Katalog

SAYFA CUMHURİYET 6 NİSAN 2004 SALI 14 JvUJ_iJ. U.K. kultur(S cumhuriyet.com.tr SAHNEDEN Konya D.T.'den'UçKacbn' AYŞEGÜL YÜKSEL ' YAZI ODASI SELEVI İLERİ • Konya DT, Fransız yazar Catherıne Anne'ın "Uç Kadm" başlıklı oyununu Nurtekın Odakbaşf nın sahne düzenıyle sunuyor Başrolu Defhe Yalnız'ın yuklendığı oyun, uç farklı kuşaktan ve ıkı ayn toplumsal kesımden üç kadının duygusal serüvenını dıle getınyor 'Oç Kadın' soluklu oyunculuğa dayanan, özenlı, ıyı çalışılmış bir yapım. Devlet Tıyatroları'nın ulke duze- yınde 28 sahnesı \ ar Istanbul \ e An- kara sahnelenndekı etkınhklenn ba- sın ıle buluşmasında sorun olmama- lı Anadolukentlenndekıotekısahne- ler ıse bu açıdan zor durumda Yap- tıklan çalışmalar, dağıtımı ulke duze- yınde olan gazetelere yalnızca duyu- ru ya da kısa haber bıçımınde ulaşa- bılıyor Bu nedenle, en azından, An- kara'ya getınlen yapımlan değerlen- dırmeye oncelık tanıma>a çalışıyo- rum Son bır a\ ıçınde ızledığım ovunlar arasında Konya De\ let Tı> atrosıfnun sunduğu, Catherine Anne'ın 'Üç Ka- dın' adlı yapıtı da \ar Tammadığım, yapıtlannı bılmedığım çağdaş bır Fran- sız yazar Bıldığım sıradan oyunlan 7 ya da 8 kez gormek, kevıflı bır tıyat- ro yaşantısı sağlamadığı ıçın artık, sozgelımı, 'Kaktüs ÇiçeğT turunden oyunlan ızlemı>onım Oyunlanru bıl- medığım bır >azarla tanışmak ıse hoş doğrusu 'Uç Kadın 1 . kısa sahnelerden olu- şan v e \ arsıllık duzeyı bırbınnden çok farklı ıkı 'ev uzamTnda geçen bır oyun Yoksul e\ de ıkısı de anne olan bır ana- kız, varsıl e\de ıse kendı kızıyla an- laşamadığı ıçın bebeklığınden bu ya- na gormedığı kız torunundan da uzak kalmış Şalnız" 1 bır yaşlı kadın Bu ıkı aılenın yazgısı. y aşlı kadının -ona sevgıyle bağlı olmayan- sahne- de hıç gormedığımız kızının, annesı ıçın bulduğu gece bakıcısının \ arsıl e\ e gelmesıyle buluşuyor Bakıcıhk ya- pan annesınm yoksul e\ınde sığıntı olarak yaşayan, oysa kendısı \ e baba- sız buyuttuğu kuçuk çocuğu ıçın çok daha duzeylı bır yaşam ozleyen genç kadının -kımlık yanüması sonucu- zengın yaşlı kadının torunu venne geçmesıyle oyunun 'dolantı'sı başlı- yor Gerçeğı gızlemek ıçın soylenen yalanlar, rastlantılar sonucu yuzleşı- len zor durumlar, durumu kurtarmak ıçın daha çok y alan uretılmesı. sonun- da da gerçeğın beklenmedık bıçımde ortaya çıkışı Defne Yalnız'ın yaşlı kadın vorumu Klasık dolantı komedısının bu çok •tanıdık' kurgusu ıçınde, bır yandan \ arsıl - yoksul karşıtlığı çızılırken bır yandan da uç ayn kuşaktan kadını bır- bınnden farklı kılan-buluşturan du- yarlılıklar sergılenıyor Karşılıklı soy- leşımler kısa, rastlantı rastlantıyı ızlı- yor, durum durmadan değışıyor, ba- Konva Devlet Thatrosu'nun sahnelediği 'Üç Kadın' adlı oyunda Defne Yalnız vaşh bir kadını canlandıroor. kıcı ıle kızının kendı ev lenyle yaşlı ka- dının e\ı arasında mekık dokumala- rıyla da sahne hareketlenıvor Dolan- tının gelısımıne \e ılışkılenn du>gu- sal duzeydekı y onelımıne bır dolu baş- ka oyundan \e tılmden tanıdık oldu- ğunuz ıçın oyunun sonunda ne olaca- ğını da kola\ ca kestırebılıyorsunuz Ancak bu •tanıdık' oğelerle bezen- mış oyunda \ alnızlık. çaresızlık ek- senınde buluşan uç kadının farklı duz- lemlerde yaşadığı duygusal karmaşa, \ azann, bu tur dolantılarla \ e duyar- İılıklarla kurgulanmış başka 'tanıdık' metınlenn yer yer dışına çıkmasını sağlı>or Bu duygusal karmaşa, ka- rakterlenn ıçıne gırdıklen 'yanılsa- ma'nın (ılluzvon) bılınenden farklı anlam boyutlannı \, akalamasıv la olu- şuyor 'SevgT olgusu bu doğrulruda çeşıtlenıvor Oyundan alınacak seyırlık tat ıse butunuyle oyunculann başansına bağ- lı Işte bu noktada, komık anlan da olan duygusal bır oyunu, sık sahne de- ğışımı nedenıyle role tam ısınamadan parça parça oynamanın zorluğu gun- demegelıyor Yaşlı kadını canlandıran, yıllann Defne \alnız'ı oyuna daha ılk sahnede egemen olduğu ıçın tehlıke onemlı oranda saMişturuluyor Defne Yalnız, başlamasıyla bıtmesı bır olan kısa sahnelere yerleştırdığı us- talıklı kompozıs>onlarla sahne \e se- \ırcı arasındakı ıletışımı baştan sona sağlam tutuvor Yorucu rollenne can- la başla sanlan Bengisu Gurbuzer (ba- kıcının kızı) \e Ecehan Şarman (ba- lacı) da kısa sahnelere duygusal yoğun- luk katma yolunda tartımlı bır oyun- culuk surduruyorlar Ecehan Şarman'ın karakten \ e ro- lu \ azar tarafindan yetennce \ urucu kı- hnmadığı ıçın sanatçı yer ver boşluk- ta kalıyor Bengisu Gurbuzer ıse rolu- nun daha ı>ı çızılmiş olmasının a\an- tajını, çok yorularak da olsa kullanıyor Yıne de yer yer, ısınamadan başladık- lan kımı sahnelerde 'mamere' (suslu. bıraz da sahte) ovaınculuğa sığınmadan ederrmorlar Bu yola zaman zaman Defne Yalnız bıle başvurmak zorunda kalı> or Yazann, zaman \ e uzam ıçın- de durmadan atla> an tele\ ızyon oyu- nu bıçemını kullanmasının sonucu bu Özenli bir yapım Yoneönen NıırtekinOdabaşı. oyu- nun hızlı hareket duzenım sağlama yolunda başanlı bır çalışma yapmış Oyunun sahneden sahneye akışı hıç- bır teknık aksama\la kesılmedığı ıçın seyırcının ılgısı de kopmuyor Sureklı olarak sahne \e kılık değış- tıren oyuncular da hem Olcay Pov- raz' ın guzelım çe\ ınsının hakkıru \ e- rerek hem de akışı kopartmaksızın surduruyorlar oyunlarını Suar Şe> - lan ın yan yana duran \ e sureklı ola- rak kullanılan ıkı farklı ev dekoru, \ arsıllık v e y oksulluk çelışkısını ger- çekçı duzlemde yansıtma ılkesı us- tune kurulmuş Yıne de pek çok sahnenın yer aldı- ğı Şoksulev' mutfağının hıç olmaz- sa 50 cm daha genışletılmesı, ıkı oyun alanının -seyredenler açısından- daha dengelı konumda olmasını sağ- lavabılırdı Ersen Tunççekiç ın ışık tasanmı her zamankı gıbı amaca u> - gun Se>gj Türka\ın bu oyun ıçın yaptığı gı\ sı tasanmı ıse fazla 'oyun- caİJı' fazlaca panltılı geldı bana Oyun metnını ıçerık \ e bıçım açı- sından onemseyemedığımı soyle- melıyım Ama sahnede yansıyan duygulara zaman zaman ortak ol- duğum ve oyunu hıç sıkılmadan. yer yer çok keyıf alarak ızledığım de bır gerçek BUGÜN AÇILAN SERGİ 30 NÎSAN^A KADAR GALERİ DÜRER/DE İZLENtMDE OLACAK Ernst Barlach ve Çağdaşlan Acı ve umut arasında ver alan vaprtlar Kültür Servisi - Geothe Enstıtusu'ndekı Galen Durur bugunden başlavarak 30 Nısan'a dek 'İnsan İmgeleri - Ernst Barlach ve Çağdaşlan' başlıklı sergıye e\ sahıplığı yapacak Ernst Barlach \ e çağdaşlannın yapıtlarından oluşan bu sergı 'insan imgelerini' sanatı merkez alarak, acı ^ ^ _ ve umut arasında yer alan ınsanı durumlan gostenvor Sergıde Ernst Barlach'ın yapıtlannın V anı sıra Alman dışavıırumculuğunun onemlı temsılcılennden Kathe KolhNİtz. Erich _ ^ ^ ^ HeckeL, Ernst Ludvvig Kirchner, Karl Schmidt - Rotiuff, Franz Marc, Oskar Kokoschka v e Lovis Corinth'ın grafık tasanmları v e hev kellen de bulunuyor Ernest Barlach'dan seçılmış grafık \e heykel çalışmalannm vanı sıra Kathe Kollwıtz ın ve Alman dışavurumculuğunun dığer onemlı temsılcılennın grafık tasanmlan bu konuda ılk benzersız ornekler olma ozellığını taşıvor BınncıDunya Sa\aşf nın toplumsal sarsmtılan v e deneyımlen sanatsal ıfadesını, msanı sorunlarla gıttıkçe guçlenen bır uğraş \e ıçsel • Barlach \e Çağdaşlannı ıçeren sergı 'insan ımgelennı' göz önüne senyor: sanatı merkez alarak acı \e umut arasında yer alan ınsanı durumlan göstenyor. yaşantılar sonucunda buldu Bu ozellıkle Almanya'da yenı bır sanatsal çığınn, dışavurumculuğun başlangıcı anlamına gehyordu Barlach \ e dışavnrumcular guv en duygusunu y ıtırmış, aray ış ıçınde olan msanla yuz yuze gelerek modern sanatın yolunu açtılar Gerek bır tur cehennem denevımınden geçerek savaş karşıtlığı ıçınde urettıklen sanatta kendım gosteren ıçenk bağlamında koşutluklan, gerekse bıçımsel benzerlıkler bu sergıde yer alan sanatçılann ortak noktası Bu sanat Nazı donemınde ^~" 'voz sanat'olarak aşağılanmış ve vasaklanmıştı Barlach'ın y apıtlannın temelınde fıguratıf simgesel bır anlatım on planda \vnı sergıde ver alan Kothe _ ^ _ KolKvıtz'ın yapıtlannın teması da en çıplak duygulanyla insan Acı. olumve umut arasındakı etkıleşımı gerçekçı bır bıçımde gostenr KolKv ıtz Sergı de y er alan y apıtlan \\ ıehl'de bulunan Galen Traudısch tarafindan odunç venlmıştır (0 212 249 20 09) Flaubert Çiziktirmeleri Bır yazıda okumuştum Flaubert, Dumas'nın eserlerını sever, hafıf ama okunabılır nıtelıkte bu- lurmuş Burada sozu geçen belkı de Baba Du- mas'dır. Tarıh açısından da oyle olması gerekıyor Ya Oğul Dumas'7 Flaubert'ı okumuş muydu'' Goncourt Kardeşler'ın guncestnde Madame Bo- vary yaratıcısının kabasaba, bıçımsız bır adam ol- duğu yazılıdır Flaubert donemınde sevılmemış, sosyetedekı parlayışı çok geçmeden sonuyor Pans'te tıyat- ronun tıyatro olduğu yıllar kaleme aldığı oyunu ıl- gı devşırmemış. Madame Bovary'yı Tahsin Yucel'ın guzel çe- vırısınden bır kez daha okuyorum. Gerçekten gonlu kınk bır roman Madame Bovary davası bugun bıze gulunç ge- lıyor: Evlı bır kadının bedbaht aşk arayışlannı ka- leme getırmış Flaubert'ın ustun yazariıgını, yazın- sal gucunu onaylıyor, ornekalıyor, esen mahkûm etmek ısteyenlerı enıkonu gerı kafalı buluyoruz Ote yandan duruşmalar surup gıderken, Fla- ubert'ın çektığı acı da unutulmuş Emma'nın ken- dısınden başka bır kımse olmadığını belırten ro- mancı, ne demek ıstemıştı dıye sormuyoruz ar- tık Flaubert uzmanları bu soruyu değışık yorum- laıia yanıtladılar Emma Bovary'nın Fransa'da, taşra yoresınde gerçekten yaşamış olduğu soylenır Reşat Nun Güntekın 1950'lerde yayımladığı bıryazısında bu yoreyı zıyaretınden, Emma'yı ta- nımış kışılerle goruşmelennden soz açar Seçkın bır romancı olan Reşat Nurı'nın boyle- sı bır yanılgıya kapılmış olması şaşırtıcı değıl mı- dır'7 Hangı roman kışısı, 'gerçekten'yaşamışola- bılır'' Hangı roman kışısının bır koy mezartıgında taşı aranabıhr'? Bence hepsı bır seçım sorunuydu Yaşadığı ıle- rı surulen Emma Bovary, Flaubert'ın ruh dunya- sına ancak uyarıcı etkıydı Ozel hayatından konuşmak ıstemeyen, genç- lık mektuplarından bırınde, 'Bende sızı şaşırtan davranışların, tutumlann sırrı kımsenın bılmedı- ğı ıç hayatımla ılıntılıdır" dıye ortuk ıpuçlan sez- dıren romancı, Emma'yı seçerken buyuk olasılık- la, gonul kışılennden konuşabılme fırsatını da ya- kalamıştı . Emma'nın adeta kuçuk duşuruldugu bırden- bıre perdelen kapanan atlı araba sahnesı, kım bı- lır hangı ıç sızılardan esınlenmeydı. Charles Bovary kımdı? Onu o kadar sorup soruşturmamışlar Charles'ın derın aşkı ve yıkımı ınsanlarda dedıkodu arzusu uyandırmamış Bazı Flaubert uzmanları, yazann kurulu duze- ne ısyankâr yaklaştığını belırtıyoıiar. Yakıp yık- maya kadar varan bır ısyankârlık Flaubert herhangı bır sayfaya şu hazın satırla- n çızıktırmış "Cumartesı 12Hazıran 18581 Geceyarısı Ira- deme acıyın, ruhlann Tannsı 1 Guç ve umut ba- ğışlayın bana " Uç Hıkâye'de yer alan "SafBır Yürek", Felicit- â'nın alın yazısr Omur boyu ınsanlık dışı yaşama- ya yazgılı Felıcıte'de Emma ıddıası bır kez daha yınelenır Flabuert'ın Fehcıte'yı 'tanıdığı' vurgula- nır 'Yaratıcı' suskun kalır bu kez Bununla bıriıkte butun Felıcıte'lerın Flaubebert ıçın zaten "gonul çelen" olduklarını hıssedebılı- yoruz Kof ahlak, Emma'nın yasak aşk seruvenlennı mahkeme onune çıkanyor Oysa bu eserden bır ızlek doğacak roman sanatında Bovanzm bırçok başka romanın yazılmasına olanak saglayacak Kıralık Konak'ta Yakup Kadri'nın de Bovanzm- de ız surduğu soylenmıştır Senıha'yla Emma gerçekten akrabadır Madame Bovary zamana meydan okumuş. Ya- zılışından bunca yıl sonra bırçok Emma'yı dort- bır yanımızda gorebılıyoruz Ben, Salambo'yu da çok severım Tarıhı bır roman mı 9 Sanmam Ama roman sanatının tanh- te yaşayabıleceğını kanıtlayan bır eser Flaubert, bana sorarsanız, on dokuzuncu yuz- yıl Fransız romancılarının en değerlısıdır Önerilen Kıtap / Yıllar, Virgınıa Woolf, Oya Dalgıç'ın çe- vınsı, lletışım Yayınları, 2004. _20. YIL ŞirkeTİer için Öze! progra jilizcesı programlafi TOtFL - ItLTS - FCE programiarı ERGLISH CENTRE Çocukiar çın öze! procramlar KAMUOYUNUN DIKKATINE !.. 20 y Idır s z\ere son derece htszl kie «n-gıhzce d i eğıî mı vermekîe ve 20 yıldır oârencıienmtz tarafındafi takdtr vetavsıyeedtimen n onurur-u yaşomaktay z Ancak son b rnaç yıidır Oze! Kadıkoy Merkez Eg î m Kuruluşlarhfngıltzce Bılgıscyor Muhasebo ve Dokrio Kursan adında b r kuruluş Engİısn Cenler labelasf küibnnxıkfa ve bu odb rekbm yapmok-ad r Bır yaniig y® duşuimemesı ve odımız n ıtıbanntn zede«nmenes aç s "dan bugun ıhronyle Osmanbey dekı Dıl Okufumuzdan boşka b r şubern z oimadıâını ve adtm zı şu ya do bu şekılde kuüanan hıçbr kurjlusun bsz mle ılg Si ofrnod g n sızlenn dskkafire sunmak gereğın djyduk ENGLISH CENTRERumeİCad. N«92 OımcHjey/ISTANBU Tefc (0212) 247 09 83 2412034 225 91 72-73 www^ngfahc=nlrexom MALATYA CUMOK BULUŞMASI Cumhurıyetın ışığında bırıkımlenmızı ve guçlenmızı bırleştırmek, ulusa! uyanışa destek vermek amacıyla cumhunyetın aydınlık ınsanlarıyla bır araya gelıyoruz SEN YOKSAN BİR EKSİĞİZ Tanh : 10 Nısan 2004 / Saat 11.00 Yer : Melıta Kafe - Restoran Ataturk Caddesı Turfanda Iş Hanı Kat: 1 lletışım ve Bılgı Alı Ekber TUNÇDEMİR e-posta aetuncdemır6hotmaıl com Tel 0 422 325 12 55 / 0 542 733 58 08 YEIMİ TİYATRO IMÂZIM HİKMET YAŞAMAK GÜZEL ŞEY BE KARDEŞİM Oyunlaştıran. METİN COŞKUN Yoneten ŞAKİR GÜRZUMAR Işık YÜKSEL AYMAZ Oyuncular METİN COŞKUN, ORHAN AYDIN, ZEYNO ÜSTÜNIŞIK Yer Fuar Izmır Sanat Salonu Tanh: 8 Nısan Perşembe 20.30, 9 Nısan Cuma 18.30 - 20.30 Gışe Tel. 483 56 52 / 464 76 95 Cumhunyet ESINTIKIREVI SADIK GÜRBÜZ Her Çarşamba Saat: 22.00 • Yakacık Ayazma Rez. Tel: 0 216 452 41 58 TANTİK CAFE & BAR RESTAURANT HER SALI EZQİNİN QÜNLÜQÜ VE HER AKS4AI CA.NL1 HALK V1LZIGI IST1KH.LCAD BALÜ'-ük NO1KAT-3 BtiOCLL www otanhkbar com Rezmasıon 0 212 ? " 65 15 ınforfotantıkbar t om 0 212 245 11 'T İZMİR 1. AİLE MAHKEMESİ HÂKtMLİĞl'NDEN Dos\a\o 2003 1^0 Davacı \e>e Sonmez \ekılı \\ Murat Unganer tarafindan da\alı Koksal Atanur Sonmez ale\hıne açılan boşanma da\a- sinın duru^masinda \enlen ara karar gereğınce Da\acı vekılı verdıgı da\a dılekçesı ıle taraflann 2001 \ılında e\lendıklen ancak da\alının neden olduğu geçımsızhk ka\ga \e hakaretlerden dola\ı evlılık bırlıgımn çekılmez hale geldıgını da\alı- nın mmekkılını do\duğunu hakaret \e kufür ettığmı tehdıtlerde bulunduğunu taraflar ara^ında karı-koca ılı^kısmın \a- şanmadıgını da\alının e\lendıklerı gunden bu \ana e\ın ıhtıvaçlannı karşılamadıgım sonuv olarak taraflar arasindakı muşterek havatın çekılmez hale geldıgını tum bu nedenlerle taraflann boşanmalanna karar venlmesını talep etmıştır Mer- dı\enko\ Mahallesı Ressam Sahh Ermez Caddesı No 13 "" Goztepe- Istanbul adresınde mukım davalı kok^al A.tanur Sonmez ın duruşma aunu olan 01 06 2004 gunu saat 09 00 da bızzat mahkememızde hazır bulunmasi \e\a kendisını bır \ekıl ıle ternsil ertırmeM duru^mava gelmedıgı \e\a bır \ekıl taratından temsil ertırılmedığı takdırde duru^manın gı\abın- da vapılacağı hususu davetıye \e dılekçe venne kaım olmak uzere ılanen teblığ olunur 2> 03 2004 Basın 14942 H BARTU SORAL Tek kutuplu dünyada Avrasya seçeneği PROF DR NEJAT KAYMAZ Emperyalizm karşısında işbirlikçi ile özgüriükçünün öyküsü ALEKSANDR DUGİN Kafkasya için büyük oyun: Saakaşvili'nin meydan okuması ER0L8ILBİÜK Küresel emperyalızm, küreset terörüniı üretir ALİ RIZA TAŞDELEN Kuzey Kore vatanını savunmakta direnıyor NİSAN SAYISI BAY1LERDE Eskı sayılar temın K ıkU Cao Oev<i Çıkn Mı No 7 'j Beyoğh. IS* d O2'2 ?S2 5o 7Î ?4 f-aks 021? 2S2 53 2î