Katalog

Cumhuriyet İatiyaz Sahibi: CUMHURİYET \AKFI »na İLHANSELÇUK Genel Yavın Yönetmeni: İbrahim Yüdız # Yazıişleri Müdürü. Safim Alpaslan#Sorumlu Müdür Mehmet Sucu # Haber Merkezı Müdürü: Hakan Kara _ fstıhbarat Cengiz Vıldırım # Ekonomı: Özkm V'üzak # Kultür Egemen Berköz 9 Spor Ab- dülkadir Yücelman # Makaleler Sami Ka- raören • Düzeltme Abdullah Yazıcı O Bil- gı-Belge: Edib« Buğra • Yurt Haberlen Meh- raet Faraç 9 A\rupa Temsilcısı: Güra\ Öz Yavın Kurulu: llhan Selçuk fBaşkan), Emre Kongar (Da- nışman). Orhan Erinç. Hikmet Çerinkaya, Şükran Soner, İb- rahim Vıldız. Orhan Bursalı. Mustafa Balbav. Hakan Kara. Ankara Temsilcısı: Mustafa Balba\ Ataturk Buhan No: 125, Kat:4, Bakanlıklar Tel4195020(?hat), Faks:4195027 «tzmir Temsilcısı: SerdarKızık,H.ZıvaBh.!352S 2 3 Tel:4411220. Faks 4418745 • Adana Temsilcısr Çetin Yiğenoğlu. tnönü Cd 119S No 1 1. Tel: 363 12 ll.Faks:363 12 15 Antalva Temsilcısı. Ahmet Oruçoğlu Cumhuriyet Cad 80 5 Tel: 0242 2480057 Fax: 2430509 Vluessese Muciüni: Erol Erk # Bılgı İşlem Ahmet K rulsan 0 Sjtiş Fazilet Ku # Cumhuri\et Reklar Tel (0212ı 512'05 05 (20 h. 553 554 Fa\ (0212ı513 S4ı > ayunlayan: \ cnı Gun Haber \tm,\ 3a»uı \ e \ avıncılık A Ş rurkocaşıCad '94Ujğ4İoğlu ">41! 4kanbul PK M6-Sıri=cı'-4435 Itt Tel ıl)2i;ı5l2O5 l'OHıa) Fats I û 2 i ; ( 5 n 8 î 9 5 Basta: Metiez Gazete Derç tetm ^ ayıncıia Sâa \;Tıt \Ş Bartaros Bülıan \'o 1.5 Bejıkta»-1* DağOun: Maiez Dapum Pazartama San veTıc AŞ 10MAVIS2004 fmsak-3.59 Güneş 5 44 Ögle 13.08 Ikındı. P 00 Akşam 20 19 Yabı:215 Hntfistan'da gözJük zamanı • Haber J>erk«zi - Fhrdistan'da .A3D firması Sriper'in dızen lediğı ckFile<le ilgi gıneş gelüklerinden çoc n>del lerdeydı. Bombay'da di?enlenen deTlede Snıper firnası 2004 yarında lculanilacak görlüklen tanttı. (F(toğTaf: RIUTERS) Hikâyesi' yeniden • <\NKARA (AA) - Sınemanın yıllanmış iki âşın Farah Fawcett ile Ryan O'Neal. nıkâh ma>asına oturmaya karar verdi. Internetteki 'irrdb' sitesinin haberine göre, "Charlie'nin Mdekleri" dizısindeki 'Jill' karakteriyle panayan sanşm yıldız Favvcett ile 'Aşk Hilâyesi-Love Story' filmiyle milyonlan gözyaşma boğan O'Neal yaşamını birleştirecekler. Daha önce O'Neal'ın evlenme önerisinı geri çevıren Fawcett. bu kez ünl ü aktörün teklifine 'evet' dedi. Sor.baharda evlenmeyı planlayan çıftin uyuşturucu tedavisı gören oğullan Redmond'a yardımcı olmaya çalışırken yeniden bir araya geldikleri ifade edildı. 1980 yılmdan 1997'ye kadar bir arada olan ve 27 senelik beraberlikten sonra yollannı ayıran çiftın bu kez kararlı olduklan behrtildı. Kumar borcu için kızını sattı • LONDRA (AA) - Ingiltere'de yayımlanan The Sunday Telegraph gazetesi, bir Ingiliz babanın kumar borcunu ödeyebilmek için 15 yaşındaki kızını sattığını öne sürdü. Gazetenin habennde, genç kızın kendisinden çok daha yaşlı bir erkekle 15 bin sterlin karşılığında evlendirilmek üzereyken Batı Yorkshire polisine başvurarak kendisını kurtarmalannı istedıği bıldinldi. Genç kızın, ailesinin kendisini Ingiliz olmayan bıriyle evlendirmek üzere ülke dışına göndermeye çalıştığını söylemesınin ardından polısin soruşturma başlattığmı kaydeden gazete, "Bu e\lilikle yaşlı damat adayı sadece genç bir kızla evlenmiş olmayacak hem de kısa bir süre içinde Ingiliz vatandaşı olmayı da garanti edecekti" diye yazdı. Öger Tour hedef büyüttü • ANTALYA (AA) - Öger Tour Yönetım Kurulu Başkanı Vural Oger. geçen yıla göre yüzde 8-10 büyüme hedeflediklerini belirterek "Bu yıl yaklaşık 1 milyon 450 bin rurist getireceğiz" dedi. Öger, Öger Tour'un Antalya'nın Manavgat ilçesinde birlikte çahştığı otel yöneticilerini Side'deki Majesty Club Palm Beach'te düzenlenen yemekte bir araya getırdı. Otel yöneticilerine teşekkür plaketi \eren ve iyi bir sezon dileyen Öger, bu sezon katalog satışlannda 2002 yılına göre yüzde 28. geçen yıla göreyse yüzde 37 artış sağlandığını ifade etti. Kısa film yarışması • Haber Merkezi - Marmara Üniversitesi Iletışım Fakültesı 6. Kısa Film Yanşması bu yıl lcurmaca dalında serbest konulu yapılacak. Eserler 14 Mayıs Cuma günü akşamına kadar Istanbul Nişantaşı'ndaki fakülte sekreterlığine teshm edilecek. Yanşmaya eserlerini göndermek isteyenler aynntılı bilgi için 0 212 233 04 47 No'lu telefondan sinema anabılim dalı başkanhğmı arayabilirler. Dereceye gırenlere ödüllen 24 Mayıs'ta "tletişimciler Haftası" etkinlikleri kapsamında verilecek. Üretici firmalar çocuklann nasıl etkileneceğini ölçmek için milyon dolarlan gözden çıkanyor Çocuklan datüketiyorlarA lışverişlerde çocuğun aile /î üzerindekı etkisi giderek artıyor. - / x . Otomobil satın alma kararlannın bile yüzde 67 sini çocuklar veriyor. Uzmanlar, çocuklann düş dünyalanna yapılan rekJam bombardımanı sonucu her şeyin fiyatını bilen ama değerini bilmeyen bir kuşağın yetiştiğini söylüyorlar. HİLALKÖSE s a t a n Akcan. "Sürekli J haz duyulması istenryor. \ Çocukluğunda böyle tü- kerinı ahşkanlığı olan bir kişi. erişkin olduğu dö- nemdededoyumsuz, mutsuz,benc3;sa- dece kendini dü- şünen, öncelikii kendi olan. asos- yal bir bire\' ha- Hne geüyor. Bo- şanmalar artı- yor. Sosyal ve ah- İaki değerler yok sayılıyor. Tiiketime vönefik birevci davra- nan insan modeii or- taya çıkjyor" diye ko- nuşru. Haz ilkesini sürekli do- yurucu davTanışlarda bu- lunulmasının problemli bireylerin yetıştirilmesi- ne neden olduğuna dıkkat çeken Akcan, "Doyum- suzluk. madde kullanınu- na ka> maj a neden oluyor. Tehlikeli sporiara ilgi ar- üyor. Rus ruietinden para- şütle atlamaya kadar" dedi. Şiddet içeren oyuncak- lann 8-20 yaş arasında bu- lunan çocuk \e gençlen tehdit ettiğini de dile ge- tiren ,AJccan, tüketım kül- türünün olumsuzluklan- nın uzun süreli sosyal pro- jelerle gidenleceğını ifa- de etti. Akcan. anne ve ba- balara da "Çocuklannı- nn ne \apüğını i>i bilin. Örneğin bilgisayar oynn- lanna katılın. Böylece ilgi alanianm deği^tirebilirsi- niz" diye konuştu. Çocuklann hayal dünya- lanna, öncelıklerıne ve beklentilerine göre yapı- lan ürün tasanmı ve rek- lam bombardımanı onla- n gerçek birertüketici ko- numuna getirdi. Artık ço- cuklar, ailelerinin bürün alışverişlerinde söz sahi- biler. Uzmanlar ise rüke- rim kültürü ile bütün istek- leri doyurulan çocuklann madde bağımlısı olma risklerinin fazla olduğu- na dikkat çekiyorlar. Ürün tanıtımı her gün daha renkli ve canlı yapı- Iıyor. Tasanmlar çocuk- lann beğenisine göre dü- şünülürken onlann hayal- lerini süsleyen çizgi film kahramanlan da televiz- yanlarda ürün pazarlama- cılığı yapıyor. Böylece tü- ketimin bir numarah öz- nesi haline gelen çocukla- n ise ileriki yaşlarda kişi- Iik problemleri bekliyor. Tüketlm canavarı "Çocuk tek kullanım- hk bir yaşanı tara ögreni- yor. tstrvor. istek karşdam- yor ve anında tükethor" diyen Psikolog Ayhan Ak- can, bu yaşam biçıminın çocuğun bireyselleşmesi- ni kolaylaştıracağını, bu- na karşın erişkin hayatın- da ise bir "'tüketim cana- van"na dönüşrüreceğinı dile getirdi. Haz ilkesine yönelik, korkunç alterna- tiflerin sunulduğunu anım- Hedef çocuklar Reldamcı i i iişini biliyor Ressam Burhan Kum'un çizdiği tabiolar 29 MajTs'a kadar BeyoğJu'ndaki Elhamra Han'da bulunan Karşı Sanat GaJerisfnde sergilcnecek. BurhanKum \km 'Resmen'sergi Haber Merkezi - "•Resmen" adlı sergisiyle eserlerini sanatseverlerle buluşturan Ressam Burhan Kum sergisini, "Toplumun resim sanatım nasıl algıladıgı üzerüıe kuruJdu. Bu anlanıda hem resmin kendiyle hesaplaşması hem de sanafın toplumJa kurduğu ilişki açısından bugüne kadar yapüğun en kapsamlı çahşma" olarak nıtelıyor. "Sanat bir ta\nn ifadesidir. Ha>ata dair bir görüşünüz yoksa resim yaparsanız ancak bu sanat olmaz* diyen Burhan Kum, Karşı Sanat Çalışmalan'ndakı sergisini ve resımlerinde her zaman yer alan "yazılan" şö\ie tanımlıyor: "Resimler tek tek incclendiginde farkh göndermeler içerdigi gibi topluca bakıldığında bir gövde de oluşturuyorlar. Resim benim için bir anlatım aracı olduğundan, kendimi hiçbir zaman püristbir ressanı olarak görnıedim. Benim için resim görsel bir dildir. \*azı ise dilin görselleşmiş biçimi değil midir? O halde yazılan resimde görsel bir unsur olarak kullanabileceğiıni düşünüyorum; çünkü yazı resmimde yalnız içerdiği sözciik anlamı açısından yer alnuyor. Anlatım adına sının bazen aştıgımı ben de düşünüyorum. O zaman da resim yapma eylemi yerüü text-art'a bıratayor." Ressam Burhan Kum, sergidekı ağırhklı otoportrelerinı ise "Başkaiannın beni nasıl gördükJeri üzerine kurgulandıklan için paradoksal bir yapı içeriyoriar" diye nıteliyor. Academy Reklam Ajansı Müşten İlişkileri Dırektörü Baran Gündüzalp, reklamcılann. tuketicinın cebıne gıden yolun kalbinden geçtığıni anladıklannı. bu nedenle onlan küçük yaşlardan itibaren markalarla tamştırdıklannı dile getırdı. Her yıl pazardan pay almaya çahşan markalar ıçın yüzlerce sevimli karaktenn yaratıldığını anımsatan Gündüzalp. "Çocuklarm nasıl rtkileneceginin ölçümii için nıiharlarca dolarük araşormalar %apılı\or. Çünkü arnk otomobil sahn alma kararlannın bile yüzde 67'sini çocuklar veri\w. Pazariamacılann hedef kidesi Z kuşağı denilen grup» yani çocuklanmız" diye konuştu. Gündüzalp şöyle de\am etti. "Bunu ise onlan 24 saat gözlem alünda tutarak kredi kartı ekstrelerinden, aJışveriş kardanndan, ankederden, focus grup dediginıiz görüşmelerden sağlıjıonız. Onlann rutkulan. hayalleri hatta takip ertikleri diziler, repHkler. şarkılan.. Hepsi bizim için birer bilgi. Ve bu bilgilerin toplamından onlann kalbine giden yolu bulup ortava çıkamx)ruz. Çünkü artik çocukİar ihtiyaclan için değiL hazsal bir (üketinıe SÖYLEŞİ ATTİLÂ İLHAN ıı Dini, 'Ecnebi' Kullamyor!.." Dev canavargeridöndü' Birincisi büyük ilgi ' gören Shrek serisinin ikincisinin prömiyeri Los Angeks'ta yapıldı. Film ekibinde JuJie Andre«s, .Mike Mjıers, John Lithgow gibi büyük yıldızlar yer ahrlarken Eddie Murphj, Cameron Diaz ve Antonio Banderas büvük ilgi gören prömryerde bir araya geldiJer. Filnıin yönetmenügmi Andiw Adamson,KeD> Asburj\ieConradV'ernonyapü.(Fotoğraf: RELTERS) Uzmanlardoktorkontmlünün şart olduğunu söylüyor Bitkisel ürünler her zaman yararlı değilHaber Merkezi - Genç- leştırici, hücre yenıleyici, zekâ gelıştırici, bağışıklık güçlendinci, mutluluk ve- nci, cinsel gücü arttıncı, uyku düzenleyi- ci, tansiyon düşürücü başlıkJan altında "herderdede^a" sloganıyİa albenıli şişe- ler içinde sunulan ve Türkiye'de pazarpa- yı giderek artan "bitkisel ürünlerin" ye- terlı deneylerden geçmemiş olanlannın yan etkifen, yaşamsal tehlikelen de bera- berinde getıriyor. Haftalık sıyasi haber dergisı Nokta'nın bu haftaki sa>ısında yayımlanan haberegö- re. dünya üzerinde kullanılan bıtkilerden sadece küçük birkısmı bilimsel araştırma- CTA lara ve deneylere tabı tu- tuluyor. Prof. Dr. Faruk Alagöl doğal görünen bu tedavi yönteminin tehli- kelerine dikkat çekerek şunlan söylüyor: "Bitkisel ürünler birçok denetimden uzak olduğu için yan ctkiJerinin ne oldu- ğu bilinmiyor. Hastalannuzm bir bölü- mündeyapûğımız tüm muayene ve teddk- lere rağnıen herhangi bir flziksel bulguya rasuamıyı Druz.Ancak araşbrmanuzı derin- leştirdiğimizde bazen kalple. bazen kara- ciğcrle bazen de böbrekle ilgili sonınlan- nın altında bilinçsizceveyoğun olarak kul- landıklan bitkisel ürünİerin yan etkileri- nin bulunduğunu görüyomz." (tarihten Yaprak/2: a/ "...Giai'nin tam bağım- sızlık tutkusu, Ortadoğucfa Ingirtere'y/ son de- rece rahatsız ediyordu, nedeni şu: "...bağımsızlığın ve Türklerin deyimiyle 'ulu- sal bütünlüğün' korunması için, ülkenin zengin doğal kaynaklannı, biran önce geliştirmesi zo- runludur. Bu ise ancak (buraya dikkat) yabancı- lann katkısryla ve mali desteğiyle gerçekleşe- bilı'n ancak büyük dış borç altına girilmesi, ya da ecnebilere geniş ayncalıklartanıyan bir politika uy- gulanması. hızlı bir üretim artışı sağlayabilir; bunun için de, her şeyden önce, cumhuriyet yö- netiminin 'mutlu yalnızlık' ve 'mutlak bağımsız- lık' tutkulanndan vazgeçmesi gerekmektedir." (The Economist, 11 Nisan 1925) b/ Hepsi bu kadar mrydı? Hayır! Gâzi, yalnız, 'muf- lak bağımsızlığı' titizliklesavunmakla kalmıyor; ay- nca bölgede, öteki ülkeleri 'bağımsızlığa' tahrik ediyordu. Hatay Sorunu tartışılırken, söyledikle- rine bakar mısınız: "...ben bugünkü Fransız idarecilerinin, Suri- ye ve Lübnan'a öyfe kolay kolay istiklâl vere- ceklerinden emin değilim; zaten uygulamayı birtakım yersiz bahaneleıie üç sene sonraya er- telemeleri buna kanrt sayılabilir. Binaenaleyh biz hareketimiz kapsamına onlan da alarak, kısa yoldan, gerek Suriye ve gerekse Lübnan'a, öz- ledikleri gerçek bağımsızlığı sağlayabiliriz..." "...Suriyelilerin ordusu yoktur, fakat bizim or- dumuz kâfi; söz veriyorum, icab ederse gire- rim ve sonra yine çıkanm; temenni ederim ki, buna mecbur olmayalım..." (Atatürk'ten Hatıra- lar, Hasan Rıza Soyak, cilt II, s. 607) Emperyalizm, böyle bir devrim ocağı'nı rahat bırakırmıydı sanırsınız? Bırakmadılar, Musul (Pet- roQ Meselesi'ni hesabakatıp, iki 'isyanı'tahrikede- rek işe başladılar: buna ıçerden Terakkiperver Fırka muhalefeti eşlik ediyordu.) Tarih tamktır... (Tarihten Yaprak/3, a) Hakkâri yöresindeki Nastûrîisyanı ve perde arkası "...zamanla Roma Kato/ik Kilisesi'ne bağlanıp, 'Mar Şimun' sanı- nı verdiklerj bir de patrik seçmiş otan Nastûri- ler(..) Musul Sorunu'nun, Ingiltere ilebirsavaş olasılığını da içeren, derin bir anlaşmazlığa dö- nüştüğü sırada; öteden beri kendilerini destek- leyen mgilizlerden güç alarak ayaklanmışlar- dı. Londra Başpiskoposluğu sanını taşıyan ba- zı Ingiliz misyonerterin, bir süredir Nastûriler ara- sında propaganda yaptığı biliniyordu. (...) Nas- tûri çetelerinin saldınlannın önlenmesi için böl- geye kuvvet gönderilmesi gerekli görülmüştü. Ancak bu kez de, Ingiliz uçaklan, henüz kesin- leşmemiş olan Türkiye/lrak sınınnı geçerek, Türk birfiğine ateş açmışlardı. Ingilizler bunun- la da yetinmeyip, Türk Hükümeti'ne verdikleri bir nota ile bölgedeki askeri harekâtın durdu- rulmasını istemişler, aksi halde Türkiye'ye kar- şı harekâta geçeceklerini bildirmişlerdi..." (Şe- rafettın Turan, 'Türk Devrim Tarihi' 3. kitap, s. 105/106 Bilgi Yayınevi.) b) Şeyh Sait Isyanı'nın da, ne maksatla tahrik edildiği, ıkiecnebinin başkentlerine 'geçtikleri' ra- porlardan anlaşılmaktadır: 1/ Ingiliz Büyükelçisi Lindsay'ın 3 Mart 1925 günkü telgrafına eklediği, askeri ataşe Bnb. Harenc'in raporunda şöyle deniliyordu: 'Şeyh Sait Ayaklanması, dinci, milliyetçi ve cumhu- riyet karşıtıdır; bu etkenlerden hangisinin so- nucu etkileyeceği kestirilemez; şu anda Halepte yaşayan, Abdülhamid'in oğullarından Selim Efendi'nin, Kürtler tarafından ayaklanmanın başı olarak, ya da gelecekteki Kürdistan'ın 'kralı' olarak kabul edildiği söyleniyor." 2/ Daha ilginci, Bağdat'taki Fransız Yüksek Ko- miserliği'nin Paris'e gönderdiği raporda yazdıkla- n: "...Kürt ayaklanması, kendiliğinden birden- bire meydana çıkmadı; Kürdistan dağlan, ya- bancılann kışkırtması ve desteği ile ayaklan- dı; Ayaklanma işareti Istanbul'daki Kürt yanlı- sı çevrelerden geldi. Bu bölgede meydana çı- kan olaylar, Ingilizlerin uğradıkları yenilgiden sonra, hiç affedemedikleri Mustafa Kemal'e ve Ankara'daki Meclis'e karşı yürüttükleri si- yasetin bir parçasıdır..." (a.g.e. s. 112)...) 'Kundaklama olayı' Gâzi'nin Cumhuriyetı, 'özgür' ve 'tam bağım- sız' (anti/emperyalist) yenı bir devlettir; laik olma- sı kaçınılmaz. 'Sistem' (başta Ingiltere), buna kar- şı iki şeyi kullanmaktadır: a/ din, b/ etnik farklı- lık! \şte, yurt içinde kimsenin dinine diyânetine ve ibâdetine karışmayan, 'cumhuriyetlaikliği'nm, aya- ğa kalkıp 'irtica' diye kükrediği. bu 'kundaklama' olayıdır; dinin ne kendisi, ne de müminleri! O zaman soru şu mu? Nasıl oluyor da, aynı Cumhuriyet'in sonrakı dönemlerınde, yönetimler, -hatta, zaman zaman, Cihet-i Askeriye- birden 'dinimize dahleden'ın, 'Batılı' Beyaz, ve Hıristi- yan Emperyalizm olduğunu unutarak, Cumhuri- yetçiliğin 'saidırgan birlaikliği' uygulamak olduğu- nu sanıyor ve savunuyorlar? Yoksa, Emperyalizm'le 'ortak olduklan' için mi? e-mail:tilahan " isnet.net.tr http://www.bilgiyayinevi.com.tr/ailhan Faks:0-212 / 260 19 88