlı kullanım alanlan bulan bu terım- den turetıhnış 'formatlamak' soz- cuğunun teknık karşılığı ıse bura- da ele aldığımız konu açısından zengın çağrışımlar ıçermektedır 'Bir diski \a da disketi üzerinde okuma \e vazma evlemi vapıla- bilecek biçimde belli bir stan- darda göre düzenlenıek' veya 'Sabit diskteki va da disketteki tüm bilgileri silip bembeyaz bir savfa açmak" Toplumsal belleğe saldınyla, kendı yarattığı 'sanal' dunyayı tek gerçek dıye yuttuıma çabasını butunleştıren bır çağın ozetıdır aslında bu sozcuk Mev cut fum bınkımlen ınkâr ederek bem- beyaz bır sayfa aç ve tuketıcı kıt- lesını kendı standartlanna gore du- zenle, oyle kı uzerlennde senden başkası 'okuma-yazma' eylemı gerçekleştıremesın 1 Dığer yandan, duşunsel yaratım surecınde de cıddı bır kopuş soz konusudur Çunku olsa olsa dağı- tımın olçusu sayüabılecek 'forma- ta uymak'. gıderek uretım sure- cınde ağır basmakta, yavaş yavaş mutlak egemen konumuna gel- mektedır Haberın. goruntunun, genelde ıletışımın 'formatlana- rak' metalaştırıldığı bu çağda, sa- natın v e en genel anlamıyla kultu- run de bunun dışında kalması bek- lenemez Plyasa kuralları Rekabete dayalı pıyasa kurallan ıçınde "iyi olan hakkını bulur" de- nebılırtabu ama unutulmamalıdır kı 1) Mev cut pıyasanın çok uzun suredır serbest rekabetle ılışkısı kalmamıştır. 2) Pıyasaya çıkarken formatlara uyma zorunluluğu 'farklı' olanın aleyhıne çalışır, 3) Pıyasaya çıkıldıktan sonra da te- mel olçut 'alıcı' olduğu, gunumuz koşullarında da alıcı kıtlesı 'for- matlanmış bir kitle'den. yanı bel- lı bır standarda gore duzenlenmış 'disketler'den oluştuğu ıçın 'i\i = format' denklemı geçerlıdır Bugun sanat urunlerının pıyasa- ya çıkabilmesınm en belırleyicı aracı kamuoyu nezdınde gorunur- luk kazanmalan. bunun da tek yo- lu medyada kendilenne yer bula- bılmelerıdır Oysa medya süzge- cınden ancak 'formatlanarak', yanı "varatılmış uydurulmuş güncel geleneklere' uyarak, uyum sağlayarak geçılebılir Türkıye'nm en ıyı yazan ya da Fransa'nın en onemlı tiyatro yö- netmeni olmanız bu gerçeklen de- ğıştirmez Sızebıryerbıçılmış, bır kutu aynlmıştır ve sız ne yapıp edıp o yen doldurmaya. o kııtuyu boyamaya bakarsınız Kımı zaman sahıcı bır renktır ku- tunun ıçındekı. bakanlar (gorelı) a- ma gerçek bır zevk ahrlar Kımı zaman palette boya kalmaz, fırça- nızı ustaca hareketlerle koşturarak boyar 'mış gibi' yaparsmız, tuke- tıcı kıtlenız once dışandakı tanı- tım yazılanna ve afışlere bakarak ıçen gırdıklen, ustelık o her zaman alıştıklan. aşına olduklan kutu for- matını da yerlı yerınde bulduklan ıçın. sahıcı boyadan olduğu kadar zevk almaz, ama yıne de tatmın ol 'muş gibi' vaparlar. '-mış gibi' gerçekten onemhdır, çunku bu çağda her şey 'imaj'du- veya ters- ten soylersek ımaj 'her şev'dır SERGt 3 HAZlRAN - 3 TEMMUZ TARİHLERl ARASINDA GÖRÜLEBlLÎR Türk fotoğrafmda genç soluklar Kenter Tiyatrosu'ndan, ikı Hayat Sonra' Iki tiyatro aynı sahnede buluştu Kültur Servisi - 14 Uluslara rası Istanbul Tiyatro Festıvah kapsamında Kent Oyuncuları bugun, yann ve çarşamba gunu saat 20 30"da Kenter Tıyatrosu'nda 'Iki Hayat Sonra' adh oyununu sahneleyecek Ovun ıçın. Aksanat Produksiyon TKatrosu oyunculan ve Kent Ojuncuları bır araya geldı Irlandalı unlu yazar Brian Frielın Anton Çehov 'dan esınlenerek yazdığı ıkı kısa oyun '\alta Ovunu' (Yalta Game) ve 'Oyundan Sonra' (After Play ) 'Yalta Oyunu' Çehov "un 'Kopekli Kadın' oykusunun serbest bır uyarlaması 'Oyundan Sonra' ıse Çehov 'un 'Üç Kızkardeş' oyunundakı Andrey ıle 'Vanya Dayı' oyunundakı Sonya'nın 20 yıl sonra Moskova'da bır kafede buluşması Bnan Fnel, ulkemızde ılk kez Kent Oyunculan'nın sahneledıklen "\er Elini Yeni Dunva" ve \ksanat Produksiyon Tıyatrosu'nun sahneledığı 'MoU> S' adh oyunlanyla tanınıyor Bu proje ıle ıkı tıyatronun oyunculan, Çehov 'un Martı'sından bu yana ılk kez tekrar aynı sahnede bır aray a gelıyor Şıikran Yucel'ın çevınsını yaptığı oyunun yonetmenhğmı Mehmet Ergen dekor tasanmını Zeki Sarayoğlu, Kostum tasanmını Çevren Sarayoğlu Işık tasanmını Yakup Çartık ustlenıyor Oyunda rollen Mehmet Birkiye. \eşim Koçak. Tilbe Saran, Cuneyi Türel paylaşıyorlar ^> Kultur Ser\isi - Genış Açı Fotoğraf Sanatı dergısı ve Is- tanbul Fotoğraf Merkezı'nın ışbırlığıyleduzenlenen *Turk Fotoğrafında Genç Soluk- lar-II' projesı sonuçlandı Ya- pılan değerlendırme sonucun- da seçılen çalışmalar 3 Hazı- ran-3 Temmuz tarıhlerı ara- sında Istanbul Fotoğraf Mer- kezı'nde sergılenecek Yuzun uzennde katıhmın olduğu 'Turk Fotoğrafında Genç Soluklar - II' bugune kadar çalışmalarını dar bır çevrenın dışına çıkarma şan- sını yakalayamamış ve Turk fotoğrafında "Ben de vanm!' demek ısteyen genç fotoğraf- çıların ışlennı fotoğrafsev er- lerle buluşturmayı amaçlıvor Yanşma amacı taşımayan bu proje. temel olarak Turk fo- toğrafına yenı ısımler kazan- dırmayı ve fotoğrafçılann ko- nulu çalışmalar yapmasını teşvık etmeyı hedeflıyor Katıhmın yüzde 55I istanbul'dan Belgesel fotoğraftan dıjıtal uygulamalara genış bıryelpa- zede çalışmalara yer verecek olan sergıde yaşlan 21 ıle 33 arasında değışen 8'ıbayan 18 ısım yer alıyor Neslihan Ba- kitkal, Umut Bov unsuz. Bel- gin Çöleri, Sinem Dişli, Na- zım Serhat Fırat, Engin Gerçek. Gokhan Gezik, Fi- liz Gungor, Sebla Selin Ok, Melisa Onel, Alp Öz, Cenk Pek- canattı, Mustafa Bilge Satkın, 41i Taptık, Serkan Ta>can, Hande- gül Toker, Emre Uzer ve Gozde Venipazarlj Ilkı 2001 yılındagerçekleştınlen ve bu yıldan ıtıbaren her yıl tekrar- lanıp gelenekselleştınlmesı hedet- lenen 'Turk Fotoğrafında Genç So- airfegül Toker / luklar" projesının ıkmcısıne katı- lımların yuzde 55'ı istanbul'dan gerçekleştı Ikıncı sırada Izmır, uçuncu sırada ıse Ankara yer aldı Bıray boyunca Istanbul Fotoğraf Merkezf nde zıyaret edılebılecek olan sergıy le eşzamanlı olarak pı- yasaya çıkacak olan Genış Açı'nın nortnal penyodundan bağımsız ılk ır ay boyunca Istanbul Fotoğraf Merkezı"nde zıyaret edılebılecek olan sergıyle eşzamanlı olarak pıyasaya çıkacak olan Genış Açı'nın normal penyodundan bağımsız ılk ozel sayısı ıle 3 ay boyunca bayılerde kalacak ozel sayısı ıle 3 ay boyunca bayıler- de kalacak Turkçe ve Ingılızce olarak ıkı dıl- de yayımlanacak olan bu ozel sayı- da. ılk Genç Soluklar projesınde ça- 1ışmalanna genış bır şekılde yer ve- rılen 7 fotoğrafçının şu anda neler yaptıklarına ayrılmış ozel bır bo- lum de ver alacak